05 Kasım 2013 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28812
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı bankalarca, sermaye koruma tamponu ve döngüsel sermaye tamponu olarak bulundurulması gereken ilave çekirdek sermaye tutarının hesaplanmasına ve ilave çekirdek sermaye gereksiniminin karşılanamaması halinde yapılacak işlemler ile alınacak tedbirlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 43 ve 93 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankayı,
b) Bankaya özgü döngüsel sermaye tamponu (BDST): Kredi genişlemesinin finansal sektörün genel risk düzeyini arttırabilecek düzeylere ulaşması durumunda özkaynakların sermaye yeterliliğine ilişkin düzenlemelere göre yetersiz kalmasının önüne geçilmesi amacıyla bankalarca bulundurulması beklenen ilave çekirdek sermaye tutarını,
c) Bankaya özgü döngüsel sermaye tamponu oranı: Bankaya özgü döngüsel sermaye tamponu olarak bulundurulması beklenen ilave çekirdek sermayenin hesaplanmasında esas alınan oranı,
ç) Çekirdek sermaye: 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik uyarınca hesaplanan çekirdek sermayeyi,
d) Döngüsel tampon oranı: Bankaya özgü döngüsel sermaye tamponu oranının hesaplanmasında kullanılmasıamacıyla kamuya açıklanacak oranı,
e) İlave ana sermaye: 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik uyarınca hesaplanan ilave ana sermayeyi,
f) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu,
g) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
ğ) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
h) Özkaynak: 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik uyarınca hesaplanan özkaynağı,
ı) Risk ağırlıklı varlıklar tutarı (RAVT): Banka özkaynağının, 28/6/2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca hesaplanan sermaye yeterliliği standart oranına bölünmesi sonucunda bulunacak tutarı,
i) Sermaye koruma tamponu (SKT): Ekonomik ve mali göstergelerin bozulması durumunda karşılaşılabilecek kayıplar nedeniyle özkaynakların sermaye yeterliliğine ilişkin düzenlemelere göre yetersiz kalmasının önüne geçilmesi amacıyla bankalarca bulundurulması beklenen ilave çekirdek sermaye tutarını,
j) Sermaye koruma tamponu oranı: Sermaye koruma tamponu olarak bulundurulması beklenen ilave çekirdek sermayenin hesaplanmasında esas alınan oranı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İlave Çekirdek Sermaye Hesaplaması, Oranlar ve Sınırlamalar
İlave çekirdek sermaye
MADDE 4 – (1) İlave çekirdek sermaye tutarı, bankanın çekirdek sermayesinin 28/6/2012 tarihli ve 28337 sayılıResmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin konsolide olmayan hesaplamalar için 28 inci maddesi, konsolide hesaplamalar için ise 29 uncu maddesi uyarınca sağlanması gereken çekirdek ve ana sermaye yeterliliği oranları ile sermaye yeterliliği standart oranını karşılamak üzere kullandığı çekirdek sermaye tutarını aşan kısmıdır.
(2) Bankaların ilave çekirdek sermaye gereksinimi BDST oranı ile SKT oranı toplamının RAVT ile çarpımısonucu bulunacak tutardır.
(3) SKT oranı konsolide ve konsolide olmayan bazda binde yirmibeştir.
(4) BDST oranı, Kurulca belirlenecek usul ve esaslar dahilinde, kredi portföylerinin ülke dağılımı esas alınarak konsolide ve konsolide olmayan bazda bankalarca hesaplanır. Bankaların BDST oranı hesabında Türkiye’deki riskleri için kullanacakları döngüsel tampon oranı Kurulca belirlenir.
Sınırlamalar
MADDE 5 – (1) Bankalarca konsolide ve konsolide olmayan bazda hesaplanacak ilave çekirdek sermaye tutarının ilave çekirdek sermaye gereksiniminden daha düşük olması halinde yapılacak kâr dağıtımı, ilave çekirdek sermayenin ilave çekirdek sermaye gereksinimine bölünmesi suretiyle bulunacak değerin aşağıdaki tabloda karşılık geldiği dilime tekabül eden azami kâr dağıtım oranı nispetinde sınırlandırılır.
Dilimler |
Azami Kâr Dağıtım Oranı (%) |
%25 veya daha az |
0 |
%25’ten fazla ancak %50 veya daha az |
20 |
%50’den fazla ancak %75 veya daha az |
40 |
%75’ten fazla ancak %100’den daha az |
60 |
(2) Konsolide ve konsolide olmayan hesaplamaların her ikisinde de ilave çekirdek sermaye tutarının ilave çekirdek sermaye gereksiniminden az olduğunun ortaya çıkması halinde birinci fıkra uygulamasında bankalarca bu hesaplamalardan en yüksek kâr dağıtımı sınırlamasına neden olanı dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kâr Dağıtımı, Sermaye Koruma Planı ve Hesaplama ve Bildirim Dönemi
Kâr dağıtımı
MADDE 6 – (1) 5 inci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde yapılabilecek kâr dağıtım tutarı, azami kâr dağıtım oranının dağıtılabilir kâr tutarı ile çarpılması suretiyle bulunur. Dağıtılabilir kâr tutarının kapsamına ve hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(2) Bu Yönetmelik uygulamasında aşağıda belirtilenler kâr dağıtımı olarak kabul edilir:
a) Pay sahiplerine yapılacak kâr payı ödemeleri ve hisse senedi geri alım işlemleri.
b) Bankanın ödeme yapmama hakkına sahip olmasına rağmen ilave ana sermayeye dâhil araçlar için yapılacak ödemeler.
c) 2 numaralı Türkiye Finansal Raporlama Standardı kapsamında çalışanlara yapılacak her türlü ihtiyari ödemeler.
ç) Kurulca belirlenecek diğer ödeme ve işlemler.
(3) İkinci fıkra uygulamasında, bedelsiz hisse senedi verilmesi gibi çekirdek sermayeyi azaltmayan işlemler ile yapılmaması bankanın ihtiyarında bulunmayan ve banka açısından yükümlülük, karşı taraf açısından ise bir alacak hakkıniteliğinde olan ödeme ve işlemler kâr dağıtımı olarak kabul edilmez.
(4) Bankalar, azami kâr dağıtım tutarlarına ilişkin hesaplamaların açık ve doğru bir şekilde yapılmasını temin etmek, kâr dağıtımlarının kâr dağıtımı olarak kabul edilen kalemlere ilişkin yasal sınırlamalar dâhilinde kalmasını sağlayacak süreçleri oluşturmak ve bu süreçler ile yapılan hesaplamaları Kurum denetimine hazır bulundurmakla yükümlüdür.
(5) İkinci fıkrada belirtilen kalemlere ilişkin olarak kâr dağıtımına yönelik yasal sınırlamalar ile Kurul veya Kurumca belirlenen diğer sınırlamalar saklıdır.
Sermaye koruma planı ve diğer önlemler
MADDE 7 – (1) 5 inci madde kapsamında kâr dağıtım sınırlamasına tabi olan bankalar, azami kâr dağıtım oranının bildirimini izleyen bir ay içinde Kuruma banka yönetim kurulunca onaylanmış, ilave çekirdek sermaye gereksiniminin sağlanmasına yönelik bir sermaye koruma planı sunar.
(2) Sermaye koruma planında aşağıdaki hususlara yer verilir:
a) Bankanın kâr dağıtım sınırlamasına tabi tutulmasına neden olan hususlara ilişkin tespit ve değerlendirmeler.
b) 5 inci maddeye uygun olarak yapılması planlanan kâr dağıtımları da dikkate alınarak ilave çekirdek sermaye gereksiniminin sağlanmasına yönelik zaman çizelgesi.
c) İlave çekirdek sermaye gereksiniminin sağlanması amacıyla alınacak önlemler.
ç) (b) bendindeki zaman çizelgesi kapsamında gelir, gider ve bilançoya ilişkin tahminler,
d) Bankanın sermaye koruma planının yeterliliğini desteklemek amacıyla sunmak istediği diğer bilgi ve belgeler.
(3) Kurum, sermaye koruma planını değerlendirerek gerek görmesi halinde sermaye koruma planında değişiklik yapılmasını talep eder.
(4) Bankalar sermaye koruma planı çerçevesinde yürüttükleri faaliyetlere ve uyum düzeylerine ilişkin değerlendirmelerini üçer aylık dönemlerle Kuruma gönderir.
(5) Bankaların sermaye koruma planına azami düzeyde uyum sağlamaları esastır. Kurul, bankaların sermaye koruma planına uyum düzeylerinin yeterliliği ile ekonomik konjonktürü değerlendirerek ilave tedbirler almaya yetkilidir.
Hesaplama ve bildirim dönemi
MADDE 8 – (1) Bankalar, 5 inci madde kapsamında yapılacak hesaplamalarını, sermaye yeterliliği standart oranıhesaplama ve bildirimleriyle aynı dönem ve tarihlerde ve bu standart orana ilişkin tablolar içerisinde Kuruma bildirmek zorundadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Asgari oranlarda geçiş süresi
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 1/1/2019 tarihine kadar her bir yıl için SKT oranı olarak aşağıdaki tablodaki oranlar dikkate alınır.
Yıl |
SKT Oranı (%) |
2014 |
0 |
2015 |
0 |
2016 |
0,625 |
2017 |
1,25 |
2018 |
1,875 |
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2014 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.