SGK Genelgesi 2011/45
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Tarih: 07/06/2011
Sayı : B.13.2.SGK.0.10.04.00/73-031/ 365
Konu: 6111 sayılı Kanunla yapılan sigorta primi desteği düzenlemeleri
GENELGE
2011/45
1- Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 25/2/2011 tarihli ve 27857 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile;
– 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden,
– 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 7 nci ve geçici 9 uncu maddelerinde öngörülen işveren hissesi sigorta prim desteklerinden,
yararlanılmasına ilişkin esaslarda bazı değişiklikler yapılmış, ayrıca,
– 4447 sayılı Kanuna, yeni bir sigorta primi işveren hissesi desteğinin yer aldığı geçici 10 uncu madde eklenmiştir.
6111 sayılı Kanunla sigorta prim desteklerinde yapılan düzenlemeler 1/3/2011 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, söz konusu düzenlemelere ilişkin uygulama usul ve esasları ile halen yürürlükte bulunan sigorta primi destekleri ile ilgili olarak uygulamada karşılaşılan bazı tereddütlere ilişkin hususlar aşağıda açıklanmıştır.
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”juicy_pink”]
SGK Genelgesi 2017/18’de Bu Genelge İle İlgili Bilgi Bulunmaktadır
[/vc_message][vc_column_text]
2- 5510 Sayılı Kanunun 81 inci Maddesinin Birinci Fıkrasının (ı) Bendinde Düzenlenen Beş Puanlık Prim Desteğinde Yapılan Değişiklikler
6111 sayılı Kanunun 38 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan “Bu fıkra hükümleri Kamu idareleri işyerleri ile bu Kanuna göre sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.” cümlesi “Bu bent hükümleri; 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz. ” şeklinde,
“Bu fıkrayla düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır.” cümleleri “Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.” şeklinde,
değiştirilmiştir.
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan bu düzenlemeler sonucunda, 2011/Mart ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinden başlanılarak,
1) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumlan, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı,
2) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alım ve yapım işleri ve 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı,
beş puanlık prim desteğinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işleri anılan Kanunun “İstisnalar” başlıklı 3 üncü maddesinde açıklanmış olup, 4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde sayılan alım ve yapım işleri her ne kadar 4734 sayılı Kanundan istisna tutulmuş ise de 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendinde 6111 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucunda, bu işlerde çalıştırılan sigortalılardan dolayı da, 1/3/2011 tarihinden itibaren beş puanlık prim desteğinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kanunun “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinin birinci fıkrasının 6111 sayılı Kanunun 176 ncı maddesi ile değişik (e) bendinde; 4603 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar ile bu bankaların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları şirketlerin yapım ihalelerinin de 4734 sayılı Kanun kapsamında olduğu öngörülmüştür. 4603 sayılı Kanun ise, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi ile ilgili hususları düzenlemiş bulunmaktadır.
Bu bağlamda, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi ile bu bankaların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları şirketlerin yapım ihalelerini üstlenen işverenler tarafından çalıştırılan sigortalılardan dolayı beş puanlık prim desteğinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi tarafından ihale edilen yapım işleri ile ilgili olarak ilişiksizlik belgesinin verilmesinden önce yapılan araştırma işlemleri sırasında, beş puanlık prim desteğinden yararlanılmış olup olmadığı hususuna da bakılacak ve yapım işleri ile ilgili olarak beş puanlık prim desteğinden yersiz yararlanıldığının tespiti halinde Hazine tarafından yersiz karşılanmış olan primler ilgililerden Kurumca faizi ile birlikte geri alınacaktır.
Buna karşın, söz konusu bankalarca ihale edilen işlerin konusunun hizmet alımı olması halinde bu işlerin 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunmaması nedeniyle, bu bankalardan konusu hizmet alımı niteliğinde olan işleri üstlenen işverenlerce bu işlerde çalıştırılan sigortalılardan dolayı beş puanlık prim desteğinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
İhale konusu işin devamlı nitelikteki işyeri sigortalıları ile yapılmış olması halinde; ihale konusu işte çalışan sigortalıların ihale konusu işin başlayıp bittiği süreler dışındaki prime esas kazançlarından ve ihale konusu iş haricindeki işlerde çalışan diğer sigortalılardan dolayı beş puanlık prim desteğinden yararlanılması mümkün olacak, ancak, 1/3/2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ihale konusu işin başlayıp bittiği tarihler arasında ihale konusu işte çalışan sigortalılardan dolayı bahse konu destekten yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Örnek 1– 6/3/2011 tarihinde başlayan ihale konusu işin 5 kişi/50 gün olarak ihaleye çıkıldığı, ihale konusu işin devamlı nitelikteki işyeri sigortalıları ile yapıldığı ve söz konusu işyerinde 2011/Mart ayında 30 sigortalı çalıştırıldığı varsayıldığında,
– İhale konusu işte çalışan 5 sigortalının 2011/Mart ayındaki 50 günlük süre içinde hak ettikleri ücretleri ile bu süre içinde ödenen ücret dışı ödemeleri Kanun numarası seçilmeksizin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesiyle,
– İhale konusu işte çalışan 5 sigortalının 2011/Mart ayındaki 50 günlük süre dışındaki hak ettikleri ücretleri ile bu süre içinde ödenen ücret dışı ödemeleri ve ihale konusu işte çalışmayan 25 sigortalının prime esas kazançları 05510 Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesiyle,
Kurumumuza bildirilecektir.
Devamlı nitelikteki işyerlerinden yapılan ihale konusu işlerle ilgili olarak ilişkisizlik belgesinin verilmesinden önce, beş puanlık prim desteğinden yersiz yararlanılmış olup olmadığı hususu araştırılacaktır.
Yapılan araştırma sırasında, devamlı nitelikteki işyerinden dolayı ihale konusu işin başlayıp bittiği süreler zarfında çalışan sigortalılardan dolayı da beş puanlık prim desteğinden yararlanıldığının anlaşılması halinde, bu sigortalılar için 05510 Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgeleri için iptal nitelikte, kanun numarası seçilmeksizin düzenlenmiş ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin verilmesi işverenlerden istenilecek, verilmemesi halinde söz konusu prim belgeleri ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce/Sosyal Güvenlik Merkezince re’sen düzenlenerek fark primler gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
1/3/2011 tarihinden önce, diğer destek kanunlarında öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanmakta olan işverenlerin destek kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden yararlanmaları mümkün bulunmamakta, dolayısıyla, gerek diğer destek kanunları, gerekse beş puanlık prim desteği kapsamına giren sigortalılar için işverenler tarafından yalnızca tercih ettikleri bir Kanunda öngörülen destekten yararlanabilmekte idi.
6111 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunda yapılan değişiklik sonucunda, 1/3/2011 tarihinden itibaren gerek diğer bir prim desteği kapsamına, gerekse beş puanlık prim desteği kapsamına giren bir sigortalı için, ilgili kanunda mükerrer yararlanılamayacağı hususunda bir düzenleme bulunmayan hallerde, aynı dönemde aynı sigortalı için iki ayrı kanunda öngörülen prim desteklerinden yararlanılması mümkün hale getirilmiştir. Bu durumda, her iki destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı öncelikle beş puanlık prim desteğinden, ardından diğer kanunda öngörülen destekten yararlanılabilecektir.
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan bu düzenleme ile 2011/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden başlamak üzere kapsama giren ve yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce;
– 4447 sayılı Kanunun geçici 7 nci, geçici 9 uncu ve geçici 10 uncu maddesinde,
– 4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin altıncı fıkrasında,
– 5510 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesinde,
– 5225 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde,
– 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında,
öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanılması sırasında, öncelikle 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden yararlanılacak, ardından belirtilen Kanunlarda öngörülen desteklerden, işveren hissesine isabet eden beş puanlık kısım düşüldükten sonra kalan işveren hissesi üzerinden ilgili kanunlarda öngörülen oranlar üzerinden yararlanılabilecektir.
…