e- Fatura
Rüknettin KUMKALE
Yemili Mali Müşavir
e – FATURA
Vergi Usul Kanunu’nun Maliye Bakanlığı’na tanıdığı yetkilere dayanarak, yaygın olarak kullanılan belgelerden biri olan faturanın elektronik belge olarak düzenlenmesi, elektronik ortamda iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı’nca çıkarılan 397, 416, 421 ve 424 sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ve 58 sıra No’lu Vergi Usul kanunu Sirkülerinde açıklanmıştır.
e–Fatura, şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanunu’na göre düzenlenmesi zorunlu olan belgelerde yer alan bilgileri içeren elektronik kayıtlar bütününü ifade etmektedir.
Her şeyden önce belirtmeliyiz ki e–Fatura yeni bir belge türü değildir. e-Fatura, 397 Sıra No’lu VUK Genel Tebliğinde yer alan şartlara uygun olan ve elektronik belge biçiminde oluşturulmuş faturayı ifade etmektedir. Tebliğe göre e-Fatura, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Diğer bir anlatımla Türk Ticaret Kanunu’nun 21. Maddesinde hüküm altına alınan fatura ile aynı hukuki duruma sahiptir.
Mal veya hizmet satışı dolayısıyla fatura düzenlemek zorunda olan mükellefler, genel hükümler çerçevesinde kâğıt fatura düzenleyebilecekleri gibi 397 sıra no lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan şartlar çerçevesinde e-Fatura da düzenleyebilirler. Aynı mal veya hizmet satışı işleminde hem kâğıt faturanın hem de elektronik faturanın bir arada düzenlenmesi mümkün değildir. Müşterinin talep etmesi durumunda ise genel hükümler çerçevesinde sadece kâğıt fatura verilmesi zorunludur. Diğer bir anlatımla e-Fatura düzenlemek zorunda bulunan mükellef müşterisinin talebi doğrultusunda ya e–Fatura ya da kağıt ortamında fatura düzenleyecektir. Satıcının aynı satış işlemi ile ilgili olarak hem e–Fatura hem de kağıt ortamında fatura düzenlemesine olanak bulunmamaktadır.
- e – Fatura düzenlemek zorunda bulunan mükellefler kimlerdir. ?
- Madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan mal alanlar
4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar,
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın, 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Lisans sahibi mükelleflerden alış yapanların, madeni yağ sektöründe veya başka bir sektörde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.
Madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden sadece mal alışları bulunan mükellefler Genel Tebliğ kapsamında elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Hizmet alımları kapsam dahilinde değildir.
Mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında, sadece madeni yağ, tütün, alkol veya kolalı gazoz satışları değil gelir tablosunda yer alan bütün satışları gösteren brüt satış hasılatına göre zorunluluk kapsamına alınacaktır.
Özel hesap dönemine sahip mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında 2011 takvim yılında sona eren özel hesap dönemi brüt satış hasılatını dikkate alacaklardır.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükellef listesi www.gib.gov.tr ve www.efatura.gov.tr internet adreslerinde yayımlanmaktadır.
Bu açıklamalar çerçevesinde mükelleflerin Madeni Yağ Lisansına Sahip Olanlar Kimler olduğunu bilmeleri gerekmektedir.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununda madeni yağ, baz yağına veya kimyasal sentez yöntemi ile işlenen maddelere, bazı katkıların ilâvesi sonucu, hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve/veya aşınmayı azaltma veya soğutma özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddeler olarak tanımlanmıştır. Madeni yağ üreticileri, madeni yağ üretimi yapan gerçek ve tüzel kişilerdir.
Kanunun 3’üncü maddesine göre Petrol ile ilgili;
- a) Rafinaj, işleme, madeni yağ üretimi, depolama, iletim, serbest kullanıcı ve ihrakiye faaliyetlerinin yapılması ve bu amaçla tesis kurulması ve/veya işletilmesi,
- b) Akaryakıt dağıtımı, taşıması ve bayilik faaliyetlerinin yapılması, için lisans alınması zorunludur.
Petrol Piyasası Madeni Yağ Lisansına sahip olanların listesi, T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun internet sayfasında bulunmaktadır. Dolayısıyla bu listede olan mükellefler ile bunlardan
2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar 01/09/2013 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılı olarak başvurmak ve 31/12/2013 tarihine kadar e-Fatura uygulamasına geçmek ve 2014 takvim yılı içerisinde e-Defter tutmak zorundadır.
- ÖTV(III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenlerle bunlardan mal alanlar.
6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar, 01/09/2013 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılı olarak başvurmak ve 31/12/2013 tarihine kadar e–Fatura uygulamasına geçmek ve 2014 takvim yılı içerisinde e-Defter tutmak zorundadır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Bu kapsamda alış yapanların tütün, alkol, kolalı gazozlar sektörlerinde veya başka sektörlerde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.
Madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden sadece mal alışları bulunan mükellefler Genel Tebliğ kapsamında elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Hizmet alımları kapsam dahilinde değildir.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun (III) sayılı listesinde Kolalı Gazozlar, biralar, köpüklü şaraplar, şaraplar, vermutlar, cinler, votkalar, likörler, rakılar, purolar, tütün içeren sigaralar, bulunmaktadır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükellef listesi www.gib.gov.tr ve www.efatura.gov.tr internet adreslerinde yayımlanmaktadır.
Yayımlanan 58. Sıra no lu Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde;
Kimlerin e–Fatura uygulamasına dahil olacakları aşağıdaki ifadeler ile açıklanmaktadır.
- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın, 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Lisans sahibi mükelleflerden alış yapanların, madeni yağ sektöründe veya başka bir sektörde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.
- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Bu kapsamda alış yapanların tütün, alkol, kolalı gazozlar sektörlerinde veya başka sektörlerde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.
- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında kimlerin madeni yağ lisansına tabi olduğu ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları kimlerin imal, inşa veya ithal ettiğini gösteren listeler Vergi Usul Kanunu 58. No lu sirküler ekinde bulunmaktadır.
Bu durumda;
- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, (2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise)
- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, (2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise)
e–Fatura uygulamasına dahil olacaklardır.
Diğer bir anlatımla;
- Bir Vergi Mükellefi Vergi Usul Kanunu 58 no lu sirküler ekinde bulunan 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları kimlerin imal, inşa veya ithal ettiğini gösteren listede bulunan bir mükelleften bir sakız bile satın aldığı takdirde (2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise) e–Fatura mükellefi olacaktır.
- Gene bir Vergi mükellefi Vergi Usul Kanunu 58 no lu sirküler ekinde bulunan 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan listede bulunan mükelleflerden sakız bile satın aldığı takdirde (2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise) e–Fatura mükellefi olacaktır.
