12 Ekim 2011 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28082
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, Kurumdan elektrik üretim ve dağıtım lisansı almış olan şirketlerin lisansları kapsamındaki faaliyetlerinin, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ile 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve elektrik piyasası ile ilgili mevzuat kapsamında Kurum adına denetim şirketleri tarafından incelenmesine ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 6/C maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
b) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanını,
c) Birim denetim hizmet bedeli teklif listesi: Yeterlilik sahibi denetim şirketleri tarafından denetim bölgeleri bazında birim denetim hizmet bedelinin, unvanlarına bakılmaksızın Denetim Elemanı/Gün esasına göre KDV hariç TL olarak belirtileceği ve denetim hizmeti alım ilanıyla birlikte yayımlanacak olan listeyi,
ç) Denetim bölgesi: 17/3/2004 tarihli ve 2004/3 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile belirlenen yirmi bir adet dağıtım bölgesinin her birini,
d) Denetim ekibi: Kurum adına inceleme ve denetim yapmak üzere görevlendirilen, denetim şirketinin bünyesinde bulunan ve her biri Kurum tarafından verilen sertifika ile yeterli görülen, en az bir üyesi elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, inşaat, endüstri veya makine mühendisi ve en az bir üyesi Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İktisat, İşletme Fakültelerinin birinden mezun olmak üzere baş denetçi başkanlığında çalışan toplam üç kişiden müteşekkil ekibi,
e) Denetim elemanı: Bu Yönetmelik kapsamındaki inceleme ve denetim hizmetlerini yerine getirmek üzere Kurumdan sertifika almış baş denetçi, denetçi ve denetçi yardımcısının her birini,
f) Denetim hizmeti alım ilanı: İnceleme ve denetim hizmeti alımına ilişkin başvuru şartları ve diğer hususları içeren Resmî Gazete ve Kurum internet sitesinde yayımlanan ilanı,
g) Denetim hizmeti alım sözleşmesi: Kurum tarafından düzenlenen ve Kurum ile denetim şirketi arasında imzalanacak olan inceleme ve denetim hizmetine ilişkin hususları içeren sözleşmeyi,
ğ) Denetim şirketi: Bu Yönetmelik kapsamındaki inceleme ve denetim hizmetlerini yerine getirmek üzere Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş ve Kurumdan yetki belgesi almış sermaye şirketini,
h) Denetlenen şirket: Elektrik üretim veya dağıtım faaliyeti göstermek üzere Kurumdan lisans alan tüzel kişiyi,
ı) Görevlendirme belgesi: Denetimin kapsamı ve konusu, denetim yeri, denetime katılacak denetim elemanlarının sayısı, denetim süresi ve benzeri bilgileri içeren ve Kurum tarafından denetim şirketine verilen resmi belgeyi,
i) İlgili mevzuat: Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ve elektrik piyasasına ilişkin kanun, yönetmelik, tebliğ, genelge ve Kurul kararları ile ilgili tüzel kişilerin sahip olduğu lisans veya lisansları,
j) Kanun: 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunu,
k) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
l) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
m) Sertifika: Bu Yönetmelik kapsamındaki inceleme ve denetim hizmetlerini yerine getirmek üzere Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalamış olan denetim şirketinde çalışan denetim elemanlarına, unvanlarına göre Kurum tarafından verilecek belgeyi,
n) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamındaki inceleme ve denetim hizmetlerini yerine getirmek üzere Kurul tarafından yeterli görülen ve Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalamış olan denetim şirketine Kurum tarafından verilecek belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Denetim Konuları ve Denetim Yetkisi
Denetim konuları
MADDE 4 – (1) Kurumdan elektrik piyasasında faaliyet göstermek üzere lisans alan dağıtım ve üretim şirketlerinin aşağıdaki iş ve işlemleri ile ilgili olarak inceleme ve denetim yapılır:
a) İlgili mevzuata aykırı eylem ve işlemleri olup olmadığı,
b) Elektrik dağıtım tesislerinin kapasitelerinin arttırılması, genişletilmesi, iyileştirilmesi ve yenilenmesi amacıyla yapılan yatırımların Kurum tarafından onaylanan yatırım planlarına uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği,
c) Dağıtım şirketlerince yapılan yapım işleri ile mal ve hizmet alım ve satışlarının, eşitlik, şeffaflık ve rekabet koşullarında yapılıp yapılmadığının ve/veya alım veya satış fiyatlarının piyasa koşullarında oluşan fiyat, ücret veya bedellerden belirgin olarak farklı olup olmadığı,
ç) Dağıtım şirketlerinin 10/7/2009 tarihli ve 27284 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aydınlatma Yönetmeliği yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği,
d) Üretim şirketlerinin arz güvenliğini veya piyasa işleyişini olumsuz yönde etkileyecek fiillerde bulunup bulunmadığı,
e) Üretim şirketlerinin tesis tamamlanma tarihine kadar gerçekleştirdikleri faaliyetlere ilişkin ilgili mevzuat kapsamında Kuruma sundukları ilerleme raporlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı.
(2) Yukarıda sayılanların dışında Kurum tarafından belirlenecek ve bu Yönetmeliğin kapsamı dahilinde olan diğer hususlar hakkında da inceleme ve denetim yapılır.
Denetim yetkisi
MADDE 5 – (1) İnceleme ve denetim yetkisi Kuruma aittir. Kurum bu yetkisini, Kurum personeli ve/veya Kurum tarafından yetkilendirilmiş olan denetim şirketi vasıtasıyla kullanabilir. Kurumun, aynı kapsamda yapılacak denetimi, Kurum personeline yaptırmasına ilişkin yetkisi saklıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetim Şirketlerinin Yeterliliklerine ve Yetki Belgesine İlişkin Hususlar
Denetim şirketlerinin yeterliliklerinin belirlenmesi
MADDE 6 – (1) Kurum adına inceleme ve denetim faaliyeti yapmak üzere başvurmak isteyen şirketlerin yeterliliklerinin belirlenmesine ilişkin şartların belirlendiği ilan metni Kurum internet sitesinde yayımlanır.
(2) Kurumdan yeterlilik almak isteyen şirketler, aşağıdaki belgeleri tamamlayarak Kurumun ilan edeceği başvuru süresi içinde Kuruma yazılı olarak başvurur.
a) Şirketin faaliyet sahasıyla ilgili “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK) elektrik üretim ve dağıtım lisansı almış olan şirketlerin lisansları kapsamındaki faaliyetlerinin, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ile 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve elektrik piyasası ile ilgili mevzuat kapsamında EPDK adına incelemek ve denetlemek” ifadesinin yer aldığı ve asgari 400.000 TL olmak üzere şirketin sermayesinin ve varsa nama yazılı hisselerinin yarısından fazla kısmının denetim elemanı niteliğinde olan ortaklara ait olduğunu gösteren son ortaklık yapısı ile paylarını gösterir şekilde ana sözleşmenin yayınlanmış olduğu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi,
b) Ticaret ve/veya Sanayi Odası kayıt belgesinin onaylı örneği,
c) Yeterlilik başvuru dosyasındaki belgelerde imzası bulunanların temsil ve ilzama yetkili olduğunu gösteren ve başvuru tarihinden önceki son bir ay içinde düzenlenmiş, noter tasdikli belgenin aslı veya onaylı sureti,
ç) Şirkette % 10 ve üzerinde doğrudan ve/veya dolaylı pay sahibi olan gerçek kişilerin; taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis, basit veya nitelikli zimmet, cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, Devlet sırlarını açığa vurma veya vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hüküm giymediğini gösterir, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgeleri, adli sicil kaydı varsa, kesinleşmiş mahkeme kararları aslı veya onaylı suretleri,
d) En az bir denetim ekibi oluşturmak üzere, bu Yönetmelikte öngörülen yeterliliğe sahip denetim elamanlarının, şirkette çalıştığına ilişkin SGK kaydı veya çalıştırılacağına dair taahhütname ile denetim elemanlarının yeterliliklerine ilişkin sertifikalandırmaya esas belgeler,
e) Yeterliliğe ilişkin başvuru ilanında belirtilen miktarda başvuru ücretinin yatırıldığına ilişkin dekont.
(3) Kurul tarafından yeterli görülen şirketlere Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalanmasına müteakip altmış gün içinde Kurum tarafından yetki belgesi verilir.
(4) İlgili mevzuata uygun olarak yapılmadığı tespit edilen yeterlilik başvurularındaki eksiklik veya yanlışlıklar, tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Kuruma teslim edilmek suretiyle giderilmediği takdirde başvuru yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir.
(5) Yeterlilik ve yetki belgesi verilen denetim şirketlerinin unvanları Kurum internet sitesinde duyurulur.
(6) Denetim şirketi Kurumdan aldığı yetki belgesini başka bir şirkete devredemez.
(7) Denetim şirketlerinin hak ve yükümlülükleri yetki belgesinde belirtilen tarihten itibaren geçerlilik kazanır.
(8) Yetki belgesi verilmesini müteakip Kurum tarafından her denetim şirketi için ayrı bir sicil dosyası açılır ve ilgili mevzuat hükümlerine göre kayıtları tutulur.
(9) Denetim şirketleri Kuruma ibraz ettikleri bilgi ve belgelerde herhangi bir değişiklik olması halinde, bu değişikliği Kuruma on beş gün içinde yazılı olarak bildirir.
Yetki belgesinin süresi
MADDE 7 – (1) Yetki belgesinin süresi Kurum ile imzalanan denetim hizmeti alım sözleşmesinin süresi ile sınırlıdır.
Yetki belgesinin tadili
MADDE 8 – (1) Yetki belgesi; ilgili mevzuat kapsamındaki uygulamaların gerektirdiği durumlarda ve denetim şirketinin uyması gereken mevzuatta gerçekleşen değişiklikler paralelinde tadil edilir.
(2) Denetim şirketinin gerekçelerini de belirterek yazılı bir yetki belgesi tadil talebinde bulunması durumunda da tadil edilir. Bu talebi incelemek için ihtiyaç duyulabilecek, varsa diğer bilgi ve belgeleri de tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Kuruma sunar. Tadil başvurusu ile ilgili olarak tespit edilen eksiklik veya yanlışlıklar tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde giderilmediği takdirde tadil başvurusu yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir.
Yetki belgesinin iptali
MADDE 9 –(1) Denetim hizmeti alım sözleşmesi feshedilen ve bu Yönetmelik ile belirlenen koşulları kaybeden veya ilgili mevzuata aykırı davrandığı, yasaklara, denetim ilke ve kurallarına uymadığı ya da düzeltilebilir nitelikteki aykırılıkları, yapılan uyarıya rağmen verilen süre içinde düzeltmediği tespit edilen denetim şirketinin yetki belgesi Kurul kararı ile iptal edilir ve teminat mektubu irat kaydedilir.
(2) Denetim şirketinin yetki belgesinin iptali halinde, yeni bir denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalanmasına kadar verilen hizmetin aksamaması için Kurul gerekli önlemleri alır.
(3) Yetki belgesi iptal edilen denetim şirketi, Kurum internet sitesinde ilan edilir. Yetki belgesi iptal edilen şirket ilan edilmesini müteakip en geç on beş gün içerisinde yetki belgesini Kuruma iade eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetim Elemanlarının Sertifikalandırılması ve
Sertifikalandırmaya İlişkin Hususlar
Denetim elemanlarının sertifikalandırılması
MADDE 10 – (1) Sertifika almak isteyen yetki belgesi sahibi denetim şirketi çalışanları bu Yönetmelik hususları çerçevesinde yeterli olduklarına dair belgeleri tamamlayarak denetim şirketi aracılığı ile Kuruma başvurur.
(2) Kuruma yapılacak sertifika başvuruları otuz gün içinde değerlendirilir ve yeterli görülen denetim şirketi çalışanlarına unvanlarına göre sertifika verilir.
(3) İlgili mevzuata uygun olarak yapılmadığı tespit edilen sertifika başvurularındaki eksiklik veya yanlışlıklar, tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Kuruma teslim edilmek suretiyle giderilmediği takdirde başvuru yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir.
(4) Sertifika sahibi denetim elemanlarının hak ve yükümlülükleri sertifikada belirtilen tarihten itibaren geçerlilik kazanır.
(5) Sertifika sahibi denetim elemanları aynı anda bir denetim şirketinde görev alabilir.
(6) Sertifika sahibi denetim elemanlarının denetim şirketinden ayrıldığı veya başka bir denetim şirketinde göreve başlamaları hususu ilgili denetim şirketleri tarafından Kuruma bildirilir.
(7) Sertifika sahibi denetim elemanları Kuruma ibraz ettikleri bilgi ve belgelerde herhangi bir değişiklik olması halinde, bu değişikliği Kuruma on beş gün içerisinde yazılı olarak bildirir.
Sertifika türleri
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki sertifika türleri aşağıda yer almaktadır:
a) Baş Denetçi Sertifikası: Kamu ve özel sektörde olmak üzere, mesleğinde toplam on yıl ve bu sürenin en az beş yılında elektrik üretim, iletim veya dağıtım tesislerinin etüt, planlama, proje, tesis, işletme, bakım, onarım, denetim veya yönetim faaliyetlerinin en az birinde çalışmış elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, inşaat, endüstri veya makine mühendisi unvanına sahip olan kişilere veya en az beş yıl süreyle üretim tesisleri veya dağıtım tesisleri denetçi sertifikasıyla fiilen görev yapan denetim elemanları ile Kurumda uzman veya üstü görevlerde en az üç yıl çalışmış olan kişilere verilecek belgedir.
b) Üretim Tesisleri Denetçi Sertifikası: Kamu ve özel sektörde olmak üzere, mesleğinde toplam beş yıl ve bu sürenin en az üç yılını elektrik üretim tesislerinin etüt, planlama, proje, tesis, işletme, bakım, onarım veya denetim faaliyetlerinin en az birinde çalışmış elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, inşaat, endüstri veya makine mühendisi unvanına sahip olan kişilere veya en az üç yıl süreyle denetçi yardımcısı sertifikasıyla fiilen görev yapan denetim elemanlarına verilecek belgedir.
c) Dağıtım Tesisleri Denetçi Sertifikası: Kamu ve özel sektörde olmak üzere, mesleğinde toplam beş yıl ve bu sürenin en az üç yılını elektrik dağıtım ve iletim tesislerinin etüt, planlama, proje, tesis, işletme, bakım, onarım veya denetim faaliyetlerinin en az birinde çalışmış, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, inşaat, endüstri veya makine mühendisi unvanına sahip olan kişilere veya en az üç yıl süreyle denetçi yardımcısı sertifikasıyla fiilen görev yapan denetim elemanlarına verilecek belgedir.
ç) Denetçi Yardımcısı Sertifikası: En az 4 yıllık eğitim veren üniversitelerin Mühendislik Fakültelerinin elektrik, elektrik-elektronik, elektronik, çevre, harita, inşaat, makine, endüstri, bilgisayar mühendisliği bölümlerinin birinden veya en az 4 yıllık eğitim veren üniversitelerin Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İktisat, İşletme Fakültelerinin birinden veya bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okulların yukarıda belirtilen bölümlerinden mezun ve mesleğinde en az üç yıl tecrübeye sahip olan kişilere verilecek belgedir.
(2) Yukarıda sayılan sertifika türlerine göre yeterliliğe ilişkin aşağıdaki belgeler sertifika başvurusu sırasında Kuruma sunulur:
a) Diploma veya mezuniyet belgesinin Noter veya Kurum tarafından onaylı sureti,
b) T.C. Kimlik numarasını içeren kimlik fotokopisi,
c) Mühendisler için meslek odasına kayıtlı olduğuna dair belge,
ç) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis, basit veya nitelikli zimmet, cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, Devlet sırlarını açığa vurma veya vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hüküm giymediğini gösterir, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgeleri, adli sicil kaydı varsa, kesinleşmiş mahkeme kararları aslı veya onaylı suretleri,
d) Denetim elemanının çalıştığı kamu kurum veya kuruluşlarınca onaylanmış mesleki deneyim belgeleri,
e) Denetim elemanının çalıştığı özel sektör firmalarınca onaylanmış mesleki deneyim belgeleri ile özel sektörde yapılan çalışmaları teyit etmek üzere, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan belgeler.
Sertifika süresi
MADDE 12 – (1) Sertifikanın süresi, denetim elemanının çalıştığı denetim şirketi ile Kurum arasında imzalanan denetim hizmeti alım sözleşmesinin süresi kadardır.
Sertifika tadili
MADDE 13 – (1) Sertifika; ilgili mevzuat kapsamındaki uygulamaların gerektirdiği durumlarda ve denetim elemanının uyması gereken mevzuatta gerçekleşen değişiklikler paralelinde tadil edilir.
(2) Denetim elemanının gerekçelerini de belirterek yazılı bir sertifika tadil talebinde bulunması durumunda da tadil edilir. Bu talebi incelemek için ihtiyaç duyulabilecek bilgi ve belgeleri ve varsa diğer bilgi ve belgeleri de tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Kuruma sunar. Tadil başvurusu ile ilgili olarak tespit edilen eksiklik veya yanlışlıklar tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde giderilmediği takdirde tadil başvurusu yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir.
Sertifikanın sona ermesi veya iptali
MADDE 14 – (1) Sertifika; süresinin bitiminde, denetim şirketindeki görevinden ayrılması durumunda kendiliğinden sona erer.
(2) Denetim elemanının sertifikasından vazgeçmek istemesi halinde Kurum onayı ile sertifika sona erer.
(3) İlgili mevzuata aykırı davrandığı tespit edilen denetim elemanlarının sertifikaları Kurum tarafından iptal edilir.
(4) Mevzuata aykırılık gerekçesiyle sertifikası iptal edilen denetim elemanına tekrar sertifika verilmez.
(5) Denetim elemanı, sertifikanın sona ermesi veya iptal edilmesi halinde, sertifikanın sona erme tarihinden veya iptal kararının kendisine yazılı olarak tebliğinden itibaren en geç on beş gün içinde sertifikayı Kuruma iade eder.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim Şirketi, Denetim Elemanı ve Denetlenen Şirketin Yükümlülükleri
Denetim şirketinin yükümlülükleri
MADDE 15 – (1) Kurumdan yetki belgesi almış ve Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalamış denetim şirketleri aşağıdaki hususlarla yükümlüdür:
a) Denetim elemanı olarak çalıştıracağı personelinin bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükler çerçevesinde görev yapmasını sağlamak.
b) Kurum tarafından gerekli görülen her türlü belge ve iddiaları değerlendirerek inceleme ve denetim konusu ile ilgili rapor hazırlamak.
c) Denetlenen şirketlerin işletme faaliyetlerini ilgili mevzuat kapsamında denetlemek ve bununla ilgili rapor hazırlamak.
ç) Denetim görevini yerine getirirken, gerekmesi ve/veya Kurumca talep edilmesi halinde (dijital) fotoğraf ve/veya (dijital) video çekimleri yapıp, bunları elektronik ortamda kaydederek hazırlayacağı raporların ekinde Kuruma sunmak.
d) Görevlendireceği denetim elemanlarının sebep olabileceği her türlü kusur ve hatadan ve yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmemesinden Kuruma karşı doğrudan sorumlu olmak ve bunun sonucunda ortaya çıkacak zararı tazmin etmek.
e) Çalıştırılacak denetim elemanı sayısını Kurumun talep etmesi durumunda iki katına kadar arttırmak ve talep edilen ilave personeli sertifika alması için zorunlu süreler hariç otuz gün içinde sağlamak.
f) Denetim elemanı olarak görev vereceği personelin denetim şirketindeki görevinden herhangi bir nedenle ayrılması halinde ayrılış tarihinden itibaren iki yıl süreyle denetlediği sermaye grubunun bünyesinde görev almayacağına dair yazılı taahhüt almak ve başvuru dosyasında Kuruma sunmak.
Denetim elemanının yetki ve sorumlulukları
MADDE 16 –(1) Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalamış denetim şirketinde çalışan denetim elemanları; gerekli görülen yazılı ve sözlü her türlü bilgi ve belgeyi istemek, her türlü proje, pafta, harita, çizim, üretim tesisi, dağıtım şebekesi ile ilgili olarak kullanılan bilgisayar programı, yasal defter, kayıt, her türlü iş ve işlemleri bilgisayar kaydı, aslı ve/veya basılı kopyası üzerinden inceleme yapmak, bunların örneklerini almak, yapılmış veya yapılan iş ve işlemlerle ilgili olarak yerinde inceleme yapmak, fotoğraf ve/veya video kayıtlarını almak ve yazılı tutanakları düzenlemek ile yetkili olup aşağıdaki hususlarla da yükümlüdür:
a) Denetlenen şirket tarafından kendilerine tevdi edilen defter, kayıt ve her türlü belgeyi işlerinin gerektirdiği süre içinde incelemek ve işin bitiminde iade etmek.
b) Her ne suretle olursa olsun faaliyetleri sırasında edindikleri bilgileri açıklamamak ve kendi menfaatlerine veya kendileriyle ilişkili kişiler veya başkaları lehine veya aleyhine kullanmamak ve bu tür bilgileri ancak Kuruma vermek.
c) Defter, kayıt ve belgeler üzerinde şerh, ilave ve düzeltme yapmamak.
ç) Denetim yaptıkları yerlerde, görev ve sıfatlarının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmamak ve icraya müdahale etmemek.
d) Kurum tarafından verilecek talimatları tam ve zamanında yerine getirmek.
e) Denetimle görevlendirildiği gerçek veya tüzel kişilerden her ne ad altında olursa olsun hiçbir menfaat temin etmemek ve çıkar çatışması yaratabilecek hiçbir ilişki içerisinde olmamak.
f) Denetim görev süresince asgari olarak denetim yaptığı üretim ve dağıtım şirketinin çalışma saatlerine uymak, bu sürenin tamamında ve gerekli hallerde mesai saatleri dışında, hafta tatili ve resmi tatil günlerinde çalışmak sureti ile denetim görevini yerine getirmek.
g) Çalışmakta olduğu denetim şirketinin Kurum ile imzalamış olduğu denetim hizmeti alımına ilişkin sözleşmesinin feshi durumunda, faaliyetleri nedeniyle elde etmiş olduğu tüzel kişilere ve Kuruma ait bilgileri gizli tutmak.
ğ) Herhangi bir nedenle denetim şirketinin bünyesinden ayrılmaları halinde ayrılış tarihinden itibaren asgari olarak iki yıl süreyle denetiminde görev aldığı sermaye grubunun bünyesinde herhangi bir görevde çalışmamak.
h) Denetim faaliyeti sırasında, sonuçların değerlendirilmesinde ve denetim raporunun hazırlanmasında tarafsız bir bakış açısına sahip olmak.
ı) Dürüstlük ve tarafsızlığını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkan vermemek.
i) Denetim faaliyetine ilişkin çalışmaların her aşamasında, gereken özen ve titizliği göstermek.
j) Denetim sırasında sistem işleyişini olumsuz yönde etkileyebilecek derecede önem arz eden ya da ilgili mevzuata açıkça aykırılık teşkil eden hususların tespit edilmesi halinde, denetim faaliyetinin sonuçlanmasını beklemeksizin Kurumu derhal bilgilendirmek.
k) Denetim faaliyetinin gerektirmesi durumunda konuyla ilgili diğer kişilerle de görüşmeler yapmak.
Denetlenen şirketlerin yükümlülükleri
MADDE 17 – (1) Denetim kapsamındaki şirketler ve/veya bu şirketler adına iş yapan her türlü alt yükleniciler ve/veya denetlenen şirketin lisans kapsamında hizmet aldığı gerçek veya tüzel kişiler aşağıdaki hususlarla yükümlüdür:
a) İşletme, tesis ve yatırımları ile yasal defter, kayıt ve belgelerini Kurum tarafından görevlendirilen denetim şirketinin elemanlarının incelemesine sunmak.
b) Denetim elemanları tarafından gerekli görülen her türlü bilgi, belge, pafta, harita, proje, doküman ve defterin aslı ve/veya örneklerini zamanında vermek.
c) İstenildiğinde yazılı ve sözlü bilgi vermek ve düzenlenen tutanakları varsa görüşlerini de belirterek imzalamak.
ç) Denetim elemanlarının gerekli gördüğü tüm bilgi, belge ve kayıtlara zamanında erişmelerini sağlamak.
d) Denetim elemanlarının bilgisine ihtiyaç duyduğu üretim ve dağıtım şirketi yetkili personeli ile görüşülmesini ivedilikle sağlamak.
e) Denetim elemanlarının gerek duyması halinde mesai saatlerine bakılmaksızın faaliyetin gerektirdiği çalışma ortamını, bilgi ve belgeleri ve ihtiyaç duyulan personelin işyerinde olmasını sağlamak.
f) Kurum tarafından bildirilmesine müteakip on iş günü içerisinde denetim hizmeti bedelini katma değer vergisini de ekleyerek denetimi yapan denetim şirketinin banka hesabına yatırmak.
g) Denetim şirketleri bünyesinde görev alan denetim elemanlarının, herhangi bir nedenle denetim şirketinin bünyesinden ayrılması halinde ayrılış tarihinden itibaren asgari olarak iki yıldan önce bünyesinde görev vermemek.
ğ) Bağlı bulundukları sermaye grupları da dahil olmak üzere hiçbir şekilde Denetim şirketlerinde pay sahibi olmamak.
(2) Denetlenen şirketler, yasal bir engel bulunması haricinde teknik imkansızlık, gizlilik ve sır saklama hükümlerini ileri sürerek veya her ne sebeple olursa olsun bilgi ve belge vermekten imtina edemez.
ALTINCI BÖLÜM
Denetim Hizmeti Alım İlanına ve Denetim Hizmeti Alım
Sözleşmesine İlişkin Hususlar
Denetim hizmeti alım ilanı
MADDE 18 – (1) Denetim hizmeti alımına ilişkin başvuru şartları, süresi, Kuruma sunulacak teminatın miktarı, şekli ve süresi, birim denetim hizmet bedeli teklif listesi, bir yılda çalışılacak asgari gün sayısı ile diğer hususları içeren denetim hizmeti alım ilanı Resmî Gazete ile Kurum internet sitesinde yayımlanır.
(2) Denetim hizmeti alınacak denetim bölgeleri, üretim ve dağıtım şirketleri için yirmi bir adet dağıtım bölgesi esas alınarak münferit veya denetim bölgelerinden oluşacak gruplar halinde ilan edilir.
(3) Denetim şirketleri Kurum tarafından ilan edilen şekliyle birim denetim hizmet bedeli teklif listesini doldurup denetim hizmeti alım ilanında gerekli görülen diğer belgeler ile birlikte istenen süre içerisinde Kuruma sunar.
(4) Kuruma denetim şirketleri tarafından sunulan teklif listeleri, sunulan tüm fiyat tekliflerinin mukayesesi ile piyasa koşulları da dikkate alınarak Kurul tarafından değerlendirilir ve denetim bölgeleri veya denetim bölgelerinden oluşacak gruplar bazında denetim hizmet bedelleri ilan edilir.
Denetim hizmeti alım sözleşmesi
MADDE 19 – (1) Denetim faaliyetinin kapsamı, Kurum ile denetim şirketi arasında imzalanacak denetim hizmeti alım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde belirlenir.
(2) Kurul tarafından ilan edilen denetim hizmet bedelleri üzerinden denetim hizmeti vermek isteyen denetim şirketleri denetim hizmeti alım sözleşmesi düzenlenmesi talebi ile başvuru süresi içinde Kuruma müracaat eder.
(3) Denetim hizmeti alımına ilişkin ilanda, Kurul tarafından belirlenen ve ekonomik, mali, teknik, mesleki (ş.abacı) deneyim değerlendirme kriterleri ile denetim şirketlerinin birim denetim hizmet bedeli teklif listesinden müteşekkil olan puanlama kriterleri yayımlanır. Belirlenen puanlara göre sıralanacak şirketlerden ihtiyaç duyulan sayıda denetim şirketiyle puan üstünlüğü gözetilerek, denetim hizmeti alım ilanında belirtilen miktarda teminat sunulmasını müteakip, denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalanır.
(4) Denetim hizmeti alım sözleşmesi, birim denetim hizmet bedeli esaslı olacaktır. Birim Sözleşme bedeli unvanına bakılmaksızın ortalama Denetim Elemanı/Gün esasına göre KDV hariç TL olarak belirtilen bedeldir. Bu bedel denetim hizmet alım sözleşmesi imzalanmasından itibaren bir yıl süresince geçerli olacak, müteakip yıllar Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyatları Endeksi oranında artırılacaktır.
(5) Denetim hizmeti alım sözleşmesi kapsamındaki denetim görevi devredilemez ve denetim şirketi Kurum tarafından verilen denetim görevini alt yüklenicilere veya taşeronlara yaptıramaz.
(6) Denetim hizmeti alım sözleşmesinin süresi en az bir en çok üç yıl olacaktır.
Denetim hizmeti alım sözleşmesinin içeriği
MADDE 20 – (1) Denetim hizmeti alım sözleşmesinde asgari olarak aşağıdaki unsurların bulunması zorunludur:
a) Denetimde görevlendirilecek denetim elemanlarının unvanları ve sayısı ile unvanlarına bakılmaksızın ortalama Denetim Elemanı/Gün esasına göre KDV hariç TL cinsinden birim denetim bedeli,
b) Denetimin amacı, kapsamı,
c) Denetim şirketi tarafından sözleşme kapsamında sunulacak hizmetler,
ç) Tarafların yetki ve sorumlulukları,
d) Sözleşmenin süresi,
e) Denetim şirketi tarafından sunulacak teminat miktarı, şekli ve süresi,
f) Sözleşmenin feshine ilişkin hususlar.
Denetim hizmeti alım sözleşmesinin sona erdirilmesi
MADDE 21 – (1) Denetim şirketinin bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerinden herhangi birini yerine getirmemesi veya denetim hizmeti alım sözleşmesi hükümlerine aykırı eylem ve fiillerde bulunması halinde denetim hizmeti alım sözleşmesi Kurum tarafından sona erdirilerek denetim şirketinin teminatı irat kaydedilir ve yetki belgesi iptal edilir. Bu durumda, denetim şirketinin çalışma belgeleri ve gerekli tüm bilgileri, yerine geçecek olan denetim şirketine devredilmek üzere Kuruma vermesi zorunludur.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tarafların sorumlulukları
MADDE 22 – (1) Faaliyetlerinin mevzuata uygunluğu, hata ve hilelerin önlenmesi ve ortaya çıkarılması denetlenen şirketin sorumluluğundadır. Ancak denetim elemanları, denetimin planlama ve uygulama aşamasında, mevzuata aykırılık, hata ve hile durumunda olası bir aykırılığı sorgulayacak bir yaklaşım göstermek zorundadır.
(2) Denetim faaliyeti sırasında ilgili mevzuat hükümlerine aykırı işlemlerin, hata ve hilelerin tespit edilmesi durumunda, bu husus denetim elemanları tarafından ivedilikle Kuruma bildirilir ve denetim elemanı görüşü bu çerçevede oluşturulur. Adli yargıya intikali gerekli olan ve suç teşkil eden hallerin de Kuruma yazılı olarak bildirilmesi zorunludur.
(3) Denetim işlemini ilgilendiren tüm bilgi ve belgelerin denetlenen şirket tarafından denetim şirketine verilmemesi halinde, durum ivedilikle Kuruma bildirilir.
(4) Denetim şirketi, denetim elemanlarının ilgili mevzuatı sürekli olarak takip etmelerini ve bilgilerini güncelleştirmelerini sağlar.
(5) Denetim faaliyeti nedeniyle doğacak zararların hukuki sorumluluğu denetim şirketine aittir. Denetim şirketi ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının hukuki ve cezai sorumlulukları ise genel hükümlere tabidir.
Yasaklar
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik uyarınca yetki belgesi sahibi denetim şirketleri, bunların denetim elemanları ile diğer personeli aşağıdaki hükümlere uymak zorundadırlar:
a) Denetim hizmeti verdikleri dönem ve dönemin bitimini takip eden iki yıl boyunca, denetim şirketinin yönetim ve sermaye bakımından doğrudan ya da dolaylı olarak hakim bulunduğu bir şirket veya denetim şirketinin gerçek kişi ortakları veya yöneticileri, denetim hizmeti verdikleri denetlenen şirket ve denetlenen şirketin bağlı bulunduğu sermaye grubu ve iştirakleri nezdinde bedelli veya bedelsiz olarak;
1) Yapım işi ile mal ve hizmet alım-satımı,
2) Yönetim, danışmanlık, belge düzenleme ve rapor hazırlama,
3) Borç-alacak ve ortaklık
faaliyetlerinde bulunamazlar.
b) Meslek ve meslek onuruyla bağdaşmayan işlerle uğraşamazlar.
c) Üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dahil) kan ve ikinci dereceye kadar (ikinci derece dahil) sıhri hısımları ile eşlerinin; ortağı, yönetim kurulu başkanı, üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı veya şirketin benzeri isimler altında faaliyet gösteren birimlerinin müdürü bulundukları firmalarda denetleme faaliyetinde bulunamazlar.
ç) Denetim faaliyetleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları kanunen yetkili kılınanlardan başkasına açıklayamaz ve doğrudan veya dolaylı şekilde kendi ya da başkası yararına kullanamazlar.
Raporların sunulması ve denetim hizmeti bedelinin ödenmesi
MADDE 24 – (1) Kurum ile denetim hizmeti alım sözleşmesi imzalamış denetim şirketince Kurum tarafından istenen formatta hazırlanan raporlar, görevlendirme belgesinde belirtilen sürenin bitiminden sonra en geç on iş günü içinde Kuruma sunulur.
(2) Kuruma sunulan raporların uygun görülmesine müteakip denetlenen şirkete denetim hizmeti bedelini on iş günü içerisinde denetim şirketinin banka hesabına yatırması hususu bildirilir.
Kapsam dışı olan hükümler
MADDE 25 – (1) 19/2/1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanundan kaynaklı denetimler bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
(2) 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde yapılacak denetimlere ilişkin hususlar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
(3) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve 26/6/2003 tarihli ve 25150 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Üretim Faaliyetinde Bulunmak Üzere Su Kullanım Hakkı Anlaşması İmzalanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde elektrik enerjisi üretmek maksadıyla yapılacak olan üretim tesislerinin su yapısıyla ilgili kısımları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından inşa edilecek suyla ilgili yapıların inşasının inceleme ve denetimi bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Yürürlük
MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.