Mesire Yerleri Yönetmeliği
Mesire Yerleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
05 Mart 2013 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28578
Orman Genel Müdürlüğünden:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek amacıyla Orman Genel Müdürlüğünce tesis edilecek ve mevcut mesire yerlerinin ayrılması, onanması, planlanması, planlarının uygulanması, geliştirilmesi, işletilmesi, işlettirilmesi, yönetilmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) (Değişik fıkra:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) Bu Yönetmelik, 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 6, 25, ek 5, ek 8, ek 13 ve ek 14 üncü maddeleri ile 31/10/1985 tarihli ve 3234 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkındaki Kanunun 2 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) A tipi mesire yeri: Toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla yüksek ziyaretçi potansiyeline sahip, günübirlik kullanım imkânı yanında gecelemeye de imkân sağlayan, çadır, karavan, motor-karavan ve kır evi, kır lokantası, kır kahvesi gibi çok katlı olmayan, doğa ile uyumlu yapı ve tesisler ile yöresel ürünler sergi ve satış yeri, piknik üniteleri, kameriye ile diğer rekreasyonel yapı ve tesisleri ihtiva eden mesire yerlerini,
b) Alan kullanım planı: Mesire yerlerinin koruma-kullanma dengesi içerisinde, hangi alanların ne şekilde ve hangi maksatla kullanılacağını ve korunacağını belirleyen, dış sınır alanı koordinatlı ve alanın büyüklüğüne göre uygun ölçeklendirilen haritalar üzerinde sadece özel işaretler şeklinde belirleyen ve gelişme planına altlık oluşturan veya yönlendiren planları,
c) B tipi mesire yeri: Toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla yerleşim merkezlerinin çevresinde veya rekreasyonel kaynak değerlerine ve yüksek ziyaretçi potansiyeline sahip, sadece günübirlik kullanım imkânı sağlayan kır lokantası, kır kahvesi, yöresel ürünler sergi ve satış yeri, piknik üniteleri, kameriye gibi diğer rekreasyonel yapı ve tesisleri ihtiva eden mesire yerlerini,
ç) Bakanlık: Orman ve Su İşleri Bakanlığını,
d) Bölge müdürlüğü: Orman bölge müdürlüğünü,
e) C tipi mesire yeri: Toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla kaynak değeri ve ziyaretçi potansiyeli orta ve düşük yoğunlukta olan, günübirlik mahalli ihtiyaçları karşılamak maksadıyla, piknik üniteleri, yöresel ürünler sergi ve satış yeri, kameriye, ve diğer rekreasyonel yapı ve tesisleri ihtiva eden mesire yerlerini,
f) D tipi kent (şehir) ormanı: Ormanların öncelikle sağlık, spor, estetik, kültürel ve sosyal fonksiyonlarını halkın hizmetine sunmak, aynı zamanda yurdun güzelliğine katkı sağlamak, toplumun çeşitli spor ve dinlenme ihtiyaçlarını karşılamak, turistik hareketlere imkân vermek ve teknik ormancılık faaliyetleri ile flora ve faunanın da tanıtılarak, özellikle çocuklar ve gençlere orman sevgisi ve bilincinin aşılanması maksadıyla izcilik, doğa yürüyüşü, bisiklet, binicilik ve benzeri etkinlikler ile kır lokantası, kır kahvesi, kültür evleri, yöresel ürün sergi ve satış yeri, amfi tiyatro, çeşitli mini spor alanları ve diğer rekreasyonel yapı ve tesisleri ihtiva eden, il ve ilçelerde ayrılan yerleri,
g) Döner Sermaye: Orman Genel Müdürlüğü Orman İşletmeleri Döner Sermayesini,
ğ) Estetik kaynak: Ormanların insanların zevk ve psikolojisine hitap eden, peyzaj ve manzara bütünlüğü açısından farklı özelliklerini,
h) (Değişik:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) Gelişim ve Yönetim Planı: Mesire yerlerinin koruma-kullanma dengesi içerisinde, rekreasyonel kaynak değerlerinin sürdürülebilir kullanımını yönlendiren, diğer kaynak değerlerinin korunmasını şekillendiren, yönetim ve ziyaretçi kullanım tesislerini belirleyen, alt ve üst yapı tesislerinin uygulamalarına yön veren, mesire yerinin yönetim tarzı, kullanım maksat ve şeklini düzenleyen, hali hazır durum üzerinde, ağaç röleve planını da ihtiva eden, uygun ölçekli planı,
ı) Genel Müdürlük: Orman Genel Müdürlüğünü,
i) İdare: Orman Genel Müdürlüğünün merkez ve taşra birimlerini,
j) İşletme müdürlüğü: Orman işletme müdürlüğünü,
k) Mesire yeri: Toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla, gerekli yapı, tesis ve donatılarla kullanıma ayrılan, halkın günübirlik veya geceleme ihtiyaçlarını karşılayan, rekreasyonel ve estetik kaynak değerlerine sahip orman rejimine tabi sahaları,
l) Rekreasyon: Ormanların eğlenme, dinlenme ile beden ve ruh sağlığını yenileme fonksiyonunu,
m) Rekreasyonel kaynak: Tabii ve kültürel çevrenin, özellikle açık hava rekreasyonu yönünden doğal özelliklerini, insanın eğlenme, dinlenme, beden ve ruh sağlığını yenileme fonksiyonunu sağlayan sosyo-kültürel çevreyi,
n) Şube Müdürü: Odun Dışı Ürün ve Hizmetler Şube Müdürünü,
o) Tabii kaynak: Flora, fauna, habitatlar, ekosistemler, tabiat tarihinin ve tabii mirasın müstesna özellikleri ve bunlara dair ilmi değerler ile fiziki tabii değerler; coğrafi konum, jeolojik ve jeomorfolojik teşekküller, hidrolojik ve limnolojik özellikler, klimatik özellikler ve bunlara dair ilmi değerleri,
ö) Vaziyet planı: Mesire yerlerinin koruma-kullanma dengesi içerisinde hali hazır durum üzerinde, hangi alanların ne şekilde ve hangi maksatla kullanılacağının veya korunacağının özel işaretler ile gösterildiği, dış sınır alanı koordinatlandırılmış planları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel İlkeler ve Kriterler
Temel ilkeler
MADDE 4 – (1) Mesire yerlerinde aşağıdaki ilkelere uyulur:
a) Her türlü düzenleme doğal ekosisteme uygun olarak yapılır.
b) Gerekli hallerde orman amenajman plânları ve ilgili mevzuatta belirtilen her türlü ormancılık çalışmaları yapılır.
c) İdarece belirlenen maksat dışında herhangi bir faydalanmaya müsaade edilmez.
Kriterler
MADDE 5 – (1) Mesire yerlerine ayrılacak alanlarda;
a) Orman rejimi içerisinde olması veya bu amaçla tahsis edilmesi,
b) Rekreasyon ve ekosistem yönünden farklı ve zengin özelliklere sahip olması,
c) Rekreasyonel kullanım talebi ve/veya ihtiyacı olması,
ç) Rekreasyonel kaynak bütünlüğünü sağlayacak nitelik ve büyüklükte olması,
kriterleri aranır.
(2) (Değişik:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) İdarenin ve ziyaretçilerin zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak olan taban alanı 250 metrekareyi ve kat adedi bir bodrum kat ve çatı arası hariç ikiyi geçmeyecek şekilde mesire yerlerinde yapılacak yapı ve tesisler gelişim ve yönetim planlarına uygun olarak Genel Müdürlükçe belirlenen esaslara göre yapılır.
(3) (Ek:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) Kıyı ve sahil şeritlerinde kalan alanlarda ve kesin yapı yasağı getirilen alanlarda bulunan mesire yerlerinde, yukarıdaki hüküm uygulanmaz. İmar planı olan alanlarda imar planına uyulur. Kıyı ve sahil şeridinde bulunan yerlerde İmar Planı olmaması durumunda Kıyı Kanununa ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine uyulur.
(4) (Ek:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) Mesire yerlerinde inşa edilecek yapıların etüt ve projeleri yöresel doku ve mimari özelliklere, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olarak Genel Müdürlüğün belirleyeceği esaslara göre yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ayrılma ve Onama, Planlama, Projelendirme ve Uygulama,
Sınır Değişikliği ve İptal
Ayrılma ve onama
MADDE 6 – (1) Mesire yerleri ayrılma kriterlerine uygun olan sahalar için işletme müdürlüğünce düzenlenen mesire yerleri teklif raporu ve ekleri, bölge müdürlüğünün görüşü ile birlikte bölge müdürlüğünce, Genel Müdürlüğe gönderilir. Genel Müdürlükçe kurulması uygun bulunan mesire yerleri, ilgili kurumlardan gerekli izin ve görüşlerin alınması için tekrar bölge müdürlüğüne gönderilir. İlgili kurumlardan izin alınan mesire yerleri Bakanlıkça uygun görülmesi halinde mesire yeri olarak ayrılır ve onanır.
Planlama, projelendirme ve uygulama
MADDE 7 – (1) Mesire yerlerinin; doğal, kültürel, rekreasyonel ve estetik kaynak yönünden planlanması, projelendirilmesi ve uygulanmasına ait iş ve işlemler idare tarafından yapılır veya yaptırılır. Plan ve projelerin revizyonunda aynı süreç izlenir.
(2) (Değişik:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) A ve B tipi mesire yerleri için alan kullanım planı, Gelişim ve Yönetim Planı Bölge Müdürlüğü tarafından yapılır veya yaptırılır ve Genel Müdürlükçe onaylanır.
(3) (Değişik:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) C tipi mesire yerleri ve kent (şehir) ormanları için vaziyet planı, Gelişim ve Yönetim Planı Bölge Müdürlüğü tarafından yapılır veya yaptırılır ve Genel Müdürlükçe onaylanır.
(4) (Ek:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer) 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 13 üncü maddesine göre, Genel Müdürlükçe belirlenen mesire yerlerinin afet sonrasında geçici barınma yeri olarak kullanılması için gerekli olan alt yapı hizmetleri Genel Müdürlüğün izniyle, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, il özel idareleri, büyükşehir belediyeleri veya belediyeler tarafından ya da Genel Müdürlükçe yapılır.
Sınır değişikliği
MADDE 8 – (1) Mesire yerlerinde gerekli hallerde sınır değişikliği Genel Müdürlük onayı ile yapılabilir.
Mesire yerinin iptali
MADDE 9 – (1) Mevcut mesire yerlerinden kiraya verilmeyen, ziyaretçi potansiyeli yetersiz ve kullanım özelliğini kaybetmiş olanlar, Genel Müdürlük onayı ile iptal edilir.
(2) Mesire yerlerinin tamamı veya bir bölümü, kamu yararı ve zaruret bulunması halinde Orman Kanunu hükümlerine göre başka maksatlara tahsis edilebilir. İzin sonucunda mesire yerinin tamamı veya izne konu edilen bölümü Genel Müdürlük onayı ile iptal edilebilir. İptal sonucunda oluşacak zararlarla ilgili işlemler Genel Müdürlükçe belirlenir.
(3) Şartname ve sözleşmeye aykırı hususların tespiti halinde sözleşme kendiliğinden hükümsüz kalır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yönetim, İşletme ve Denetim
Yönetim ve işletme
MADDE 10 – (1) Mesire yerlerinin yönetim ve işletilmesi aşağıdaki esaslara uygun olarak yapılır:
a) Mesire yerlerinde plan ve projelerin gerektirdiği her türlü yapı ve tesisler ile hizmet ve faaliyetler, 4 ve 5 inci maddelerde belirtilen ilke ve kriterlere uygun olarak Genel Müdürlükçe belirlenen usul ve esaslara göre yapılır veya yaptırılır.
b) Mesire yerleri Orman Kanununun ek 8 inci maddesine göre yirmidokuz yıla kadar kiraya verilebilir. Yirmidokuz yıl kiraya verilen mesire yerlerinde engellilere yönelik dinlenme ve eğlenme tesislerinin yapılması zorunludur.
c) Mesire yerlerinin kapalı teklif usulüyle ihale edilmesi esastır. Bölge müdürlüğünce oluşturulan komisyon tarafından kullanılışlarının özelliği, idarelere faydalı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen mesire yerleri, Genel Müdürlüğün teklifi ile Bakanlık tarafından pazarlık usulü ile kiraya verilebilir. Her türlü sorumluluk pazarlık usulü ile ihaleyi idareden alanda kalması şartıyla, pazarlık usulü ile ihale edilen mesire yerlerinde yer alan yapı ve tesislerin işletmeciliğinin üçüncü kişi veya kuruluşlara kiraya verilmesi halinde, kiraya verenlerden verilen kira bedel farkının % 50’si idare tarafından tahsil edilir. A ve B tipi mesire yerlerinin işletilmesinin devrinde Genel Müdürlüğün, C ve D tipi mesire yerlerinin işletilmesinin devrinde, bölge müdürlüğünün onayı alınır.
ç) İdare; mesire yerlerinin kiralanması ihalelerinde, ihaleye iştirak edeceklerden, ihaleye gireceği konuda deneyim sahibi olduğuna dair belge isteyebilir.
d) Mesire yerlerinde Genel Müdürlükçe onaylanacak ek proje ile yapılan ve gelir getirici özellik taşıyan tesislerin maliyet bedelinin % 2’si yıllık kiraya ilave edilir.
e) Kapalı teklif usulüyle ihale edilen mesire yerleri işletmeciliği, sözleşme tarihinden itibaren iki yıl bitmeden ve sözleşmenin bitimine bir yıl kala devir edilemez. Devirler Genel Müdürlük onayı ile yapılır. Devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar aranır.
f) Tip değişikliği Genel Müdürlük onayı ile yapılabilir. Ancak sözleşme süresince mesire yerlerinde tip değişikliği yapılamaz.
g) Kira süresi sonunda veya kira sözleşmesinin herhangi bir şekilde sona ermesi durumunda, yapı ve tesisler eksiksiz ve bedelsiz olarak Genel Müdürlüğün tasarrufuna geçer.
Denetim
MADDE 11 – (1) Mesire yerlerinde yapılacak yapı ve tesislerin plan ve projeye uygun olarak yapılıp yapılmadığı, saha bakımı, koruma ve temizlik hizmetleri ile vatandaşa verilen hizmetlerin yeterliliği bölge müdürlüğü tarafından denetlenir veya denetlettirilir. Bu hususlar kira sözleşmesine açık olarak yazılarak taahhüt altına alınır. Sözleşmeye aykırı hareket edenlerin kira sözleşmeleri iptal edilir.
(2) Mesire yerleri faaliyete geçtikten sonra, Şube Müdürünün başkanlığında, ilgili orman işletme müdürü veya yardımcısı, ilgili orman işletme şefi ve orman muhafaza memurundan oluşan komisyon tarafından en az yılda bir kez denetlenir. Mesire yeri sayısının elliden fazla olduğu bölge müdürlüklerinde, bölge müdürü denetim komisyonunda değişiklik yapabilir. Denetleme sonucunda düzenlenen rapor ile yapılan işlem hakkında Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Mali hükümler
MADDE 12 – (1) Mesire yerleri içerisinde planlanan yapı ve tesislere ilişkin plan, proje, yapım, bakım ve onarım işlerinde aşağıdaki esaslara uyulur:
a) Şartname ve Sözleşmede kiracı tarafından karşılanması öngörülmeyen mesire yerleri içerisinde planlanan yapı ve tesislere ilişkin plan, proje, yapım, bakım ve onarım işleri Döner Sermaye bütçesinden karşılanır.
b) Kira şartname ve sözleşmesi gereği kiracısı tarafından karşılanması öngörülen mesire yerleri içerisinde planlanan yapı ve tesislere ilişkin plan, proje, yapım, bakım ve onarım işleri, kiracı tarafından karşılanır.
c) Kiraya verilen ve sözleşmesi devam eden mesire yerleri içerisinde yer alan alt yapı tesisleri dışındaki yapı ve tesislerin yapım, bakım ve onarımı için Döner Sermaye bütçesinden harcama yapılmaması esastır. Ancak, Genel Müdürlükçe belirlenen durumlarda harcama yapılması halinde yapılan harcama miktarı sözleşme süresince her yıl eşit bir şekilde kiraya ilave edilir.
(2) Mesire yerlerinden elde edilecek gelirler, Döner Sermaye bütçesinin ilgili hesaplarına yatırılır.
Fonksiyonel adlandırma
MADDE 13 – (1) Mesire yerlerinin herhangi bir fonksiyonunun daha fazla ön plana çıkması durumunda, mesire yeri öne çıkan fonksiyonuna uygun olarak isimlendirilebilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 14 – (1) 30/9/2006 tarihli ve 26305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesire Yerleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-31/12/2014-29222 4.mükerrer)
(1) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kamu kurum ve kuruluşlarına 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında pazarlık usulü ihale yöntemi ile işletmeciliği kiralanan mesire yerlerinde bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Orman Genel Müdürü yürütür.