Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Stajları
İlhami ÖZDEMİR
Gelir Uzmanı
ilhamizdemir@yahoo.com
Makalemiz, 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu” ile yapılan yasal düzenleme ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği’nce yayımlanan “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Staj Yönetmeliği” ile yapılan yönetmelik düzenlemesi hakkındadır.
Makalemizde, münhasıran anılan Kanun’un 5/A maddesinde belirtilen staj süresi üzerinde durulacak olup, bu kapsamda 3568 sayılı anılan Kanun ile konuyla ilgili düzenleme yapan bahse konu Yönetmeliğin 3568 sayılı Kanun’a uygun olması gerektiği hususu üzerinde durulacaktır.
- 3568 SAYILI SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU İLE YAPILAN YASAL DÜZENLEME
Bilindiği üzere, 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu” 1 Haziran 1989’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek 13 Haziran 1989 tarihli ve 20194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
5786 sayılı “Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun[1]”un 3’üncü maddesiyle, 3568 sayılı anılan Kanun’un “Serbest muhasebeci mali müşavir olabilmenin özel şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (diğer değişikliklerin yanısıra) (A) fıkrasının (b) bendinde değişiklik yapılmış;
“Staj amacıyla serbest muhasebeci malî müşavir veya yeminli malî müşavir yanında iki yıl çalışmış olmak.”
hükmü,
“En az üç yıl staj yapmış olmak”
şeklinde değiştirilmiştir ve bu hüküm 26/07/2008 tarihinde yayımı itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Buna göre, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olabilmek için 26/07/2008 tarihinden beridir, (diğer şartların yanısıra) “üç yıl staj yapmış olmak” zorunluluğu bulunmaktadır.
- SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE SERBEST MUHASEBECİLİK STAJ YÖNETMELİĞİ İLE YAPILAN DÜZENLEME
Bilindiği üzere, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TURMOB) tarafından “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Serbest Muhasebecilerin, aday meslek mensubu olarak yetiştirilmeleri ve mesleğe hazırlanmaları için staj programlarını, staj sürelerini, stajlarda uygulanacak değerlendirme yöntemlerini ve ilgili diğer hususları belirtmek” amacıyla 23 Ağustos 1997 tarihli ve 23089 sayılı Resmi Gazete’de “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Staj Yönetmeliği” yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından 1993’te faaliyete geçirilen, meslek mensuplarına ve meslek mensubu adaylarına yönelik eğitim hizmetlerinin verildiği bir sürekli eğitim merkezi olan Türkiye Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Temel Eğitim ve Staj Merkezi (TESMER)’in http://www.tesmer.org.tr/ sitesinde yer verilen Yönetmeliğin son hâlinde[2], “Staj Süresi” başlıklı 8’inci maddesinde;
“Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır. Serbest Muhasebeci adayları için staj süresi ise ön lisans seviyesinde mezun olanlar için 4 yıl, Ticaret Lisesi ile Maliye Meslek Lisesi mezunları için 6 yıldır.”;
hükmü yer almaktadır.
Yönetmelik hükmüne göre, 3568 sayılı Kanun’da ve Yönetmelikte yer verilen diğer şartları sağlayan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları, 2 yıl süre ile staj yapmaları durumunda staj süresi yönünden de şartları sağlamış olacaklardır.
- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Anayasa’mızın “2. Yönetmelikler” başlıklı 124’üncü maddesinde, “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” açık hükmü yer almaktadır.
Buna göre, 3568 sayılı anılan Kanun’un 26/07/2008 tarihinden beridir yürürlükte bulunan 5/A-(b) maddesi ile hükmolunan, “En az üç yıl staj yapmış olmak” hükmü karşısında bahse konu Yönetmeliğin “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır…” hükmünün Anayasa’mızın Yönetmeliklerin Kanun ve Tüzüklere aykırı olamayacağı açık hükmü karşısında uygulanabilirliği bulunmamaktadır.
Bu itibarla, “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Staj Yönetmeliği”nin (tümüyle) yeniden gözden geçirilerek 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu”na aykırı hükümlerinin düzeltilmesi ve Yönetmeliğin Anayasamızın “kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla” tanımına uygun hale getirilmesi gerekmektedir.
* Gelir İdaresi Başkanlığı-Gelir Uzmanı
http://www.tesmer.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=44 (Güncellik:05/03/2011)