SGK Genelgesi 2010/109
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Tarih: 22/09/2010
Konu: Kültür yatırımlarının ve girişimlerinin teşvikine ilişkin 5225 sayılı Kanun uyarınca yapılacak işlemler
GENELGE
2010/109
1- Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 21/7/2004 tarihli ve 25529 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanununun,
5 inci maddesinin birinci fıkrasının ‘Sigorta primi işveren paylarında indirim’ konulu (c) bendinde; “Bu Kanun uyarınca belgelendirilmiş kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları işçilerin, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 72 ve 73 üncü maddeleri uyarınca prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak şartıyla %50’si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak şartıyla %25’i, Hazinece karşılanır.
Bu bendin uygulanması ile yatırım veya işletmenin niteliği dikkate alınarak mükellefin çalıştırabileceği azamî işçi sayısına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir. ”
6 ncı maddesinde ise; “Bakanlık, bu Kanunun uygulanmasına yönelik tercih ve öncelikleri belirlemeye yetkilidir.
5 inci maddenin (b), (c) ve (d) bentlerindeki teşvik ve indirim unsurlarından yararlanan kültür yatırım ve girişimleri için başka bir teşvik mevzuatında da benzer teşvik ve indirimlerin bulunması halinde, yatırımcı veya girişimcinin lehine olan hükümler uygulanır.
Kültür yatırımı veya girişimlerine yönelik teşvik ve indirim unsurları ile bunlardan yararlanmaya yönelik diğer usul ve esaslar, Bakanlık ve ilgili bakanlıklar ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilatı müsteşarlıklarınca müştereken tespit edilir. ”
hükümleri yer almaktadır.
5225 sayılı Kanunun yukarıda bahsi geçen 5 inci ve 6 ncı maddelerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanan ve 14/7/2006 tarihli ve 26228 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kültür Yatırım ve Girişimlerine Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta Primi İşveren Payı ve Su Bedeli İndirimi İle Enerji Desteği Uygulamasına Dair Yönetmelikte açıklanmıştır.
Söz konusu Yönetmeliğin,
Sigorta Primi İşveren Payı İndirimi konulu 6 ncı maddesinde,
(1) Kurumlar vergisi mükellefi olan kültür belgeli yatırımcı veya girişimcilerin, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde fiilen çalıştıracakları işçilerin, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 72 ve 73 üncü maddeleri uyarınca prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren paylarının yatırım aşamasında üç yılı aşmamak üzere yüzde ellisi, işletme aşamasında yedi yılı aşmamak üzere yüzde yirmi beşi oranındaki tutar, Bakanlık Bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Bakanlık, sigorta primi işveren paylarına ilişkin indirim tutarlarını, Sosyal Güvenlik Kurumunun talep tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde öder.
(2) Sigorta primi işveren payı indiriminden yararlanabilmek için çalıştırılacak sigortalılara mahsus olarak düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 79 uncu maddesinde belirtilen süre ve şekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olması şarttır.
(3) Birinci fıkra hükmünün uygulanması ile kültür yatırım veya girişimlerinin nitelikleri dikkate alınarak işverence çalıştırılabilecek azami işçi sayısının belirlenmesiyle ilgili usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir. ”
Ortak esaslar başlıklı 10 uncu maddesinde ise,
“(1) Kanunda belirtilen teşvik uygulama süreleri, kültür belgesinin alındığı ve faaliyete başlandığı tarihten itibaren hesaplanır.
(2) Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (d) bentlerindeki teşvik ve indirim unsurlarından yararlanan kültür yatırım ve girişimleri için başka bir teşvik mevzuatında da benzer teşvik veya indirimlerin bulunması halinde, yatırımcı veya girişimcilerin lehine olan hükümler uygulanır.
(3) Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın izni ile devralanlar, devir tarihinden itibaren kalan süreler içinde bu Yönetmelik esaslarına göre teşvik ve indirimden yararlanırlar. Devredilen belgelerde belgenin ilk verildiği tarih ve eski belge numarası belirlenir.
(4) Aynı yatırımcı veya girişimcinin birden fazla belgeli yatırım veya girişiminin bulunması halinde, bu Yönetmelik çerçevesinde uygulanan teşvik ve indirimler her bir yatırım veya girişim için ayrı ayrı tespit edilir.
(5) Kültür belgesinin hükümsüz olması veya Bakanlıkça iptal edilmesi gibi haller nedeniyle yatırımcı veya girişimcilerin teşvik veya indirim hakkını kaybetmeleri halinde durum, Bakanlıkça on beş gün içinde uygulayıcı kurum ve kuruluşlara yazılı olarak bildirilir.
(6) Kültür yatırımı veya girişimlerine yönelik olarak bu Yönetmelikte düzenlenen teşvik ve indirim unsurları ile bunlardan yararlanmaya yönelik diğer usul ve esaslar, Bakanlık ve ilgili bakanlıklar ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilatı müsteşarlıklarınca müştereken tespit edilir.
denilmektedir.
5225 sayılı Kanuna ve anılan Kanunun 5 inci ve 6 ncı maddelerinin uygulanmasına ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığınca çıkartılan Yönetmeliğe istinaden sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/ sosyal güvenlik merkezlerimizce yapılacak olan işlemler ile uygulamanın usul ve esasları aşağıda açıklanmıştır.
2- Teşvik Kapsamına Giren İşyerleri
5225 sayılı Kanunda öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlerden, Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Yatırım Belgesi’ veya ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış olan işverenler yararlanabileceklerdir.
3- Kapsama Giren İşverenlerce Yapılacak Başvurunun Şekli ve Yeri
Kurumlar vergisi mükellefi olan ve Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Yatırım Belgesi’ veya ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış olan işverenler, işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine ‘Kültür Yatırım’ veya ‘Kültür Girişim Belgesi’ ile kurumlar vergisi mükellefi olduklarına ilişkin ilgili vergi dairesinden almış oldukları belgeyi dilekçe ekinde ibraz etmek suretiyle başvuruda bulunacaklardır.
Kapsama giren işverenlerce yapılan başvuru üzerine dilekçe ve eki belgeler sigorta primleri servisine intikal ettirilecektir. Sigorta primleri servis personeli tarafından gerekli inceleme yapıldıktan sonra, uygun görülmesi halinde, dilekçe ve eki belgeler sistem üzerinde gerekli tanımlamanın yapılmasını teminen mucip ekinde süpervizöre intikal ettirilecektir.
Süpervizörlerce, işveren sistemi ana menü üzerinden 9-1-3 nolu seçenekler işaretlenmek suretiyle erişilen TAHAKKUK/TAHSİLAT PARAMETRELERİ ekranı vasıtasıyla,
– Kültür Yatırım Belgesi almış olan işyerleri; Kültür Yatırımı Giriş,
– Kültür Girişim Belgesi almış olan işyerleri; Kültür Girişimi Giriş,
seçenekleri işaretlenmek suretiyle tanımlanacaktır.
4- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Düzenlenmesi
Sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/ sosyal güvenlik merkezlerimizce sisteme tanımlanmış olan işyerlerine ilişkin olarak düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri,
– Kültür Yatırım Belgesi almış olan işverenler için, 55225 sayılı kanun numarası
– Kültür Girişim Belgesi almış olan işverenler için, 25225 sayılı kanun numarası
seçilmek suretiyle Kuruma gönderilecektir.
Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrasına istinaden çıkartılan, İşverenlere Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğde, 5225 sayılı Kanunda öngörülen işveren hissesi sigorta prim teşvikinin 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinde öngörülen teşvik ve destekler kapsamında yer aldığı belirtilmiştir.
Dolayısıyla, 5225 sayılı Kanunda öngörülen işveren hissesi sigorta primi teşvikinden yararlanılabilmesi için, anılan Kanunda öngörülen şartların yanı sıra, 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrası uyarınca, işverenin, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının toplamının 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu gereğince 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarından fazla olmaması gerekmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmakla birlikte söz konusu borçları 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma veya taksitlendirme kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının toplamının 4857 sayılı Kanun gereğince 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarından fazla olmaması kaydıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini 55225/25225 sayılı kanun numarasını seçmek suretiyle gönderebileceklerdir.
Tecil ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde, söz konusu tebliğin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma işleminin bozulmasının ardından hesaplanan borcun tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde ödenmesi halinde, sigorta primi işveren hissesi teşvikinden usulüne uygun yararlanılmış sayılacaktır. Buna karşın tecil ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi ve bozma işleminin ardından hesaplanan borcun tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde borçların ödenmemesi halinde, daha önce yararlanılmış olan teşvik tutarları ilgililerden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Öte yandan, kapsama giren işverenlerin, 5225 sayılı Kanunda öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanabilmeleri için aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde Kuruma vermeleri gerekmektedir.
Bu nedenle, aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi geçirildikten sonra Kurumumuza verilmiş olması halinde, tahakkuk edecek sigorta primlerinin sigortalı ve işveren hisselerinin tamamı işverenlerden tahsil edilecektir.