Tahsilat İç Genelgesi 2014/1
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
Sayı: 65472180-110[6402-103]-27350
Tarih: 10/03/2014
Konu: Tecil ve Taksitlendirme
TAHSİLAT İÇ GENELGESİ
SERİ NO:2014/1
……………VALİLİĞİNE
(Defterdarlık: Gelir Müdürlüğü)
…………..VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine ilişkin açıklamalar Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinin Birinci Kısım Dördüncü Bölümünün “I.Tecil” alt başlıklı bölümünde yapılmıştır.
Bu İç Genelgede anılan maddeye istinaden tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan borçluların bu taleplerinin süratle incelenerek karara bağlanması ve kamu alacaklarının daha etkin bir şekilde tahsil edilmesi amacıyla tecil ve taksitlendirme işlemlerinde uyulması gereken usul ve esaslar açıklanmıştır.
Buna göre, İlinize tanınan tecil ve taksitlendirme yetkisinin kullanılmasında 10/03/2014 tarihinden itibaren aşağıda belirtilen usul ve esaslara uyulması gerekmektedir.
I- TUTAR İTİBARIYLA TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ
Vergi Dairesi Başkanlıkları, Defterdarlıklar, Vergi Dairesi Müdürlüklerine tanınan tecil ve taksitlendirme yetkisi;
a) Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı için, |
3.000.000 TL,
|
b) Ankara, İstanbul ve İzmir Vergi Dairesi Başkanlıkları için, |
2.250.000 TL,
|
c) Adana, Antalya, Bursa, Kocaeli, Mersin ve Konya Vergi Dairesi Başkanlıkları için, |
1.500.000 TL,
|
d) Diğer Vergi Dairesi Başkanlıkları için, |
1.250.000 TL,
|
e) Defterdarlıklar için, |
600.000 TL,
|
f) Bağımsız Vergi Daireleri için, |
100.000 TL,
|
g) Bağlı Vergi Daireleri için, |
50.000 TL,
|
olarak belirlenmiştir.
Bağımsız vergi daireleri için belirlenen tecil yetkisi tutarı; (b) bendinde belirtilen Vergi Dairesi Başkanlıklarına bağlı vergi daireleri için 300.000 TL, (c) bendinde belirtilen Vergi Dairesi Başkanlıklarına bağlı vergi daireleri için 200.000 TL olarak uygulanır.
II- SÜRE İTİBARIYLA TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ
Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar yapılacak tecil ve taksitlendirmelerde, tecil müracaat tarihinden itibaren azami 36 aylık süre aşılmayacak şekilde tecile yetkilidir. Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar; 36 ayı aşmamak koşuluyla kendilerine bağlı her bir vergi dairesi için farklı tecil yetkisi belirleyebileceklerdir.
Tecil ve taksitlendirme işlemlerinde, tecil süreleri tespit edilirken öncelikle borçluların taleplerinin dikkate alınması, ancak bu genelgenin “VI-Borçlunun Çok Zor Durum Halinin Tespiti” başlıklı bölümünde yer alan oranlar ile tespit edilmiş azami tecil sürelerinin aşılmaması ve Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinin tecile ilişkin bölümünde yer alan açıklamaların dikkate alınması gerekmektedir.
III- VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNCE DEVREDİLEBİLECEK TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ
Sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla, vergi dairesi müdürleri kendilerine devredilmiş olan tecil ve taksitlendirme yetkisini astlarına devretmeleri mümkündür.
IV- BAZI ALACAKLARA İLİŞKİN TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ
– Motorlu taşıtlar vergisi, motorlu taşıtlar vergisine ait gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre verilen trafik para cezaları, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre verilen idari para cezaları, mülga 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş ücreti ve idari para cezalarından olan alacaklar,
– Yüksek öğrenim kredi borcu ve yüksek öğrenim harç kredisinden olan alacaklar,
ile bunlara ilişkin fer’ilerinin tecil taleplerini; tecili talep edilen alacağın tutarına bakılmaksızın değerlendirerek sonuçlandırmaya vergi daireleri yetkili kılınmıştır.
V- BORÇLULARIN TECİL VE TAKSİTLENDİRME BAŞVURULARI
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden borçlarının tecil ve taksitlendirilmesini talep eden borçluların; “Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu” (EK-1) ile müracaat etmeleri gerekmektedir. Söz konusu form, Başkanlığımız internet sitesinden temin edilerek çoğaltılmak suretiyle kullanılabilecektir.
Tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan borçlunun formun ilgili bölümlerini doldurmaması durumunda vergi dairesi borçluya gerekli uyarıda bulunacak, yapılan uyarı üzerine borçlunun ilgili bölümleri doldurmaması halinde tecil ve taksitlendirme talebi reddedilecektir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının tecil taleplerinde Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu aranılmayacaktır.
VI- BORÇLUNUN ÇOK ZOR DURUM HALİNİN TESPİTİ
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre; amme borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, amme alacakları tecil edilebilmektedir.
Tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan borçluların “çok zor durumda” olup olmadıklarının tespitinde; aşağıda belirtilen likidite oranları kullanılacak ve bu oranlar sonucunda tespit edilen çok zor durum derecesine uygun olarak tecil süreleri belirlenecektir.
A) Bilanço esasına göre defter tutan borçluların çok zor durum halinin tespitinde kullanılacak,
Likidite Oranı = |
Dönen Varlıklar – Stoklar
|
formülü,
|
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
|
İşletme hesabı esasına göre defter tutan borçluların çok zor durum halinin tespitinde kullanılacak,
Likidite Oranı = |
Kasa + Banka+Kısa Vadeli Alacaklar
|
formülü,
|
Kısa Vadeli Borçlar
|
ile bulunacaktır.
Buna göre;
1) Likidite oranının 1’den büyük olması durumunda borç tecil edilmeyecektir.
2) Likidite oranının 1 veya 1’den küçük ve 0,50’den büyük olması durumunda 18 aya kadar tecil yapılabilecektir.
3) Likidite oranının 0,50 veya 0,50’den küçük olması durumunda ise borçlar 36 aya kadar tecil edilebilecektir.
Borçlunun vergi dairesine olan borçları kısa vadeli borç olarak değerlendirileceğinden, borçluların tecil talepleri değerlendirilirken, borçlu tarafından vergi dairesine olan borcunun kısa vadeli borçlara dahil edilip edilmediğine dikkat edilecektir.
B) Gayrifaal veya faaliyetini terk etmiş olan borçlular ile gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iradları nedeniyle mükellefiyeti bulunan ya da bu sayılanlar dışında kalan diğer borçluların talepleri Tecil ve Taksitlendirme Talep Formundaki beyanlarına göre değerlendirilecek, taksit tutarları ile taksitlendirme süresi borçlunun durumuna göre takdir edilerek borçları 36 aya kadar tecil edilebilecektir.
C) Bilanço ya da işletme hesabı esasına göre defter tutan borçluların belirlenen oran analizlerine göre borcunun tecil edilmemesi gerektiği sonucuna ulaşılmakla birlikte, tecil müracaat tarihinden itibaren geriye dönük dört ay içerisinde 6183 sayılı Kanunun 105 inci maddesinde yer alan tabii afetlere maruz kaldıklarını belgelendirmeleri durumunda borçlarının 36 ay süre ile tecil edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Mahalli teşkilatımıza tanınan 18 ve 36 aylık süreler azami sürelerdir. Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar; bağımsız vergi daireleri veya bağlı vergi dairelerinin yapacakları teciller için farklı süre belirlemeye yetkili kılındıklarından, vergi dairelerinin tecil yaparken kendilerine tayin edilen azami tecil sürelerini dikkate almaları gerektiği tabiidir.
Borçlulara verilecek tecil süresinin tespitinde, borçlunun öteden beri borç ödemede iyi niyetli olup olmadığı, borç tutarının az veya çok oluşu, daha önce tecil edilen borçlarını tecil şartlarına uygun ödeyip ödemediği ve ödeme gücü göz önünde bulundurulacaktır.
Diğer taraftan, kamu kurum ve kuruluşlarının beyanlarına göre çok zor durum halinin tespiti yukarıda açıklanan oran analizlerine bağlı kalınmaksızın değerlendirilecektir.
VII- SÜRELİ RED
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında; “Borcunun tecilini talep eden ancak, talepleri uygun görülmeyerek reddedilen borçlular söz konusu borçlarını reddin tebliği tarihinden itibaren idarece 30 güne kadar verilebilecek ödeme süresi içinde ödedikleri takdirde bu amme alacağı ödendiği tarihe kadar faiz alınmak suretiyle tecil olunur.” hükmü yer almaktadır.
Uygulamada “süreli red” olarak adlandırılan fıkraya ilişkin gerekli açıklamalar Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinde yapılmıştır.
Tecil talebi reddedilen borçlulara tecile yetkili makamca 30 güne kadar verilecek sürenin azami süre olduğu da dikkate alındığında bu sürenin;
-Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar yetkisinde bulunan tecil taleplerinden uygun görülmeyerek süreli reddedilenler için azami 15 gün,
-Bağımsız ve bağlı vergi daireleri yetkisinde bulunan tecil taleplerinden uygun görülmeyerek süreli reddedilenler için azami 7 gün,
olarak tatbiki uygun görülmüştür.
Amme alacağının verilen sürede ödenmesi durumunda anılan Tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde tecil faizi hesaplanacaktır.
Borçlunun tecil talebinin süre verilerek reddedilmesi ve borcun verilen süre içerisinde ödenmemesi durumunda, borç 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre cebren takip ve tahsil edilecektir.
VIII- TECİL EDİLMEYECEK ALACAKLAR
Katma Değer Vergisi, Geçici Vergi, Özel Tüketim Vergisi, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Özel İletişim Vergisi, Harçlar (İkmalen tarhiyata dayanan tapu harçları hariç) Fonlar, Paylar (Eğitime Katkı Payı ve buna ait gecikme zammı dahil), Haklar, Ecrimisil ve ek vergilerden olan alacaklar tecil edilmeyecektir.
Tecili uygun görülmeyen bu alacakların İlinize tanınan tecil ve taksitlendirme yetkisi kapsamında süre verilerek reddedilmesi de mümkün değildir.
IX – VADESİ GEÇMİŞ BORÇ DURUMUNU GÖSTERİR BELGE VERİLMESİ TALEPLERİ
Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinin “I. Tecil” bölümünün (9) numaralı bölümünün (e) bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde tecilin, tecil ve taksitlendirme şartlarının borçlu tarafından kabul edilmesiyle hüküm ifade ettiği hususu da dikkate alınarak, tecil edilen borç tutarının %10’u ödenmedikçe borçlunun ilgili tahsil dairesine borcunun bulunmadığını gösteren yazının verilmemesinin kabulü koşuluyla tecil ve taksitlendirme yapılacaktır. Tecil ve taksitlendirilen borcun %10’unun ödenmesi ve borçlunun başkaca borcunun bulunmaması halinde vadesi geçmiş borç bulunmadığına dair yazı verilecektir.
X- DİĞER HUSUSLAR
1- Tutar itibarıyla İlinize tanınan tecil ve taksitlendirme yetkisini aşan talepler; mükellefin eksiksiz olarak doldurması gereken “Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu” ile birlikte tecili talep edilen borcun nev’i, tutarı ve vade tarihleri ile tecil müracaatının borcun vade tarihinden sonra yapılması halinde bu borçlara karşılık tecil müracaat tarihi (bu tarih hariç) itibarıyla hesap edilecek gecikme zammı tutarlarının ayrı ayrı tespit edilerek ve gerekli görülen diğer bilgilere de yer verilmek suretiyle en geç 5 gün içinde Başkanlığımıza gönderilecektir.
2- Tecil talebinde bulunan mükelleflerin tecil müracaat tarihlerinden, taleplerinin sonuçlandırılmasına kadar belli bir süre geçebilmektedir. Bu süre içerisinde mükelleflerin tecil taleplerinin kabulüne veya reddine ilişkin tebligat yapılıncaya kadar, taleplerinde önerdikleri taksit tutarlarını ödemeleri gerektiği özellikle hatırlatılacaktır.
3- Motorlu taşıtlar vergisi, motorlu taşıtlar vergisine ait gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre verilen trafik para cezaları, mülga 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş ücreti ve idari para cezalarından olan alacakların ve bunlara ilişkin fer’ileri tecil edilen borçluların, tecil şartlarına uygun ödeme yaptığı sürece maliki oldukları motorlu taşıta ilişkin fenni muayene yaptırabilmeleri, denize veya uçuşa elverişlilik belgesi alabilmeleri için “Fenni Muayene İzin Belgesi”nin düzenlenmesi gerekmektedir.
Ancak, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (c) bendi uyarınca motorlu taşıtların satış ve devirleri sırasında ise tecil edilen söz konusu borçlar defaten ödenmediği takdirde “Motorlu Taşıtların Satış ve Devrine Ait İlişik Kesme Belgesi” düzenlenmeyecektir.
4- Tecile yetkili olan makamlar, tecil yetkilerini kullanırken borçlunun ekonomik faaliyet dönemleri ile nakit akışlarını da göz önünde bulundurmak suretiyle farklı taksit tutarları belirleyebileceklerdir.
5- Bu İç Genelge ile 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine ilişkin daha önce yayımlanmış olan 2008/3 ve 2012/1 Seri No.lu İç Genelgelerin 10/03/2014 tarihinden itibaren uygulamasına son verilmiştir.
Bilgi edinilmesini ve durumun ilgililere de duyurularak uygulamanın bu esaslar doğrultusunda yürütülmesinin teminini önemle rica ederim.
EK: Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu
Mehmet KİLCİ
Gelir İdaresi Başkanı