21 Nisan 2011 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27912
Tarım ve Köyişleri Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, bitki koruma ürünlerinin reçeteli olarak satılması ve reçete yazmaya yetkili kişilerle ilgili usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, bitki koruma ürünleri için hazırlanacak reçetenin içeriğini, reçeteyi yazacak kişilerin niteliklerini, sorumluluklarını, denetlenmesini, yetkilerinin iptalini ve reçete yazma yetkisine sahip olmak isteyen kişiler için yapılacak sınav hakkındaki hususlar ile ilgili işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 18 inci, 19 uncu, 20 nci ve 39 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Aktif madde: Bitki koruma ürünleri içinde bulunan biyolojik etki yapan maddeyi,
- b) Araştırma enstitüsü: Zirai mücadele araştırma enstitüleri ile benzer görevleri yapan diğer araştırma enstitülerini,
- c) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
ç) Bayi: Bitki koruma ürünlerini, perakende satan izin belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşları,
- d) Bitki: Canlı bitkiler ve bunların dikim amaçlı tohumları dâhil, dondurulmuş meyve ve sebze dışındaki botanik anlamda meyve ve sebzeler, yumrular, soğansılar, soğanlar ve rizomlar, kesme çiçekler, yapraklı dallar, budama artığı yapraklar, yapraklar, bitki doku kültürleri, canlı polen, göz, kalem ve çelik gibi canlılığını koruyan parçalarını,
- e) Bitki koruma ürünü: Kullanıcıya farklı formlarda sunulan, bitki ve bitkisel ürünleri zararlı organizmalara karşı koruyan veya bu organizmaların etkilerini önleyen, bitki besleme amaçlı olanlar dışında bitki gelişimini etkileyen, koruyuculara ilişkin özel bir düzenleme kapsamında bulunmayan ancak bitkisel ürünleri koruyucu olarak kullanılan, istenmeyen bitki veya bitki kısımlarını yok etmek, istenmeyen bitki gelişimini kontrol etmek veya önlemek amacıyla kullanıcıya bir veya daha fazla aktif madde içeren bir formülasyon halinde sunulan, aktif madde ve preparatları,
- f) Formülasyon: Bir veya daha fazla aktif madde ile birlikte inaktif yardımcı ve dolgu maddelerinin ilavesi ile uygulanabilir hale getirilmiş karışımı,
- g) Genel Müdürlük: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
ğ) İl ve ilçe müdürlüğü: Bakanlığın il ve ilçelerdeki müdürlüklerini,
- h) Reçete: 10 uncu maddede belirtilen kişiler tarafından düzenlenen, teşhis, kimyasal mücadele ve diğer mücadele yöntemleri tavsiye edilerek bitki koruma ürününün ismi, dozu ve miktarı ile gerektiğinde uygulamaya hazırlama ve kullanım şeklini belirten, tarihli ve imzalı Bitki Koruma Ürünü Reçetesini,
ı) Reçete Yazma Yetki Belgesi: Bitki koruma ürünlerini reçeteye yazmak üzere bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıması halinde Bakanlıkça yetkilendirilen kişiler için düzenlenen belgeyi,
- i) Zararlı organizma: Bitki veya bitkisel ürünlere zarar veren bitki, hayvan veya patojenik ajanların tür, streyn veya biyotiplerini,
- j) Zirai mücadele teknik talimatları: Bakanlık tarafından hazırlanarak yayımlanan, zararlı organizmaların tanınmaları, yaşayışları, zarar şekilleri, konukçuları, yayılışları, ekonomik zarar durumu ve mücadele yöntemlerini kapsayan talimatları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Reçete ile İlgili Hükümler
Reçete zorunluluğu olan bitki koruma ürünleri
MADDE 5 – (1) Bakanlıkça ruhsatlandırılan bitki koruma ürünleri reçeteli satılır. Bunlardan reçeteli satılmayacak olanlar Bakanlıkça belirlenir.
(2) Zirai mücadele teknik talimatlarında herhangi bir bitki veya bitkisel ürün için ruhsatlı bitki koruma ürününün yer almaması veya teknik talimatının ve ruhsatlı bitki koruma ürünü tavsiyesinin bulunmaması durumunda, ilgili araştırma enstitüsünün mücadelesini ekonomik ve uygun bulması halinde, Genel Müdürlükçe bitki koruma ürünlerine geçici olarak en fazla iki yıl süreyle geçerli olmak üzere reçete ile kullanım izni verilir.
Reçetenin şekli, içeriği, basımı ve dağıtımı
MADDE 6 – (1) Reçete, birinci sayfası beyaz, ikinci sayfası pembe, üçüncü sayfası sarı renkli olmak üzere üç nüshadan oluşur.
(2) Reçete, Ek-1’de belirtilen örneğe göre il müdürlüğünce bastırılır.
(3) Reçetelerin yetkili kişilere dağıtımı, koçan seri numaraları belirtilecek şekilde ve zimmetli olarak il müdürlükleri tarafından yapılır.
(4) Reçeteler, her sayfası üç suretten oluşacak şekilde elli sayfalık koçanlar halinde ve her bir koçana ayrı seri numarası verilerek bastırılır.
Reçetenin geçerlilik süresi ve muhafazası
MADDE 7 – (1) Yazılan reçetenin kullanım süresi bir aydır. Bu süre içerisinde kullanılmayan reçeteler geçersizdir.
(2) Reçeteler, yazan kişi ve bitki koruma ürününü satan bayiler ile bitki koruma ürününü kullanan üreticiler tarafından iki yıl süre ile saklanır.
Reçete düzenleme
MADDE 8 – (1) Reçeteler ilgili mevzuata, zirai mücadele teknik talimatlarına uygun olarak düzenlenir. Teknik talimatı veya tavsiyeli bitki koruma ürünü bulunmayan konularda 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre düzenleme yapılır.
(2) Reçete yazma yetkisine sahip kişi, reçete talebiyle kendisine müracaat eden üreticinin arazisini ziyaret ederek reçeteyi düzenler. Arazi ziyaretinin mümkün olmaması veya gerekli görülmemesi durumunda üreticinin yazılı veya sözlü beyanı ile varsa yanında getirdiği zararlı organizma, zararlı organizma bulaşık veya zarar görmüş bitki örneklerini inceler ve bu bilgiler doğrultusunda reçeteyi düzenler.
(3) Zararlı organizmanın teşhis edilememesi, bölge veya ürün için yeni olması muhtemel zararlı organizmalar için, en yakın üniversite veya araştırma enstitüsünden alınan teşhis sonucuna göre reçete yazılır.
(4) Reçete yazma yetkisine sahip kişi tarafından üç nüsha halinde düzenlenen reçetenin üçüncü nüshası yazan kişi veya kuruluşta kalır, ilk iki nüshası ise üreticiye verilir. Üretici bitki koruma ürününü alırken ikinci nüshayı bayiye bırakır, ilk nüshayı ise bayiye reçetede belirtilen bitki koruma ürünlerini aldığını, alınma tarihi ile bayi adı ve adresini gösteren kaşe ile onaylattıktan sonra geri alır.
Reçete koçan ücreti
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik gereği reçete zorunluluğu bulunan bitki koruma ürünleri için yazılacak reçete koçan ücreti her yıl 1 Ocak tarihinden geçerli olmak üzere il müdürlüklerince belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Reçete Düzenlemeye Yetkili Kişilerle İlgili Hükümler
Reçete yazma yetki belgesi almak için müracaatta bulunabilecek kişiler
MADDE 10 – (1) Aşağıda belirtilen kişiler, Reçete Yazma Yetki Belgesi almak için müracaatta bulunabilir:
- a) Bitki koruma bölümü mezunu veya bitki koruma ana bilim dalında yüksek lisans veya doktora yapmış ziraat mühendisleri,
- b) Ziraat Fakültesi bitki koruma bölümlerinde görevli öğretim elemanları,
- c) Bitki koruma bölümü mezunu olmayan ancak zirai mücadele araştırma enstitülerinde veya diğer araştırma enstitülerinin bitki koruma ile ilgili araştırma bölümlerinde en az üç yıl süre ile görev yapan konu uzmanı ziraat mühendisleri,
ç) İl müdürlüklerinde bitki koruma şubelerinde ve ilçe müdürlüklerinde bitki koruma hizmetlerinde en az beş yıl süre ile görev yapan bitki koruma bölümü mezunu olmayan ziraat mühendisleri,
- d) Ziraat Fakültesi bitki koruma bölümlerinde görev yapmış emekli öğretim elemanları, bitki koruma bölümü mezunu olmayan ancak zirai mücadele araştırma enstitülerinde veya diğer araştırma enstitülerinin bitki koruma ile ilgili araştırma bölümlerinde en az üç yıl süre ile görev yapmış konu uzmanı emekli ziraat mühendisleri, il müdürlüklerinde bitki koruma şubelerinde ve ilçe müdürlüklerinde bitki koruma hizmetlerinde en az beş yıl süre ile görev yapmış emekli ziraat mühendisleri,
- e) Ziraat fakültelerinin bitki koruma bölümü dışındaki diğer bölümlerinden mezun olan ziraat mühendisleri,
- f) Sadece tütünlerde kullanılan bitki koruma ürünlerini reçeteye yazmak üzere resmi ve özel kuruluşlarda görevli tütün teknoloji mü
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Reçete Düzenleme Yetkisinin Verilmesi ile İlgili Hükümler
Reçete düzenleme yetkisi
MADDE 11 – (1) Bakanlıktan Reçete Yazma Yetki Belgesi almayan kişiler bitki koruma ürünü reçetesi yazamaz.
(2) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen ziraat mühendisleri Reçete Yazma Yetki Belgesi almak için kurum kimlik belgesi veya çalıştığını gösteren belge ve nüfus cüzdanı ile görev yaptığı ilin il müdürlüğüne müracaat eder.
(3) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde belirtilen ziraat mühendisleri 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen bilgi ve belgelerle bulundukları ilin il müdürlüğüne müracaat eder.
(4) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen ve reçete yazma yetkisi almış ziraat mühendisleri emekli olduklarında, 12 nci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen şartları yerine getirmeleri halinde reçete yazma yetkisine sahip olur.
(5) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinde belirtilen kişiler 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen bilgi ve belgelerle bulundukları ilin il müdürlüğüne müracaat eder.
Reçete yazma yetkisinin verilmesi
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi almak isteyen kişiler aşağıdaki bilgi ve belgelerle birlikte bir dilekçe ile il müdürlüğüne müracaat ederler.
- a) Son öğrenim durumunu gösterir belgenin aslı veya onaylı sureti,
- b) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası beyanı,
- c) İşyeri veya yazışma adresi ile telefonu,
ç) Sınav sonuç belgesi.
(2) Yukarıda belirtilen bilgi ve belgelerin uygun bulunması halinde Genel Müdürlükçe oluşturulan web tabanlı program kullanılarak Ek-2’de yer alan Bitki Koruma Ürünü Reçete Yazma Yetki Belgesi il müdürlüğünce verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sınav ile İlgili Hükümler
Sınav
MADDE 13 – (1) Reçete yazma yetkisi almak isteyen 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinde yer alan kişiler için Bakanlıkça veya Bakanlıkça uygun görülen kuruluşlarca merkezi sınav yapılır.
(2) Sınav tarihi ve sayısı her yıl ihtiyaca göre belirlenir ve Bakanlık tarafından il müdürlüğü aracılığı ile en az üç ay önce ilan edilir.
(3) Sınav için müracaatlar, sınavın yapılacağı tarihten en az 45 gün önce il müdürlüğüne yapılır. İl müdürlüğü bu müracaatları 15 gün içerisinde Bakanlığa bildirir.
(4) Yapılan sınav sonucunda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır.
(5) Sınav Ek-3’te belirtilen konuları içerir.
(6) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen ziraat mühendisleri için sınava katılma şartı aranmaz.
ALTINCI BÖLÜM
Yetki ve Sorumluluklar
Reçete yazacak kişilerin yetki ve sorumlulukları
MADDE 14 – (1) Reçete, yetkili kişiler tarafından Bakanlıkça yayınlanan Zirai Mücadele Teknik Talimatları ya da Bakanlık tarafından hazırlanan diğer yayınlar dikkate alınarak yazılır. Yayınlar arasında farklı tavsiyelerle karşılaşıldığında Zirai Mücadele Teknik Talimatları esas alınır.
(2) Zirai Mücadele Teknik Talimatlarında geçen tavsiyeler ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen durumların dışında reçete yazanlar yazdığı reçeteden sorumludur, hata veya zararın hukuken sabit görülmesi halinde zarar reçeteyi yazandan tazmin edilir.
(3) Reçete Yazma Yetki Belgesi alan kişiler işi bırakmaları halinde veya adres değişikliği durumunda il müdürlüklerine 30 gün içerisinde bilgi verir.
(4) Bitki koruma ürünü reçetesi yazan kişiler her yılın ocak ayında bir önceki yıla ait yazmış oldukları reçete sayıları ile ilgili yazılı bilgiyi il müdürlüğüne verir.
(5) Reçete yazan kişiler, il müdürlüklerinden almış oldukları reçete koçanlarından sorumludur. Söz konusu koçanların mevzuat dışı veya başkaları tarafından kullanılmaları halinde sorumluluk tamamen Bakanlıkça yetki verilmiş kişiye aittir.
(6) Reçete yazma yetkisine sahip kişiler, Bakanlıkça verilen bitki koruma ürünü ruhsat bilgilerini, bitki koruma ürünleri ile ilgili Bakanlık tamim ve talimatlarını, bitki koruma ürünleri ile ilgili kısıtlı kullanım ve yasaklama kararlarını takip eder.
(7) Reçete yazma yetkisine sahip kişiler Bakanlıkça veya il ve ilçe müdürlüklerince yapılacak bilgilendirme eğitim veya toplantılarına katılır.
Bitki koruma ürününü satan bayilerin sorumlulukları
MADDE 15 – (1) Bayiler, 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen bitki koruma ürünlerini reçetesiz satamazlar.
(2) Bayiler reçetede yazan bitki koruma ürünlerini vermek zorundadır. Reçetede yazan ürünlerin bulunmaması durumunda başka ürün veremez. Değişiklik ancak reçeteyi yazan kişi tarafından yapılır.
(3) Bayiler yıllık olarak bitki koruma ürünleri alış ve satış miktarlarını istendiğinde il veya ilçe müdürlüğüne verir.
(4) Bitki koruma ürünlerinin üreticileri bayiler bazında gönderilen ürün miktarını Bakanlığa bildirir.
(5) Bitki koruma ürünlerini satan bayiler reçete yazamaz.
(6) Bayiler reçete yazmaya yetkili kişi tarafından düzenlenen reçetenin ilk nüshasının arkasını, belirtilen bitki koruma ürünlerini verdiğini doğrulamak için, tarihi ile adını ve adresini gösteren kaşe ile onaylar.
(7) Bayiler, gerektiğinde reçetelerin denetlenmesi ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi denetleyici kişilere gösterir.
(8) Bayiler, reçetelerin kendinde kalacak nüshalarını iki sene boyunca muhafaza eder.
Bitki koruma ürününü satın alan üreticilerin sorumlulukları
MADDE 16 – (1) Reçete ile satın alınan bitki koruma ürününün; tavsiye edilen doz ve uygulama şekli ile tavsiye edilen bitki ve zararlı organizma dışında kullanılmasından doğacak sorumluluk, bitki koruma ürününü satın alan ve kullanan üreticiye aittir.
(2) Üretici reçeteli uygulama sonucunda karşılaştığı her hangi bir olumsuzlukta reçeteyle beraber diğer istenecek bilgi ve belgeleri sağlar.
(3) Üretici, gerektiğinde reçetelerin denetlenmesi ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi denetleyici kişilere gösterir.
(4) Üreticiler, reçetelerin kendilerinde kalan nüshalarını iki sene boyunca muhafaza eder.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim, Cezai Hükümler ve Reçete Yazma Yetkisinin İptali
Denetim
MADDE 17 – (1) Reçete ile ilgili yapılacak denetimler, il müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar tarafından yapılır.
(2) Bitki koruma ürünü reçete yazma yetkisine sahip kişiler, bitki koruma ürünlerini satan bayiler ve üreticiler yapılan işlemlerin mevzuata ve teknik talimatlara uygunluğu konusunda, il ve ilçe müdürlükleri veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar tarafından denetlenir.
(3) İl müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar, reçetelerin denetlenmesi ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi, yetkili kişiler, bayiler ve üreticilerden talep eder.
(4) Reçete yazmaya yetkili kişiler, bayiler ve üreticiler reçetelerin denetlenmesi ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi il müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlara verir.
(5) Gerektiğinde yazılan reçeteler örnekleme usulü ile il müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar tarafından kontrol edilir.
(6) Reçete ile ilgili yapılacak denetimlerde;
- a) Yazılan bitki koruma ürünü reçetesinin bu Yönetmelikte reçete zorunluluğu getirilen bitki koruma ürünlerini içerip içermediği,
- b) Bitki koruma ürünlerinin etkili olduğu hastalık ve zararlı görüldüğü dönemleri içerip içermediği,
- c) Bitki koruma ürünü reçetesinin yetkili kişi tarafından düzenlenip düzenlenmediği,
ç) Bakanlıkça yasaklanan veya kısıtlama getirilen bitki koruma ürünlerinin reçeteye yazılıp yazılmadığı,
göz önünde bulundurulur.
(7) İl müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar yaptıkları denetimlerle ilgili Ek-4’te yer alan formdaki bilgileri Genel Müdürlükçe oluşturulan web tabanlı programa birer aylık süreler halinde kayıt yaparlar.
Yaptırımlar
MADDE 18 – (1) İl müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanlar tarafından yapılan bayi denetimlerinde, bayinin aldığı bitki koruma ürünü miktarı, reçete ile yaptığı satış ve eldeki stok incelenir. İlgili mevzuata aykırı hususların tespiti halinde 10/3/2011 tarihli ve 27870 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan ve Perakende Satılması ile Depolanması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yaptırım uygulanır.
(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen ve reçeteli satılması zorunlu olan ruhsatlı bitki koruma ürünlerini reçetesiz olarak satanlar ve alanlar ile reçete ile ilgili olarak gerekli kayıtları tutmayan reçete yazma yetkisine sahip kişiler, zirai ilaç bayileri ve üreticilere 5996 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde belirtilen idari para cezası verilir.
(3) Bakanlıkça kullanımı yasaklanan bitki koruma ürünlerini reçeteye yazan reçete yazma yetkisine sahip kişilere 5996 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde belirtilen idari para cezası verilir.
(4) Yaptıkları denetimlerde kasti hata yaptığı ve gerçeğe aykırı rapor düzenlediği tespit edilen il müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerince veya Bakanlıkça yetkili kılınan elemanların yetkileri geri alınır.
Reçete yazma yetkisinin iptali
MADDE 19 – (1) Denetleme yapılan ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranmaktan dolayı bir defa uyarılan reçete yazma yetkisine sahip kişilerin, aynı durumun tekrarında reçete yazma yetkisi iptal edilir. Yetkisi iptal edilen kişilere yeniden reçete yazma yetki belgesi düzenlenmez.
(2) Kendi isteği ile yetki belgesi iptal edilen kişilerin yeniden yetki talebinde bulunması durumunda herhangi bir şart aranmaksızın belgesi yeniden düzenlenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 20 – (1) 12/6/2009 tarihli ve 27256 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Reçete yazma yetkisi olanlar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımından önce Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamında Bakanlıktan bitki koruma ürünleri reçete yazma yetki belgesi almış olan ziraat mühendislerinin yetkileri devam eder.
Kooperatif ve birliklerde istihdam edilen ziraat mühendislerinin durumu
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Tarımsal amaçlı kooperatifler ve üst birlikleri ile üretici birlikleri ve Ziraat Odalarında istihdam edilen bayilik izin belgesine sahip ziraat mühendislerine, bu kooperatif ve birlikler ile Ziraat Odalarının kendi ortak veya üyelerine münhasır olmak üzere verilen reçete yazma yetkisi 12/6/2011 tarihine kadar devam eder.
Yürürlük
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.