Kredi Riski Azaltım Teknikleri Tebliği
6 Eylül 2014 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 29111
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:
BİRİNCİ KISIM
Başlangıç Hükümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, bankaların, Standart Yaklaşım kapsamında risk ağırlıklı tutar ve Temel İDD Yaklaşımı kapsamında risk ağırlıklı tutar ve beklenen kayıp hesaplanmasında kullanacakları kredi riski azaltım tekniklerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 43, 45 ve 93 üncü maddeleri ile 28/6/2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
b) Birincil alacaklar: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan birincil alacakları,
c) Dilim: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan dilimi,
ç) Emtia: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan emtiayı,
d) Fonlanmış kredi koruması: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan fonlanmış kredi korumasını,
e) Fonlanmamış kredi koruması: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan fonlanmamış kredi korumasını,
f) İkincil alacaklar: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan ikincil alacakları,
g) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu,
ğ) Kolektif yatırım kuruluşları (KYK): Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan kolektif yatırım kuruluşlarını,
h) Koruma alıcısı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan koruma alıcısını,
ı) Koruma satıcısı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan koruma satıcısını,
i) Koruma tutarı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan koruma tutarını,
j) Kredi derecelendirme kuruluşu (KDK): Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi derecelendirme kuruluşunu,
k) Kredi riski azaltımı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi riski azaltımını,
l) Krediye bağlı tahvil: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan krediye bağlı tahvili,
m) Kredi temerrüt swabı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi temerrüt swabını,
n) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
o) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
ö) Marj sözleşmesi: Yönetmeliğin Ek-2’sinde tanımlanan marj sözleşmesini,
p) (Değişik:RG-20/1/2016-29599)(2) Menkul kıymet finansman işlemleri: Repo işlemleri, ters repo işlemleri, menkul kıymet ödünç işlemleri ve kredili menkul kıymet işlemlerini,
r) Özel netleştirme sözleşmesi: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan netleştirme sözleşmesini,
s) Referans varlık: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan referans varlığı,
ş) Standart Yaklaşım: Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen yaklaşımı,
t) Temel İDD Yaklaşımı: Temerrüt olasılığının içsel olarak hesaplandığı ancak temerrüt halinde kayıp ve dönüştürme oranı değerlerinin Kurum tarafından belirlendiği içsel derecelendirmeye dayalı kredi riski hesaplama yaklaşımını,
u) Temerrüt halinde kayıp (THK): Karşı tarafın temerrüdünden kaynaklanan zararın, temerrüt anındaki bakiyeye oranını,
ü) Temerrüt olasılığı (TO): Karşı tarafın bir yıllık süre içerisinde temerrüde düşme olasılığını,
v) Teşkilatlanmış borsalar: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan teşkilatlanmış borsaları,
y) Toplam getiri swabı: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan toplam getiri swabını,
z) Volatilite: Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan volatiliteyi,
aa) Yönetmelik: 28/6/2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliği
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kredi Riski Azaltım Teknikleri
Kredi riski azaltımının dikkate alınması
MADDE 4 – (Değişik:RG-23/10/2015-29511) (1)
(1) Bankalar, Standart Yaklaşım kapsamında risk ağırlıklı tutarın ve Temel İDD Yaklaşımı kapsamında risk ağırlıklı tutarın ve beklenen kaybın hesaplanmasında, bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak kredi riski azaltımını dikkate alabilir. Kredi riski azaltımı ile birlikte artışı yaşanabilecek hukuki, operasyonel, likidite ve piyasa riskleri dahil tüm riskler için strateji, ilgili kredinin değerlendirilmesi, değerleme, sistemler, kredi korumasının başarısız olması veya etkinliğinin azalmasına ilişkin risklerin kontrolü ve kredi riski azaltımından kaynaklı konsantrasyon riskinin yönetimi de dahil olmak üzere bankaların izleme ve kontrol prosedürlerine ve süreçlerine sahip olmaları gerekir.
(2) Bankaların teminatların zamanında nakde dönüştürülmesini sağlamak amacıyla karşı tarafın temerrüdünün ortaya konulabilmesi ve teminatlarının nakde dönüştürülmesi için gerekli hukuki şartların oluştuğundan emin olunmasını ve akabinde işlemlerin gecikmeksizin başlayabilmesini temin edecek açık ve etkin süreç ve prosedürlere sahip olmaları gerekir.
(3) Kurum yapacağı denetimlerde söz konusu prosedür ve süreçlerin yeterliliğini değerlendirerek gerek görmesi halinde denetime tabi kuruluşun bazı kredi riski azaltım tekniklerini bu Tebliğ kapsamında sınırlandırabilir. Ayrıca finansal tablolara ve risk yönetimine ilişkin kamuya yapılması zorunlu olan açıklamalara ilişkin Kurumun eksiklik görmesi halinde kredi riski azaltım tekniklerinin bankaca dikkate alınmasına izin verilmez.
(4) KDK tarafından ihraca özgü bir derecelendirme yapılırken kredi riski azaltım unsurunun dikkate alınmış olması durumunda, bu ihraca ilişkin sermaye yükümlülüğünün belirlenmesinde söz konusu kredi riski azaltım unsuru tekrar dikkate alınmaz.
Fonlanmış ve fonlanmamış kredi korumasının kabulü
MADDE 5 – (1) Kullanılan kredi koruması yöntemlerine ve bu yöntemlere ilişkin politika ve prosedürlere uygun olarak yapılacak kredi riski azaltımı sözleşmeleri ilgili tarafların yerleşik olduğu ülkelerde hukuken bağlayıcı ve uygulanabilir nitelikte olmalıdır.
(2) Bankalar, kredi korumasının etkinliğinin sağlanması ve korumaya ilişkin risklerin dikkate alınması amacıyla gerekli tüm tedbirleri alır.
(3) Fonlanmış kredi korumasında sadece İkinci Kısım, Birinci Bölümde belirtilen araçlar ile İkinci Kısım, Üçüncü Bölümde belirtilen krediye bağlı tahvil işlemleri aracılığıyla sağlanan korumalar dikkate alınabilir.
(4) Fonlanmış kredi korumasının dikkate alınabilmesi için, banka, borçlunun veya duruma göre yeddi eminin iflas etmesi, temerrüde veya ödeme şartına düşmesi durumunda ya da sözleşmede belirtilen başka bir ödeme şartının belirlenmesi halinde, koruma sağlayan varlıkları zamanında nakde dönüştürme ya da alıkoyma hakkına sahip olmalıdır. Koruma sağlayan varlıkların değeri ile kredi borçlusunun kredi kalitesi arasında önemli ölçüde pozitif korelasyon bulunmamalıdır.
(5) Fonlanmamış kredi korumasının dikkate alınması için sözleşme şartlarının ilgili tarafların yerleşik olduğu ülkelerde kanunen bağlayıcı ve ifa edilebilir olması gereklidir. Sadece İkinci Kısım, İkinci Bölümde sayılan koruma sağlayıcılardan sağlanan garantiler ve İkinci Kısım, Üçüncü Bölümde sayılan kredi temerrüt swabı ile toplam getiri swabı işlemleri aracılığıyla bunlardan sağlanan korumalar dikkate alınabilir.
(6) Bankaların kredi korumalarını dikkate alabilmeleri için Üçüncü Kısımda belirtilen asgari şartları sağlamaları gerekmektedir.
Kredi riski azaltım tekniklerinin kullanımı
MADDE 6 – (1) Kredi riski azaltım tekniklerinin kullanıldığı hiç bir alacağın risk ağırlıklı tutarı ve beklenen kayıp tutarı, bu tekniklerin kullanılmadığı aynı nitelikteki bir alacağınkinden yüksek olamaz.
(2) Risk ağırlıklı tutar hesaplamalarına yansıtılmış olan kredi korumaları, bu Tebliğ kapsamında tekrar dikkate alınmaz.
(3) Repo işlemleri veya menkul kıymet ya da emtia ödünç işlemleri uyarınca devralınan, ödünç alınan veya teslim alınan nakit, menkul kıymet veya emtia teminat olarak dikkate alınır.
(4) Standart Yaklaşım kapsamında tek bir alacak için birden fazla türde kredi koruması sağlanması durumunda, ilgili alacak, her bir koruma türüyle korunan kısımlara ayrılır ve her bir kısma ilişkin risk ağırlıklı tutar kendisine ait koruma türü dikkate alınarak bu Tebliğ ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak ayrı ayrı hesaplanır.
(5) Standart Yaklaşım kapsamında tek bir tarafça sağlanan kredi korumalarının farklı vadelerinin bulunması halinde, dördüncü fıkrada açıklanan yaklaşım uygulanır.
Tamamı İçin Aşağıdaki Linke Tıklayınız