SGK Genelgesi 2013/26
26 Haziran 2013
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: 98547999/741
Konu: 4/1-(a) ve 4/1-(b) Sigortalılarına İlişkin Tahsis Uygulamaları.
GENELGE
2013/26
Bilindiği üzere, 8/3/2012 tarihli 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1/3/2012 tarihli ve 6283 Sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun“un 5 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 39, 6 ıncı maddesi ile de geçici 40 ıncı madde eklenmiştir. Söz konusu maddeler ile 2000 öncesi 4/1-(a) emeklileri ile 1/4/2002 ile 30/6/2002 tarihleri arasında aylık bağlanan 4/1-(b) emeklilerinin aylıklarının yine maddelerde öngörülen hükümler doğrultusunda yeniden hesaplanması öngörülmüş ve maddelerin yürürlük tarihi 2013/ Ocak ödeme dönemi olarak belirlenmiştir.
Diğer taraftan, 2008/Ekim ayından itibaren tahsis mevzuatına ilişkin yayımlanan tüm genelgeler, genel yazılar ve e-tahsis iletileri birleştirilerek “Kanuna Göre 4/1-(a) ve 4/1-(b) Kapsamındaki Sigortalıların Tahsis İşlemleri” konulu, 22/7/2011 tarihli ve 2011-58 sayılı Genelge yayımlanmış olup, Başkanlığımız iş ve işlemleri söz konusu Genelge hükümleri doğrultusunda yürütülmektedir.
Buna göre, gerek 6283 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 39 ve geçici 40 ıncı maddelerin uygulama usul ve esasları gerekse tahsis uygulamalarında yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
1. İNTİBAK İŞLEMLERİ
8/3/2012 tarihli 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1/3/2012 tarihli 6283 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” un 5 inci ve 6 ncı maddeleri ile 5510 sayılı Kanuna geçici 39 uncu ve geçici 40 ıncı maddeler eklenmiştir. Söz konusu maddelerle 2000 öncesi 4/1-(a) emeklileri ile 1/4/2002 ile 30/6/2002 süresinde aylık bağlanan 4/1-(b) emeklilerinin aylıklarının yeniden hesaplanması öngörülmüştür.
1.1. 2000 Öncesi 4/1-(a) Emeklilerinin İntibak İşlemleri
6283 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 39 uncu madde “(1) Son tahsis talep tarihi veya ölüm tarihi 2000 yılı Ocak ayı başından önce olup, 506 sayılı Kanunun mülga hükümleri uyarınca gösterge sistemine göre bağlanan malûllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları ile bu tarihten önce malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken bu tarihten sonra ölen sigortalıların ölüm aylıkları, bu madde hükümlerine göre yeniden hesaplanır.
(2) Aylıkların hesaplanmasında, 506 sayılı Kanunun mülga maddeleri uyarınca hazırlanan ve 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan gösterge veya üst gösterge tablosundan sigortalı için tespit edilmiş olan mevcut gösterge rakamı ile aynı dönemde yürürlükte bulunan memur aylık katsayısı esas alınır.
(3) Sigortalının aylık bağlama oranı aşağıdaki şekilde belirlenir:
a) Malûllük aylığında; gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için % 60, sigortalının başkasının bakımına muhtaç olması halinde % 70, üst gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için ise 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan ve gösterge rakamına göre % 59,9 ila % 50 arasında belirlenmiş olan taban aylık bağlama oranı esas alınır. Yaştan ve günden artırım ve eksiltme yapılmaz.
b) Yaşlılık aylığında; gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için % 60, üst gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için ise 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan ve gösterge rakamına göre % 59,9 ila % 50 arasında belirlenmiş olan taban aylık bağlama oranı esas alınır. Bu şekilde belirlenen taban aylık bağlama oranı, sigortalının tahsis talep tarihi itibarıyla kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonra doldurduğu her tam yaş için ve 5000 günden fazla ödediği her 240 günlük malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi için (l)’er artırılır, 5000 günden noksan ödediği her 240 gün için (1)’er eksiltilir. Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışması, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malûl olması, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanması veya erken yaşlanması nedeniyle tarafına yaşlılık aylığı bağlananlara günden dolayı eksiltme yapılmaz.
c) Ölüm aylığında; gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için % 60, üst gösterge tablosundan aylık hesaplanmış olan için ise 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan ve gösterge rakamına göre % 59,9 ila % 50 arasında belirlenmiş olan taban aylık bağlama oranı esas alınır. Bu şekilde belirlenen taban aylık bağlama oranı sigortalının ölüm tarihi itibarıyla kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonra doldurduğu her tam yaş için ve 5000 günden fazla ödediği her 240 günlük malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi için (l)’er artırılır. Günden dolayı eksiltme yapılmaz. Malûllük aylığı almakta iken ölen sigortalılar hakkında bakıma muhtaçlık durumu dikkate alınmaksızın (a) bendi, yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalılar hakkında ise (b) bendi hükümleri uygulanır.
ç) Malûllük, yaşlılık ve ölüm aylığının aylık bağlama oranı % 85’ten fazla olamaz.
(4) Sigortalının 1999 yılı Aralık ayı ödeme dönemi itibarıyla aylığı, yukarıdaki hükümlere göre tespit edilen gösterge rakamı, memur aylık katsayısı ve aylık bağlama oranının çarpımı suretiyle belirlenir.
(5) Bu madde hükümlerine göre 1999 yılı Aralık ayı ödeme dönemi itibarıyla hesaplanan aylık tutarı, % 5,9 oranında artırılarak 2000 yılı Ocak ayına, 2000 yılı Ocak ayı için bu şekilde hesaplanan aylık tutarı ise, (7,13326594120697) çarpanı kullanılarak 2008 yılı Ocak ayına taşınır. Bu şekilde hesaplanan aylık tutarı da, 2008 yılı Ocak ayı ödeme döneminden başlayarak 2013 yılı Ocak ayı ödeme dönemine kadar (bu dönem dahil) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara ödenmekte olan aylıklara uygulanmış olan aylık artışları ile artırılır.
(6) Bu maddeye göre hesaplanan aylık tutarının, sigortalı veya hak sahiplerine 2013 yılı Ocak ayı ödeme döneminde ödenmekte olan aylık tutarının altında kalması halinde, mevcut aylıkların ödenmesine devam edilir.
(7) Bu maddeye göre hesaplanan aylıklar için geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmaz.
(8) Sözleşme aylıklarını 2000 yılı Ocak ayı başından sonra borçlanma yapmak suretiyle tam aylığa yükseltenler ile geçici 20 nci maddeye göre devir alınacak sandıklardan aylık alanlara devir tarihinden sonra bu madde hükümleri uygulanmaz.
(9) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin tereddütleri gidermeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir.”, hükmüne amirdir.
Söz konusu hüküm gereğince 2000 öncesi 4/1-(a) emeklilerinin aylıkları maddede öngörüldüğü şekilde yeniden hesaplanmış ve mevcut aylıklarıyla mukayese edilmek suretiyle yüksek olan aylık 2013/Ocak ödeme dönemi itibariyle sigortalı ve hak sahiplerine ödenmiştir.
1.1.1. Kapsam
5510 sayılı Kanunun geçici 39 uncu maddesi kapsamında yeniden hesaplanacak aylıklar 2000 öncesinde 506 sayılı Kanun hükümleri gereği gösterge sistemine göre bağlanmış olan malullük, yaşlılık ve ölüm aylıklarıdır. 2925 sayılı Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar ile 506 sayılı Kanuna göre bağlanan gelirler intibak kapsamında değildir. Buna göre,
1.1.1.1. Malullük veya yaşlılık aylığı son tahsis talep tarihi;
-Özel sektörden emekli olanlar için 31/12/1999 (dâhil),
-Kamu sektöründen emekli olanlar için ise 14/01/2000 (dâhil),
ve öncesinde olanların aylıkları intibak kapsamında yeniden hesaplanmıştır.
1.1.1.2. Ölen sigortalılardan;
1.1.1.2.1. Emeklilik statüsünü kazanmadan ölen (aktif ölüm) sigortalılardan ölüm tarihi;
-Özel sektörden çalışanlar için 31/12/1999 (dâhil),
-Kamu sektöründen çalışanlar için ise 14/01/2000 (dâhil),
ve öncesinde olanların,
1.1.1.2.2. Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken ölen (pasif ölüm) sigortalıların malullük veya yaşlılık aylığı son talep tarihi;