5362 Sayılı Kanun Uygulaması
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı
Tarih: 28/04/2011
Konu: 5362 sayılı kanun uygulaması
SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜNE
SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİNE
Bilindiği üzere, 21.6.2005 tarih ve 25852 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun Üyelik Şartları başlıklı 7’nci maddesi;
“Oda üyeliği için aşağıdaki şartlar aranır;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya yabancı devlet tabiiyetinde bulunmakla beraber Türkiye’de sanat ve ticaret yapıyor olmak,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak,
c) Vergi mükellefi olmak ya da vergiden muaf olmak
d) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmamak”,
Geçici 3 üncü maddenin birinci fıkrası;
“15.8.2005 tarihine kadar, mevcut esnaf ve sanatkarlar odalarına kayıtlı üyelerin üyelik nitelikleri bu Kanunun 7 nci maddesinde belirtilen şartlara uygun olarak Yönetim Kurulu tarafından güncelleştirilir.”
Aynı maddenin 4 üncü fıkrası “oda üyeliğine istinaden Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu üyesi olan, ancak bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle üyelik şartlarını taşımadıkları için oda üyelikleri sona erenlerin bu Kuruma olan üyelikleri, yükümlülüklerini yerine getirmeleri kaydıyla devam eder.” Hükümlerine amirdir.
5362 Sayılı Kanunun Geçici 3 üncü maddesinin Uygulanması hakkında 21.7.2005 tarihli ve 103531 sayılı, 2005/7 nolu Genelgenin 1 inci maddesinde “5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun Geçici 3 üncü maddesi gereğince oda yönetim kurullarınca; 21.6.2005-15.8.2005 tarihleri arasında yapılan güncelleştirme çalışmaları sonucu aynı Kanunun 7 nci maddesinde belirtilen şartları taşımadıkları için oda üyelikleri bu tarihler arasındaki herhangi bir tarihte sona erenlerin bu durumlarını İl Müdürlüklerimize müracaat ederek temin edecekleri sigortalılık belgesini vergi dairesinden, esnaf ve sanatkarlar sicilinden, bağlı oldukları esnaf ve sanatkarlar odalarından tanzim ve tasdik ettirip İl Müdürlüklerimize ibraz etmeleri ve bu Kanunun Geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereği Kanuni yükümlülüklerini yerine getirerek sigortalılıklarının devam ettirilmesi beyanında (EK-1) bulundukları takdirde; sigortalıdan alınan beyanla Kurumumuz sigortalılıklarının devamı sağlanacaktır.” Hükmü yer almaktadır.
Aynı genelgenin 2 nci maddesiyle “5362 sayılı Kanunun Geçici 3 üncü maddesi gereği oda yönetim kurullarınca; 21.6.2005-15.8.2005 tarihleri arasında yapılan güncelleştirme çalışmaları sonucunda aynı Kanunun 7 nci maddesinde belirtilen şartları taşımadıkları için oda üyelikleri bu tarihler arasındaki herhangi bir tarihte sona erenlerin bu durumlarının İl Müdürlüklerimize müracaat ederek temin edecekleri sigortalılık belgesini birinci maddede belirtilen Kurumlardan tanzim ve tasdik ettirip İl Müdürlüklerimize ibraz edip, bu Kanunun Geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereği Kanuni yükümlülüklerini yerine getirmeyeceğini, bu nedenle de primlerini ödemeyeceğini beyan eden sigortalılarımızdan beyan (EK-5) alınarak sigortalılıkları sonlandırılacağı”, 7 inci maddesiyle de 15.8.2005 tarihinden sonra İl Müdürlüklerimize intikal eden sigortalılık belgelerinde vergi mükellefiyeti veya vergi muafiyeti olmadığı halde esnaf ve sanatkarlar odası ve sicil kaydının devam ettiği tespit edildiğinde bu tarihten sonra devam ettiği gözüken oda ve sicil kayıtlarına itibar edilmeyeceği,
a) 1 inci maddeye göre beyanda bulunarak sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin bu maddede belirtilen esaslara göre Kurumumuz sigortalılıkları devam ettirileceği,
b) 2 nci maddeye göre beyanda bulunarak sigortalılıklarının devam ettirilmesini istemeyenlerin de bu madde de belirtilen esaslara göre Kurumumuz sigortalılıkları 15.8.2005 tarihi itibariyle sona erdirileceği” hüküm altına alınmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 17 nci maddesi gereği kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre tescilleri yapıldığı halde, bu maddenin yürürlük tarihi itibariyle (30.4.2008) beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, prim borçlarının ödenmesine ilişkin Kurumca çıkarılacak genel tebliğin yayımı tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde ödememeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibariyle sigortalılıklarının durdurulacağı, prim borcuna ilişkin sürelerin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyeceği ve bu sürelere ilişkin Kurum alacaklarının takip edilmeyerek, Kurum alacakları arasında yer verilmeyeceği, ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu sürelerin sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır.
5510 sayılı Kanunun Geçici 17 nci maddesine göre durdurulan sigortalılık sürelerinin ihyası 25.2.2011 tarihinde yürürlüğe giren Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında 6111 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi ile yeniden yapılandırma kapsamına alınarak sigortalılarımıza ödemede kolaylığı sağlanmıştır.
Bu hükümler doğrultusunda 5362 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin çıkarılan 2005/7 nolu Genelgenin 7 nci maddesine göre;
1) Genelgenin 1 inci maddesine göre beyanda bulunarak (EK-1 TALEBİ) sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin prim ödemesinde bulunsun veya bulunmasın 5510 sayılı Kanunun Geçici 17 nci madde uygulamasında 30.4.2008 tarihi itibariyle 60 aydan fazla borç ay sayısı sorgulanarak prim ödemelerine göre (19) terk kodu ile sigortalılık durdurulduktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi çalışmaları bulunmaması halinde sigortalılıkları 1.5.2008 tarihi itibariyle yeniden başlatılmayacaktır.
2) Genelgenin 2 nci maddesine göre beyanda bulunarak (EK-5 TALEBİ) sigortalılıklarının devam ettirilmesini istemeyenlerin sigortalılıkları 15.8.2005 tarihinde sona erdirilecek, 5510 sayılı Kanunun Geçici 17 nci madde uygulamasında 60 aydan fazla borç ay sayısının sorgulamasında 15.8.2005 tarihi esas alınacaktır.
3) 5362 sayılı Kanunun uygulanmasıyla ilgili 2005/7 sayılı genelge doğrultusunda sigortalılıklarının devamı (EK-1 TALEBİ) veya sonlandırılması (EK-5 TALEBİ) talebi bulunmayan sigortalılardan Geçici 17 nci madde uygulamasına göre, 30.4.2008 tarihi itibariyle 60 aydan fazla prim borcu bulunması sonucunda 3.8.2009 tarihinde prim ödemelerine göre program aracılığıyla toplu olarak sigortalılıkları durdurulanların yapılandırma ihya talebinde bulunmaları halinde, 2005/7 sayılı genelge doğrultusunda yeni bir talep alınmak suretiyle, sigortalılıklarının devamını isteyenlerin 30.4.2008 tarihi itibariyle borç ay sayısı tespit edilerek, prim borç ay sayısı 60 ayın üzerinde ise prim ödemelerine göre sigortalılıkları durdurulacak ve bu sigortalının ihya talebinde bulunması halinde, sigortalılığının (19) terk kodu ile durdurulduğu tarih ile 30.4.2008 tarihine kadar olan süre sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
Sigortalılığın (EK-5) ile sonlandırılmasının istenmesi durumunda talebe istinaden 15.8.2005 tarihi itibariyle 60 aydan fazla prim borcu sorgulanarak prim ödemesine göre sigortalılığı (19) terk kodu ile durdurulacak ve sigortalının ihya talebinde bulunması halinde sigortalılığın (19) terk kodu ile durdurulduğu tarih ile 15.8.2005 tarihleri arasındaki süre sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
4) 2005/7 sayılı genelge doğrultusunda sigortalılıklarının devamı (EK-1 TALEBİ) talebinde bulunanlar ya da herhangi bir beyanda bulunmayıp sigortalılıkları bu talimat doğrultusunda devam edenlerden 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi banka sandıkları ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlayanların sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarihten bir gün önce sona erdirilecek, bu kapsamdaki çalışmaların sona ermesi durumunda tekrar 5362 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamına alınmayacaklardır.
(EK-1) veya (EK-5) talebiyle sigortalılığının devamını veya sonlandırılmasını isteyenlerin 5510 sayılı Kanunun Geçici 17 nci maddesine göre 30.4.2008 veya 15.8.2005 tarihi itibariyle yapılan prim borç ay sayısı sorgulaması sonucunda 60 aydan fazla prim borcu bulunanların ödemelerine göre tespit edilen (19) terk tarihinin işleme alınması halinde 1.5.2008 tarihinden itibaren sigortalılıkları 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmalarının bulunmaması durumunda başlatılmayacak, (EK-1) talebinde bulunanların Geçici 17 nci madde kapsamında 5 yıldan az prim borcunun bulunması halinde (EK-1) talebine istinaden sigortalılığı devam ettirilecektir.
Bilgi edinilmesini gereğince işlem yapılmasını rica ederim.