20 Ağustos 2011 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28031
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ’in amacı; onaylanmış kişi statüsü için gereken koşulları, başvuruda aranacak belgeleri, onaylanmış kişi statü belgesinin süresi, yenilenmesi, değiştirilmesi, geri alınması ve iptali ile bu belge kapsamında faydalanılacak basitleştirilmiş usul ve uygulamalardan eksik beyan, mavi hat, kısmi teminat, götürü teminat uygulamaları ve basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme ve vize etme işlemlerine ilişkin usul ve esaslar ile bu uygulamalardan faydalanma yetkilerinin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 10, 71, 73, 202 ve 204 üncü maddeleri, 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 116 ncı maddesi, 2006/10895 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 19 ila 23 üncü maddeleri ve 7/10/2009 tarihli ve 27369 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 22 ila 26, 140 ila 168, 184 ve 493 ila 498 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ’in uygulamasında;
- a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
- b) Başvuru formu: EK-9’da yer alan onaylanmış kişi statü belgesi başvuru formunu,
- c) BİLGE sistemi: Bilgisayarlı gümrük etkinlikleri yazılımını,
ç) Dış ticaret sermaye şirketi (DTSŞ): Dış ticaret mevzuatı uyarınca dış ticaret sermaye şirketi statüsü tanınmış şirketi,
- d) Elektronik onaylanmış kişi statü belgesi (e-OKSB): Bakanlıkça oluşturulacak elektronik statü belgesi yönetim sisteminde düzenlenen, güvenli elektronik imza ile imzalanacak elektronik onaylanmış kişi statü belgesini,
- e) Elektronik statü belgesi yönetim sistemi (ESBYS): Bakanlıkça, statü belgesi başvurularının yapılmasına ve kayıt altına alınmasına ilişkin işlemler ile başvuruların değerlendirilmesine ve sonuçlandırılmasına, statü belgelerinin veya statü belgesi kapsamında yer alan hak ve/veya yetkilerin askıya alınmasına, geri alınmasına ve iptaline ilişkin işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi ve izlenmesi amacıyla oluşturulacak sistemi,
- f) Götürü teminat yetkisi: Bu Tebliğ’in 31 ila 42 nci maddelerinde düzenlenen götürü teminat uygulamasından yararlanma yetkisini,
- g) Grup ihracatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini,
ğ) Grup imalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmayı,
- h) Grup ithalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini,
ı) İşlem formu: Elektronik statü belgesi yönetim sistemi tarafından üretilecek, statü belgesi başvurusuna ilişkin olarak yapılması öngörülen işlem ile bu işleme dayanak teşkil eden başvuru, bildirim ve/veya diğer yollarla tespit edilen hususlara ilişkin bilgiler içeren bilgi formunu,
- i) Karar: 2006/10895 sayılı Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar’ı,
- j) Mavi hat: Eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattı,
- k) OK1: Onaylanmış kişi statü belgesi müracaatına ilişkin başvuru dosyalarının yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilecek ön incelemesini,
- l) OK1 tespiti talep formu: EK-1’de yer alan OK1 tespiti için yetkilendirilmiş gümrük müşavirine verilecek formu,
- m) Olumlu tespit raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilen tespit işlemleri sonucunda, tespit raporlarının sonuç bölümü için EK-8’de öngörülen tüm bilgileri içerecek şekilde, olumlu görüşü ihtiva eden raporu,
- n) Olumsuz tespit raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilen tespit işlemleri sonucunda olumsuz görüşü ihtiva eden raporu,
- o) Onaylanmış ihracatçı yetkisi: 2006/10895 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar kapsamında basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme ve vize etme yetkisini,
ö) Referans numarası: Düzenlenen statü belgelerinin ve bu belgelerde yapılacak değişikliklerin elektronik ortamda izlenebilirliğini sağlamaya yönelik olarak kullanılabilecek, belgenin düzenlenmesi ya da değişiklik yapılması aşamasında üretilen numarayı,
- p) Sistem: Elektronik statü belgesi yönetim sistemini,
- r) Statü belgesi: Onaylanmış kişi statü belgesini,
- s) Tespit sözleşmesi: Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile onaylanmış kişi statü belgesi başvurusunda bulunacak kişi arasında OK1 tespitinin yapılması için özel hukuk hükümlerine istinaden yapılan sözleşmeyi,
ş) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri (YGM): Gümrük Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine istinaden ekonomik etkili gümrük rejimleri, nihai kullanım, basitleştirilmiş usul uygulamaları ve diğer gümrük işlemlerinin doğru olarak uygulanmasını sağlamak için Bakanlıkça belirlenen tespit işlemlerini yapmak üzere yetkilendirilen gümrük müşavirlerini,
- t) Yetkili bölge müdürlüğü: Ticaret siciline kayıtlı bulunulan il ya da ilçenin bağlı olduğu il esas alınarak EK-12’de yer alan listeye göre belirlenecek, onaylanmış kişi statüsü için yapılan başvuruları inceleyip sonuçlandırmaya yetkili gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Onaylanmış Kişi Statüsü, Statü Belgesi Başvurularında Aranacak Belgeler,
Başvuru Şekli ve Başvuruların Değerlendirilmesi
Onaylanmış kişi statüsü, türleri ve kapsamı
MADDE 4 – (1) Gümrük Yönetmeliğinin 23 ve 24 üncü maddelerinde belirlenmiş koşulları sağlayan, gümrük mevzuatına göre Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilere, gümrük mevzuatı kapsamında belirlenen basitleştirilmiş usuller, uygulama ve yetkilerden yararlanmak üzere A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü tanınır.
(2) Onaylanmış kişi statüsü sahiplerince, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında belgelerinin geçerlilik süresi boyunca eksik beyan usulü ile kısmi teminat uygulamasından yararlanılabilir.
(3) Onaylanmış kişi statüsü sahiplerine, talep etmeleri halinde, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında belgenin geçerlilik süresi boyunca 31 ila 42 nci maddeler kapsamında götürü teminat yetkisi tanınabilir.
(4) Onaylanmış kişi statüsü sahiplerine, talep etmeleri halinde, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında belgenin geçerlilik süresi boyunca 43 ila 48 inci maddeler kapsamında mavi hat uygulamasından yararlanma hakkı tanınabilir.
(5) Onaylanmış kişi statüsü sahiplerinden 49 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirlenen koşulu sağlayanların talep etmeleri halinde, adlarına düzenlenen statü belgesi kapsamında belgelerinin geçerlilik süresi boyunca 49 ila 55 inci maddeler kapsamında onaylanmış ihracatçı yetkisi tanınabilir.
(6) Bu Tebliğ kapsamında düzenlenen eksik beyan usulü, mavi hat, kısmi teminat, götürü teminat uygulamaları ve onaylanmış ihracatçı yetkisinden sadece BİLGE sistemi bulunan gümrük müdürlüklerinde faydalanılabilir.
(7) Adına statü belgesi düzenlenen gerçek ve tüzel kişilere bu belge kapsamında tanınan hak ve uygulamalardan bizzat bu kişilerce yararlanılır, söz konusu haklar ile uygulamalardan yararlanma yetkisi başkalarına kullandırılamaz.
Statü belgesi başvurularının ön incelemesine ilişkin YGM tespiti
MADDE 5 – (1) Resmi daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait bağlı müesseseler hariç statü belgesi başvurusunda bulunan kişilerce bir YGM ile OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapılmış olması gerekir.
(2) OK1 tespitinde, statü belgesi başvurusunda bulunacak kişilerin Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (e), (f) bentleri ile duruma göre aynı fıkranın (g), (ğ), (h) bentleri ile üçüncü ve (ş.abacı) dördüncü fıkralarında sayılan genel koşulları ve 24 üncü maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarının (b) bentleri ile duruma göre üçüncü fıkrasının (a) bendinin üçüncü alt bendinde sayılan özel koşulları sağlayıp sağlamadığı YGM’ce tespit edilerek olumlu veya olumsuz olarak rapora bağlanır.
Statü belgesi başvurularına ilişkin OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapılmış YGM’ye ibrazı gereken belgeler
MADDE 6 – (1) Onaylanmış kişi statü belgesi başvurularında OK1 için tespit sözleşmesi yapılmış YGM’ye aşağıda belirtilen belgelerin ibrazı gerekir:
- a) EK-1’de yer alan OK1 tespiti talep formu,
- b) EK-2’de yer alan örneğe uygun olarak düzenlenerek ticaret sicil memurluğuna onaylatılmış ticaret sicil kayıt bilgileri formu,
- c) Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kişiler için, aynı bentte sayılan suçlardan hüküm giymediklerine dair OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapıldığı tarihten geriye dönük en geç iki ay içerisinde resmi kuruma verilmek üzere alınan adli sicil belgeleri asılları ile bu şahıslardan sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklular için Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen suçlardan hüküm giymediklerine dair ilgili kişi ya da yönetim kurulu başkanı tarafından imzalanmış, EK-3’te yer alan örneğe uygun taahhütname asılları,
ç) Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmadığının tevsikine ilişkin olarak, OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapıldığı tarihten geriye dönük en geç bir ay içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumunun (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumu) “e-borcu yoktur” uygulaması içerisinde yer alan ihale konusu olmayan işlerle ilgili “e-borcu yoktur belgesi” seçeneğinden alınmış, tüzel kişiler için ticaret unvanı ve vergi numarasını, gerçek kişiler için ise ad ve soyadı ile T.C. kimlik numarasını, ilgili kurumca elektronik ortamda üretilen bar-kod ve referans numarasını, belgenin internet üzerinden alındığı tarihi, saati ve sorgulamanın Türkiye genelinde yapıldığına ilişkin bilgileri gösteren ihale konusu olmayan işlerle ilgili “e-borcu yoktur belgesi” ya da EK-4/A’da yer alan örneğe uygun form ile Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden başvuru tarihinden geriye dönük en geç bir ay içerisinde alınan yazı aslı,
- d) Bağlı bulunulan vergi dairesi ile nakil gelinen vergi dairelerinden OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapıldığı tarihten geriye dönük en geç iki ay içerisinde alınan vergi mevzuatı gereğince kesinleşmiş vergi borcu bulunmadığını gösterir yazı aslı,
- e) Bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre, ilgili mevzuat çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylandığını gösterir Türkiye İhracatçılar Meclisi veya bağlı bulunulan ihracatçı birliğince EK-5’te yer alan örneğe uygun olarak, OK1 tespiti için tespit sözleşmesinin yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, onikişer aylık iki dönem için ayrı ayrı düzenlenmiş performans ve güvenilirlik formu asılları,
- f) Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde öngörülen imalatçı, Ar-Ge merkezi veya bakım onarım faaliyeti yürüten ticari hava taşımacılığı şirketi olma koşuluna dair aşağıda belirtilen belgelerden birinin aslı veya verildiği kurum ya da noter tarafından onaylı örneği:
1) Üretim yerinin bulunduğu ildeki Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının il müdürlüğünce düzenlenmiş sanayi sicil belgesi veya kayıtlı bulunulan sanayi ve/veya ticaret odasından alınan onaylı kapasite raporu,
2) İlgili mevzuat uyarınca kapasite raporu düzenlenmesinin mümkün bulunmadığı durumlarda, bağlı bulunulan sanayi ve/veya ticaret odasınca düzenlenip onaylanacak, firmanın kullandığı makinelerin toplam gücü (BG), işçi sayısı ve üretim miktarı bilgilerini içerir ekspertiz raporu,
3) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verilen Ar-Ge merkezi belgesi,
4) Ticari hava taşımacılığı faaliyeti yürüten kişiler için, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce verilen tamir, bakım, onarım faaliyetine ilişkin belge,
- g) Son iki yıl esas alınmak suretiyle başvuru sahibinin mali yapısının incelenmesi sonucunda yeminli mali müşavir tarafından karşılaştırmalı olarak hazırlanan ve olumlu olarak sonuca bağlanan EK-6’da yer alan örneğe uygun rapor aslı veya noter onaylı örneği,
ğ) Sigortalı çalışan sayısının tevsikine ilişkin olarak, EK-4/B’de yer alan örneğe uygun form ile Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapıldığı tarihten geriye dönük en geç bir ay içerisinde alınan yazı aslı,
- h) Güncel imza sirküleri aslı ya da örneği.
(2) C sınıfı statü belgesi başvurularında birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen belge aranmaz.
(3) Gümrük Yönetmeliği’nin 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinin üçüncü alt bendinde belirtilen özel koşulu sağlayan kişilerce yapılan C sınıfı statü belgesi başvurularında, birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen belgeler dışındaki tüm belgelerin yanı sıra OK1 tespiti için tespit sözleşmesi yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde asgari onbeş milyon ABD doları tutarında sabit yatırım yapıldığını gösterir EK-7’de yer alan örneğe uygun yeminli mali müşavirce onaylı belge de ibraz edilir.
(4) DTSŞ’lerce yapılan statü belgesi başvurularında, birinci fıkranın (e), (f) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışındaki tüm belgeler aranır.
(5) Grup ihracatçıları tarafından yapılan statü belgesi başvurularında, birinci fıkrasının (f) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışında kendisi adına düzenlenmiş tüm belgeler ile grup ihracatçısı tarafından dış ticaret işlemlerinde adına ihracat yapıldığı bildirilen grup imalatçılarının her biri adına düzenlenmiş birinci fıkranın (b), (ç), (d), (e), (f) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler aranır.
(6) Beşinci fıkra kapsamına giren grup imalatçılarından onaylanmış kişi statüsüne sahip olanlar için birinci fıkranın (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen belgeler aranmaz, ancak statü belgelerinin birer örneği de ibraz edilir.
(7) Grup ithalatçıları tarafından yapılan statü belgesi başvurularında, birinci fıkranın (e), (f) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışında kendisi adına düzenlenmiş tüm belgeler ile ithalatı yapılan eşyayı üretiminde kullandığı bildirilen grup imalatçılarına ait birinci fıkranın (b), (ç), (d), (f) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgelerin yanı sıra grup ithalatçısı tarafından gerçekleştirilen ithalatın en az yüzde altmışının grup imalatçılarının üretiminde kullanılan eşyanın ithalatı olduğunu gösterir yeminli mali müşavirce hazırlanan rapor aslı da ibraz edilir.
(8) Yedinci fıkra kapsamına giren grup imalatçılarından onaylanmış kişi statüsüne sahip olanlar için birinci fıkranın (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen belgeler aranmaz, ancak statü belgelerinin birer örneği de ibraz edilir.
(9) Grup imalatçıları tarafından yapılan statü belgesi başvurularında grup ihracatçısı aracılığıyla ihracat yapıldığı belirtilmişse A ve B sınıfı statü belgesi başvurularında birinci fıkrada yer alan tüm belgelerin yanı sıra, C sınıfı statü belgesi başvurularında ise birinci fıkranın (f) bendinde yer alan belgelerin haricindeki tüm belgelerin yanı sıra grup ihracatçısı adına düzenlenmiş birinci fıkranın (b), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen belgeler de ibraz edilir.
(10) Dokuzuncu fıkra kapsamına giren grup ihracatçısının onaylanmış kişi statüsüne sahip olması durumunda birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen belgeler aranmaz, ancak statü belgesinin bir örneği de ibraz edilir.
Tespitin rapora bağlanması ve YGM’ce dikkat edilecek hususlar
MADDE 7 – (1) OK1 tespit işleminin sözleşmenin yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde YGM’ce olumlu veya olumsuz olarak rapora bağlanması zorunludur. Bu süreyi aşan bir tarihte düzenlenen raporlar geçersizdir.
(2) OK1 tespitine ilişkin olumlu tespit raporları EK-8’deki formata uygun olarak düzenlenir ve YGM’ce yetki no.su, adı, soyadı ve varsa tüzel kişi unvanını içeren kaşesi ile kaşelenip imzalanarak onaylanmış kişi statü belgesi başvurusunda bulunacak kişiye iki nüsha halinde teslim edilir.
(3) Olumsuz tespit raporları onaylanmış kişi statü belgesi başvurusunda bulunacak kişiye bir nüsha halinde teslim edilir.
(4) Tespiti yapan YGM, OK1 tespit işlemleri neticesinde düzenlenen olumlu tespit raporlarında yer alan tüm bilgilerin doğruluğundan sorumludur.
(5) Tespiti yapan YGM, OK1 tespit türüne ilişkin olumlu tespit raporunda kullanılan belgelerin bu Tebliğ’de belirtilen şartlara uygunluğundan sorumludur.
(6) Tespiti yapan YGM, OK1 tespiti için yükümlü tarafından kendisine ibraz edilen belgelerden bir veya daha fazlasının sahte veya tahrif edilmiş olduğunu tespit etmesi halinde durumu yetkili bölge müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.
Statü belgesi başvurusu sırasında gümrük idaresine sunulacak belgeler
MADDE 8 – (1) Kamu kuruluşları dışındaki kişilerce yapılacak başvurularda gümrük idaresine şu belgeler ibraz edilir:
- a) EK- 9’da yer alan başvuru formu,
- b) 7 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre içinde OK1 tespiti için düzenlenmiş olumlu tespit raporu aslı,
- c) Onaylanmış ihracatçı yetkisinin talep edilmesi halinde, EK-10’da yer alan onaylanmış ihracatçı yetkisi için tespit formu ve taahhütname,
- d) Götürü teminat uygulamasından yararlanma hakkının talep edilmesi halinde, EK-11’de yer alan götürü teminat başvuru formu.
(2) Resmi dairelerce yapılan başvurularda sadece başvuru formu aranır.
(3) Sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait müesseselerce yapılan başvurularda, başvuru formunun yanı sıra ortaklık ve sermaye yapılarını gösterir belge aranır.
Başvuru yeri ve şekli
MADDE 9 – (1) Başvurular, şahsen veya posta yoluyla 8 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca aranan belgelerle birlikte, EK-12’de yer alan tabloya göre belirlenecek yetkili bölge müdürlüğüne olumlu tespit raporunun düzenlenme tarihini izleyen beş iş günü içerisinde yapılır.
(2) İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde statü belgesi başvuruları 61 inci maddede belirtildiği şekilde yapılır.
(3) Resmi daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait bağlı müesseselerin statü belgesi başvuruları, başvuru formu ve duruma göre ortaklık ve sermaye yapısını gösterir belgeyle birlikte Ankara Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır.
Başvurunun kayda alınması ve incelenmesi
MADDE 10 – (1) Statü belgesi başvurusu yetkili bölge müdürlüğünün genel evrak kaydına alınmasını müteakip, ilgili birim tarafından başvuru sahibinin vergi numarası, ticaret unvanı, adres bilgilerini içerir şekilde ve takvim yılı itibarıyla müteselsil sıra numarası ile kayda alınır. İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde bu fıkrada belirtilen kayıt işlemi 62 nci maddeye göre yapılır.
(2) Statü belgesi başvurusu;
- a) Götürü teminat uygulamasından yararlanma hakkının talep edilmemiş olması halinde başvurunun genel evrak kaydına alınmasını takiben en geç on iş günü içinde incelenir.
- b) Götürü teminat uygulamasından yararlanma hakkının talep edilmiş olması halinde başvurunun genel evrak kaydına alınmasını takiben 35 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre tahditleri aşılmayacak şekilde incelenir.
(3) Statü belgesi başvurularının incelenmesinde EK-13’de yer alan formata uygun kontrol ve değerlendirme tablosu düzenlenir. Kontrol ve değerlendirme tablolarının her sayfası düzenleyen kişi tarafından imzalanır.
Statü belgesinin düzenlenmesi
MADDE 11 – (1) 12 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere, başvuru sahibinin Gümrük Yönetmeliği’nin 23 ve 24 üncü maddelerinde yer alan koşulları taşıdığının tespit edilmesi halinde yıl/yetkili bölge müdürlüğünün bulunduğu ilin trafik kodu/belge sınıfı/sıra numarasını içerecek şekilde (örnek 11/34/A/0001) her yıl itibariyle müteselsil statü belgesi numarası alınarak EK-14’te yer alan statü belgesi, aslı hak sahibine verilmek, bir nüshası da gümrük idaresinde saklanmak üzere iki nüsha halinde düzenlenir.
(2) Statü belgesi üzerinde yer alan bilgiler ile belgenin geçerlilik durumu, alınacak referans numarası ile kayda alınır. Belirlenen referans numarası statü belgesinin her iki nüshası üzerine yazılır. İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde düzenlenecek e-OKSB’ye ait belge numarası ile referans numarası sistem tarafından verilir. Bu durumda kâğıt ortamında statü belgesi düzenlenmez ve e-OKSB’ye ilişkin bilgiler ayrıca kayıt altına alınmaz.
(3) Statü belgesinin her iki nüshası da, uygun bulunması halinde gümrük ve ticaret bölge müdürünce imzalanır.
(4) Statü belgesinin sınıfına ve kapsamına bağlı olarak, BİLGE sistemi üzerinde gerekli güncelleme işlemleri yapılır.
(5) Bu maddede belirtilen işlemler en geç 10 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca belirlenen inceleme süresinin bitimini müteakip beş iş günü içinde tamamlanır.
Statü belgesi başvurusunun reddi
MADDE 12 – (1) Yapılan inceleme neticesinde;
- a) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen başvuru formunun ibraz edilmemiş, eksik doldurulmuş veya imzasız olması,
- b) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen olumlu tespit raporunun başvuru sırasında ibraz edilmemiş olması,
- c) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen olumlu tespit raporu yerine olumsuz tespit raporu ibraz edilmiş olması,
ç) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen olumlu tespit raporunun EK-8’deki formata uygun olarak düzenlenmemiş olması veya eksik olarak düzenlenmiş olması,
- d) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki tespit sözleşmesine taraf olan YGM ile (c) bendindeki olumlu tespit raporunu düzenleyen kişinin birbirinden farklı olması,
- e) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen olumlu tespit raporunun OK1 tespiti için tespit sözleşmesinin yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde düzenlenmemiş olması,
- f) Başvurunun, yetkili bölge müdürlüğüne 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen olumlu tespit raporunun düzenlenme tarihini izleyen beş iş günü içerisinde yapılmamış olması halinde,
EK-13’te yer alan kontrol ve değerlendirme tablosunun ilgili bölümü doldurularak statü belgesi talebi reddedilir.
(2) Gümrük Yönetmeliğinin 23 ve 24 üncü maddelerinde belirtilen koşullardan herhangi birini taşımadığı tespit edilen kişilerce yapılan başvurulara ilişkin olarak işlem dosyasında kalmak üzere, EK-13’te yer alan kontrol ve değerlendirme tablosunun ilgili bölümü doldurularak statü belgesi talebi reddedilir.
(3) Başvuru reddedildikten sonra yapılacak başvurular yeni bir başvuru gibi değerlendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Statü Belgesinin Geçerlilik Süresi, Yenilenmesi, Değiştirilmesi
Statü belgesinin geçerlilik süresi ve yenilenmesi
MADDE 13 – (1) Statü belgesinin geçerlilik süresi iki yıldır.
(2) Statü belgesinin yenilenebilmesi için, 9 uncu maddede belirtilen şekilde başvuruda bulunulur.
(3) 16 ncı madde uyarınca yapılan başvurular hariç, statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine dört aydan fazla süre kala yapılan başvurular, değerlendirilmeksizin başvuru sahibine iade edilir.
(4) Statü belgesinin yenilenmesi taleplerine ilişkin başvurular 10 ve 11 inci maddelerde belirtilen şekilde sonuçlandırılır.
(5) Statü belgesinin yenilenmesine ilişkin olarak 11 inci maddede belirtilen işlemlerin tamamlandığı tarih itibarıyla eski statü belgesinin geçerlilik süresinin sona ermemiş olması durumunda eski statü belgesi iptal edilerek BİLGE sisteminde gerekli güncellemeler yapılır.
(6) Onaylanmış kişi statü belgesinin yenilenmesi işlemlerinde 24, 25, 29, 30, 41, 42, 47, 48, 54 ve 55 inci madde hükümleri saklıdır.
Statü belgesinde kayıtlı bilgilerde değişiklik olması
MADDE 14 – (1) Adına statü belgesi düzenlenmiş kişinin ticaret unvanı, vergi numarası, adresi, ticaret siciline kayıtlı olduğu yer ve ticaret sicil numarasında herhangi bir değişiklik olması halinde, söz konusu değişikliklere ilişkin Ticaret Sicil Gazetesinin ya da Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesinin, aslı veya noter onaylı suretleri veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğünce ya da Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Müdürlüğünce veya Müdürlüğün yetkili kılacağı ve kendisine elektronik iletişim ağları veya diskler vasıtasıyla iletilmiş bulunan odalarca onaylı örneği ile vergi numarasının değişmiş olması halinde bağlı bulunulan vergi dairesinden alınacak yazı aslı ve EK-9’da yer alan başvuru formu ile statü belgesini düzenlemiş olan gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne başvurulur.
(2) İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde, değişiklik başvuruları 61 inci maddede belirtildiği şekilde yapılır.
(3) Ticaret unvanının değişmesi nedeniyle bu madde uyarınca değişiklik yapılması talep edilen statü belgesi kapsamında, götürü teminat yetkisi tanınmış olması durumunda mevcut teminat mektuplarının yerine geçmek üzere aynı tutarda ve yeni bilgileri içerecek şekilde düzenlenmiş, Gümrük Yönetmeliği EK 77/A’da yer alan örneğe uygun, süresiz teminat mektubu başvuru formuna eklenir.
(4) Bölge Müdürlüğünce uygun görülmesi halinde EK-14’te yer alan statü belgesi, yeni bilgilere göre, aslı hak sahibine verilmek ve bir nüshası da gümrük idaresinde saklanmak üzere iki nüsha halinde düzenlenir ve 10 uncu madde ile 11 inci maddenin iki, üç, dört ve beşinci fıkraları uyarınca işlem yapılır.
(5) Statü belgesinde bu madde uyarınca değişiklik yapılması durumunda mevcut statü belgesinin sayı ve geçerlilik süresi değişmez ancak söz konusu statü belgesi için 11 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği şekilde yeni bir referans numarası alınarak içerdiği bilgiler kayda alınır.
Statü belgesi kapsamı yetkilerde değişiklik yapılması
MADDE 15 – (1) Statü belgesi sahiplerince adlarına düzenlenmiş statü belgesi kapsamında bulunmayan götürü teminat yetkisinin talep edilmesi durumunda EK-9’da yer alan başvuru formu ve EK-11’de yer alan götürü teminat başvuru formuyla söz konusu statü belgesini düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur. Götürü teminat yetkisinin 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisini de kapsaması isteniyorsa, bağlı bulunulan vergi dairesi ile nakil gelinen vergi dairelerinden başvuru tarihinden geriye dönük en geç iki ay içerisinde alınan vergi mevzuatı gereğince kesinleşmiş vergi borcu bulunmadığını gösterir tasdikli yazı aslı da ibraz edilir.
(2) Statü belgesi sahiplerince adlarına düzenlenmiş statü belgesi kapsamında bulunmayan onaylanmış ihracatçı yetkisinin talep edilmesi halinde EK-9’da yer alan başvuru formu ve EK-10’da yer alan onaylanmış ihracatçı yetkisi için tespit formu ve taahhütnameyle söz konusu statü belgesini düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur.
(3) Statü belgesi sahibi kişilerce, adlarına düzenlenmiş statü belgesi kapsamında bulunmayan mavi hat uygulamasından yararlanma hakkının talep edilmesi durumunda EK-9’da yer alan başvuru formu ile söz konusu statü belgesini düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur.
(4) Statü belgesi sahiplerince adlarına düzenlenmiş statü belgesi kapsamında yer alan götürü teminat yetkisinden, onaylanmış ihracatçı yetkisinden ve/veya mavi hat uygulamasından yararlanma hakkından feragat edilmek istenmesi durumunda EK-9’da yer alan başvuru formu ile söz konusu statü belgesini düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur.
(5) İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne değişiklik ve/veya güncelleme başvuruları 61 inci maddede belirtildiği şekilde yapılır.
(6) Bölge müdürlüğünce uygun görülmesi halinde, onaylanmış ihracatçı yetkisinin ve/veya mavi hat uygulamasından yararlanma hakkının mevcut statü belgesine eklenmesi veya statü belgesi kapsamından çıkarılmasına ilişkin olarak EK-14’te yer alan statü belgesi, yeni bilgilere göre ve yeni referans numarası ile aslı hak sahibine verilmek ve bir nüshası da gümrük idaresinde saklanmak üzere iki nüsha halinde düzenlenir ve 10 uncu madde ile 11 inci maddenin iki, üç, dört ve beşinci fıkraları uyarınca işlem yapılır.
(7) Bölge müdürlüğünce uygun görülmesi halinde, götürü teminat yetkisinin mevcut statü belgesine eklenmesi veya statü belgesi kapsamından çıkarılmasına ilişkin olarak 10 uncu madde ile 11 inci maddenin dört ve beşinci fıkraları uyarınca işlem yapılır.
(8) Altıncı fıkra uyarınca yeni statü belgesi düzenlenmesi durumunda, mevcut statü belgesinin sayı ve geçerlilik süresi değişmez ancak söz konusu statü belgesi için 11 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği şekilde yeni bir referans numarası alınarak içerdiği bilgiler kayda alınır.
Statü belgesinin sınıfında değişiklik yapılması
MADDE 16 – (1) Statü belgesi sınıf değişikliği başvuruları 8 inci madde kapsamında, aranan tüm belgeler ile birlikte yapılır ve yenileme başvurusu gibi değerlendirilir.
(2) Statü belgesinin sınıfında değişiklik yapılması durumunda eskisinin yerine geçecek statü belgesi yeni tarih ve sayı alınarak düzenlenir ve söz konusu statü belgesi için 11 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği şekilde yeni bir referans numarası alınarak, içerdiği bilgiler kayda alınır.
(3) Yeni statü belgesine ilişkin olarak 11 inci maddede belirtilen işlemlerin tamamlanmasını takiben eski statü belgesi iptal edilir ve BİLGE sisteminde gerekli güncellemeler yapılır.
(4) Statü Belgesinin sınıfında değişiklik yapılması işlemlerinde 24, 25, 29, 30, 41, 42, 47, 48, 54 ve 55 inci madde hükümleri saklıdır.
İKİNCİ KISIM
Statü Belgesi Kapsamında Yararlanılacak Usul, Uygulama ve Yetkiler
BİRİNCİ BÖLÜM
Eksik Beyan Usulü
Eksik beyan usulüne konu olabilecek belgeler
MADDE 17 – (1) Statü belgesi sahibi kişilerce, Gümrük Yönetmeliği’nin 143, 154 ve 163 üncü maddelerinde belirtilen koşullar saklı kalmak kaydıyla, aşağıda sayılan belgelerin bir ya da daha fazlası beyannameye eklenmeksizin beyanda bulunulabilir:
- a) Orijinal fatura,
- b) A.TR dolaşım belgesi,
- c) Menşe ispat belgeleri,
ç) Ödeme şekli gereği ibrazı gereken navlun makbuzu ve sigorta poliçesi,
- d) İşlenmiş tarım ürünlerinin serbest dolaşıma sokulması halinde ibrazı gereken işlenmiş tarım ürünleri analiz sonuç raporu.
Eksik beyanı tamamlama süresi ve ek süre verilmesi
MADDE 18 – (1) 17 nci maddede sayılan belgelerden bir veya daha fazlası beyannameye eklenmeksizin beyanda bulunulması durumunda bu belgelerin, eksik belgeyle beyan edilmek istenen eşyaya ilişkin gümrük beyannamesinin tescil tarihinden itibaren bir ay içinde gümrük beyannamesinin tescil edildiği gümrük müdürlüğüne ibraz edilmeleri gerekir.
(2) İndirimli veya sıfır oranında gümrük vergisinin uygulanması için gereken belgelerin eksikliği durumunda, eksik belgeyle beyan edilmek istenen eşyanın indirimli veya sıfır oranında vergilendirileceği konusunda yeterli nedenlerin olması koşuluyla, birinci fıkrada belirtilen süre içinde beyan sahibinin talebi üzerine gümrük müdürlüğünce söz konusu belgenin ibrazı için üç ayı geçmeyecek şekilde ek süre verilebilir.
(3) Tamamlanacak eksik beyanın gümrük kıymeti ile ilgili olması ve beyanın tamamlanmasının daha uzun bir süre gerektirdiğinin kanıtlanması durumunda, gümrük müdürlüğünce üç aydan uzun bir ek süre belirlenebilir.
Eksik beyanda bulunulamayacak durumlar
MADDE 19 – (1) Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasına ilişkin tüm belgelerinin tam olması koşuluna bağlanan usul ve düzenlemelerin uygulamasında bu Tebliğ’de düzenlenen eksik beyan usulünden faydalanılamaz.
Beyannamenin tescili ve gümrük idaresince yapılacak kontroller
MADDE 20 – (1) Eksik belgeyle beyan edilmek istenen eşyaya ilişkin gümrük beyannamesinin detaylı beyan ekranında yer alan basitleştirilmiş usul kodu kutucuğuna “BS-1” yazılır.
(2) Beyannameye eklenen belgelere ilişkin bilgilere ek olarak, beyanname ekinde yer almayacak olan eksik beyana konu belgelerin BİLGE kodları, tarih ve sayıları eksiksiz girilerek bu belgelere ilişkin 44 no.lu alanda yer alan doğrulama kodu bölümüne “S” yazılır.
(3) Statü belgesi sahibince 31 ila 42 nci maddeler kapsamında götürü teminat uygulamasından yararlanılmadığı durumlarda beyanname ekinde yer almayacak olan eksik beyana konu belgelerin faks ya da fotokopileri beyannameye eklenir.
(4) Tescil edilen BS-1 kodlu gümrük beyannamelerine ilişkin olarak gümrük idaresince yapılacak kontrollerin aşağıdaki hususları da kapsaması gerekir:
- a) Beyannamenin bir ve ikinci fıkralara uygun olarak doldurulduğu,
- b) Beyannamenin, statü belgesi sahibi adına tescil edildiği,
- c) Söz konusu statü belgesi sahibinin eksik beyanda bulunma hakkına sahip olduğu,
ç) Beyan edilen rejime göre Gümrük Yönetmeliği’nin 143, 154 ve 163 üncü maddelerinde belirtilen şartların yerine getirildiği.
Vergi Tahakkuku ve Teminat İşlemleri
MADDE 21 – (1) 31 ila 42 nci maddeler kapsamında götürü teminat uygulamasından yararlanan statü belgesi sahibi kişilerce, indirimli veya sıfır oranında vergi uygulaması ile muafiyet hükümlerinin uygulanmasına ilişkin belge eksikliği nedeniyle eksik beyan usulünden yararlanılmak istenilmesi durumunda, vergi tahakkuku beyana göre indirimli veya sıfır oranında vergi uygulaması ile muafiyet hükümlerine göre yapılır.
(2) 31 ila 42 nci maddeler kapsamında götürü teminat uygulamasından yararlanılmadığı durumlarda yararlanmak istemeyen ya da götürü teminat yetkisi bulunmayan statü belgesi sahiplerince, indirimli veya sıfır oranında vergi ile muafiyet hükümlerinin uygulanmasına ilişkin belge eksikliği nedeniyle eksik beyan usulü için normal oranların uygulanması sonucu bulunacak miktar ile indirimli veya sıfır oranında vergi ile muafiyet hükümlerinin uygulanması sonucu bulunacak miktar arasındaki fark için gümrük idarelerince teminat istenir. Söz konusu eksik belgelerin faks veya fotokopisinin ibrazı halinde teminat aranmayıp beyana göre işlem yapılır.
(3) Bir ve ikinci fıkralar uyarınca eksik beyan uygulamasından yararlanan kişilerce eksik belgelerin süresi içinde gümrük idaresine sunulmaması halinde, cezai hükümler saklı kalmak kaydıyla, normal oranların uygulanması sonucu tahakkuk ettirilen ithalat vergilerine göre eksik ödenen vergiler ile Gümrük Kanununun 207 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammının yükümlüye tebliğ edildiği tarihi takiben on beş gün içinde ödenmesi zorunludur. Aksi takdirde, alınması gereken vergiler ve gecikme zammı ile ceza tutarı yükümlünün teminatından çözülerek irada kaydedilir.
Eksik belgelerin tamamlanması
MADDE 22 – (1) Eksik belge veya belgeler, ek süreler dâhil süresi içinde, EK-15’te yer alan eksik belge tamamlama formu ile birlikte beyannamenin tescil edildiği gümrük müdürlüğüne sunulur.
(2) Gümrük müdürlüğünce yapılan incelemede eksik belgelerin süresi içinde ve eksiksiz olarak ibraz edildiğinin anlaşılması durumunda, BİLGE sistemine söz konusu gümrük beyannamesi kapsamındaki eksik belgelerin tamamlandığı bilgisi girilir.
(3) Eksik belgelerin süresi içinde ibraz edilmediğinin anlaşılması durumunda statü belgesi sahibi uyarılır ve hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilerek 24 ve 25 inci maddeler uyarınca işlem yapmak üzere, statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne bildirimde bulunulur.
(4) Eksik belgelerin tamamlanmasından sonra beyana göre işlem yapılan eşyaya ilişkin ithalat vergilerinin eksik tahakkuk ettirildiğinin anlaşılması halinde, bunlar için ek tahakkuk yapılır. Ayrıca, şartlar gerektiriyorsa Gümrük Kanununun 234 üncü maddesi uyarınca ceza tatbik edilir.
Eksik beyan usulüne konu beyanların takibi
MADDE 23 – (1) Gümrük müdürlüklerince her ayın ilk beş iş günü içinde BİLGE sisteminde sorgulama yapılarak, eksik olan belgeleri ek süreler dâhil süresi içinde ibraz edilmemiş BS-1 kodlu beyannameler tespit edilir.
(2) Eksik belgelerin ek süreler dâhil süresi içinde ibraz edilmediği tespit edilen beyannamelerin adına tescil edildiği statü belgesi sahipleri hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilerek 24 ve 25 inci maddeler uyarınca işlem yapılmak üzere statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
(3) Ek süreler dâhil süresi içinde ibraz edilmediği tespit edilen belge ya da belgelerin indirimli veya sıfır oranında vergi uygulaması ile muafiyet hükümlerinin uygulanmasına ilişkin belgeler olması durumunda 21 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılır.
Eksik beyanda bulunma yetkisinin askıya alınması
MADDE 24 – (1) Eksik belge veya belgeleri ek süreler dâhil süresi içinde ibraz etmeyen statü belgesi sahibi kişiler beyannamenin tescil edildiği gümrük idaresince uyarılır ve haklarında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilerek statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
(2) Süresi içinde ibraz edilmeyen eksik belge veya belgeler tamamlanıncaya kadar statü belgesi sahibinin eksik beyanda bulunma yetkisinden yararlanmasına izin verilmez.
(3) Statü belgesinin geçerlilik süresince, eksik belge veya belgeleri ek süreler dâhil, süresi içinde üçüncü kez ibraz etmeyen statü belgesi sahibi kişiler hakkında bir ve ikinci fıkralar uyarınca işlem yapılır ve eksik belge veya belgelerin tamamlamasını müteakip, statü belgesi kapsamında sahip oldukları eksik beyanda bulunma yetkisi, altı ay süre ile askıya alınır.
(4) Bu maddenin uygulanmasında aynı gün içinde tescil edilmiş birden fazla gümrük beyannamesine ilişkin eksik belge veya belgelerin süresi içinde tamamlanmaması durumunda, her bir beyanname için Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ancak kişi bir kez süresi içinde eksik belge veya belgeleri ibraz etmemiş sayılır.
Eksik beyanda bulunma yetkisinin geri alınması
MADDE 25 – (1) Eksik beyanda bulunma yetkisi 24 üncü madde uyarınca askıya alınan kişilerce, statü belgesinin geçerlilik süresi içinde, askıya alma süresinin bitimini müteakip, 24 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen ihlalin tekrar edilmesi halinde, bu kişilerin eksik beyanda bulunma yetkileri statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) Statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az süre kalmış olduğu durumlarda geri alma süresi bir yıldır.
(3) 21 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca normal oranların uygulanması sonucu tahakkuk ettirilen ithalat vergilerine göre eksik ödenen gümrük vergileri ve faizin; 22 nci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ithalat vergilerinin süresi içinde ödenmemesi halinde, statü belgesi sahibi hakkında 56 ncı madde uyarınca işlem yapılmasını teminen statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
İKİNCİ BÖLÜM
Kısmi Teminat Uygulaması
Kısmi teminat uygulanacak durumlar
MADDE 26 – (1) Gümrük antrepo, gümrük kontrolü altında işleme ve geçici ithalat rejimlerine tabi tutulan eşya için teminat alınması öngörülen durumlarda, statü belgesi sahibi kişilerden, talep etmeleri halinde, ithalat vergilerinin yüzde onu oranında teminat alınır.
(2) Dâhilde işleme ve hariçte işleme rejimleri ile ilgili usul ve esaslar hakkında çıkarılan bakanlar kurulu kararları ile belirlenmiş teminat uygulamaları hükümleri saklıdır.
Kısmi teminat uygulamasından yararlanılamayacak durumlar
MADDE 27 – (1) Gümrük vergileri ve sair vergilerin gümrük mevzuatı dışında, ilgili mevzuatta yer alan düzenlemeler ile bu Tebliğ’de düzenlenen kısmi teminat uygulamasının kapsamı dışında bırakılmış olması durumunda, bu vergilere karşılık olmak üzere alınacak teminatlar için kısmi teminat uygulamasından yararlanılmaz.
Gümrük idaresince yapılacak kontroller
MADDE 28 – (1) Tescil edilen gümrük beyannamesine ilişkin olarak gümrük mevzuatında öngörülen kontrollerin yanı sıra;
- a) Beyannamenin, statü belgesi sahibi adına tescil edildiğinin,
- b) Statü belgesi sahibinin kısmi teminat uygulamasından yararlanma hakkına sahip olduğunun,
- c) Teminat oranının uygun seçilip seçilmediğinin,
kontrol edilmesi gerekir.
Kamu alacağının süresi içinde ödenmemesi
MADDE 29 – (1) Ekonomik etkili gümrük rejimlerine ilişkin gümrük mevzuatı ve sair mevzuatın ihlali nedeniyle ödenmesi gereken gümrük vergileri, faiz ve para cezasının tamamını tebliğ edilen ödeme süresi içerisinde ödemeyen statü belgesi sahibi hakkında 56 ncı madde uyarınca işlem yapılmasını teminen statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
(2) Bu maddenin uygulanmasında Gümrük Kanunu ile 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunundaki cezai hükümler saklıdır.
Kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisinin geri alınması
MADDE 30 – (1) 29 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen ihlalin statü belgesinin geçerlilik süresi içerisinde ikinci kez tekrarı halinde, kişinin kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisi statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) 42 nci maddenin üç ve dördüncü fıkraları uyarınca götürü teminat yetkisi geri alınan statü belgesi sahiplerinin kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisi de geri alınır.
(3) Statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az süre kalmış olduğu durumlarda geri alma süresi bir yıldır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Götürü Teminat Uygulaması
Götürü teminat uygulaması ve kapsamı
MADDE 31 – (1) Götürü teminat uygulaması, eşyanın gümrük vergileri ve sair vergilerinin teminata bağlanmasını gerektiren bir gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulduğu durumlarda, bu uygulamadan yararlanacak kişi için belirlenmiş tutardaki teminatın, her işlem için ayrı ayrı teminat verilmeksizin, teminata bağlanması gereken tutardan bağımsız olarak ve herhangi bir düşüm yapılmaksızın bir yıl süreyle kullanılabilmesini ifade eder.
(2) Götürü teminat uygulamasının kapsamı statü belgesi sahibinin talebine bağlı olarak bu fıkranın (a) veya (b) bendine göre belirlenir:
- a) Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisi hariç,
1) Dâhilde işleme rejimi dâhil, bu Tebliğ’in götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergiler ya da
2) Dâhilde işleme rejimi dışında bu Tebliğ’in götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergiler.
- b) Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisi dâhil,
1) Dâhilde işleme rejimi dâhil, bu Tebliğ’in götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergiler ya da
2) Dâhilde işleme rejimi dışında bu Tebliğ’in götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergiler.
Götürü teminat uygulamasından yararlanılabilecek durumlar
MADDE 32 – (1) Götürü teminat, Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listede yer alan eşyanın ithali ile ilgili Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler ve ilgili diğer düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir.
Kabul olunabilecek teminat
MADDE 33 – (1) Götürü teminat uygulamasından yararlanmak isteyen statü belgesi sahibi tarafından verilecek, teminat mektubu vermeye yetkili bankalar veya özel finans kurumları tarafından verilen, Gümrük Yönetmeliği EK-77/A’da yer alan örneğe uygun, süresiz teminat mektupları teminat olarak kabul olunur.
Teminat tutarının belirlenmesi
MADDE 34 – (1) Götürü teminat uygulamasından yararlanmak isteyen statü belgesi sahibi tarafından verilmesi gereken teminat tutarı, götürü teminat yetkisinin tanınması, güncellenmesi veya kapsamının değiştirilmesine ilişkin başvurunun yetkili bölge müdürlüğü genel evrak kaydına alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde gerçekleştirdiği gümrük işlemlerine ilişkin olarak teminata konu olan gümrük vergileri ve sair vergilerin toplam kıymetinin %10’u olarak belirlenir.
(2) Götürü teminat uygulamasından yararlanmak isteyen statü belgesi sahibi için birinci fıkraya göre hesaplanacak teminat tutarı,
- a) Dâhilde işleme rejimi dâhil, bu Tebliğin götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergileri kapsaması durumunda 250.000 Avro’dan,
- b) Dâhilde işleme rejimi dışında bu Tebliğin götürü teminat hükümlerinin uygulanabileceği eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve sair vergileri kapsaması durumunda 75.000 Avro’dan
az olamaz.
(3) Götürü teminat uygulamasından yararlanmak isteyen statü belgesi sahibi tarafından azami;
- a) Götürü teminatın Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisini de kapsaması durumunda 10 milyon Avro,
- b) Götürü teminatın Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisini kapsamaması durumunda 2 milyon Avro,
tutarında teminat verilebilir.
(4) Teminatın Türk lirası cinsinden verilmesi halinde, verilmesi gereken teminatın iki ve üçüncü fıkralardaki değerleri karşılayıp karşılamadığının hesaplanmasında başvurunun yetkili bölge müdürlüğü genel evrak kayıtlarına girdiği tarihte geçerli olan T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınır.
(5) Verilmesi gereken teminat tutarının ve verilmiş olan teminatların bu maddede belirtilen değerleri karşılayıp karşılamadığının hesaplanmasında götürü teminat yetkisine ilişkin başvurunun yetkili bölge müdürlüğü genel evrak kayıtlarına girdiği ayın ilk gününde geçerli olan T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınır.
Teminat mektuplarının ibrazı
MADDE 35 – (1) Götürü teminat uygulamasından yararlanma hakkı başvurularında;
- a) Götürü teminat yetkisine ilişkin başvuruda bulunulan yetkili bölge müdürlüğünce, 34 üncü madde uyarınca verilmesi gereken teminat tutarı hesaplanarak, başvurunun genel evrak kaydına alınmasını takiben on iş günü içinde başvuru sahibine yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla bildirimde bulunulur.
- b) Başvuru sahibine bildirilen tutardaki teminat mektubu bildirimin yapıldığı tarihi müteakip en geç otuz gün içinde ibraz edilir. Bu süre içinde kendilerine bildirilen tutardaki teminat mektubu veya mektuplarını ibraz etmeyen kişilerin götürü teminat yetkisi için başvuruları reddedilir. Bundan sonra yapılacak başvurular yeni bir başvuru gibi değerlendirilir.
- c) 34 üncü maddeye göre belirlenen tutardaki teminat mektubu veya mektuplarının (b) bendinde belirtilen süre içinde ibrazını müteakip götürü teminat yetkisi için başvuru yetkili bölge müdürlüğünce, teminat mektuplarının genel evrak kaydına alınmasını takiben en geç on iş günü içerisinde sonuçlandırılır.
(2) Götürü teminat yetkisinin güncellenmesi, kapsamının değiştirilmesi başvurularında teminat mektuplarının ibrazına ilişkin işlemler 38 inci madde hükümleri uyarınca yapılır.
Teminatın kabulü ve daha önce verilen teminatların iadesi
MADDE 36 – (1) Götürü teminat yetkisi için ibraz edilen teminat mektuplarından yetkili bölge müdürlüğünce kabulü uygun görülenler söz konusu bölge müdürlüğünce belirlenecek gümrük muhasebe birimine gönderilir.
(2) Gümrük muhasebe birimince, yetkili bölge müdürlüğünce gönderilen teminat mektuplarına ilişkin alındı belgeleri düzenlenerek statü belgesi sahibine ya da yasal temsilcisine verilir.
(3) Götürü teminat yetkisi tanınan statü belgesi sahiplerince, talep edilmesi halinde, BİLGE sistemine dâhil olan gümrük idarelerine daha önce verilmiş olan teminatların iadesi mümkündür.
Götürü teminat yetkisinin geçerlilik süresi
MADDE 37 – (1) Götürü teminat yetkisinin geçerlilik süresi bir yıldır.
(2) Geçerlilik süresinin başlangıcı götürü teminat yetkisinin tanınması, güncellenmesi veya teminatın değiştirilmesine ilişkin başvurunun yetkili bölge müdürlüğü genel evrak kaydına alındığı ayın ilk günüdür.
Götürü teminat yetkisinin güncellenmesi, kapsamının değiştirilmesi
MADDE 38 – (1) Götürü teminat yetkisini haiz statü belgesi sahibince, götürü teminat yetkisinin güncellenmesi için 37 nci maddede belirlenen geçerlilik süresinin bitiminden önceki bir ay içinde başvuruda bulunulur.
(2) Birinci fıkrada belirtilen süreden önce yapılan güncelleme başvuruları kabul edilmez.
(3) Götürü teminat yetkisinin güncellenmesinin veya götürü teminat yetkisinin kapsamının değiştirilmesinin istenilmesi halinde EK-11’de yer alan götürü teminat başvuru formu ile söz konusu statü belgesini düzenlemiş olan bölge müdürlüğüne başvurulur. Götürü teminat yetkisinin Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyanın ithalinde ödenecek özel tüketim vergisini de kapsaması isteniyorsa, bağlı bulunulan vergi dairesi ile nakil gelinen vergi dairelerinden başvuru tarihinden geriye dönük en geç iki ay içerisinde alınan vergi mevzuatı gereğince kesinleşmiş vergi borcu bulunmadığını gösterir tasdikli yazı aslı da ibraz edilir.
(4) İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde, kapsamda değişiklik ve/veya güncelleme başvuruları 61 inci maddede belirtildiği şekilde yapılır.
(5) Başvuruda bulunulan yetkili bölge müdürlüğünce, 34 üncü madde uyarınca teminat tutarı hesaplanır, mevcut teminat mektuplarının hesaplanan teminat tutarını karşılamaması halinde başvurunun genel evrak kaydına alınmasını takiben on iş günü içinde başvuru sahibine yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla bildirimde bulunulur. Mevcut teminat mektuplarının hesaplanan teminat tutarını karşılaması halinde ise götürü teminat yetkisinin güncellenmesi veya kapsamının değiştirilmesine ilişkin işlemler bu süre sonuna kadar sonuçlandırılır.
(6) Başvuru sahibine bildirilen tutarı karşılayacak şekilde mevcut teminat mektuplarını aşan tutar için ek teminat mektubu veya toplam tutarı karşılayacak yeni teminat mektubu 37 nci maddede belirtilen geçerlilik süresinin bitimine kadar ibraz edilir ve işlemler teminat mektubunun genel evrak kaydına alınmasını takiben beş iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Geçerlilik süresinin aşılması halinde, götürü teminat yetkisi teminat mektubu ibraz edilinceye kadar 41 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca askıya alınır.
(7) Bölge müdürlüğünce uygun görülmesi halinde, götürü teminat yetkisinin güncellenmesi veya kapsamında değişiklik yapılmasına ilişkin işlemler tamamlanarak BİLGE sistemi üzerinde gerekli güncelleme işlemleri yapılır.
(8) 34 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirlendiği şekilde, Avro türünden azami tutarlarda teminat verilmiş olması durumunda bu madde uyarınca güncelleme yapılmaz.
Teminatın yenilenmesi ve değiştirilmesi
MADDE 39 – (1) Götürü teminat yetkisini haiz statü belgesi sahibinin ticaret unvanının değişmesi nedeniyle statü belgesinde 14 üncü madde uyarınca değişiklik yapılması durumunda teminat yenilenir.
(2) Statü belgesi sahibinin talep etmesi ve yetkili bölge müdürlüğünce uygun bulunması halinde, daha önce verilen teminat kısmen veya tamamen başka bir teminatla değiştirilebilir.
Kamu alacağının süresi içinde ödenmemesi
MADDE 40 – (1) Götürü teminat kapsamındaki gümrük işlemlerinden doğan kamu alacağının süresi içinde ödenmemesi durumunda, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 54 ila 56 ncı maddeleri uyarınca işlem yapılır.
(2) Hakkında birinci fıkra uyarınca işlem yapılan statü belgesi sahibi hakkında 56 ncı madde uyarınca işlem yapılmasını teminen statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
Götürü teminat yetkisinin askıya alınması
MADDE 41 – (1) Götürü teminat yetkisini haiz statü belgesi sahibince; 37 nci maddede belirtilen geçerlilik süresinin bitiminde, 38 inci maddede düzenlenen güncelleme işleminin tamamlanmamış olması durumunda götürü teminat yetkisi askıya alınır.
(2) Götürü teminat yetkisinin geçerlilik süresi devam etmekle beraber, statü belgesinin geçerlilik süresinin dolması ve yenilenmemesi durumunda götürü teminat yetkisi askıya alınır.
(3) Götürü teminat yetkisini haiz statü belgesi sahibinin ticaret unvanının değişmesi nedeniyle statü belgesinde değişiklik yapılması için 14 üncü madde uyarınca talepte bulunulmasına rağmen 39 uncu maddede belirtilen yenileme işleminin yapılmaması durumunda 14 üncü maddede belirtilen işlemler tamamlanır ancak götürü teminat yetkisi yenileme işlemi tamamlanana kadar askıya alınır.
(4) Üçüncü fıkra uyarınca götürü teminattan yararlanma hakkı askıya alınan kişinin götürü teminat sisteminden yararlanmak için vermiş olduğu teminat mektupları iade edilmez ve askıya alma süresi içinde teminata bağlanması gereken tüm gümrük vergileri ve diğer vergiler tutarının %20 fazlasıyla teminata bağlanır.
Götürü teminat yetkisinin geri alınması
MADDE 42 – (1) Statü belgesi sahibinin 15 inci madde kapsamında götürü teminat uygulamasından yararlanmaktan vazgeçmesi durumunda götürü teminat yetkisi geri alınır.
(2) Verilen teminatın herhangi bir nedenle geçerliliğini kaybetmesi halinde, yeni bir teminat ile değiştirilinceye kadar götürü teminat yetkisi geri alınır.
(3) Götürü teminat yetkisi için verilen teminatın kapsadığı kamu alacağının süresi içinde ödenmemesi nedeniyle 40 ıncı madde uyarınca işlem yapılması durumunda götürü teminat yetkisi statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(4) Yanlış veya eksik bilgilere ve/veya sahte belgelere dayanılarak verildiği anlaşılan götürü teminat uygulamasından yararlanma yetkisi, cezai hükümler saklı kalmak kaydıyla, statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(5) 30 uncu madde uyarınca kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisi geri alınan statü belgesi sahibinin götürü teminat yetkisi de geri alınır.
(6) Statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az süre kalmış olduğu durumlarda üç, dört ve beşinci fıkralar uyarınca belirlenecek geri alma süresi bir yıldır.
(7) Götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı geri alınan kişinin, götürü teminat kapsamındaki tüm gümrük vergileri ve diğer vergiler tutarının %20 fazlasıyla teminata bağlanmasının ardından, götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilen teminat iade edilir.
(8) Götürü teminat yetkisinin üçüncü veya dördüncü fıkra kapsamında geri alınması durumunda götürü teminat kapsamındaki tüm gümrük vergileri ve sair vergilerin yedinci fıkra uyarınca teminata bağlanmasında bu Tebliğin 26 ila 30 uncu maddelerinde düzenlenen kısmi teminat yetkisinden yararlanılmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mavi Hat Uygulaması
Mavi hat uygulaması
MADDE 43 – (1) Mavi hat; yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına veya A ve B sınıfı onaylanmış kişi statüsüne sahip kişilerin ithalatta ve ihracatta, C sınıfı kişi statüsüne sahip kişilerin ise yalnızca “1000” rejim kodu ile yapılan ihracatta yararlandığı, eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır.
(2) Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan kişiler hakkında aynı bentte sayılan kanunlar uyarınca başlatılan inceleme ve soruşturma sonucunda suç duyurusunda bulunulduğunun ve buna ilişkin olarak cumhuriyet savcılığı tarafından yürütülmekte olan soruşturma sürecinin veya kovuşturma sürecinin devam ettiğinin öğrenilmesi durumunda; soruşturma veya kovuşturma süreci kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararı ile kesin olarak lehlerine sonuçlanıncaya kadar statü belgesi sahibinin mavi hat uygulamasından yararlanmasına izin verilmez.
Beyannamenin mavi hatta işlem görmesi
MADDE 44 – (1) BİLGE sistemi tarafından risk kriterlerine göre yapılacak değerlendirme sonucunda muayene türü mavi hat olarak belirlenen beyannameler için sistem tarafından muayene memuru ataması yapılmaz.
(2) Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasına ilişkin tüm belgelerinin tam olması koşuluna bağlanan usul ve düzenlemelere ilişkin gümrük beyannameleri mavi hatta işlem görmez.
(3) Gümrük Yönetmeliğinin 196 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (ç) bentlerinde belirtilen eşyaya ilişkin gümrük beyannameleri mavi hatta işlem görmez.
Vergilerin ödenmesi
MADDE 45 – (1) Mavi hatta işlem görmüş gümrük beyannamesi kapsamı eşyaya ilişkin olarak tahakkuk eden gümrük vergileri ve sair vergilerin, onaylanmış kişi statü belgesine sahip kişinin banka hesabından elektronik ortamda ödenmesi zorunludur.
Eşyanın teslimi
MADDE 46 – (1) Mavi hatta işlem görmüş ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannameleri kapsamı eşyaya ilişkin olarak tahakkuk eden gümrük vergileri ve sair vergilerin ödenmesi ya da teminata bağlanmasının ardından gümrük işlemleri tamamlanır ve söz konusu eşya gümrük idaresince teslim edilir.
(2) Gümrük idareleri, Gümrük Kanununun 73 üncü maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolünü yapabilirler.
Mavi hat uygulamasından yararlanma hakkının askıya alınması
MADDE 47 – (1) 17 ila 25 inci maddelerde düzenlenen eksik beyan usulüne ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, mavi hat uygulamasından yararlanan kişilere, gümrük beyannamesinin tescil tarihinde mevcut olduğu halde, beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bir ya da daha fazlası ibraz edilmeden eşyanın teslim edildiğinin anlaşılması ve söz konusu belge/belgelerin ilgili kurum/kuruluşun uygun görmesi üzerine sonradan ibraz edilmesi halinde, ilk iki seferde statü belgesi sahibi uyarılır ve hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilerek statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
(2) Birinci fıkrada belirtilen ihlalin, statü belgesinin geçerlilik süresi içerisinde, üçüncü kez tekrarı halinde, statü belgesi sahibi hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve kişinin mavi hat uygulamasından yararlanma hakkı altı ay süreyle askıya alınır.
(3) Bu maddenin uygulanmasında aynı gün içerisinde tescil edilmiş birden fazla gümrük beyannamesine ilişkin olarak, her bir beyanname için Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve kişi bir kez ihlalde bulunmuş sayılır.
Mavi hat uygulamasından yararlanma hakkının geri alınması
MADDE 48 – (1) Statü belgesinin geçerlilik süresi içerisinde, mavi hat yetkisi askıya alınan statü belgesi sahibi kişilerce, askıya alma süresinin bitimini müteakip, 47 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen ihlalin tekrar edilmesi halinde, bu kişilerin mavi hat uygulamasından yararlanma hakları statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) Statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az süre kalmış olduğu durumlarda birinci fıkra kapsamında belirlenecek geri alma süresi bir yıldır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Onaylanmış İhracatçı Yetkisi
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin kapsamı ve statü belgesi sahibine onaylanmış ihracatçı yetkisi verilmesi
MADDE 49 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi, 2006/10895 sayılı Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın genel hükümlerine bir istisna olarak, A.TR dolaşım belgesinin Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluş tarafından onaylanma ve vize işlemi için gümrük idarelerine ibraz edilme zorunluluğu olmadan düzenlenebilmesini ifade eder.
(2) Başvuru yılından bir önceki takvim yılı içerisinde veya başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde A sınıfı ve B sınıfı için en az yüz, C sınıfı için en az elli adet A.TR dolaşım belgesi düzenleyip vize işlemlerini tamamlamış ve söz konusu A.TR dolaşım belgelerini kullanmış olan statü belgesi sahiplerine, talep etmeleri halinde, statü belgelerinin geçerlilik süresi içinde, onaylanmış ihracatçı yetkisi verilir.
(3) Onaylanmış ihracatçı yetkisi tanınan statü belgesi sahiplerine, EK-16/A’da belirtildiği şekilde bir onaylanmış ihracatçı yetki numarası verilir.
Basitleştirilmiş usulde düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin şekli, basımı ve dağıtılması
MADDE 50 – (1) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgeleri Kararda belirlenen form ve evsafa uygun olarak ve her belgeye ayrı seri numarası verilerek üç nüsha halinde bastırılır.
(2) Basitleştirilmiş işlem kapsamındaki A.TR dolaşım belgelerinin (12) numaralı gümrük vizesi bölümünde, Kararın II no.lu ekinde yer alan örneğe uygun onaylanmış ihracatçı mührünün önceden basılmış olması gerekir.
(3) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin tesliminde, ihracatçının onaylanmış kişi statü belgesi kapsamında onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip olup olmadığı kontrol edilir.
Basitleştirilmiş usulde düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin doldurulması ve kullanılması
MADDE 51 – (1) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin, Kararın 7,20 ve 22 nci maddelerine uygun olarak doldurulması gerekir.
(2) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgeleri, tasdik edilmeksizin, onaylanmış ihracatçı yetkisini haiz statü belgesi sahibi tarafından vize edilir.
(3) Vize işlemi, onaylanmış ihracatçı yetki numarasını içerir şekilde ve EK-16/B’de yer alan formata uygun olarak onaylanmış ihracatçı tarafından yaptırılacak kaşenin, basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgesinin (12) numaralı gümrük vizesi bölümünde yer alan ihracatçı mührünün (2) numaralı bölümüne basılması ile gerçekleştirilir.
(4) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgesinin asıl nüshası dışında kalan diğer iki nüshasından biri, Karar’ın 8 inci maddesi gereğince, ihracat beyannamesine eklenir.
(5) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin şekil şartları ve içerdiği bilgiler bakımından usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği hususlarından doğrudan doğruya onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip kişiler sorumludur.
Basitleştirilmiş usulde düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin sonradan düzenlenmesi
MADDE 52 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce, Karar’ın 12 ila 16 ncı maddeleri ile 22 nci maddesi çerçevesinde, eşyanın ihracından sonra da A.TR dolaşım belgesi düzenlenebilir. Bu kapsamda düzenlenen dolaşım belgelerinin asıl nüshası dışında kalan diğer iki nüshasından biri ihracat beyannamesine eklenir.
Basitleştirilmiş usulde düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin ikinci nüsha olarak düzenlenmesi
MADDE 53 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce düzenlenen A.TR dolaşım belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya tahrip edilmesi halinde, Karar’ın 17 ve 22 nci maddeleri çerçevesinde söz konusu belgenin ikinci bir nüshası düzenlenebilir.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin askıya alınması
MADDE 54 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce, statü belgesinin geçerlik süresi içinde, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar hükümleri ile bu Tebliğin 49 ila 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket edildiğinin anlaşılması halinde; söz konusu kişiler ilk iki seferde yazılı olarak uyarılır, üçüncü seferde onaylanmış ihracatçı yetkileri altı ay süreyle askıya alınır.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin geri alınması
MADDE 55 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetki numarasını A.TR dolaşım belgesi dışında herhangi bir belge düzenlemek için kullandığı tespit edilen statü belgesi sahibinin onaylanmış ihracatçı yetkisinin statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınmasını teminen statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne derhal bildirimde bulunulur.
(2) 54 üncü madde uyarınca basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi askıya alınan kişilerin askıya alma süresinin bitimini müteakip, statü belgesinin geçerlik süresi içinde Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar hükümleri ile bu Tebliğin 49 ila 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket ettiklerinin anlaşılması halinde, onaylanmış ihracatçı yetkileri statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(3) Statü belgesinin geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az süre kalmış olduğu durumlarda geri alma süresi bir yıldır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Statü Belgesinin ve Statü Belgesi Kapsamında Yer Alan Hak ve
Yetkilerin Askıya Alınması, Geri Alınması ve İptali
Statü belgesinin askıya alınması
MADDE 56 – (1) Statü belgesinin geçerlilik süresi içinde gümrük işlemlerinden veya gümrük cezalarından doğan herhangi bir kamu alacağının, süresi içinde ödenmediğinin tespit edilmesi durumunda statü belgesi, söz konusu belgeyi düzenleyen gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünce, kesinleşmiş gümrük vergisi ve/veya ceza borcu ödenene kadar askıya alınır.
Statü belgesinin geri alınması
MADDE 57 – (1) Statü belgesinin düzenlenme tarihini takip eden on iki aylık dönem içinde Gümrük Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen genel koşullardan herhangi birinin veya belgenin geçerlilik süresi içinde aynı fıkranın diğer bentlerinde belirtilen genel koşullardan herhangi birinin ortadan kalktığının öğrenilmesi ya da belge sahibince talep edilmesi halinde statü belgesi, söz konusu belgeyi düzenleyen gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünce geri alınır.
(2) Adlarına statü belgesi düzenlenen kamu kuruluşlarından Gümrük Yönetmeliğinin 22 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen niteliği kaybettiği anlaşılanların statü belgesi, söz konusu belgeyi düzenleyen gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünce geri alınır.
Statü belgesinin iptali
MADDE 58 – (1) Yanlış veya eksik bilgilere veya sahte belgelere dayanılarak verildiği anlaşılan statü belgesi, söz konusu belgeyi düzenleyen gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünce iptal edilir.
Statü belgesi kapsamında yer alan hak ve yetkilerin askıya alınması, geri alınması ve bildirim yükümlülüğü
MADDE 59 – (1) Gümrük Yönetmeliğinin 23 üncü ve 24 üncü maddelerinde belirtilen koşullardan herhangi birinin kaybedilmemesi şartıyla, statü belgesi kapsamında tanınmış olan hak ve yetkiler için belirlenmiş koşulların kaybedildiğinin anlaşılması durumunda, 58 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, statü belgesi geri alınmaz; sadece söz konusu hak veya yetki, belgeyi düzenleyen gümrük ve ticaret bölge müdürlüğünce geri alınır.
(2) Statü belgesi kapsamında yer alan hak ve yetkilerin 24, 41, 47 ve 54 üncü maddeler uyarınca askıya alınmasına ve 25, 30, 42, 48 ve 55 inci maddeler uyarınca geri alınmasına söz konusu belgenin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğü yetkilidir.
(3) 24, 41, 47 ve 54 üncü maddeler ile 25, 30, 42, 48 ve 55 inci maddelerde belirtilen durumlar ile bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen durumun gerçekleşmesi halinde ilgili gümrük müdürlüğünce, öngörülen askıya alma ya da geri alma işleminin gerçekleştirilmesini teminen, statü belgesinin düzenlendiği gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne bildirimde bulunulur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Elektronik Statü Belgesi Yönetim Sistemi
Elektronik statü belgesi yönetim sistemi oluşturulması
MADDE 60 – (1) Statü belgesi başvurularının yapılmasına, başvuruların değerlendirilmesine ve mevcut statü belgelerine ilişkin işlemler Bakanlıkça oluşturularak uygulamaya konulacak elektronik statü belgesi yönetim sistemi aracılığıyla gerçekleştirilir.
(2) Elektronik statü belgesi yönetim sistemi,
- a) Statü belgesi ile statü belgesi kapsamında tanınan hak ve yetkilere ilişkin başvurularının yetkili kullanıcılar tarafından elektronik ortamda yapılmasına,
- b) Yapılan başvuruların değerlendirilmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin işlemlerin elektronik ortamda yürütülmesine ve izlenmesine,
- c) Kendilerine onaylanmış kişi statüsü tanınan gerçek ve tüzel kişiler adına güvenli elektronik imza ile imzalanacak elektronik statü belgesi düzenlenmesine,
- d) Statü belgeleri ve bu belgeler kapsamında tanınan hak ve yetkilerle ilgili her türlü askıya alma, geri alma ve iptal işlemine ilişkin olarak, gümrük müdürlükleri ile gümrük ve ticaret bölge müdürlükleri tarafından yetkili bölge müdürlüğüne yapılacak bildirimlerin arşivlenerek değerlendirilmesine ve gerekli askıya alma, geri alma ve iptal işlemlerinin gerçekleştirilmesine,
- e) Elektronik statü belgesinin, adına düzenlendiği kişinin vergi numarası ve belge referans numarası ile Bakanlık internet sitesinden sorgulanarak çıktısının alınabilmesine,
ilişkin hususları kapsar.
Başvuru bilgilerinin internet üzerinden gönderilmesi
MADDE 61 – (1) Statü belgesi başvurularında kullanılacak başvuru formu, Bakanlık internet sayfası üzerinden doldurulmak suretiyle yetkili bölge müdürlüğüne gönderilir.
(2) Başvuru formu, başvuruda bulunan kişi ya da kurumu doğrudan temsil yetkisini haiz gerçek kişi tarafından, BİLGE kullanıcı kodu ile giriş yapılarak doldurulur ve güvenli elektronik imza ile imzalanır.
(3) 8 inci ve duruma göre 6 ncı madde uyarınca aranan belgelerden güvenli elektronik imza ile imzalanmış olanlar için belge numaraları başvuru formuna eklenir, diğer belgeler taranarak başvuru formu ekinde, Bakanlıkça belirlenecek formatta gönderilir.
(4) Taranarak başvuru formu ekinde gönderilen belgelerin asılları istenildiğinde ibraz edilecek şekilde gümrük mevzuatı hükümleri çerçevesinde muhafaza edilir. Belgelerin talep edildiği tarihten itibaren en geç on beş gün içinde ibraz edilememesi ya da gümrük mevzuatı hükümlerine uygun olarak muhafaza edilmediğinin anlaşılması durumunda 58 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.
Başvurunun kayda alınması ve incelenmesi
MADDE 62 – (1) Yetkili bölge müdürlüğü genel evrak kaydına alınan statü belgesi başvurusuna ilişkin olarak ilgili birim tarafından, sisteme bilgi girişi yapılarak başvuru kayda alınır ve söz konusu başvuru için, sistem tarafından, takvim yılı itibarıyla müteselsil sıra numarası belirlenir.
Başvurunun sonuçlandırılması
MADDE 63 – (1) Başvurunun değerlendirilmesi sonrasında sistemde, verilen karara uygun olarak işlem formu düzenlenir.
(2) İşlem formu sistem üzerinden, gümrük ve ticaret bölge müdürünce onaylanarak güvenli elektronik imza ile imzalanır.
(3) Statü belgesi düzenlenmesine karar verilen durumlarda, belge numarası ile referans numarası sistem tarafından verilmek suretiyle; Bakanlıkça belirlenecek formatta, EK-14’te yer alan örneğe uygun e-OKSB düzenlenir.
(4) Sistemde düzenlenen e-OKSB gümrük ve ticaret bölge müdürü tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanır.
Mevcut statü belgelerinin sisteme aktarılması
MADDE 64 – (1) Elektronik statü belgesi yönetim sisteminin oluşturulmasından önce, bu Tebliğ hükümleri uyarınca düzenlenmiş, geçerliliği devam eden statü belgelerine ilişkin bilgiler, 11 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca verilen belge numarası ile aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca verilen referans numarası esas alınarak sisteme kaydedilir.
(2) Bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce düzenlenmiş statü belgeleri ile bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan statü belgesi başvurularına istinaden 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul) hükümlerine göre düzenlenmiş statü belgelerinden geçerliliği devam edenlere ilişkin bilgiler, belge numarası ile belge seri numarasından üretilecek bir referans numarası esas alınarak sisteme kaydedilir.
Statü belgelerine ilişkin işlemlerin sistemden gerçekleştirilmesi
MADDE 65 – (1) İşlemlerin elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden yapıldığı gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinde,
- a) Bu Tebliğ hükümleri uyarınca düzenlenen statü belgeleri ile bu belgeler kapsamında tanınan hak ve yetkilerin BİLGE sistemine tanıtılması,
- b) Bu Tebliğ hükümleri uyarınca düzenlenen statü belgelerinin askıya alınması, geri alınması ve iptaline ilişkin işlemler ile söz konusu statü belgeleri kapsamında tanınmış olan hak ve yetkilerin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin işlemlerin BİLGE sistemine tanıtılması,
- c) 64 üncü madde uyarınca elektronik statü belgesi yönetim sistemine aktarılan 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul) hükümlerine göre düzenlenmiş statü belgeleri ile bu belgeler kapsamında tanınan hak ve yetkilere ilişkin değişiklik, yenileme geri alma, iptal ve askıya alma işlemlerinin BİLGE sistemine tanıtılması,
sistem üzerinden gerçekleştirilir.
E-OKSB nin internet üzerinden sorgulanması
MADDE 66 – (1) Bu Tebliğ hükümleri uyarınca elektronik statü belgesi yönetim sistemi üzerinden düzenlenen statü belgeleri, Bakanlık internet sayfası üzerinde yer alan “E-Gümrük” menüsünden “Elektronik Statü Belgesi Yönetim Sistemi” başlığı altında yer alan “e-OKSB Belge Kontrolü” seçeneği işaretlendikten sonra adına düzenlendiği kişinin vergi numarası ile statü belgesi üzerinde yer alan referans numarası girilerek sorgulanabilir ve söz konusu e-OKSB lerin, Bakanlıkça belirlenecek formatta çıktısı alınabilir.
(2) 64 üncü madde uyarınca elektronik statü belgesi yönetim sistemine aktarılan statü belgelerine ilişkin bilgiler birinci fıkrada belirtilen şekilde sorgulanarak, yapılan sorgulama sonuçlarının, Bakanlıkça belirlenecek formatta çıktısı alınabilir.
(3) İkinci fıkra kapsamında yapılan sorgulama sonuçlarına ilişkin metinde sorgulanan statü belgesinin güvenli elektronik imza taşımadığı hususu belirtilir.
(4) Güvenli elektronik imza taşımayan statü belgelerine ilişkin olarak, ikinci fıkra uyarınca yapılan sorgulama sonuçları ile Bakanlık kayıtları arasında uyumsuzluk olması halinde Bakanlık kayıtları esas alınır.
(5) Elektronik statü belgesi yönetim sisteminde kayıtlı statü belgelerine ilişkin olarak bu madde uyarınca yapılan sorgulamalar sonucunda alınacak çıktıların sol alt köşesinde sorgulamanın yapıldığı tarih gösterilir.
Statü belgesi sahiplerine ilişkin bilgilerin yayınlanması
MADDE 67 – (1) 66 ncı maddede belirtilen sorgulamaya ilişkin hüküm saklı kalmak kaydıyla, adına statü belgesi düzenlenen kişi veya kurumca talep edilmesi halinde, statü belgesinin sınıfı, ticaret unvanı ve adres bilgileri Bakanlık internet sayfasında yayınlanır.
BEŞİNCİ KISIM
Son Hükümler
Yetki
MADDE 68 – (1) Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü), bu Tebliğ’in uygulanmasını temin etmek amacıyla gerekli göreceği her türlü tedbiri almaya, özel ve zorunlu durumlar ile bu Tebliğ’de yer almayan hususları inceleyip sonuçlandırmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğler
MADDE 69 – (1) 30/6/2009 tarihli ve 27274 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul), 11/2/2011 tarihli ve 27843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 3 seri no.lu Gümrük Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Basitleştirilmiş Usul) ve 25/5/2011 tarihli ve 27944 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 seri no.lu Gümrük Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Basitleştirilmiş Usul) 5/8/2011 tarihinde yürürlükten kalkar.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce düzenlenmiş statü belgeleri hakkında statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul) hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan statü belgesi başvuruları 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul) hükümlerine göre sonuçlandırılır ve statü belgesi düzenlenmesi durumunda, söz konusu statü belgeleri hakkında statü belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar 2 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Basitleştirilmiş Usul) hükümlerine göre işlem yapılır.
(3) Bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan statü belgesi başvurularında bu Tebliğin lehe olan hükümlerinden yararlanmak istenilmesi halinde bu Tebliğ hükümlerine göre yeni bir başvuruda bulunulmasını teminen başvuru dosyası iade edilir.
(4) Bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce düzenlenmiş statü belgesi kapsamında yararlanılan yetkilerde ve statü belgesi sınıfında bu Tebliğin lehe olan hükümleri çerçevesinde değişiklik yapılmasının istenilmesi halinde, 13 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen süre koşulu aranmaksızın bu Tebliğ hükümlerine göre statü belgesi yenileme başvurusunda bulunulur.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Tebliğin dördüncü kısmında sözü edilen elektronik statü belgesi yönetim sisteminin uygulamaya geçirileceği tarih Bakanlıkça duyurulur.
Yürürlük
MADDE 70 – (1) Bu Tebliğin dördüncü kısmında yer alan hükümler, elektronik statü belgesi yönetim sisteminin uygulamaya geçirildiği tarihte, 45 inci madde hükümleri 1/1/2012 tarihinde, diğer hükümleri ise 5/8/2011 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 71 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.