Serbest Meslek Bedelsiz Araç Kiralama
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
Tarih : 27/01/2015
Sayı : 49327596-120[68.GVK.ÖZ.2014.42]-27
Konu : Serbest Meslek faaliyetinde kullanmak üzere bedelsiz kiralanan araç için gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı, araca ait bakım, benzin masraflarının gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği,
İlgide kayıtlı özelge talep formunun incelenmesinden; Üçkapılar Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi olduğunuzu, eşiniz adına kayıtlı olan otomobili serbest meslek faaliyetinde kullanmak üzere bedelsiz olarak kiralamak istediğinizi belirterek, bedelsiz kiralama nedeniyle gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı ile araca ait yakıt ve bakım masraflarının gider olarak indirim konusu yapılmasının mümkün olup olmadığı hususlarının değerlendirilmesinin istenildiği anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
65 inci maddesinde, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”
68 inci maddesinde, “Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir:
4. Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil),
5. Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri.”
70 inci maddesinde, “Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır.
8) Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç ve tesisat ve bunların eklentileri….”hükmü yer almış olup, söz konusu Kanunun 94. maddesinde ise kimlerin tevkifat yapmaya mecbur oldukları sayılmış 5/a bendinde 70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı, müteakip 96’ncı maddesinde ise; “Vergi tevkifatı, 94’üncü madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.”
hükümleri yer almaktadır.
Diğer taraftan, aynı Kanunun 73 üncü maddesinde ise kiraya verilen mal ve hakların kira bedellerinin emsal kira bedelinden düşük olamayacağı, bedelsiz olarak başkalarının intifama bırakılan mal ve hakların kira bedellerinin, bu mal ve hakların kirası sayılacağı, bina ve arazide emsal kira bedelinin, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergi değerinin %5’idir. Diğer mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve haklarının maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Kanunu’nun servetlerin değerlendirilmesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin % 10’u olacağı hükme bağlanmıştır.
Adı geçen Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1/d) bendinde ise bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 600 milyon lirayı (285 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2014 yılı için 1.400 TL.) aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği belirtilmiştir.
Bu açıklamalara göre; eşinizden bedelsiz kiraladığınız araç için nakden veya hesaben bir kira ödemesi yapılmadığından tevkifat söz konusu olmayacaktır. Ancak, Gelir Vergisi Kanununun 73 üncü maddesine göre tespit edilecek emsal kira bedelinin, aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince 2014 yılı için 1.400 TL’yi aşması halinde, eşiniz tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edileceği tabidir.
Öte yandan, kira sözleşmesi ile kiralamış olduğunuz araca ait akaryakıt ve bakım gibi giderlerinin aracın işlerinizle ilgili olarak kullanılması şartıyla, yıllık gelir vergisi beyannamenizde gider olarak indirim konusu yapmanız mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
