Yatırımlarda Devlet Yardımları 2009/15199
Yürürlükten Kaldırıldı. İlgili Karar İçin Tıklayınız
16 Temmuz 2009 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27290
Karar Sayısı : 2009/15199
Ekli “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”ın yürürlüğe konulması; Yüksek Planlama Kurulu’nun 10/7/2009 tarihli ve 2009/23 sayılı Raporu üzerine, 14/5/1964 tarihli ve 474 sayılı Kanunun değişik 2 nci, 28/7/1967 tarihli ve 933 sayılı Kanunun 3/C, 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunun geçici 3 üncü, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Kanunun 5 inci, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kanunun 32/A, 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddeleri, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin (a) ve (d) bentleri ile 2/2/1984 tarihli ve 2976 sayılı Kanun hükümlerine göre, Bakanlar Kurulu’nca 14/7/2009 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kararın amacı, Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda öngörülen hedefler ile uluslararası anlaşmalara uygun olarak, tasarrufları katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirmek, üretimi ve istihdamı artırmak, yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak, uluslararası rekabet gücünü artıracak teknoloji ve araştırma-geliştirme içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımları özendirmek, doğrudan yabancı yatırımları artırmak, bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek, çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemektir.
Tanımlar
MADDE 2 – (1) Bu Kararın uygulanmasında;
a) Aracı kurum: Faiz desteğini uygulayacak kamu bankaları dâhil olmak üzere bankaları ve finansal kiralama şirketlerini,
b) Büyük ölçekli yatırım: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinde belirtilen 50 milyon Türk Lirasının üzerindeki yatırımlardan ek-3’te yer alan listede belirtilen yatırımları,
c) Muhasebe birimi: Hazine Müsteşarlığı İç Ödemeler Muhasebe Birimini,
ç) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
d) Teşvik belgesi:Yatırım teşvik belgesini,
e) Yatırım malı: Bina ve arsa hariç, teşvik belgesi kapsamındaki mal ve hizmet üretimi için kullanılan her tür makine, teçhizat, tesisat ve yatırımın cinsine bağlı olarak mefruşat gibi sabit harcamaları,
ifade eder.
Bölgeler ve destek unsurları
MADDE 3 – (1) Yatırım desteklerinin uygulanması açısından 28/8/2002 tarihli ve 2002/4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında yer alan İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması- Düzey 2 bölgeleri, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak ek-1’de belirtilen dört gruba ayrılmıştır. Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırım konuları her bir il grubunun yatırım potansiyeli ve rekabet gücü dikkate alınarak ek-2’de gösterildiği şekilde belirlenmiştir.
(2) Bu Karara ekli ek-4’teki listede yer alan; teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile aranan şartları sağlayamayan yatırım konuları hariç olmak üzere, 4 üncü maddede belirtilen asgarî sabit yatırım tutarının üzerindeki tüm yatırımlar, bölgesel ayrım yapılmaksızın gümrük vergisi muafiyeti ile katma değer vergisi (KDV) istisnasından yararlanırlar.
(3) Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar, ikinci fıkrada belirtilen destek unsurlarına ilave olarak;
a) I inci ve II nci bölgelerde;
1) Vergi indirimi,
2) Sigorta primi işveren hissesi desteği,
3) Yatırım yeri tahsisi,
- b) III üncü ve IV üncü bölgelerde;
1) Vergi indirimi,
2) Sigorta primi işveren hissesi desteği,
3) Yatırım yeri tahsisi,
4) Faiz desteği,
desteklerinden yararlanabilir.
(4) Büyük ölçekli yatırımlara;
a) Gümrük vergisi muafiyeti,
b) KDV istisnası,
c) Vergi indirimi,
ç) Sigorta primi işveren hissesi desteği,
d) Yatırım yeri tahsisi,
uygulanabilir.
(5) Yatırımların bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmesi için, makro ekonomik programlar, arz-talep dengesi, sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekir.
(6) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi düzenlenmez. Yatırımcının mükellefiyetlerini yerine getirmemesi hâlinde uygulanacak olan müeyyidelerden finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata tekabül eden bölümü kısmen veya tamamen finansal kiralama şirketlerine de uygulanır.
(7) Teşvik belgesi düzenlenmesine yönelik müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamına alınmaz.
Sabit yatırım tutarları ve asgarî kapasiteler
MADDE 4 – (1) Yatırımın, destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgarî sabit yatırım tutarının I inci ve II nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, III üncü ve IV üncü bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirası tutarında olması gerekir. Ancak, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel yatırımlar ile genel teşvik sisteminden yararlanacak yatırımların varsa ekli listelerde her bir konuya yönelik olarak belirlenen yukarıdaki tutarların üzerindeki asgarî sabit yatırım ve/veya asgarî kapasite şartlarını sağlaması gerekir.
(2) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata ait toplam tutarın her bir finansal kiralama şirketi için asgarî ikiyüzbin Türk Lirası olması gerekir.
(3) Bu Kararın 12 nci maddesi kapsamında sadece taşınma desteklerinden yararlanacak tesisler için asgarî sabit yatırım tutarı aranmaz.
Müracaat usulleri
MADDE 5 – (1) Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için;
a) Yatırımı gerçekleştirecek şirketi temsil ve ilzama yetkili kişilere ait imza sirküleri,
b) Şirketin nihaî durumunu gösterir Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi,
c) Bu Karara istinaden çıkarılacak tebliğde yer alan örneğe uygun Yatırım Bilgi Formu ile eki bilgi ve belgeler,
ç) Muhasebe birimi hesabına yatırılan ve ikinci fıkrada belirtilen meblağa ait makbuzun aslı,
d) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca Türkiye genelinde prim ve idarî para cezası bulunmadığına veya tecil ve taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına ve yapılandırmanın bozulmadığına dair Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden alınacak yazının aslı,
e) 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin eki listelerde yer alan yatırım konuları için ÇED olumlu kararı veya ÇED gerekli değildir kararı,
ile birlikte Müsteşarlığa müracaat edilir. Ancak, yabancı sermayeli yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel uygulamalar kapsamındaki yatırımlar ile araştırma ve geliştirme ile çevre yatırımları hariç olmak üzere sabit yatırım tutarı sekizmilyon Türk Lirasını aşmayan ve tebliğle belirlenecek imalat sanayi yatırımları için firmanın tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı sanayi odalarına da müracaat edilebilir.
(2) Teşvik belgesine ilişkin müracaat Müsteşarlığa yapılacak ise bütçeye irat kaydedilmek üzere muhasebe birimi hesabına dörtyüz Türk Lirası, sanayi odalarına yapılacak ise muhasebe birimi hesabına üçyüz Türk Lirası ile birlikte ilgili sanayi odası hesabına da yüz Türk Lirası yatırılır. Bu meblağlar hiçbir surette iade edilmez.
(3) İlgili sanayi odalarınca tebliğle belirlenen tamamlama ekspertiz ücretleri dışında, teşvik belgesi ile ilgili olarak yapılacak tüm işlemler için hiçbir ücret talep edilemez.
(4) Sanayi odalarına yapılacak müracaatların değerlendirme sonuçları, bu Karara istinaden çıkarılacak tebliğle belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde ilgili odaca Müsteşarlığa iletilir. Müsteşarlığın yapacağı nihaî değerlendirme sonucunda uygun görülen yatırımlar teşvik belgesine bağlanır.
(5) Müsteşarlık, gerekli görülen hâllerde ilave bilgi ve yatırımın konusuna bağlı olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış görüş, izin, ruhsat ve benzeri belgeleri istemeye yetkilidir.
Gümrük vergisi muafiyeti
MADDE 6 – (1) Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malları ile otomobil ve hafif ticarî araç yatırımlarında yatırım dönemi içinde kalmak kaydıyla, CKD aksam ve parçalarının ithali, gemi ve elli metrenin üzerindeki yat inşa yatırımları ile ilgili tekne kabuğu ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaftır.
(2) Makine ve teçhizat bedelinin yüzde beşini geçmemek kaydıyla yedek parçaların, otobüs, çekici (Euro normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç), treyler (frigorifik olanlar hariç), mobilya, motorbot, kamyon (off-road truck tipi karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar hariç), transmikser, beton santrali, forklift ve beton pompası ithal edilmesi hâlinde yürürlükteki İthalat Rejimi Kararında öngörülen oranlarda gümrük vergisi tahsil edilir.
(3) Bu Karar uyarınca düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında birinci fıkrada belirtilenler hariç ham madde, ara malı ve işletme malzemesi ithal edilemez. Ayrıca, binek aracı, inşaat malzemeleri, porselenden ve seramikten mamul sofra ve mutfak eşyası teşvik belgesi kapsamına alınmaz.
(4) Teşvik belgesi kapsamında, bölgesel ve sektörel kısıtlamalar gözönüne alınarak;
a) İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Maddelere İlişkin Tebliğ hükümleri uyarınca ithali mümkün olan makine ve teçhizatın (karayolu nakil vasıtaları hariç),
b) İthalat Rejimi Kararının 7 nci maddesi uyarınca ithaline izin verilen makine ve teçhizatın,
teşvik belgesi kapsamına alınması,
c) Kullanılmış komple tesisin Müsteşarlıkça proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülmesi hâlinde ithali,
uygun görülebilir.
(5) Tekstil, hazır giyim ve konfeksiyon yatırımlarına yönelik teşvik belgeleri kapsamında kullanılmış makine ve teçhizat ithal edilemez.
(6) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi düzenlenmeksizin yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak ithalat işlemleri yapılır. İthalat işlemleri ile ilgili olarak yatırımcı ile finansal kiralama şirketleri müteselsilen sorumludur.
(7) Teşvik belgesi almak üzere müracaat edilmiş, ancak teşvik belgesine bağlanmamış yatırımlara ilişkin makine ve teçhizatın ithaline, Müsteşarlığın görüşüne istinaden Gümrük Müsteşarlığınca gümrük vergisi ile katma değer vergisinin toplam tutarı kadar teminatın alınması suretiyle müsaade edilebilir. Teminatla ithalatta, bir defada verilecek teminat süresi azamî altı aydır. Teminat süresi içinde kesin ithalat için gerekli işlemler tamamlanmamış ise, süre uzatımı için Gümrük Müsteşarlığına müracaat edilir. Teminatın başlangıç tarihi, eşyanın serbest dolaşıma giriş tarihidir. Yatırımcının, teminatın çözümü için teminat süresi içinde teşvik belgesi ve eki ithal makine ve teçhizat listesi ile birlikte Gümrük Müsteşarlığına müracaat etmesi gerekir. Aksi takdirde, teminat irat kaydedilir.
Katma değer vergisi istisnası
MADDE 7 – (1) 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesi kapsamında uygun görülen makine ve teçhizatın ithali ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilir.
Faiz desteği
MADDE 8 – (1) Talep edilmesi hâlinde, bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli kredilerin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının;
a) III üncü bölgede yapılacak yatırımlarda Türk Lirası cinsi kredilerin üç puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerin bir puanı,
b) IV üncü bölgede yapılacak yatırımlarda Türk Lirası cinsi kredilerin beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerin iki puanı,
c) Bölge ayrımı yapılmaksızın araştırma ve geliştirme yatırımları ile doğrudan ticarî mal üretimine yönelik olmayan, mevcut veya gerçekleştirilecek tesisin katı, sıvı veya gaz gibi atıklarının temizlenmesi veya yok edilmesine yönelik çevre yatırımlarında ise Türk Lirası cinsi kredilerin beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerin iki puanı,
Müsteşarlıkça da uygun görülmesi hâlinde azamî ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir.
(2) Faiz desteği içeren teşvik belgelerine konu yatırımlardan finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek olanlar için de faiz ödemelerini içeren itfa planı yapılması kaydıyla aynı şartlarla faiz desteği öngörülebilir.
(3) Proje bazında bütçe kaynaklarından karşılanabilecek yatırım kredisi için azamî faiz desteği miktarı; araştırma ve geliştirme ve çevre yatırımları için üçyüzbin Türk Lirasını, III üncü ve IV üncü bölgelerde yapılacak yatırımlar için beşyüzbin Türk Lirasını geçemez.
(4) Döviz kredisi ile gerçekleştirilecek yatırımlarda faiz desteği uygulaması, vade tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınarak yapılır.
(5) Kullanılmış makine ve teçhizat için ve kamu iktisadi teşebbüsleri dâhil kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının yapacağı yatırımlar için faiz desteği öngörülmez. Ayrıca, diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca kullandırılan veya kamu kaynaklarından sübvanse edilen krediler için de faiz desteği uygulanmaz.
(6) Aynı teşvik belgesi kapsamındaki yatırım için faiz desteği uygulamasına yönelik olarak birden fazla banka talepte bulunamaz veya finansal kiralama işlemi yapılamaz.
(7) Kullanılan kredilerin faiz, kâr payı veya ana paralarının firma tarafından itfa planlarında belirtilen sürelerde ilk defa geri ödenmemesi hâlinde, bu durum ilgili aracı kurumlar tarafından en kısa sürede Müsteşarlığa bildirilir ve Müsteşarlıkça faiz desteği ödemeleri durdurulur. Yatırımcının kredi geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirdiğinin daha sonra ilgili aracı kurumca Müsteşarlığa bildirilmesi hâlinde, bildirimi takip eden dönemler için faiz desteği ödemeleri başlangıçta öngörülen ödeme tarihlerinde herhangi bir uzatmaya gidilmeksizin tekrar başlatılır. Kredi geri ödemesine ait yükümlülüklerin yeniden aksaması hâlinde faiz desteği ödemesine son verilir.
(8) Teşvik belgesi kapsamı yatırımın başka bir yatırımcıya devredilmesi durumunda, devralan yatırımcının teşvik belgesinde faiz desteğinin öngörülmüş olması ve aracı kurumca da uygun görülmesi hâlinde, yeni yatırımcı için eski itfa planındaki vade, faiz desteği miktarı ve benzeri şartlar değiştirilmeksizin bakiye kredi için düzenlenecek yeni itfa planına göre faiz desteği ödenmesine devam edilir. Aksi takdirde, devredilen makine ve teçhizata yönelik faiz desteği uygulaması durdurulur.
(9) Teşvik belgesinin herhangi bir nedenle iptal edilmesi hâlinde yararlanılan faiz desteği tutarı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir.
(10) Aracı kurum, faiz desteğine esas olan kredinin teşvik belgesi kapsamındaki harcamalar için kullandırılmasıyla yükümlüdür. Kredinin amacı dışında kullanıldığının tespiti hâlinde bankaca, Müsteşarlıkça kullandırılan faiz desteği tutarına ilgili bankanın bu kapsamdaki krediye uygulanan faiz oranı uygulanmak suretiyle tespit edilecek meblağın, finansal kiralama şirketlerince ise itfa planında belirtilen toplam faiz desteği miktarının beş iş günü içerisinde bütçeye gelir yazılmak üzere muhasebe birimi hesabına yatırılması gerekir. Aksi takdirde söz konusu meblağlar Müsteşarlıkça;
a) Bankalar için, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki karşılık hesabından virman yapılmak veya diğer hukukî yöntemler kullanılarak,
b) Finansal kiralama şirketleri için ise 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak,
geri alınır.
(11) Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan, bu maddede belirtilen değerleri bir katına kadar artırmaya ve yüzde yetmişbeş oranında azaltmaya yetkilidir.
Sigorta primi işveren hissesi desteği
MADDE 9 – (1) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlardan, teşvik belgesinde kayıtlı istihdam öngörüleri ile tutarlı olmak kaydıyla;
a) Komple yeni yatırımlarda, işletmeye geçiş tarihinden itibaren sağlanan,
b) Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen,
Bölgeler | 31/12/2010 tarihine kadar başlanılan yatırımlar | 31/12/2010 tarihinden sonra başlanılan yatırımlar |
I | 2 yıl | – |
II | 3 yıl | – |
III | 5 yıl | 3 yıl |
IV | 7 yıl | 5 yıl |
istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgarî ücrete tekabül eden kısmı aşağıda belirtilen sürelerde Hazinece karşılanır.
(2) 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanun kapsamındaki desteklerden yararlanmakta olan işletmeler için, bu Karar kapsamında ayrıca prim desteği uygulanmaz. Ancak, söz konusu işletmelerde bu Karara istinaden düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlara istinaden oluşacak ilave istihdam için de prim desteği uygulanır.
(3) İşveren hissesine ait primlerin karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarın Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı ödemiş olması şarttır. İşveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi hâlinde, Hazineden Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilir.
(4) Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak aktarımlarla ilgili usul ve esaslar, Müsteşarlık tarafından belirlenir.
Vergi indirimi
MADDE 10 – (1) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aşağıda belirtilmiştir.
Bölgesel Uygulama | Büyük Ölçekli Yatırımlar | |||
Bölgeler | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) |
I | 10 | 25 | 25 | 25 |
II | 15 | 40 | 30 | 40 |
III | 20 | 60 | 40 | 60 |
IV | 25 | 80 | 45 | 80 |
(2) Ancak, teşvik belgesi kapsamında 31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması hâlinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanır.
Bölgesel Uygulama | Büyük Ölçekli Yatırımlar | |||
Bölgeler | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) |
I | 20 | 50 | 30 | 50 |
II | 30 | 60 | 40 | 60 |
III | 40 | 80 | 50 | 80 |
IV | 60 | 90 | 70 | 90 |
(3) İndirilen kurumlar vergisi veya gelir vergisi tutarı yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli vergi uygulamasına devam edilir.
(4) Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamaz.
(5) 5520 sayılı Kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar ve iş ortaklıkları ile 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar, indirimli kurumlar vergisi veya gelir vergisi uygulamasından yararlanamaz.
(6) İndirimli oranlar stopaj suretiyle yapılan vergilendirmede uygulanmaz.
Yatırım yeri tahsisi
MADDE 11 – (1) 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesi hükmü çerçevesinde Müsteşarlıkça teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
(2) Bu Kararın 10 uncu maddesinin beşinci fıkrası hükmü, yatırım yeri tahsisinde de uygulanır.
Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine taşınma desteği
MADDE 12 – (1) Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde I inci ve II nci bölgelerdeki illerde faaliyette bulunan işletmelerin IV üncü bölgedeki illere 31/12/2010 tarihine kadar bütünüyle taşınması ve en az elli kişilik istihdam sağlanması hâlinde bu tesisler için;
a) 5520 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca kurumlar vergisi veya gelir vergisi beş yıl süreyle yüzde yetmişbeş oranında indirimli olarak uygulanır,
b) Bu Kararda belirtilen esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir,
c) Çalışanların asgarî ücrete tekabül eden sigorta primi işveren hissesinin tamamı taşınma tarihinden itibaren beş yıl süre ile bütçeden karşılanır.
(2) Tesislerin taşınma işleminin 2009 yılı sonuna kadar tamamlanması hâlinde taşınma giderleri bütçeden karşılanabilir.
(3) Bu Kararın 10 uncu maddesinin altıncı fıkrası hükmü taşınma desteği için de uygulanır.
Odalarca yapılacak işlemler
MADDE 13 – (1) Sanayi odalarınca yapılan değerlendirme sonucunda uygun görülen teşvik belgeleri Müsteşarlığa gönderilir. Müsteşarlıkça da uygun görülen teşvik belgeleri onaylanarak ilgili odalara iade edilir.
(2) Bu Kararın 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendi ile 15 inci maddesi dışındaki diğer tüm işlemler, teşvik belgesini düzenleyen ilgili sanayi odasınca sonuçlandırılır. Tamamlama vizesi işlemi yapılan teşvik belgesi kapsamındaki yatırımın gerçekleşme değerleri tebliğle belirlenecek formatta Müsteşarlığa bildirilir. Müsteşarlığın uygun görüşü alınmadan tamamlama vizesi işlemleri tekemmül etmiş sayılmaz.
(3) Sanayi odaları, teşvik belgeleri ile ilgili yapılacak işlemleri için kadrolarında tam süreli olarak çalışan yeterli teknik personel bulundurmak ve işlemleri bu personel ile yürütmek zorundadır.
(4) Bu Karar hükümlerine aykırı davrandığı veya tamamlama vizesi ekspertiz işlemi dışında diğer işlemler için ücret aldığı tespit edilen sanayi odalarına görev verilmez.
Bütçeden yapılacak ödemeler
MADDE 14 – (1) Yatırımların desteklenmesi için her yıl bütçe kanunu ile ayrılan ödenek çerçevesinde ilgili mevzuatında öngörülen usul ve esaslar uyarınca aşağıda belirtilen ödemeler yapılabilir:
a) Bu Karar uyarınca yapılacak ödemeler.
b) Önceki dönemlere ait ilgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca ödenmesi gereken yatırım ve işletme kredilerine ait bakiye tutarlar.
c) Yatırımlarda Devlet yardımları ile ilgili olarak daha önceki kararlarda belirtilen hükümler çerçevesinde ödenmesi gereken destek unsurlarına ait tutarlar.
ç) Teşvik belgesi müracaatı ve zayi olan belgelerle ilgili olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan tutarlardan sehven fazla yatırılması nedeniyle iade edilmesi gereken tutarlar.
d) Yatırımlarda Devlet yardımları ile ilgili olarak açılmış davaların aleyhe sonuçlanması sonucu geri verilmesi gereken tutarlar ile mahkeme ve icra masrafları gibi giderler.
(2) Müsteşarlıkça yapılacak ödemeler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aracılığıyla gerçekleştirilir.
Devir, satış, ihraç ve kiralama
MADDE 15 – (1) Yatırım tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın, devir, satış, ihraç veya kiralanması, söz konusu yatırım mallarının teminini müteakip beş yılı doldurmuş olması hâlinde serbesttir. Ancak, söz konusu satışların işletmenin asgarî beş yıl süre ile faaliyette bulunmasını engelleyecek mahiyet taşımaması gerekir.
(2) Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımını tamamlamış ancak tamamlama vizesi yaptırılmamış yatırımlarla ilgili makine ve teçhizatın, teminini müteakip beş yıl geçtikten sonra satışının yapılmış olması hâlinde, işletmenin asgarî beş yıl süreyle faaliyette bulunmuş olması şartıyla, Müsteşarlıkça herhangi bir müeyyide uygulanmaksızın tamamlama vizesi yapılabilir.
(3) Tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın beş yılını doldurmamış makine ve teçhizatın yatırımın bütünlüğünün bozulmaması kaydıyla veya bütünü ile birlikte;
a) Teşvik belgeli bir başka yatırım için devri,
b) Teşvik belgesi olmayan bir başka yatırımcıya satışı,
c) İhracı,
ç) Kiralanması,
Müsteşarlığın iznine tabidir.
(4) Tamamlama vizesi yapılmamış veya tamamlama vizesi yapılmış olmakla birlikte beş yılını doldurmamış makine ve teçhizata satış izni verilebilmesi için yatırımın bütünlüğünün bozulmaması şartı aranır. Bu tür durumlarda satış izni verilen makine ve teçhizata uygulanan destekler tahsil edilmez. Ancak yatırımcının teşvik belgesinin satış iznini müteakip diğer nedenlerle iptali hâlinde izin verilen makine ve teçhizata uygulanan destekler de ilgili mevzuatı çerçevesinde kısmen veya tamamen geri alınır.
(5) Beş yıllık süreyi doldurmamış makine ve teçhizatın tamamlama vizesinin yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın izinsiz satıldığının tespit edilmesi hâlinde satışı yapılan makine ve teçhizat ile ilgili tahsil edilmeyen gümrük vergisi ve KDV ile varsa indirimli kurumlar vergisi veya gelir vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan destekler ilgili mevzuatı çerçevesinde tahsil edilir. Satış dolayısıyla yatırım tutarında meydana gelen azalma nedeniyle kullanılabilecek azamî kredi tutarında da azalma oluşması durumunda fazladan kullanılan krediye tekabül eden faiz desteği 8 inci madde çerçevesinde, vadeli ithalat ile kredi kullanımında tahsil edilmeyen Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi ise ilgili mevzuatı çerçevesinde geri alınır.
(6) Teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, üretilecek mal veya hizmetlerin teşvik belgesi sahibi yatırımcı tarafından satın alınması koşuluyla diğer bir yatırımcıya herhangi bir ücret alınmaksızın geçici olarak verilmesi veya kiralanması Müsteşarlığın iznine tabidir.
(7) Teşvik belgesi kapsamında yer alan yatırımlardan tamamlama vizesi ve belgede kayıtlı özel şartların vizesi yapılabilecek durumda olan firmaların cebrî icra takiplerine konu olması veya iflas masasına girmesi durumunda; yatırımcı, icra organı veya iflas organı tarafından icra ile satışın veya iflasın kesinleşme tarihinden önce talep edilmesi hâlinde, Müsteşarlıkça teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılabilir. Ancak, satışın kesinleşmesi hâlinde kesinleşme tarihi itibarıyla varsa satış için gerekli süreleri doldurmamış olan makine ve teçhizata yönelik olarak yararlanılan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir.
(8) Yatırımcı firmanın ilgili kanun hükümlerine göre tasfiyeye girmesi hâlinde de firmanın, ilgili tasfiye kurulunun veya organının talebi üzerine yedinci fıkra hükümlerine göre işlem yapılabilir.
Yatırımların nakli
MADDE 16 – (1) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımların, işletmeye geçiş tarihinden itibaren asgarî beş yıl süre ile bulunduğu bölgede faaliyette bulunması gerekir. Ancak, Müsteşarlıktan izin alınmak ve yatırım konusunun taşınılacak bölgede desteklenecek konular arasında yer alması kaydıyla diğer bölgelere taşınılabilir. Sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesi daha yüksek bölgelere veya ilgili yatırım konusunun desteklenmediği bölgelere taşınmalarda, fazladan yararlanılan destekler ilgili mevzuatı çerçevesinde geri alınır. İşletmeye geçiş tarihinden itibaren beş yıllık süre ile bulunduğu bölgede faaliyette bulunan yatırımların diğer bölgelere taşınması serbesttir. Ancak bu durumda, varsa taşınma tarihinden itibaren bakiye yatırıma katkı tutarı için indirimli kurumlar vergisi veya gelir vergisi uygulaması yapılmaz.
(2) Beş yıllık süreyi doldurmuş ancak tamamlama vizesi yaptırılmamış yatırımlar için, taşınma öncesinde Müsteşarlığa müracaat edilerek tamamlama vizelerinin yaptırılması gerekmektedir. Bu tür yatırımlara taşınma sonrasında da yer değişikliği izni verilebilir. Ayrıca, genel teşvik sisteminden yararlanan yatırımların yer değişikliği talepleri, yatırım dönemi de dâhil olmak üzere Müsteşarlıkça değerlendirilerek proje bazında sonuçlandırılır.
Yatırımın süresi ve tamamlama vizesi
MADDE 17 – (1) Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımların proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda öngörülen sürede gerçekleştirilmesi esastır. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi hâlinde, teşvik belgesinde kayıtlı ilk sürenin yarısı kadar ek süre verilebilir. İlgili mevzuatı gereği kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi diğer belgelerin temini veya kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamaları sonucu firmaların faaliyetlerini durdurmalarından veya yürütememelerinden kaynaklanan süre nedeniyle, yatırımın verilen ek süreler de dâhil belgede kayıtlı yatırım süresi sonuna kadar gerçekleştirilemediğinin yatırımcılar tarafından tevsik edilmesi hâlinde veya tebliğle belirlenecek mücbir sebep veya fevkalade hâl durumlarında Müsteşarlıkça proje bazında ek süre verilebilir.
(2) Öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip altı ay içinde yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için, teşvik belgesini düzenleyen merciye veya Müsteşarlığa müracaat edilmesi gerekir. Bu süre içinde müracaat edilmemesi hâlinde, Müsteşarlık resen tamamlama vizesi işlemlerini başlatabilir.
(3) Müsteşarlıkça uygun görülmesi hâlinde, yatırımların tamamlama vizesi işlemleri için ticaret ve sanayi odaları, sanayi odaları, ticaret odaları, deniz ticaret odaları, bankalar veya yatırımın bulunduğu il valiliği görevlendirilebilir.
(4) Yatırımların öngörülen süre içinde tamamlanamaması veya 4 üncü maddede belirtilen asgarî yatırım tutarlarına uyulmaması hâlinde, teşvik belgeleri iptal edilerek veya kısmî olarak müeyyide uygulanarak, sağlanmış olan destek unsurları ilgili mevzuat çerçevesinde yatırımcılardan geri alınır.
Belge zayii
MADDE 18 – (1) Teşvik belgesi veya eki belgelerin zayi olması nedeniyle yatırımcı tarafından yeniden tasdikinin talep edilmesi durumunda, bütçeye irat kaydedilmek üzere tasdiki istenilen her bir belge için muhasebe birimi hesabına üçyüz Türk Lirası yatırılır. Söz konusu meblağ hiçbir surette iade edilmez.
Uygulama
MADDE 19 – (1) Teşvik belgesinde öngörülen destek unsurlarının ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından uygulanması zorunludur.
(2) Müsteşarlık, tebliğler ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bu Karar kapsamındaki uygulamaya yönelik bazı işlemlerin yürütme yetkisini diğer kurum ve kuruluşlara devredebilir.
(3) Müsteşarlık, bu Kararın uygulanmasını teminen; makro ekonomik politikalar ve gelişen şartları gözönünde bulundurarak gerekli tedbirleri almaya, gerekli düzenlemeleri yapmaya, çeşitli kurum ve kuruluşlara verilecek görevlere ilişkin usul ve esasları tebliğler ile belirlemeye, ilgili kuruluşlardan bilgi istemeye, bu Kararda öngörülen hâller dışında kalan özel durumları inceleyip sonuçlandırmaya, mücbir ve haklı sebeplerin varlığı hâlinde teşvik belgesi ile ilgili gerekli işlemleri yapmaya, yatırımlarda öngörülen şartlara uyulup uyulmadığını denetlemeye ve denetim sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almaya, belgelerde tahrifat yapan, yanlış ve yanıltıcı bilgi ve belge veren yatırımcıların işlemlerini sınırlamaya, teşvik belgelerini iptal etmeye veya teşvik belgesi kapsamında sağlanan destek unsurlarına yönelik kısmen veya tamamen müeyyide uygulamaya yetkilidir.
(4) Bu Kararda yer alan destek unsurlarının uygulanmasında ortaya çıkacak tereddüt ve ihtilaflarda Müsteşarlığın görüşü doğrultusunda işlem tesis edilir.
Düzenleme yetkisi
MADDE 20 – (1) Bu Kararın 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde belirtilen yatırıma başlama ile Kararın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça yayımlanacak tebliğler ile belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 21 – (1) 28/8/2006 tarihli ve 2006/10921 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar yürürlükten kaldırılmıştır.
Sonuçlandırılmamış müracaatlar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kararın yayımı tarihinden önce sonuçlandırılmamış müracaatlar, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, yeni teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaatlar, talep edilmesi hâlinde bu Karara istinaden değerlendirilebilir.
Daha önceki kararlara ilişkin uygulama
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri ile ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin dayandığı karar ve ilgili diğer kararlar çerçevesinde devam olunur.
(2) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında devam etmekte olan yatırımların, bu Kararda öngörülen ilgili yatırım konusuna ait asgarî kapasiteleri ve bakiye kısımlarının asgarî yatırım tutarını sağlaması hâlinde, yatırımların bakiye kısımlarına bu Kararın lehe gelen hükümleri uygulanmak üzere yeni teşvik belgesi düzenlenebilir.
(3) Bu Kararın 15 inci maddesinin ikinci fıkrası, bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlüğe giren kararlara göre düzenlenmiş teşvik belgelerine de uygulanır. Bu hüküm, iptal edilmiş ancak ilgili kurumlarca müeyyide uygulanmamış veya müeyyide uygulanmasına rağmen henüz tahsil edilmemiş teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlar için de geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (1) Bu Karar hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
EK-1
YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARINDA BÖLGELER
I.Bölge | II.Bölge | III.Bölge | IV.Bölge |
TR10
İstanbul |
TR22
Balıkesir Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç)
|
TR52
Konya Karaman |
TR82
Kastamonu Çankırı Sinop |
TR21
Tekirdağ Edirne Kırklareli |
TR32
Aydın Denizli Muğla |
TR63
Hatay Kahramanmaraş Osmaniye |
TR90
Trabzon Ordu Giresun Rize Artvin Gümüşhane
|
TR31
İzmir |
TR61
Antalya Isparta Burdur |
TR71
Kırıkkale Aksaray Niğde Nevşehir Kırşehir
|
TRA1
Erzurum Erzincan Bayburt |
TR41
Bursa Eskişehir Bilecik |
TR62
Adana Mersin |
TR33
Manisa Afyonkarahisar Kütahya Uşak
|
TRA2
Ağrı Kars Ardahan Iğdır |
TR42
Kocaeli Sakarya Düzce Bolu Yalova |
TR72
Kayseri Sivas Yozgat |
TRB2
Van Muş Bitlis Hakkari |
|
TR51 Ankara |
TR81 Zonguldak Karabük Bartın |
TRB1 Malatya Elazığ Bingöl Tunceli |
|
TR83 Samsun Tokat Çorum Amasya
|
TRC2 Şanlıurfa Diyarbakır |
||
TRC1
Gaziantep Adıyaman Kilis |
TRC3
Mardin Batman Şırnak Siirt
|
||
TR22
Çanakkale İli Bozcaada, Gökçeada İlçeleri |