T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı: B.07.1.GİB.4.35.16.01-176300-244
Tarih: 23/02/2012
Konu: İş kazaları sonucunda ödenen tazminatların gider yazılıp yazılamayacağı
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin iştigal konusunun Türkiye Kömür İşletmelerine ait kömür sahalarında, yine bu işletmeye ait kömür madenlerinin çıkarılması olduğu ve bu sahada çalışan personelinizin sendikaya tabi olduğu, yapılan işin üretim aşamasında sendika temsilcileri, güvenlik yetkilileri ve şirketinizin gerekli önlemleri almasına rağmen, işin tehlike derecesinin yüksek olması nedeniyle, iş görenin anlık dikkatsizliği ya da doğal etkenlerden dolayı iş kazalarının meydana gelebildiği; bu kazalar sonucunda iş gören veya varislerinin dava açma yoluna gidebildiği belirtilerek, bu tür durumlarda dava sonucu ödenecek tazminatlar ile dava sonucu beklenmeksizin sulh yoluyla ödenecek tazminatların kurumlar vergisi matrahının hesabında gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanununun “Kabul Edilmeyen İndirimler” başlıklı 11 inci maddesinin (g) bendinde ise sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddi ve manevi zarar tazminat giderlerinin kurum kazancının tespitinde indirim yapılmasının kabul edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde nelerin gider olarak indirilebileceği 10 bent halinde sayılmış olup, bu maddenin (3) numaralı bendinde de işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların gider olarak yazılabileceği hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Bu itibarla, ödenen tazminatın gider yazılabilmesi için işle ilgili olması ve sözleşmeye, ilama veya kanun emrine göre yapılması şarttır. İşle ilgili olmayan veya işle ilgili olsa dahi kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının şahsi kusuru nedeniyle ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar gider yazılamaz.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre, Türkiye Kömür İşletmelerine ait sahada kömür çıkarılması sırasında meydana gelen iş kazaları sonucunda;
– Kaza geçiren işgörene veya bunun varislerine şirketinizin kusurundan dolayı mahkeme kararına göre ödenen tazminatlar ve faizleri ile
– Gerek bir iş akdi veya toplu iş sözleşmesi hükümlerine istinaden anlaşmak suretiyle, gerek hiçbir akde veya sözleşmeye bağlı olmaksızın doğrudan sulh yoluyla ödenen tazminatlar
Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
