Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2015)
Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018)
Program Koordinatörü ve Bileşen Sorumlusu:
Gelir İdaresi Başkanlığı
1.Programın Amacı ve Kapsamı
Son yıllarda alınan önlemlere ve kaydedilen aşamalara rağmen kayıt dışı ekonomi, ülkemiz açısından halen önemli sorun alanlarından birisi olmaya devam etmektedir. Kayıt dışı ekonominin azaltılması, orta ve uzun dönemde ekonomik istikrar, gelir dağılımı ve istihdam gibi birçok makroekonomik unsurun iyileşmesine, ekonomide verimlilik düzeyi ve rekabet gücünün yükselmesine, ayrıca kamu gelirlerinin artmasına katkıda bulunacaktır. Bu programla, kayıt dışı ekonominin azaltılması amaçlanmaktadır.
Kayıt dışı ekonominin azaltılmasında her ne kadar kayıtlı sektörlerin güçlendirilmesi ve kayıtlı sisteme girişlerin teşvik edilmesi önem arz etse de, Onuncu Kalkınma Planı kapsamında diğer programların doğrudan ya da dolaylı olarak bu hususlara katkı sağlayacağı dikkate alınarak, bu programda söz konusu bileşenlere yer verilmeyecektir.
2.Programın Hedefi
Kayıt dışı ekonominin GSYH’ya oranının beş puan azaltılması
Tarım dışı sektörlerde kayıt dışı istihdam oranının beş puan azaltılması
3.Performans Göstergeleri
| No | Gösterge Adı | Mevcut Durum | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| 1 | Kayıt dışı ekonominin GSYH’ya oranı | %26,5 | %26 | %25 | %24 | %23 | %21,5 |
| 2 | Tarım dışı sektörlerde kayıt dışı çalışanların tarım dışı istihdama oranı | %22 | %22 | %20 | %19 | %18 | %17 |
| 3 | Kayıtlı faal mükellef sayısı | 4,9 Milyon |
5 Milyon |
5,1 Milyon |
5,2 Milyon |
5,3 Milyon |
5,4 Milyon |
4.Program Bileşenleri
1.Bileşen: Kayıt Dışı Ekonominin Boyutunun Belirlenmesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkilerinin Analizi
2.Bileşen: Gönüllü Uyumun Teşvik Edilmesi ve Uyum Seviyesinin Yükseltilmesi
3.Bileşen: Denetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi ve İlgili Mevzuatın Gözden Geçirilmesi
4.Bileşen: Eğitici ve Kapsayıcı Yöntemlerle Toplumun Tüm Kesimlerinde Farkındalığın Artırılması
5.Bileşen: Kurumlar Arası Veri Paylaşımının Geliştirilmesi ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunların Giderilmesi
5.Koordinatör ve Sorumlu Kurum / Kuruluşlar
6. Eylem Planı
1. Bileşen: Kayıt Dışı Ekonominin Boyutunun Belirlenmesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkilerinin Analizi
Politika 1: Kayıt dışılığın boyutunun gelir ve istihdam yönüyle araştırılması
2. Bileşen: Gönüllü Uyumun Teşvik Edilmesi ve Uyum Seviyesinin Yükseltilmesi
Politika 1: Mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu artırıcı uygulama ve sistemlerin geliştirilmesi