Milli Emlak Tebliği 345
04 Temmuz 2012 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28343
Maliye Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Genel Tebliğin amacı, 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesinin (B) bendine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ve çıkarılacak yerlerin değerlendirilmesine ilişkin esas ve usullerin belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Genel Tebliğ; 6831 sayılı kanunun 20/6/1973 tarihli ve 1744 sayılı Kanunla değişik 2 nci maddesi ile 23/9/1983 tarihli ve 2896 sayılı, 5/6/1986 tarihli ve 3302 sayılı Kanunlarla değişik 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendine veya kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ve çıkarılacak yerlerde uygulanır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Genel Tebliğ; 19/4/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Genel Tebliğde geçen;
a) 2/B alanları: 6831 sayılı Kanunun 1744 sayılı Kanunla değişik 2 nci maddesi ile 2896 ve 3302 sayılı kanunlarla değişik 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendine veya kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ve çıkarılacak yerleri,
b) Akdi halef: Doğrudan satış işlemlerinde taşınmazı kullanıcılarından satın aldığını Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noter tarafından düzenlenen muvafakatnameyle belgeleyen kişileri,
c) Bakanlık: Maliye Bakanlığını (Milli Emlak Genel Müdürlüğü),
ç) Emlak vergi değeri: Taşınmazın, 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre belirlenen asgarî metre kare birim değeri üzerinden hesaplanacak bedelini,
d) Güncelleme listesi: 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun ek 4 üncü maddesine göre düzenlenen ve 2/B alanlarından daha önce kullanım kadastrosu yapılan yerler hakkındaki fiili kullanım durumlarını, varsa üzerindeki muhdesatın kime veya kimlere ait olduğunu ve kim veya kimler tarafından ne zamandan beri kullanıldığını gösteren ve tescil edilen listeleri,
e) Hak sahibi: Kanunda belirtilen yükümlülüklere uyulması şartıyla doğrudan satın alma ve iade hakkına sahip olanları,
f) İdare: İllerde defterdarlıkları, ilçelerde mal müdürlüklerini,
g) Kadastro tutanağı: 3402 sayılı Kanuna göre düzenlenen ve 2/B alanlarının fiili kullanım durumlarını gösteren ve kesinleşen tutanakları,
ğ) Kanun: 19/4/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunu,
h) Proje alanı: 2/B alanlarını ve proje bütünlüğünü sağlamak amacıyla gerektiğinde bu alanların dışında kalan yerleri de kapsayan ve sınırları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı veya ilgili büyükşehir ya da diğer belediyelerce belirlenen ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan gecekondu veya kentsel dönüşüm projesi uygulanacak alanları,
ı) Rayiç bedel: Taşınmazın, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu veya 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümlerine göre tespit ve takdir edilen bedelini,
i) (Değişik bent:RG-9/2/2013-28554) (Değişik ibare:RG-23/3/2013-28596)Tarımsal amaç dışında kullanılan taşınmazlarda satış bedeli: Birden fazla taşınmazda hak sahibi olunması halinde yüzde elli satış bedeli hesaplaması hak sahibinin tercih edeceği sadece bir taşınmaz için uygulanması şartıyla, hak sahiplerine doğrudan satılacak taşınmazların dört yüz metrekareye kadar olan kısmı için rayiç bedelin yüzde ellisini, hak sahipliğinin devredilmesi halinde ise taşınmazın sadece dört yüz metre karesi için rayiç bedelin yüzde ellisi esas alınarak ve hak sahiplerinin hisselerine oranlanmak suretiyle hesaplanacak bedeli, taşınmazın bundan fazlası ile diğer taşınmazları için rayiç bedelin yüzde yetmişini,
j) Satış işlemleri: Peşin satışlarda bedelin tahsilinden ferağ dahil diğer işlemlere, taksitli satışlarda ise sözleşmenin düzenlenmesine kadar olan süreci,
k) (Mülga:RG-9/2/2013-28554) (Yeniden düzenleme:RG-23/3/2013-28596)Tarımsal amaçlı yapı: Toprak koruma ve sulamaya yönelik altyapı tesisleri, entegre nitelikte olmayan hayvancılık ve su ürünleri üretim ve muhafaza tesisleri ile zorunlu olarak tesis edilmesi gerekli olan müştemilatı, mandıra, ağıl, kümes, üreticinin bitkisel üretime bağlı olarak elde ettiği ürünü için ihtiyaç duyacağı yeterli boyut ve hacimde depolar, un değirmeni, tarım alet ve makinelerinin muhafazasında kullanılan sundurma ve çiftlik atölyeleri, seralar, tarımsal işletmede üretilen ürünün özelliği itibarıyla hasattan sonra iki saat içinde işlenmediği takdirde ürünün kalite ve besin değeri kaybolması söz konusu ise bu ürünlerin işlenmesi için kurulan tesisler ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tarımsal amaçlı olduğu kabul edilen entegre nitelikte olmayan diğer tesisleri,
l) (Ek:RG-23/3/2013-28596) Tarımsal amaçla kullanılan taşınmazlarda satış bedeli: Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ile bu taşınmazların üzerinde bulunan tarımsal amaçlı yapılar ve sürekli ikamet edilen konutların bulunduğu kısımlarda rayiç bedelin yüzde ellisini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Doğrudan Satış İşlemleri
Doğrudan satın alma hakkından yararlanacak kişilerin belirlenmesi ve ilan edilmesi
MADDE 5 – (1) 2/B alanları kullanıcılarının hak sahibi olabilmesi için;
a) Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 3402 sayılı Kanun hükümleri uyarınca düzenlenen güncelleme listeleri veya kadastro tutanaklarına göre oluşturulan ya da Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 3402 sayılı Kanun hükümleri uyarınca düzenlenecek güncelleme listeleri veya kadastro tutanaklarına göre oluşturulacak tapu kütüklerinin beyanlar hanesinde isimlerinin yer alması ve bu kişilerin 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi olduklarının belirtilmesi,
b) Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra hak sahipliği tespit edileceklerin ise kadastro tutanaklarının kesinleştiği veya güncelleme listelerinin tescil edildiği tarihten itibaren sekiz ay içinde İdareye başvurması,
c) İdarece tebliğ edilen satış bedelinin itiraz ve dava konusu edilmeksizin kabul edilmesi,
gerekmektedir.
(2) Kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi oldukları tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilenler de İdarece tebliğ edilen satış bedelini itiraz ve dava konusu etmemeleri halinde hak sahibi olarak kabul edilecektir.
Buna göre mahkemelerce;
-Orman İdaresince orman olduğu iddiasıyla açılan davalar sonucunda taşınmazın kısmen 2/B olduğuna ve kullanıcısı bulunduğuna ilişkin tapu kütüğüne belirtme konulmasına,
-2/B kapsamında kalıp tapu kütüğünde yer alan kullanıcı belirtmelerinin düzeltilmesine,
-Kullanıcısı bulunmasına rağmen buna ilişkin belirtme konulmamış taşınmazların mevcut kullanıcıları tarafından açılan dava sonucunda taşınmazın tapu kütüğüne belirtme konulmasına,
ilişkin verilmiş kararlar ile vb. kararlar bu kapsamda kabul edilecektir.
İdarece yapılan inceleme sonucunda; tapu kütüğünde, kullanıcı ve/veya muhdesat sahiplerinin taşınmazı 31/12/2011 tarihinden önceki kullanımları konusunda bilgi bulunmaması halinde; 31/12/2011 tarihinden önce kesinleşen mahkeme kararlarında kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi olarak gösterilen kişilerin bu tarih itibariyle kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi oldukları kabul edilecektir. Ancak, 31/12/2011 tarihinden sonra kesinleşen mahkeme kararlarında ve bu karara istinaden tapu kütüğüne konulan belirtmelerde, kullanıcı ve/veya muhdesat sahiplerinin taşınmazı bu tarihten önceki kullanımları konusunda dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelere (bilirkişi raporları vb.) bakılacaktır. Dava dosyasında buna yönelik bilgi bulunmaması durumunda ise; hava fotoğrafı, tespit tutanağı, yapı tatil veya kaçak inşaat zaptı, adli ve idari yargı mercilerince verilmiş kararlar, seçmen kütük kayıtları, taşınmaz üzerindeki yapıya ait elektrik, su, telefon, doğalgaz faturaları veya benzeri aboneliklerin tesis tarihlerini gösteren ve ilgili birimlerden alınacak yazılar, ecrimisil ihbarnamesi vb. belgeler kullanıcı ve/veya muhdesat sahibinden istenilecek ve buna göre işlem yapılacaktır.
(3) İkinci fıkra kapsamındaki satın alma başvuruları, mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kesinleşeceklerde ise kesinleşme tarihinden itibaren sekiz ay içinde yapılacaktır.
(4) Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre kişiler adına oluşturulan veya özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan ve açılan davalar sonucunda Hazine adına tescil edilen taşınmazın, iadesinden yararlanabilecek kişiler ile mevcut kullanıcılarının farklı kişiler olması durumunda, kullanıcıların doğrudan satın alma hakkı ancak iade hakkından yararlanacak kişilerin bu hakkından yararlanmamaları durumunda doğabilecektir.
(5) Kadastro tutanaklarında veya güncelleme listelerinde kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi olarak bildirilen kişilerin haklarını, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noterde düzenlenecek muvafakatnameyle kendisine devrettiğini belgeleyen akdi haleflerin başvuruları İdarece kabul edilecektir. Kullanıcılar ve/veya muhdesat sahipleri, İdareye başvuru yaptıktan sonra da haklarını noterde düzenlenen muvafakatnameyle akdi haleflere devredebileceklerdir. (Mülga üçüncü cümle:RG-9/2/2013-28554) (…) İdarece, tebligat ve satış işlemi akdi halefe yapılacaktır.
(6) Güncelleme listelerinde veya kadastro tutanaklarında belirtilen kullanıcıların kimlik bilgileri ile taşınmaz bilgilerini ve başvuru bedelini gösteren örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-1) yer alan “2/B Alanları Kullanıcı Listesi” düzenlenerek defterdarlık, malmüdürlüğü ve ilgili muhtarlık binalarının görülebilir yerleri ile defterdarlık ve malmüdürlüğü web sitelerinde ilan edilecektir. Bu ilan, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra tescil edilecek güncelleme listeleri veya kesinleşecek kadastro tutanaklarının İdareye bildirilmesini müteakip on iş günü içinde yapılacaktır. Listelerin ilan edildiği mutad vasıtalarla duyurulacaktır.
Örnek-1: Muğla İlinde bulunan ve Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan 1453 parsel numaralı taşınmazın 2010 yılında yapılan güncelleme çalışmasında (A) adlı kişi tarafından kullanıldığı belirlenmiştir. Ancak, İdarece yapılan tespitte taşınmazı (B) adlı kişinin kullandığı ve kendisinden ecrimisil tahsil edildiği anlaşılmıştır. (A) ve (B) süresi içinde İdareye satın alma talebinde bulunmuştur. Ayrıca (C) de, İdareye 2008 yılında taşınmazı (A)’dan satın aldığına ilişkin aralarında düzenledikleri sözleşmeyi ibraz ederek satın alma talebinde bulunmuştur.
Buna göre, Kanunda hak sahipliği güncelleme listeleri veya kadastro tutanaklarında ismi geçen kişilere tanındığından (B)’nin talebi, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noterde düzenlenecek muvafakatnameyi getirmemesi nedeniyle (C)’nin talebi reddedilecektir.
Bu durumda taşınmaz, Kanunda yer alan diğer şartları taşıması koşuluyla (A)’ya satılacaktır.
Örnek-2: Aydın İlinde bulunan ve Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan taşınmazın tapu kütüğünde (B) tarafından kullanıldığı belirtilmektedir. (B)’nin Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte hayatta olmadığı, (C), (D) ve (E) isminde kanuni mirasçıları bulunduğu anlaşılmıştır. Mirasçılardan (C) ve (D) süresi içinde başvuruda bulunmuş, ancak (E) başvuruda bulunmayıp hakkından (C) ve (D) lehine vazgeçtiğine ve haklarını bunlara devrettiğine ilişkin noterde düzenlenen muvafakatname vermiştir.
Buna göre taşınmaz, (C) ve (D)’nin veraset ilamındaki hisselerine, (E)’nin hissesi de eklenmek suretiyle hisseleri oranında (C) ve (D)’ye satılacaktır.
Satış yetkisi ve işlemlerin tamamlanma süresi
MADDE 6 – (1) Taşınmazların doğrudan satışına defterdarlıklar veya malmüdürlükleri yetkilidir. Ayrıca, 2/B alanlarında bulunan taşınmazların 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 11 inci maddesine göre terkininin gerekmesi halinde, bu kısımlarının yüzölçümüne bakılmaksızın terkinini yapmaya ve satış bedelini terkedilen kısım da dikkate alarak uyarlamaya defterdarlıklar yetkilidir.
(2) Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, taşınmazların özel kanunlar kapsamında kalıp kalmadığının bildirilmesi ve proje alanlarında kalması nedeniyle proje sahibi idareye tahsisi/devri Bakanlıkça uygun görülen taşınmazların belirlenmesi gerektiğinden; bu süreçlerin tamamlanmasını müteakip satış işlemlerine başlanılacaktır. Ancak, bu süreler içinde de başvuruların alınmasına devam edilecektir.
(3) Kullanıcılara doğrudan satılacak taşınmazların iade kapsamında olup olmadığı İdarece incelenecek ve iade kapsamında olmadığının anlaşılması halinde, satış işlemi yapılacaktır.
(4) Bu Genel Tebliğin 9 uncu maddesi gereğince satışa konu edilemeyen taşınmazın yerine başka taşınmaz satılmasına ilişkin işlemler Bakanlıkça sonuçlandırılacaktır.
Başvuruda istenilecek belgeler
MADDE 7 – (1) Başvuru sahiplerinden;
a) Satın alma talebini içeren örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-2/A) yer alan dilekçe,
b) Nüfus cüzdanının fotokopisi,
c) Başvuru bedeli yatırılmışsa buna dair belge veya makbuz,
ç) Varsa ecrimisil bedeli ödendiğine ilişkin belge örneği,
d) Kanuni mirasçılardan veraset ilamının onaylı örneği,
e) Akdi haleflerden, hak sahibi veya mirasçılarının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noterde düzenlenmiş muvafakatı,
f) Tüzel kişiler için ayrıca, taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi (Mülga ibare:RG-1/8/2021-31555),
istenilecektir.
Başvuru bedeli, tebligat, satış bedelinin tespiti ve tahsili
MADDE 8 – (Başlığıyla birlikte değişik:RG-23/3/2013-28596)
Başvuru bedeli
(1) 30/1/2013 tarihli ve 6412 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile Kanunun 6 ncı maddesinin beşinci fıkrasına eklenen hükmün yürürlüğe girdiği tarihten önce başvuru sahiplerinden tahsil edilen başvuru bedelleri; peşin satışlarda satış bedelinden, taksitli satışlarda peşinat bedelinden ve kalan taksitlerden mahsup edilecektir. Ancak hak sahiplerinden varsa başvuru tarihi itibariyle son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri satış bedelinden öncelikle düşülecektir. Kanunun anılan hükmünün yürürlüğe girdiği tarihten önce başvuru bedeli yatırmadan yapılan başvurular ile bundan sonra yapılacak başvurular başvuru bedeli alınmaksızın geçerli kabul edilecektir. Daha önce tahsil edilen başvuru bedellerinin taşınmazın satış bedelinden fazla olması durumunda aradaki fark, ferağ işleminin gerçekleştirilmesinden itibaren ilgilinin başvurusu üzerine otuz gün içinde iade edilecektir.
(2) Hak sahibi olmadığı belirlenen başvuru sahiplerine Kanundan yararlanamayacakları gerekçeleriyle birlikte örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-3/A) yer alan yazıyla bildirilecek ve bu yazıda; başvuru bedeli tahsil edilmiş ise aynen ve faizsiz olarak bildirim tarihinden itibaren otuz gün içinde tarafına iade edileceği bildirilecektir.
Tebligat
(1) Süresi içinde yapılan başvurular değerlendirilerek hak sahipliği tespit edilenlerin adreslerine satış işlemlerinin tamamlanma süresi de dikkate alınarak İdarece bu Genel Tebliğin ekinde (EK-4/A) yer alan yazıyla;
a) Taşınmazın satış bedelini, peşin veya taksitle ödenmesi halinde ödeme koşullarını ve ödeme süresini,
b) Satış bedelinin itiraz veya dava konusu edilmesinin hak sahipliğini ve doğrudan satın alma hakkını düşüreceğini,
c) Satış bedelinin yatırılacağı yeri,
ç) İstenilen belgeleri (tapuda ferağ işlemleri için üç adet vesikalık fotoğraf, tüzel kişiler için taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi (Mülga ibare:RG-1/8/2021-31555) ),
gösteren tebligat yapılacaktır.
Satış bedeli ve tahsili
(1) Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ve üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ile sürekli ikamet edilen konut bulunan taşınmazların satış bedeli, rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden belirlenecektir. Bu nitelikteki taşınmazların üzerinde bulunan konut amaçlı yapıların kısmen işyeri olarak kullanılması halinde de bu kapsamda değerlendirme yapılacaktır. Bu şekilde satılan taşınmazların tapu kütüklerinin beyanlar hanesine; “Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılması ve üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ile sürekli ikamet edilen konut bulunması nedeniyle rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden satılan iş bu taşınmazın sonradan farklı amaçla kullanılması halinde, taşınmazın satış tarihi itibariyle rayiç bedelinin yüzde yetmişi üzerinden hesaplanacak bedel esas alınarak aradaki fark kanuni faiziyle birlikte, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi uyarınca ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince ecrimisilin tarh, tahakkuk ve tahsiline ilişkin usullere göre son kayıt malikinden tahsil edilir.” şeklinde belirtme konulacaktır. Ancak taşınmazın sonradan farklı amaçla kullanılması ve belirtilen mali yükümlülüklerin de taşınmazın son maliki tarafından yerine getirilmesi halinde, belirtme İdarece kaldırılacaktır.
(2) Tarımsal amaç dışında kullanılan taşınmazlarda ise, hak sahiplerine doğrudan satılacak olanların satış bedeli; taşınmazın yüzölçümünün dört yüz metrekareye kadar olan kısmı için rayiç bedelin yüzde ellisi, fazlası için rayiç bedelin yüzde yetmişi üzerinden hesaplanarak belirlenecektir. Birden fazla taşınmazda hak sahibi olunması halinde yüzde elli satış bedeli hesaplaması, hak sahibinin tercih edeceği sadece bir taşınmaz için uygulanacaktır. Birden fazla taşınmazda hak sahibi olanlara bu Genel Tebliğin ekinde yer alan (EK-4/A) yazıyla bu durumları bildirilerek yüzde elli satış bedeli indiriminden yararlanılacak taşınmaza ilişkin tercih yapmaları istenilecektir. Bir taşınmazdaki hak sahipliğinin devredilmesi halinde yüzde elli satış bedeli hesaplaması, taşınmazın sadece dört yüz metrekaresi için ve hak sahiplerinin taşınmazdaki hisselerine oranlanarak yapılacaktır.
(3) Taşınmazların kullanım durumuna göre satış bedelinin, rayiç bedelin yüzde ellisi veya yetmişi üzerinden hesaplanması işlemi; hak sahiplerinin beyanları esas alınarak yapılacaktır. Ancak İdarenin kayıtlarında taşınmazın kullanımı konusunda hak sahibinin beyanından farklı bilgi ve belge bulunması halinde satış bedeli buna göre hesaplanacaktır.
Örnek-1: (A) adlı kişinin Çanakkale İli sınırları içerisinde iki adet, Balıkesir İli sınırları içerisinde ise bir adet taşınmazda hak sahibi olduğu İdarece tespit edilmiştir.
Çanakkale İlinde bulunan 1 parsel numaralı 600 m2 yüzölçümlü imar planında konut alanı olarak ayrılan taşınmaz meyve bahçesi olarak kullanılmakta, 2 parsel numaralı 12.000 m2 yüzölçümlü imar planı bulunmayan ve tarımsal amaçlı kullanılan taşınmaz üzerinde ev, evin bir kısmında işyeri ve mandıra bulunmaktadır.
Balıkesir İlinde bulunan 3 parsel numaralı 6.000 m2 yüzölçümlü imar planı bulunmayan taşınmaz ise meyve bahçesi ve lokanta olarak kullanılmaktadır.
Buna göre;
-Çanakkale İlinde bulunan 1 parsel numaralı taşınmazın imar planında konut alanı olarak ayrılmasına rağmen, bu taşınmaz fiilen tarımsal amaçla kullanıldığından; satış bedeli rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden hesaplanacak, ancak hak sahibinin talebi halinde satış bedeli, rayiç bedelin yüzde yetmişi olarak uygulanabilecektir.
-2 parsel numaralı taşınmazın tarımsal amaçla kullanılması, üzerindeki yapıların tarımsal nitelikte yapı olması ve evin ise sürekli ikamet amacıyla kullanılan konut kapsamında olması, ancak evin bir kısmının işyeri olarak kullanılmasının da bu durumu değiştirmemesi nedeniyle, bu taşınmazın satış bedeli rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden hesaplanacaktır.
-Balıkesir İlinde bulunan 3 parsel numaralı taşınmazın satış bedeli, üzerinde bulunan yapının tarımsal yapı ve sürekli ikamet amacıyla kullanılan konut kapsamında olmaması, dolayısıyla taşınmazın tamamının tarımsal amaçlı kullanılmaması nedeniyle rayiç bedelin yüzde yetmişi üzerinden hesaplanacaktır.
Öte yandan, (A) adlı kişi Çanakkale İlinde bulunan 1 parsel numaralı taşınmazın hak sahibi tarafından rayiç bedelin yüzde yetmişi üzerinden satın alınma talebinde bulunması halinde, bu taşınmaz veya satış bedeli rayiç bedelin yüzde yetmişi üzerinden hesaplanacak olan Balıkesir İlinde bulunan 3 parsel numaralı taşınmazdan tercih edeceği birinde kullanılmak şartıyla, taşınmazın dört yüz metrekareye kadar olan kısmı için yüzde elli indirim oranından yararlanacaktır.
(4) Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecektir. Peşin ödemelerde satış bedeline yüzde yirmi oranında indirim uygulanacak ve bu bedel İdarece yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecektir. Taksitli satışlarda ise;
a) Satış bedeline yüzde on indirim uygulamasından yararlanmak istenilmesi halinde bu şekilde belirlenen tutarın en az yarısı,
b) En az yarısının peşin ödenmek istenilmemesi halinde satış bedelinin;
1) Tamamen ve münhasıran bilfiil tarımsal amaçlı olarak kullanılan taşınmazlar ile üzerinde tarımsal amaçlı yapılar ve sürekli ikamet edilen konutlar bulunan taşınmazlar için yüzde onu,
2) Diğer taşınmazlar için ise yüzde yirmisi,
yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecektir. Kalanı ise, belediye ve mücavir alan sınırları içinde en fazla beş yılda on eşit taksitle, dışında en fazla altı yılda oniki eşit taksitle faizsiz olarak ödenecektir. Taksit dönemleri, hak sahiplerinin talebi dikkate alınarak belirlenecek ve bu Genel Tebliğin ekinde (EK-5) yer alan sözleşme düzenlenecektir.
(5) Taksitli satışlarda, tahsil edilen bedeller düşüldükten sonra kalan miktarı karşılayacak tutarda kesin ve süresi son taksit tarihini altı ay geçecek şekilde banka teminat mektubu verilmesi veya satışı yapılan taşınmazın üzerinde 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümleri uyarınca Hazine lehine kanunî ipotek tesis edilmesi halinde, taşınmaz tapuda hak sahibi adına devredilecektir.
(6) İdare tarafından yapılan taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan taşınmaz satış sözleşmeleri ile kanuni ipotek sözleşmelerinde resmî şekil şartı aranmayacaktır. İdarece; hak sahibinin satın aldığı taşınmaza ilişkin bilgiler ile T.C. kimlik numarası, nüfus bilgileri, fotoğrafı ve imzasını içerecek şekilde düzenlenen örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-6) yer alan belge düzenlenecek, bu Genel Tebliğin ekinde (EK-7/A) yer alan yazıyla Tapu İdaresine bildirilecektir. Devir ve kanuni ipotek Tapu İdaresince tapu siciline resen tescil edilecektir.
(7) İpotek tesis edilerek devredilen taşınmazlar için bu Genel Tebliğin ekinde (EK-6) yer alan belge, kalan taksit tutarını da gösterecek şekilde düzenlenecektir. Bu taşınmazların üçüncü kişilere satılması halinde borcun kalan tutarından alıcıların sorumlu olacağına yönelik tapu kütüğünde gerekli belirtmenin konulması bu Genel Tebliğin ekinde (EK-7/B) yer alan yazıyla Tapu İdaresine bildirilecektir.
(8) Bedelin yetkili kredi kuruluşlarından kredi temin edilerek ödenmek istenilmesi halinde, hak sahibi tarafından ilgili kredi kuruluşu ile yapılan kredi sözleşmesi veya kredi açıldığına dair kredi kuruluşunun resmî yazısı verilecek ve kredi kuruluşu tarafından bedel ilgili muhasebe biriminde açılacak emanet hesabına aktarılacaktır. İdarece, bu Genel Tebliğin ekinde (EK-6) yer alan belge düzenlenerek Tapu İdaresince kredi kuruluşu lehine ipotek tesis edilmesi ve alıcı adına tescil işleminin yapılması hususu, örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-7/C) yer alan yazıyla bildirilecektir. Ferağ ve ipotek tesisi işlemi yapıldıktan sonra emanet hesabında tutulan bedel bütçe hesabına aktarılacaktır.
(9) Mülkiyet devredilmeden yapılan taksitli satışlarda, iki taksidin ödenmemesi halinde onbeş gün içinde hak sahibine yapılacak tebligatta; iki taksidin süresi içinde ödenmediği ve bu taksit bedellerinin sözleşme süresinin sonuna kadar ödenebileceği, ancak izleyen taksitlerden herhangi birinin ödenmemesi durumunda sözleşmenin feshedileceği bildirilecektir. İdarenin bu tebligatına rağmen ilgilisi tarafından yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda sözleşme feshedilecek ve onbeş gün içinde ilgilisine yapılacak tebligat ile; adına açılmış hesap numarasını İdareye bildirmesini müteakip en geç otuz gün içinde tahsil edilen bedelin aynen ve faizsiz olarak tarafına iade edileceği bildirilecektir.
(10) Peşin satışlarda satış bedelinin tamamını, taksitli satışlarda ise peşinatı süresi içinde ödemeyenler ile hak sahibi adına mülkiyet devredilmeden yapılan taksitli satışlarda yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmeyenlerin doğrudan satın alma hakları düşecektir. Vadesinde ödenmeyen taksit tutarlarına 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranda gecikme zammı uygulanacaktır.
Örnek-2: Denizli İli sınırları içerisinde bulunan ve tarımsal amaç dışında kullanılan 102 ada 10 parsel numaralı 20.000 m2 yüzölçümlü taşınmazın hak sahibi olan (B), bu taşınmazın 1.000 m2’lik kısmını (C)’ye, 2.000 m2’lik kısmını (D)’ye devretmiştir. (B), (C) ve (D) adlı kişilerin hak sahibi olduğu başka taşınmaz bulunmamaktadır. Buna göre, taşınmazın satış bedeli; 400 m2’lik kısmı için rayiç bedelin % 50’si, kalan 19.600 m2 için rayiç bedelin % 70’i üzerinden hesaplanacaktır. Bu şekilde hesaplanan satış bedeli; hisseleri oranında % 5’i (C)’den, % 10’u (D)’den ve kalan % 85’i de (B)’den tahsil edilecektir. Diğer bir ifadeyle taşınmazın; (C) için 20 m2’lik kısmına, (D) için 40 m2’lik kısmına, (B) için ise kalan 340 m2’lik kısmına yüzde elli satış bedeli hesaplaması yapılacaktır.
Örnek-3: (E) adlı kişinin Balıkesir İli sınırları içerisinde hak sahibi olduğu ve tarımsal amaç dışında kullandığı dört adet taşınmaz bulunmaktadır. (E), iki taşınmazdaki hak sahipliğinin tamamını (F) ve (G) adlı kişilere devretmiştir. Hak sahibi olduğu başka taşınmazları bulunan (F) ve (G) adlı kişiler, yüzde elli satış bedeli indirimini bu taşınmazları için tercih etmiştir. Buna göre, (E) adlı kişinin 400 m2’ye ilişkin yüzde elli satış bedeli hesaplaması tercih edeceği sadece bir taşınmaz için uygulanacaktır. (F) ve (G) adlı kişiler tercih haklarını kendi taşınmazlarında kullandıklarından, devraldığı taşınmazlarda yüzde elli satış bedeli hesaplamasından yararlanamayacaklardır.
Örnek-4: Sinop İli sınırları içerisinde bulunan 2.000 m2 yüzölçümlü ve üzerinde kafeterya bulunan taşınmazın tapu kütüğüne göre (H), (I), (İ) ve (J) isimli kişilerin her biri 500’er m2’lik kısımlarında hak sahibidirler. Bu kişilerin başka taşınmazı da bulunmamaktadır. Bu hak sahiplerinden (H) hakkını (J)’ye, (I) da hakkını (K)’ya devretmiştir. (K)’nın da hak sahibi olduğu başka bir taşınmaz bulunmaktadır.
Buna göre, 400 m2’ye ilişkin yüzde elli satış bedeli hesaplaması; (İ)’nin bu taşınmazda hak sahibi olduğu 400 m2’lik kısım için, (J)’nin hak sahibi ve akdi halef olduğu her iki kısımdan biri için, (K)’nın akdi halef olduğu kısım ile kendi hak sahibi olduğu taşınmazdan tercih edeceği biri için uygulanacaktır.
Örnek-5: Antalya İlinde belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan ve imar planında 200 m2’si kamu hizmet alanına, geri kalan kısmı konut alanına ayrılan 102 ada 10 parsel numaralı 1.200 m2 yüzölçümlü, rayiç m2 bedeli 10.-TL olan taşınmaza yönelik olarak hak sahibi (A) tarafından 2.000.-TL başvuru bedeli yatırılarak süresi içinde satın alma talebinde bulunulmuştur. İdarece yapılan inceleme sonucunda taşınmazın hak sahibi (A) tarafından 1985 yılından beri kullanıldığı, kendisinden son beş yıl için ecrimisil bedeli olarak 200.-TL tahsil edildiği ve başka bir taşınmazda hak sahibi olmadığı anlaşılmıştır.
Buna göre;
| 1 | Taşınmazın 200 m2’lik kısmı imar planında kamu hizmet alanında kaldığından ve imar uygulaması sonucunda bedelsiz olarak Hazineye intikal edeceğine ilişkin hak sahibinden taahhütname alınarak tapu kütüğüne belirtme konulacağından; bu kısım hesaplamalarda dikkate alınmayacak ve taşınmazın satış bedelinin hesaplanması (1.200 m2-200 m2) 1.000 m2 üzerinden yapılacaktır. | |
| 2 | Taşınmazın ilk 400 m2’lik kısmı için;
Satış Bedeli = Rayiç Bedel x % 50 olduğundan, bu kısmın satış bedeli; 10 x % 50 = 5.-TL/m2 üzerinden hesaplanır. |
=400 m2 x 5.-TL = 2.000.-TL |
| 3 | Kalan 600 m2’lik kısmı için;
Satış Bedeli = Rayiç Bedel x % 70 olduğundan, bu kısmın satış bedeli; 10 x % 70 = 7.-TL/m2 üzerinden hesaplanır. |
=600 m2 x 7.-TL = 4.200.-TL |
| 4 | Taşınmazın satış bedeli bulunur. | =2.000.-TL+4.200.-TL = 6.200.-TL |
a) Satış bedelinin peşin ödenmesi durumunda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeline
% 20 indirim uygulanır. |
=6.200.-TL – (6.200.-TL x % 20)=4.960.-TL |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel üzerinden öncelikle son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedeli, daha sonra kalan bedel üzerinden başvuru bedeli mahsup edilir ve kalan bedel peşin olarak tahsil edilir. | =4.960.-TL – 200.-TL = 4.760.-TL
(Ecrimisil bedeli mahsubu) =4.760.-TL – 2.000.-TL = 2.760.-TL (Başvuru bedeli mahsubu) =2.760.-TL (Tahsil edilecek bedel) |
b) Satış bedelinin en az yarısının peşin ödenmesi durumunda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeline
% 10 indirim uygulanır. |
=6.200.-TL – (6.200.-TL x % 10) = 5.580.-TL |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel üzerinden son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedeli mahsup edilir. | =5.580.-TL – 200.-TL = 5.380.-TL
(Ecrimisil bedeli mahsubu) |
| 3 | İkinci aşamada bulunan bedelin en az yarısının peşin olarak tahsil edilmesi gerektiğinden, ikiye bölme işlemi yapılarak ödenmesi gereken en az peşinat bedeli ile peşinattan geriye kalan taksitlendirilecek bedel bulunur. | =5.380.-TL / 2 = 2.690.-TL
=2.690.-TL (Peşinat bedeli) =2.690.-TL (Taksitlendirilecek bedel) |
| 4 | Peşinat olarak ödenecek bedelden başvuru bedeli olarak ödenen bedel mahsup edilir. Kalan kısım peşin olarak tahsil edilir. | 2.690.-TL – 2.000.-TL = 690.-TL
(Başvuru bedelinin mahsubundan sonra peşinat olarak tahsil edilecek bedel) |
| 5 | Taksitlendirilecek bedel kanuni taksit sayısına bölünür ve taksitler hesaplanmış olur. | 2.690.-TL / 10 = 269.-TL
(Taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içinde olduğu için 10 taksit üzerinden hesaplama yapılmıştır.) |
c) Taksitli satışlarda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeli üzerinden son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedeli mahsup edilir. | =6.200 – 200 = 6.000.-TL |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel % 20 peşinat bedeli ve taksitlendirilecek bedel hesaplanır. | 6.000.-TL x % 20 = 1.200.-TL
(Peşinat bedeli) =6.000.-TL – 1.200.-TL = 4.800.-TL (Taksitlendirilecek bedel) |
| 3 | Başvuru bedeli peşinata mahsup edilir. Başvuru bedelinin peşinattan fazla olması durumunda kalan kısım belirlenir. | 2.000.-TL – 1.200.-TL = 800.-TL
(Başvuru bedelinin peşinat bedelinden fazla olan 1.200.-TL’lik kısmı taksitlerden düşülecektir.) |
| 4 | İkinci aşamada elde edilen taksitlendirilecek bedel kanuni taksit sayısına bölünür ve taksit bedelleri hesaplanmış olur. | 4.800.-TL / 10 = 480.-TL
(Taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içinde olduğu için 10 taksit üzerinden hesaplama yapılmıştır.) |
| 5 | Başvuru bedelinin peşinat bedelinden fazla olan 800.-TL’lik kısmı taksit dönemlerinde tahsil edilecek taksit tutarlarından mahsup edilir. | (I. taksit bedeli olan 480.-TL tahsil edilmeyecektir.
II. taksit bedeli olarak, başvuru bedelinin mahsuplaşmasından kalan 320.-TL taksit bedelinden çıkarılacağından (480.-TL-320.-TL) 160.-TL tahsil edilecektir. III. taksit dönemi ile takip eden taksit dönemlerinde 480.-TL tahsil edilecektir.) |
Örnek -6: Kahramanmaraş İlinde belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan 15 parsel numaralı ve tarımsal amaçla kullanılan 25.000 m2 yüzölçümlü rayiç m2 bedeli 1,00.-TL olan taşınmaza yönelik olarak hak sahibi (Y) tarafından süresi içerisinde başvuru bedeli yatırmadan satın alma talebinde bulunulmuştur. İdarece kendisinden başvuru tarihi itibariyle son beş yıl içerisinde 1.000.-TL ecrimisil bedeli tahsil edilmiştir.
Buna göre;
| 1 | Satış Bedeli=Rayiç Bedel x % 50 olduğundan
1,00x% 50=0,50.-TL/m2 üzerinden hesaplanır. |
=25.000 m2 x 0,50.-TL = 12.500.-TL |
a) Satış bedelinin peşin ödenmesi durumunda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeline
% 20 indirim uygulanır. |
=12.500.-TL-(12.500.-TLx% 20)=10.000.-TL |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel üzerinden tahsil edilen ecrimisil bedeli mahsup edilir. | =10.000.-TL – 1.000.-TL = 9.000.-TL
(Ecrimisil bedeli mahsubu sonrasında tahsil edilecek bedel) |
b) Satış bedelinin en az yarısının peşin ödenmesi durumunda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeline
% 10 indirim uygulanır. |
=12.500.-TL-(12.500.-TLx% 10)=11.250.-TL |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel üzerinden tahsil edilen ecrimisil bedeli mahsup edilir. | =11.250.-TL – 1.000.-TL = 10.250.-TL
(Ecrimisil bedeli mahsubu) |
| 3 | İkinci aşamada bulunan bedelin en az yarısının peşin olarak tahsil edilmesi gerektiğinden, ikiye bölme işlemi yapılarak ödenmesi gereken en az peşinat bedeli ile peşinattan geriye kalan taksitlendirilecek bedel bulunur. | =10.250.-TL / 2 = 5.125.-TL
=5.125.-TL (Peşinat bedeli) =5.125.-TL (Taksitlendirilecek bedel) |
| 4 | Taksitlendirilecek bedel kanuni taksit sayısına bölünür ve taksitler hesaplanmış olur. | 5.125.-TL / 12 = 427,08.-TL
(Taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları dışında olduğu için 12 taksit üzerinden hesaplama yapılmıştır.) |
c) Taksitli satışlarda;
| 1 | Taşınmazın satış bedeli üzerinden tahsil edilen ecrimisil bedeli mahsup edilir. | =12.500 – 1.000 = 11.500.-TL
(Ecrimisil mahsubu) |
| 2 | Birinci aşamada bulunan bedel % 10 peşinat bedeli ve taksitlendirilecek bedel hesaplanır. | 11.500.-TL x % 10 = 11.150.-TL
(Peşinat bedeli) =11.500.-TL – 1.150.-TL = 10.350.-TL (Taksitlendirilecek bedel) |
| 3 | İkinci aşamada elde edilen taksitlendirilecek bedel kanuni taksit sayısına bölünür ve taksit bedelleri hesaplanmış olur. | 10.350.-TL / 12 = 862,50.-TL
(Taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları dışında olduğu için 12 taksit üzerinden hesaplama yapılmıştır.) |
Satışı mümkün olmayan taşınmazlar
MADDE 9 – (1) 2/B taşınmazlarından;
a) Ağaçlandırılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilenler,
b) Kamu hizmetlerine ayrılan veya bu amaçla kullanılanlar,
c) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarınca Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde İdareye bildirilmesi şartıyla özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gerekenler,
ç) En geç üç ay içinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilmesi şartıyla içme ve kullanma suyu havzalarında maksimum su seviyesinden itibaren 300 metrelik bant içinde kalanlar,
d) Bakanlıkça belirlenenler (Bakanlık tarafından talimat verilmediği sürece taşınmazlar bu kapsamda değerlendirilmeyerek satış işlemlerine devam edilecektir.),
satışa konu edilmeyecektir.
(2) Diğer taraftan, 3402 sayılı Kanunun ek 4 üncü maddesinde yer alan; “Kadastro çalışmalarına başlanılmadan önce, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin içinde özel kanunlarına göre değerlendirilmesi gereken alanlar bulunup bulunmadığı kadastro müdürlüğünce ilgili kurum ve kuruluşlarına yazı ile sorulur. İlgili idarelerce onbeş gün içinde kadastro müdürlüğüne bilgi verilir. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde, söz konusu alanların bulunmadığı yönünde cevap verilmiş sayılır.” hükmü gereğince; daha önce yapılan güncelleme ve kadastro çalışmalarında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüş sorulduğundan ve ayrıca, Kanunun 11 inci maddesinin sekizinci fıkrasında; “Bu Kanun kapsamında kalan taşınmazlara ilişkin değerlendirme ve tasarruf işlemleri, özel kanunları gereğince ilgili idarelerden görüş alınmaksızın yapılır.” hükmüne yer verildiğinden; İdarece bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlardan görüş sorulmayacaktır. Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde İdareye bildirilen özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken yerler ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu çalışmalar sonucunda özel kanunlar kapsamında kaldığı belirlenen yerlerde satış işlemi gerçekleştirilmeyecektir. Bunların dışında, tapu kütüğünde veya dosyasında taşınmazın satışa konu edilemeyeceğine dair bilgi ve belge bulunması durumunda satış işlemi gerçekleştirilmeyecektir.
(3) Hak sahipliği kesinleşen ancak satışı mümkün olmayan taşınmazlara karşılık olmak üzere hak sahipleri tarafından talep edilmesi halinde, genel hükümlere göre değerlendirilecek 2/B taşınmazlarından öncelikle aynı il sınırları içinde bulunanlardan bedeli hak sahibi oldukları taşınmazın rayiç bedeline eşdeğer başka bir taşınmazın doğrudan satılabileceği örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-8/A) yer alan yazıyla bildirilecektir. Satışa konu edilemeyen taşınmazın üzerinde kişiye ait muhdesat bulunması durumunda, muhdesata ilişkin olarak bu Genel Tebliğin “Diğer İşlemler” başlıklı 17 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenecek bedel zemin bedeline eklenecektir. Satışa konu edilemeyen taşınmaz ile önerilen taşınmazın rayiç bedelleri arasında en fazla yüzde yirmi fark olabilecektir. Bu orana kadar Hazine lehine olan farklar ilgilisi tarafından ödenecektir. İdarenin teklifini kabul etmeyenler doğrudan satış hakkından yararlanamayacak, başkaca talepte bulunamayacak, hak ve tazminat talep edemeyecek ve dava açamayacaklardır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İade İşlemleri
İade edilecek taşınmazlar
MADDE 10 – (1) Daha önce;
a) Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan,
b) Özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan (karşılığında daha önce taşınmaz verilen ya da bedel ödenenler ile mahkemelerce verilen kararlara göre tazminat ödenenler hariç),
taşınmazlardan açılan davalar sonucunda mahkemelerce kişiler adına olan tapuları iptal edilerek; (Mülga ibare:RG-5/11/2013-28812) (…) Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden olduğu gerekçesiyle Hazine adına tapuya tescil edilenler ilgililerine iade edilecektir.
(2) İade işlemi, birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen taşınmazlar için önceki kayıt malikleri veya kanuni mirasçılarına, (b) bendi kapsamındaki taşınmazlar için ise önceki kayıt maliklerine veya kanuni ya da akdi haleflerine bedelsiz olarak yapılacaktır.
(3) İdare, iadeye ilişkin başvurularla ilgili olarak taraflarca sunulan belgeleri de dikkate alarak yapacağı inceleme ve araştırma sonucunda talebin doğruluğunu tespit etmesi halinde iade işlemini gerçekleştirecektir.
(4) Birinci fıkra kapsamında kalan taşınmazların kadastro veya güncelleme çalışmaları sonucunda belirlenen kullanıcısı ile iade hakkından yararlanabilecek kişilerin farklı kişiler olmaları ve iade hakkından yararlanabilecek kişilerin bu haklarından yararlanmak istemeleri halinde, kullanıcılar bu Kanunda belirtilen şartları taşısalar dahi doğrudan satın alma hakkından yararlanamayacaklardır. Bu kapsamda başvuru yapan kullanıcılara, örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-3/B) yer alan yazıyla; “iade hakkından yararlanabilecek kişilerin başvuru sürelerinin sona erdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde başvurarak doğrudan satın alma talebinde bulunmaları gerektiği” bildirilecektir.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-1: İstanbul İlinde bulunan 100.000 m2 yüzölçümlü taşınmaz 1988 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonucunda (B) adına tapuya tescil edilmiştir. Hazinece bu taşınmazın orman olduğu iddiasıyla açılan dava sonucunda mahkemece; “bu taşınmazın (B) adına olan tapusunun iptali ile 60.000 m2’lik kısmının orman olarak, 40.000 m2’lik kısmının ise orman sınırları dışına çıkarılan yer olarak Hazine adına tesciline” karar verilmiştir. 2010 yılında yapılan güncelleme çalışmaları sonucunda bu taşınmazın orman sınırları dışına çıkarılan kısmının (C) adlı kişi tarafından kullanıldığı ve üzerinde muhdesatı bulunduğu belirlenerek bu durum taşınmazın tapu kütüğüne yazılmıştır. (C) süresi içinde satın alma talebinde bulunmuştur.
Buna göre sırasıyla;
-İdarece (C)’ye; “taşınmazın 40.000 m2’lik kısmının (B)’ye iade kapsamında devredilmesi gerektiği, (B)’nin iki yıl içinde başvurmaması ve kendisinin bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde yeniden satın alma talebinde bulunması durumunda talebinin değerlendirilebileceği” yönünde tebligat,
-Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde (B)’nin İdareye başvurması durumunda taşınmazın 40.000 m2’lik kısmının (B)’ye bedelsiz olarak iade işlemi,
-(B)’nin iki yıl içinde başvurmaması ve (C)’nin süresi içinde İdareye başvurması durumunda 40.000 m2’lik kısmının (C)’ ye satış işlemi,
yapılacaktır.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-2: 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre İzmir İlinde bulunan taşınmaz 1998 yılında (B)’ye satılmıştır. 2003 yılında taşınmazın tapu kütüğüne 2/B belirtmesi konulmuştur. (B)’nin Hazine adına tesciline muvafakat vermemesi üzerine 2004 yılında açılan dava sonucunda taşınmaz tapuda Hazine adına tescil edilmiş, ancak kişiye bedel iadesi yapılmamıştır.
Buna göre, (B)’nin Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde iade hakkından yararlanmak amacıyla başvurması durumunda, bedel iadesi yapılmadığı göz önünde bulundurularak taşınmazın iadesi gerçekleştirilecektir.
Diğer taraftan, 2004 yılında dava devam ederken taşınmazın (B) tarafından (C)’ye noterde satışının yapılması durumunda ise, başvuru yapan ve bu durumu ispatlayan (C)’ye bedelsiz olarak taşınmaz devredilecektir.
İade işlemlerinde yetki ve işlemlerin tamamlanma süresi
MADDE 11 – (1) (Değişik:RG-23/3/2013-28596) Taşınmazların iadesine, Bakanlıktan uygun görüş alınması koşuluyla defterdarlıklar veya mal müdürlükleri yetkilidir.
(2) Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, taşınmazların özel kanunlar kapsamında kalıp kalmadığının bildirilmesi ve proje alanlarında kalması nedeniyle proje sahibi idareye tahsisi/devri Bakanlıkça uygun görülen taşınmazların belirlenmesi gerektiğinden; bu süreçlerin tamamlanmasını müteakip iade işlemlerine başlanılacaktır. Ancak, bu süre içinde de başvuruların alınmasına devam edilecektir.
(3) İade işlemi, taşınmazın iade kapsamında değerlendirilmesinde bir engel olmadığının belirlenmesini müteakip en geç altı ay içinde tamamlanacaktır.
(4) İade edilemeyen taşınmazın yerine öncelikle başka taşınmaz verilmesine, bunun mümkün olmaması halinde, iade edilemeyen taşınmazın rayiç bedelinin ödenmesine ilişkin işlemler Bakanlıkça sonuçlandırılacaktır.
İadeden yararlanacaklardan istenilecek belgeler
MADDE 12 – (1) Başvuru sahiplerinden;
a) İade talebini içeren, örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-2/B) yer alan dilekçe,
b) Kanuni mirasçıların mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği,
c) Tapu ferağ işlemleri için (Mülga ibare:RG-9/2/2013-28554)(…) üç adet vesikalık fotoğraf, tüzel kişiler için ayrıca, taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi (Mülga ibare:RG-1/8/2021-31555),
istenilecektir.
Başvuru süresi ve idarece yapılacak işlemler
MADDE 13 – (1) İade hakkından yararlanacakların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde İdareye başvurması gerekmektedir. İdarece yapılan değerlendirme sonucunda iade hakkından yararlanacakları tespit edilenlere örneği bu Genel Tebliğin ekinde yer alan (EK-4/B) tebligat yapılacaktır. İdarece hak sahibinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, kimlik bilgileri, fotoğrafı ve imzasını içerecek şekilde düzenlenen örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-6) yer alan “İade Hak Sahipliği Belgesi” düzenlenecek ve örneği ekte (EK-7/A) yer alan yazıyla tapu idaresine bildirilecektir.
(2) İade kapsamındaki taşınmazların ilgililerinden süresi içinde idareye başvurmayanların iade hakları sona erecektir. Bu kişiler idareden başkaca talepte bulunamayacak, hak ve tazminat talep edemeyecek ve dava açamayacaklardır.
İade kapsamında değerlendirilmeyecek taşınmazlar
MADDE 14 – (1) İade edilmesi gereken ancak;
a) Orman olduğu iddiasıyla Orman Genel Müdürlüğünce açılan davalar sonucunda orman niteliğiyle Hazine adına tescil edilen,
b) Fiilen orman niteliğinde olan ya da bu sebeple dava açılması gereken,
c) Ağaçlandırılmak üzere Orman İdaresine tahsis edilen,
ç) Kamu hizmetlerine ayrılan veya bu amaçla kullanılan,
d) Özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken,
e) Bakanlıkça belirlenen (Bakanlık tarafından talimat verilmediği sürece taşınmazlar bu kapsamda değerlendirilmeyerek satış işlemlerine devam edilecektir.),
taşınmazlar iade edilmeyecektir.
(2) Bu taşınmazların yerine, İdarece belirlenen ve ilgililerince itiraz ve dava konusu edilmeksizin kabul edilen;
a) Öncelikle rayiç bedeline uygun başka bir taşınmazın teklif edileceğini,
b) Teklif edilecek taşınmazın bulunmaması veya teklif edilen taşınmazın kabul edilmemesi durumunda ise iadeye konu edilemeyen taşınmazın rayiç bedelinin ödeneceğini,
c) İade edilemeyen taşınmazın üzerinde kişiye ait muhdesat bulunması durumunda muhdesata ilişkin olarak bu Genel Tebliğin “Diğer İşlemler” başlıklı 17 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenecek bedelin zemin bedeline ekleneceğini,
içeren ve örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-8/B) yer alan yazı yazılacaktır. Önerilecek taşınmazın bedeli, iade edilemeyen taşınmazın bedelinin yüzde yüz yirmisini aşmayacaktır. Bu orana kadar Hazine lehine olan farklar ilgilisi tarafından ödenecektir.
(3) Kanunda belirtilen şartları taşımaması nedeniyle iade hakkından yararlanamayan başvuru sahiplerine örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-3/C) yer alan yazı yazılacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Proje Alanları, Belirtmelerin Terkini ve Diğer İşlemler
Proje alanlarındaki işlemler
MADDE 15 – (1) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı veya ilgili büyükşehir ya da diğer belediyelerce Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kadastro tutanakları kesinleşen veya güncelleme listeleri tescil edilen alanlarda Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kadastro tutanakları kesinleşecek veya güncelleme listeleri tescil edilecek alanlarda ise kesinleşme ve tescil tarihinden itibaren üç ay içinde gecekondu veya kentsel dönüşüm projesi uygulanacak olan alanlar tespit edilebilecektir.
(2) Proje sahibi idare tarafından tespit edilen bu alanlara ait uydu fotoğrafları, varsa her tür ve ölçekteki plan, parselasyon planı, mülkiyet bilgileri, kadastral paftaları ve halihazır haritalarıyla birlikte proje alanı sınırı onaylanmak üzere belediyeler tarafından valilikler aracılığıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yukarıda belirtilen süreler içinde gönderilecektir. Bu alanlar, adı geçen Bakanlık tarafından talebin intikal tarihinden itibaren otuz gün içinde aynen veya değiştirilerek onaylanacak veya reddedilecek ve sonucu teklif sahibi idareye bildirecektir.
(3) Teklif sahibi idare tarafından onay tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde onaylanan proje alanı Bakanlığa gönderilerek, proje alanı içinde kalan 2/B alanlarındaki taşınmazların devrinin talep edilmesi üzerine, bu taşınmazlardan Bakanlıkça uygun görülenler, hak sahipleri ve mevcut hakları da belirtilmek suretiyle emlak vergi değeri üzerinden devredilecektir. Devir bedeli peşin veya taksitle ödenebilecektir. Devredilen taşınmazlar için tahsil edilen ve emanet hesaplarında bulundurulan başvuru bedelleri devredilen idare nezdindeki emanet nitelikli hesaplara aktarılacaktır.
(4) Devredilen taşınmazlardan imar planları yapılması sonucunda eğitim, sağlık ve benzeri resmî tesis alanları için ayrılan yerler ile özel kanunları gereğince korunması gereken taşınmazlar, imar uygulaması sonucunda bedelsiz ve müstakil parsel şeklinde Hazine adına tapuya resen tescil edilecek ve bu hususta tapu kütüğüne belirtme yapılacaktır. İmar uygulamasını müteakip imar planlarında yukarıda sayılan kullanımlara ayrılmayan parsellere belirtmeler taşınmayacaktır. Buna ilişkin işlemler İdarece Bakanlıktan görüş alınmaksızın gerçekleştirilecektir.
(5) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından proje alanı belirlenmesi halinde, onaylanan proje alanı içinde kalan 2/B alanlarındaki taşınmazlar, hak sahipleri ve mevcut hakları da belirtilmek suretiyle adı geçen Bakanlığa tahsis edilecektir.
(6) Proje alanlarında ihdas edilecek taşınmazlar, tapuda devralan idare adına tescil edilecektir. Devredilen taşınmazların tapu kütüklerinde bulunan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı yönündeki belirtmeler ile kullanıcı ve muhdesata ilişkin belirtmeler devralan idarenin talebi üzerine terkin edilecektir.
(7) Tahsis edilen/devredilen taşınmazların hak sahiplerine bu Genel Tebliğin ekinde yer alan diğer tebligatlar yapılmayacak, doğrudan satış hakkından yararlanamayan hak sahiplerine örneği ekte yer alan (EK-9/A), iade hakkından yararlanamayan hak sahiplerine ise örneği ekte yer alan (EK-9/B) tebligat yapılacaktır.
2/B belirtmelerinin terkini işlemleri
MADDE 16 – (1) Doğrudan satılan, tapu kayıtları geçerli kabul edilerek devredilen veya iade edilen taşınmazların tapu kütüklerindeki Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı yönünde konulmuş belirtmelerin terkini İdarece satış, devir ve iade işlemleriyle eş zamanlı olarak tapu idaresinden talep edilecektir.
(2) Hak sahibi bulunmayan taşınmazlar ile doğrudan satın alınmak üzere hak sahipleri tarafından süresi içinde başvuruda bulunulmayan veya başvuruda bulunulmasına rağmen satış bedelini süresi içinde ödememek suretiyle yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle doğrudan satın alma hakları düşen ya da hak sahipliği koşullarının bulunmaması sebebiyle doğrudan satılması mümkün olmayan taşınmazların tapu kütüklerinde yer alan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı yönünde konulmuş belirtmeler ile kullanıcı ve muhdesat belirtmelerinin terkini, bu hususların tespiti üzerine İdarece en geç otuz gün içinde tapu idaresinden talep edilecektir.
(3) Proje kapsamında TOKİ Başkanlığı, büyükşehir belediyeleri ve diğer belediyelere devredilen taşınmazların tapu kütüklerinde bulunan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı yönündeki belirtmeler ile kullanıcı ve muhdesata ilişkin belirtmeler devralan idarenin talebi üzerine terkin edileceğinden; bu nitelikteki taşınmazların tapu kaydında bulunan belirtmeler hakkında İdarece herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
(4) Halen tapuda gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazineye intikal etmemiş olanların tapu kayıtları geçerli kabul edilecektir. Açılan davalar sonucunda kesinleşerek Hazine adına tesciline karar verilen ancak henüz uygulanmamış mahkeme kararları uygulanmayarak, bu taşınmazların önceki kayıt malikleri adına olan tescilleri aynen devam edecektir. Bu kapsamda tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazların varsa tapu kütüklerinde yer alan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığına ilişkin belirtmelerin terkin edilmesi resen veya ilgililerin başvurusu üzerine örneği bu Genel Tebliğin ekinde (EK-10/A-B) yer alan yazı ve eki liste ile tapu idaresinden istenilecek, bu hususta konulması gereken belirtmeler ise konulmayacaktır.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-1: Samsun İlinde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda (B) adına kayıtlı taşınmazın tapu kütüğüne Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığına yönelik belirtme konulmuştur.
Bu durumun (B)’nin başvurusu üzerine veya İdarece tespit edilmesi halinde, bahse konu belirtmenin terkini bedelsiz olarak sağlanacaktır. Belirtmenin terkini işlemi için herhangi bir süre kısıtlaması bulunmamaktadır.
Diğer işlemler
MADDE 17 – (1) Kanunda yer alan yükümlüklerin yerine getirilmesi durumunda taşınmazların üzerinde bulunan yapılar ve taşınmazlar hakkında 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uygulanmayacaktır.
(2) İlgilisi tarafından süresi içinde başvuruda bulunulmaması veya yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda taşınmazlar genel hükümlere göre değerlendirilecektir. Bu taşınmazlar üzerinde 19/7/2003 tarihinden önce yapılan yapı ve eklentiler, yıkımın yapılacağı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapı birim fiyatlarından eksik imalat bedelleri ve yıpranma payı düşüldükten sonra kalan bedeli ilgililerine ödenmek suretiyle idarece yıktırılabileceği gibi, bu şekilde belirlenen bedel taşınmazın değerine eklenerek son müracaat tarihinden itibaren en geç üç yıl içinde satılarak satıştan elde edilen gelirden yapı ve eklenti tutarı ilgilisine ödenecek ve İdare tarafından yapıların tahliyesi sağlandıktan sonra ferağ işlemleri gerçekleştirilecektir.
(3) Elde edilen gelirlerden 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında belediyelere ve il özel idarelerine pay verilmeyecektir.
(4) 2/B alanlarındaki taşınmazlar hakkında Kanuna göre yapılacak işlemler sonuçlanıncaya kadar, bu alanlarda bulunan taşınmazlar hakkında kişiler aleyhine açılması gereken davalar açılmayacak, açılmış ve devam eden davalar durdurulacaktır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar sonucunda; güncelleme listelerinde veya kadastro tutanaklarında belirtilen kişilerin kullanıcı olmadıklarına yönelik olarak İdarece açılmış davalar bu kapsamda değerlendirilmeyecektir. Süresi içinde gerekli başvuruların yapılmaması veya başvuru yapılmasına rağmen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde açılmayan davaların açılması ve durdurulan davalara devam edilmesi hususunda gerekli işlemler İdarece yerine getirilecektir. Tescil edilen güncelleme listelerine veya kesinleşen kadastro tutanaklarına yönelik kişiler tarafından açılan davalarda mahkemelerce verilen ihtiyati tedbir kararının İdareye bildirilmesi veya ihtiyati tedbir kararın tapu kütüğüne şerh edilmesi halinde, dava konusu taşınmazlar hakkında nihai karar verilinceye kadar satış veya iade işlemi gerçekleştirilmeyecek, ihtiyati tedbir kararı verilmemesi halinde ise İdarece işlemlere devam edilecektir.
(5) Hak sahiplerine doğrudan satılan, tapu kayıtları geçerli kabul edilen ve iade edilen taşınmazlardan ecrimisil alınmayacak, tahakkuk ettirilen ecrimisiller terkin edilecektir. Doğrudan satışa konu edilecek taşınmazlardan başvuru tarihi itibariyle son beş yıl için tahsil edilen ecrimisiller satış bedelinden mahsup edilecektir. Satış bedelinden fazla olan ecrimisil bedelleri ise iade edilmeyecektir. Ecrimisil bedelleri gecikme zammı ile tahsil edilmişse gecikme zammı miktarı mahsuplaşmada dikkate alınmayacaktır. Akdi halefler ecrimisil mahsuplaşmasından; varsa ödedikleri ecrimisil tutarlarına akdi halefi oldukları kişilerden tahsil edilen ecrimisil tutarları da eklenmek suretiyle yararlanacaklardır. Kullanıcı olarak belirlenen kişilerin yüzde elli ve daha yukarı hissesine sahip oldukları tüzel kişilerden aynı taşınmaz için tahsil edilen ecrimisil bedelleri mahsuplaşmada dikkate alınacaktır. Mahsup edilecek ecrimisil bedelleri, başvuru sahiplerinin vereceği belgelerin yanı sıra İdarece yapılacak incelemeyle de tespit edilecektir. Bu Genel Tebliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında kalan taşınmazlardan tahsil edilen ecrimisil bedellerinin iadesi söz konusu olmayacaktır.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-1:
Tahsil edilen ecrimisil bedelleri dönemler itibariyle aşağıdaki gibidir.
| Ecrimisil Dönemi | Ecrimisil Bedeli | Tahsilat Tarihi |
| 2005 | 1.000.-TL | 2006 |
| 2006 | 1.100.-TL | 2007 |
| 2007 | 1.500.-TL | 2010 |
| 2008 | 2.000.-TL | 2010 |
| 2009 | 2.300.-TL | 2011 |
| 2010 | 2.500.-TL | 2011 |
| 2011 | 3.000.-TL | Tahsil edilememiştir. |
Taşınmazın süresi içerisinde kullanıcısı tarafından satışı talep edilmiştir.
İdarece aşağıdaki şekilde işlem yapılacaktır.
Kanunda yer alan hükümlere göre, başvuru tarihi itibariyle son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelinin satış bedelinden mahsup edilmesi gerekmektedir.
Buna göre, 2005 ve 2006 (tahsil edildiği dönem son beş yıl içinde olmasına rağmen) dönemlerine ilişkin ecrimisil bedelleri satış bedelinden mahsup edilmeyecektir.
2007, 2008, 2009 ve 2010 dönemleri için tahsil edilen toplam 8.300.-TL ecrimisil bedeli satış bedelinden mahsup edilecektir.
Kanuna göre tahakkuk ettirilen ancak tahsil edilmeyen ecrimisil bedelleri terkin edileceğinden; 2011 yılı için tahsil edilmeyen 3.000.-TL ise terkin edilecektir.
(6) Taşınmazların hak sahiplerine doğrudan satılması, ilgililerine devredilmesi veya iade edilmesi, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığına yönelik konulmuş belirtmeler ile kullanıcı ve muhdesat belirtmelerinin kaldırılması; bu taşınmazların üzerindeki imar mevzuatına aykırı yapılar bakımından kazanılmış hak oluşturmayacak, Hazineden herhangi bir şekilde hak veya tazminat talebinde bulunulamayacaktır.
(7) Satın alma veya iade talebinde bulunulan taşınmazın kısmen bu Genel Tebliğin “Satışı Mümkün Olmayan Taşınmazlar” ve “İade Kapsamında Değerlendirilmeyecek Taşınmazlar” kapsamında kalması halinde; bu kısımları mümkün olması halinde ifraz edilerek, kalan diğer kısımları hakkında bu Genel Tebliğin iade ve satışa ilişkin hükümlerine göre işlem tesis edilecektir. Satışa konu edilemeyen kısım hakkında, bu Genel Tebliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası ile 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, iadeye konu edilemeyen kısım hakkında ise, 11 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre işlem yapılacak, ifrazen oluşan taşınmazı kullanıcıların satın almak istememeleri durumunda bu hükümler uygulanmayacaktır.
(8) İfraz edilerek müstakil parsel olarak satılması mümkün olmayan taşınmazlar paylı olarak, üzerinde çok katlı bina bulunan taşınmazlar ise kat mülkiyeti tesis edilmek suretiyle, bunun mümkün olmaması halinde ise paylı olarak satılabilecektir.
(9) 2/B alanlarında kalan ve tarımsal amaçla kullanılan taşınmazların kullanıcıları tarafından kısmen satışının talep edilmesi durumunda talep, 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında değerlendirilecektir. Buna göre;
-Bölünemez büyüklüğün üzerinde yüzölçüme sahip olan taşınmazların bu büyüklüğün altına düşmemesi kaydıyla ifrazı mümkün olduğundan kısmi satın alma talepleri karşılanabilecektir.
-Birden fazla kullanıcısı olan taşınmazların bölünemez büyüklüğün altına düşmemesi ve diğer kullanıcıların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noterde düzenlenecek muvafakat vermeleri kaydıyla, talep eden kullanıcılarına satış gerçekleştirilebilecektir.
-Yüzölçümü bölünemez büyüklüğün üzerinde ve birden fazla kullanıcısı olan taşınmazlarda, taşınmaz bölünemez büyüklüğün altına düşecek şekilde ifraz edilmemek şartıyla oranına bakılmaksızın hisselendirilerek satılabilecektir.
-Ancak, taşınmazın kısmen bu Genel Tebliğin “Satışı Mümkün Olmayan Taşınmazlar” başlıklı 9 uncu maddesi ve “İade Kapsamında Değerlendirilmeyecek Taşınmazlar” başlıklı 14 üncü maddesi kapsamında kalması durumunda hisselendirilerek satış işlemi yapılmayacak, kullanıcıları hakkında, bu Genel Tebliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası ile 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası veya 11 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre işlem yapılacaktır.
-Ayrıca, 5403 sayılı Kanunun 5578 sayılı Kanunla değişik 8 inci maddesinde; çay, fındık, zeytin gibi özel iklim ve toprak istekleri olan bitkilerin yetiştiği yerler ile seraların bulunduğu alanlarda, yörenin arazi özellikleri daha küçük parsellerin oluşmasını gerekli kıldığı takdirde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının uygun görüşü ile daha küçük parseller oluşturulabileceği hükmü bulunduğundan; bu nitelikteki taşınmazların ifrazlarının gerekmesi durumunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlüklerinin görüşleri doğrultusunda işlem tesis edilecektir.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-2: Karabük İlinde bulunan tarımsal niteliğe sahip 1923 parsel numaralı 50.000 m2 yüzölçümlü taşınmaz beş kişi tarafından kullanılmaktadır. 20.000 m2’lik kısmının (A) tarafından, kalan kısımların ise (B), (C), (D) ve (E) adlı kişiler tarafından kullanıldığı ve bu kişilerin doğrudan satış hakkından yararlanabilecekleri belirlenmiştir. Kullanıcılar taşınmazın müstakil parseller halinde doğrudan satışını talep etmiştir.
Buna göre, 5403 sayılı Kanun uyarınca İdarece;
Taşınmazın ve (A)’nın kullandığı miktarın (20.000 m2) bölünemez büyüklüğün üzerinde olduğu dikkate alınarak kullanılan kısmın ifrazı yapılacak ve müstakil parsel olarak (A)’ya satışı yapılabilecektir.
(B), (C), (D) ve (E) adlı kişilerin kullandıkları miktarların bölünemez büyüklüğün altında olması nedeniyle, taşınmazın bu kısmının ifraz edilerek müstakil parsel halinde satışı yapılamayacağından, kullandıkları miktarlar da dikkate alınarak hisseli olarak doğrudan satışı yapılabilecektir.
(10) Hak sahiplerine satılmaması, ilgililerine devredilmemesi veya iade edilmemesi gerektiği halde bu tasarruflara konu edilenlerden; bu hususların İdarece belirlenmesini müteakip en geç onbeş gün içinde tahsil edilen bedel kanuni faiziyle iade edilecek, devir ve iade edilenler ise bedelsiz olarak geri alınacaktır. Ecrimisil bedelleri mahsup edilerek satış bedeli tahsil edilmişse iade edilecek bedelden ecrimisil miktarı kadar düşülecektir.
(11) Tekrar orman olarak değerlendirilmesi gereken ve tahsisi talep edilen taşınmazlar İdarece Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilecektir. Üzerinde kullanıcısına ait muhdesat bulunması halinde, muhdesata ilişkin İdarece herhangi bir işlem tesis edilmeyecektir.
(12) Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları kesinleşen taşınmazların satış işlemleri, 1/5/2010 tarihinden itibaren tespit edilen bedeller üzerinden yapılacaktır. Tespit tarihi ile kıymet takdir tarihi arasında zaman farkı olması halinde rayiç bedel güncellemeye tabi tutulmayacak, tespit tarihinde belirlenen bedeller üzerinden kıymet takdir kararları alınarak satış işlemi gerçekleştirilecektir. Ayrıca, bu kapsamda henüz kıymet takdiri yapılmamış taşınmazların bulunduğu mahalle veya köylerin bitişiğinde bulunan 2/B alanlarında daha önce takdir edilen bedeller dikkate alınarak yapılacak kıymet takdirlerinin bölgesel olarak tutarlı olması sağlanacaktır.
(13) Kanunun 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “2924 sayılı Kanun hükümlerine göre hak sahibi olduğu tespit edilenler hakkında yapılan ve tamamlanamayan işlemler, mali yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getiren kişilerin hakları korunarak bu Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca sonuçlandırılır.” hükmü bulunmaktadır. Buna göre;
-2924 sayılı Kanun hükümlerine göre hak sahipliği tespit edilenlerden satış bedelini ödeyen ancak adlarına tapuda devir işlemi yapılamayan ve Orman İdaresi tarafından İdareye bildirilen kişilere taşınmazlar bedelsiz olarak devredilecektir. Bu kapsamda kalan taşınmazların devir işlemleri, bu Genel Tebliğin “İade İşlemleri” başlıklı üçüncü bölümünün ilgili maddelerine göre yapılacaktır.
-Taşınmazın 2924 sayılı Kanuna göre belirlenmiş ve kısmen tahsil edilmiş bedeli ise oransal olarak hesaplanacaktır. Bu Genel Tebliğin 8 inci maddesinde belirtildiği şekilde belirlenen satış bedeline, bu oran uygulanarak kalan kısmı tahsil edilecektir.
(Mülga cümle:RG-9/2/2013-28554) (…)
-Yapılan güncellemeler sonucunda kullanıcı olarak belirlenen kişiler ile 2924 sayılı Kanuna göre belirlenen ve bu Kanuna göre mali yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirenlerin farklı kişiler olması durumunda güncelleme listelerinde belirtilen kişilere satış işlemi gerçekleştirilmeyecektir.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-3: Yozgat İlinde bulunan ve rayiç bedeli 500.-TL olan 4072 parsel numaralı taşınmaz 2924 sayılı Kanun kapsamında 1998 yılında (A) adlı kişiye satılarak kısmen 300.-TL tahsil edildiği, ancak satış işleminin tamamlanamadığı ve bedel iadesinin de yapılmadığı Orman İdaresince bildirilmiştir. Söz konusu taşınmazın yapılan güncelleme çalışmaları sonucunda (B), (C) ve (D) adlı kişiler tarafından kullanıldığı belirlenmiştir. Taşınmazın 2011 yılında İdarece rayiç bedelinin 20.000.-TL olduğu tespit edilmiştir.
Buna göre, 2924 sayılı Kanuna göre hak sahipliği tespit edilenlerden mali yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirenlerin hakları korunacağından; (B), (C) ve (D) adlı kişilerin talebi dikkate alınmayacaktır.
Taşınmazın tahsil edilen bedelinin rayiç bedeline (300/500=0,6) oranı hesaplanarak 2011 yılında belirlenen (20.000 x % 70=14.000.-TL) satış bedelinden aynı oranda (14.000 x 0,6=8.400.-TL) indirim yapılacak ve kalan kısım (14.000-8.400=5.600.-TL) satış bedeli olarak dikkate alınacaktır. Belirlenen bu satış bedelinin peşin veya taksitli ödenmesi durumunda bu Genel Tebliğin ödeme koşullarına ilişkin hükümlerine göre işlem tesis edilecektir.
(14) İdarece resen veya ilgilisinin başvurusu üzerine, kadastro tutanakları veya güncelleme listelerinde kullanıcılara ilişkin bilgilerde hata olduğunun tespit edilmesi halinde, kullanıcılar, ilgili tapu idarelerine yönlendirilerek bu hataların düzeltilmesi sağlanacaktır.
(15) Kanuni mirasçılardan;
a) Doğrudan satış hakkından yararlanacakların tamamının imzasını içeren tek başvuru dilekçesiyle başvurmaları esastır; ancak, herhangi birinin tek başına başvurması durumunda diğer mirasçılarla birlikte değerlendirilecektir. Yetki içeren vekâletname vermeleri durumunda mirasçılardan birinin başvurması yeterli sayılacaktır. (Mülga iki cümle:RG-9/2/2013-28554)(…) (Değişik üçüncü cümle:RG-23/3/2013-28596)Başvuru yapan mirasçıların her birine durumlarına uygun düşen ve bu Genel Tebliğin ekinde (EK-4/A) yer alan tebligat yapılacaktır. Yapılan tebligat sonucunda, başvurmayan kanuni mirasçıların bulunması durumunda süresi içinde noter tarafından düzenlenecek muvafakatnameyi vermeleri koşuluyla hisseleri, veraset belgesinde gösterilen hisselerine eklenmek suretiyle başvuran ve muvafakat verilen diğer mirasçı/mirasçılara satılacaktır.
b) İade hakkından yararlanacak her bir mirasçının İdareye ayrı ayrı başvurması mümkündür. Süresi içinde başvurmayan ve noter tarafından düzenlenecek muvafakatname veren mirasçıların hisseleri veraset belgesinde gösterilen hisselerine eklenmek suretiyle başvuran ve muvafakat verilen diğer mirasçılara devredilecektir.
(Değişik ibare:RG-9/2/2013-28554) Örnek-4: Tokat İlinde belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan 2215 parsel numaralı 20.000 m2 yüzölçümlü taşınmazın yapılan kadastro çalışmaları sonucunda (A) ve (K) adlı kişiler tarafından kullanıldığı tespit edilerek bu hususta tapu kütüğüne belirtme konulmuştur. Vefat eden (A)’nın (B), (C), (D) ve (E) adlı kanuni mirasçıları bulunmaktadır.
(K), Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten bir ay sonra kendisine düşen 2.000.-TL başvuru bedelini yatırarak İdareye başvurmuştur.
(A)’nın mirasçıları olan (B), (C), (D) ve (E) adlı kanuni mirasçılar veraset belgelerini ve kendilerine düşen toplam 2.000.-TL başvuru bedelinin yatırıldığına ilişkin belgeyi de ekleyerek Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten iki ay sonra İdareye birlikte başvurmuşlardır.
Buna göre;
-(K)’nın İdarece yapılan tebligatı müteakip satış bedelini yatırarak İdareye başvurması halinde, diğer kullanıcıların işlemleri beklenilmeksizin 10.000 m2’lik kısmın tapuda ferağ işlemi gerçekleştirilecektir.
-(B), (C), (D) ve (E)’ye yapılacak tebligat sonucunda; mirasçılardan (B) ve (E)’nin haklarından vazgeçtiklerine yönelik noterde düzenlenecek muvafakatnameyi de getiren (C) ve (D), satış bedelinin tamamını yatırarak birlikte İdareye başvurmuşlardır. İdarece, (B) ve (E)’nin hisseleri de eklenmek suretiyle taşınmazın kalan kısmı (C) ve (D)’ye satılacaktır.
(16) Bu Genel Tebliğ kapsamındaki işlemlerin vekil tayin etmek suretiyle yürütülmesinin istenilmesi durumunda, vekaletnamede verilen yetkilere göre işlem yapılacaktır.
(17) Kanunun 6 ve 7 nci maddeleri kapsamında başvuruda bulunması gereken ilgililerin Kanunun 12 nci maddesi kapsamında yapacakları başvurular kabul edilmeyecektir.
(18) (Ek:RG-9/2/2013-28554) Kanunun 6 ncı maddesinin onuncu fıkrasına göre doğrudan satın alma hakkının akdi halefe devredilmesine ilişkin bilgiler üçer aylık dönemler halinde taşınmazın bulunduğu yer Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirilecektir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 18 – (1) Bu Genel Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Genel Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
Tebliğin eklerini görmek için tıklayınız
| Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 4/7/2012 | 28343 | |
| Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1. | 1/8/2021 | 31555 |