30 Haziran 2009 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27274
Başbakanlık (Gümrük Müsteşarlığı)’tan:
MADDE 1 – 31/5/2002 tarihli ve 24771 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (u) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“ü) Grup ihracatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini,
v) Grup imalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmayı,
y) Grup ithalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini,
z) Ertelenmiş kontrol: Risk kriterlerine göre, belge kontrolü veya fiziki muayene yapılmadan teslim edilen eşyanın tesliminden sonra gümrük beyannamesi ile ticari belge ve verileri incelenerek gerektiğinde eşyanın fiziki muayenesinin imalathane, fabrika, özel depo, işyeri ve benzeri yerlerde yapılmasını,”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin birinci kısmının ikinci bölümünden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiştir.
“ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Onaylanmış Kişi Statüsü
Onaylanmış kişi statüsü verilebilecek kişiler
MADDE 17/A – Gümrük mevzuatı kapsamında gümrük işlem ve uygulamalarının kolaylaştırılması amacıyla belirlenen basitleştirilmiş usul, uygulama ve yetkilerden yararlanmak üzere 17/B ve 17/C maddelerinde belirlenmiş koşulları sağlayan, Türkiye gümrük bölgesinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilere talep etmeleri halinde A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilir.
Resmi daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait müesseselerce onaylanmış kişi statüsü talep edilmesi durumunda 17/B ve 17/C maddelerinde belirtilen genel ve özel koşullar aranmaz.
Onaylanmış kişi statüsü için gereken genel koşullar
MADDE 17/B – Onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerce aşağıda belirtilen koşulların tamamının sağlanması gerekir:
a) Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının; devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, güveni kötüye kullanma (emniyeti suistimal), hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli (dolanlı) iflas, yalan tanıklık (yalan yere şahadet), suç uydurma (suç tasnii) ve iftira suçları ile ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa; vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından 213 sayılı Vergi Usul Kanununa; mülga 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, mülga 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ile 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna muhalefetten kesinleşmiş cezası bulunmaması,
b) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere,her bir dönem içerisinde vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle, haklarında 234 ila 238 inci maddeler uyarınca 241 inci maddenin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı toplam sayısının, beşten fazla olmak koşuluyla, her bir dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının yüzde birini aşmaması,
c) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, her bir dönem içerisinde vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle, haklarında 234 ila 238 inci maddeler uyarınca 241 inci maddenin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasının yirmi beş katını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı sayısı ve yine aynı tutardaki usulsüzlük cezasının yüz katını aşan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 51 inci maddesi ve4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 16 ncı maddesi uyarınca düzenlenmiş ceza kararı sayısı toplamlarının, ikiden fazla olmak koşuluyla, her bir dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının binde üçünü aşmaması,
ç) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, her bir dönem içerisinde gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle haklarında 239, 240 ve 241 inci maddeler uyarınca aynı 241 inci maddenin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı toplam sayısının, ondan fazla olmak koşuluyla, her bir dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının yüzde ikisini aşmaması,
d) Gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu bulunmaması,
e) Vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması,
f) İlgili mevzuat uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmaması,
g) İhracatçılar için, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre, Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince ilgili mevzuatı çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması,
ğ) Dış ticaret sermaye şirketleri, grup ihracatçıları, grup ithalatçıları, Ar-Ge merkezi belgesine sahip kişiler ile bakım onarım faaliyeti yürüten ticari hava taşımacılığı şirketleri hariç imalatçı olması,
h) Başvuru yılından önceki iki yıl esas alınmak suretiyle, mali yapısının yeminli mali müşavir tarafından incelenerek, Müsteşarlıkça belirlenecek formata uygun olarak düzenlenecek raporla olumlu görüşle sonuca bağlanmış olması,
Birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında, 67 nci maddenin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, aynı beyannameye ilişkin düzenlenmiş birden fazla ceza kararı bir ceza kararı sayılır.
Grup ihracatçıları veya grup ithalatçıları tarafından yapılan başvurularda, dış ticaret işlemlerinde adlarına aracılık yapıldığı bildirilen grup imalatçıları tarafından birinci fıkranın (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan koşulların sağlanması gerekir.
Grup imalatçısı tarafından yapılan başvurularda 17/C maddesinin dördüncü fıkrasının uygulandığı durumlarda aynı maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarının (a) bentlerinde belirtilen özel koşulun sağlanmasında ihracat tutarları göz önünde bulundurulan grup ihracatçısı ya da ihracatçıları tarafından birinci fıkranın (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan koşulların tamamının sağlanması gerekir.
17/C maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinin üçüncü alt bendinde belirtilen koşulu sağlayan kişilerce yapılan C sınıfı statü belgesi başvurularında birinci fıkranın (g) ve (h) bentlerinde sayılan koşullar aranmaz.
Onaylanmış kişi statüsü için gereken özel koşullar
MADDE 17/C – A sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 17/B maddesinde belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki özel koşulları da sağlaması gerekir:
a) Dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması:
1) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari yirmi beş milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari yüz milyon ABD doları tutarında olması.
b) Başvuru tarihinden geriye dönük bir ay içinde en az iki yüz elli işçi istihdam ediyor olması.
B sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 17/B maddesinde belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki özel koşulları da sağlaması gerekir:
a) Dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması:
1) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari beş milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari yirmi milyon ABD doları tutarında olması.
b) Başvuru tarihinden geriye dönük bir ay içinde en az yüz işçi istihdam ediyor olması.
C sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 17/B maddesinde belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki özel koşulları da sağlaması gerekir:
a) Dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması:
1) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari iki milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari sekiz milyon ABD doları tutarında olması,
3) Başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde asgari yirmi beş milyon ABD doları tutarında sabit sermaye yatırımı yapmış olması.
b) Başvuru tarihinden geriye dönük bir ay içinde en az otuz işçi istihdam ediyor olması.
Dış ticaret sermaye şirketleri ve/veya grup ihracatçısı aracılığıyla ihracat yapılması durumunda, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince onaylı belgede kayıtlı ihracat tutarlarından dış ticaret sermaye şirketleri ve/veya grup ihracatçısı aracılığıyla yapıldığı tespit edilen ihracat tutarları da imalatçı kişinin ihracatı olarak kabul edilir ve imalatçı kişinin başvurusunda dikkate alınır.
Dış ticaret sermaye şirketleri için birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda sayılan özel koşullar aranmaz.
Grup ihracatçıları ve grup ithalatçıları için birinci, ikinci ve üçüncü fıkraların (b) bentlerinde belirtilen özel koşul aranmaz. Ancak, grup ihracatçıları veya grup ithalatçıları tarafından yapılan başvurularda, dış ticaret işlemlerinde adlarına aracılık yapıldığı bildirilen grup imalatçıları tarafından birinci, ikinci ve üçüncü fıkraların (b) bendinde yer alan koşulun sağlanması zorunludur. Bu koşulun sağlanmasında, grup imalatçılarının sigortalı çalışan sayıları toplamı dikkate alınır.
Onaylanmış kişi statü belgesi sahibinin, devir veya birleşme suretiyle tüzel kişiliğinin sona ermesi durumunda yeni kurulan ya da onaylanmış kişi statü belgesi sahibi firmayı devralan tüzel kişiliğin onaylanmış kişi statü belgesi talebinin bu madde uyarınca özel koşullar açısından değerlendirilmesinde talep halinde tüzel kişiliği sona eren firmanın dış ticaret performansı da dikkate alınır. Bu durumda tüzel kişiliği sona eren firmanın 17/B maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde yer alan ihlallere ilişkin ceza kararı sayıları da statü belgesi talebinde bulunan kişi adına düzenlenmiş ceza kararları ile birlikte değerlendirilir.
Onaylanmış kişi statü belgesi ve kapsamı
MADDE 17/Ç – Onaylanmış kişi statüsü verilen gerçek ve tüzel kişilerce gümrük mevzuatı kapsamında gümrük işlem ve uygulamalarının kolaylaştırılması amacıyla belirlenen basitleştirilmiş usul, uygulama ve yetkilerden adlarına düzenlenen onaylanmış kişi statü belgesi aracılığıyla yararlanılır.
Onaylanmış kişi statü belgesi almak için yapılacak başvuru, aranacak belgeler ve onaylanmış kişi statü belgesinin düzenlenme şekli, geçerlilik süresi, yenilenmesi ve değiştirilmesine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü sahipleri tarafından, adlarına düzenlenen onaylanmış kişi statü belgesi kapsamında yararlanılacak hak ve yetkiler ile söz konusu hak ve yetkilere ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.
Kendilerine A sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilen kişiler, B ve C sınıfı onaylanmış kişi statüsü sahiplerine tanınan hak ve yetkilerden; B sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilen kişiler ise, C sınıfı onaylanmış kişi statü sahiplerine tanınan hak ve yetkilerden yararlanabilirler.
Onaylanmış kişi statü belgesi sahiplerince Müsteşarlıkça belirlenecek usul ve esaslar dahilinde, gümrük ve dış ticaret mevzuatına aykırı hareket edilmesi durumunda adlarına düzenlenen onaylanmış kişi statü belgesi kapsamında yararlanılan hak ve yetkiler geri alınabilir veya askıya alınabilir.
17/B maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan kişiler hakkında aynı bentte sayılan kanunlar uyarınca başlatılan inceleme ve soruşturma sonucunda suç duyurusunda bulunulduğunun ve buna ilişkin olarak ilgili Cumhuriyet savcılığı tarafından yürütülmekte olan soruşturma sürecinin veya kovuşturma sürecinin devam ettiğinin öğrenilmesi halinde onaylanmış kişi statü belgesi kapsamında yararlanılan hak ve yetkiler geri alınabilir veya askıya alınabilir.
Beşinci ve altıncı fıkralar uyarınca onaylanmış kişi statü belgesi kapsamı hak ve yetkilerin geri alınması ve askıya alınması işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.
Onaylanmış kişi statü belgesinin askıya alınması, geri alınması ve iptali
MADDE 17/D – Onaylanmış kişi statü belgesinin geçerlilik süresi içinde gümrük işlemlerinden veya gümrük cezalarından doğan herhangi bir kamu alacağının, süresi içinde ödenmediğinin tespit edilmesi durumunda söz konusu onaylanmış kişi statü belgesi, kesinleşmiş gümrük vergisi ve/veya ceza borcu ödenene kadar askıya alınır. Kişi, onaylanmış kişi statü belgesinin askıya alındığı tarihten itibaren bu belge kapsamındaki hak ve uygulamalardan yararlandırılmaz.
Onaylanmış kişi statü belgesinin düzenlenme tarihini takip eden on iki aylık dönem içinde 17/B maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen genel koşullardan herhangi birinin veya belgenin geçerlilik süresi içinde aynı fıkranın diğer bentlerinde belirtilen genel koşullardan herhangi birinin ortadan kalktığının öğrenilmesi ya da belge sahibince talep edilmesi halinde, onaylanmış kişi statü belgesi geri alınır.
Adlarına onaylanmış kişi statü belgesi düzenlenen kamu kuruluşlarından 17/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen koşulu kaybettiği öğrenilenlerin onaylanmış kişi statü belgesi geri alınır.
Kişi, onaylanmış kişi statü belgesinin geri alındığı tarihten itibaren bu belge kapsamındaki hak ve uygulamalardan yararlandırılmaz.
Yanlış veya eksik bilgilere veya sahte belgelere dayanılarak verildiği anlaşılan onaylanmış kişi statü belgesi iptal edilir. Onaylanmış kişi statü belgesinin iptal edildiği durumda, bu belge kapsamındaki yetki ve uygulamalar, onaylanmış kişi statü belgesinin düzenlendiği tarih itibariyle geçersiz sayılır. Adına düzenlenmiş onaylanmış kişi statü belgesi bu fıkra uyarınca iptal edilmiş kişilere iptal tarihinden itibaren 2 yıl süreyle onaylanmış kişi statüsü verilmez.
Onaylanmış kişi statü belgesinin askıya alınması, geri alınması ve iptaline ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 45 inci maddesinin ikinci fıkrasında geçen “136 ve 137 nci maddelerdeki” ifadesi “17/A ila 17/C maddelerindeki” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 136 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Basitleştirilmiş usulde beyanda bulunmak için aranan koşullar
MADDE 136 – 135 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen eksik beyan usulünden 17/A ila 17/C maddeleri uyarınca onaylanmış kişi statüsü verilen gerçek ve tüzel kişilerden 138, 139, 147, 149, 150, 155, 157 ve 158 inci maddelerde belirtilen koşulları sağlayanlar yararlandırılabilir.
135 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen beyanname yerine ticari veya idari belge verilmesi usulünden yararlanmak için yapılan talepler 17/A ila 17/C maddelerinde belirtilen koşullar aranmaksızın kabul edilir.
135 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen, eşyanın kayıt yoluyla rejime girişi usulünden, 17/A ila 17/C maddeleri uyarınca kendilerine A Sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilen gerçek ve tüzel kişilerden 145, 153 ve 161 inci maddelerde belirtilen koşulları sağlayanlar yararlandırılabilir.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 137 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Basitleştirilmiş usullere ilişkin düzenleme yetkisi
MADDE 137 – Müsteşarlık, bu Yönetmelikte yer alan basitleştirilmiş usullerden yararlanacak eşya çeşitleri, söz konusu basitleştirilmiş usullerin kapsamı ve bu usullere ilişkin gümrük işlemlerini belirlemeye, basitleştirilmiş usul türlerine göre farklı kriterler koymaya ve söz konusu basitleştirilmiş usullerden yararlanma hakkının geri alınması ya da askıya alınmasına yönelik düzenleme yapmaya yetkilidir.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 138 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gümrük idareleri, onaylanmış kişi statü belgesi sahibi kişilerin beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı gümrük beyanını, 139 uncu maddede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla kabul edebilir.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 143 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, 145 inci maddesinin ikinci fıkrasında, 152 nci maddesinin birinci fıkrasında, 153 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, 161 inci maddesinin ikinci fıkrasında geçen “136 ve 137 nci maddelerde” ifadesi; 144 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen “136 ncı ve 137 nci maddelerinde” ifadesi ve 160 ıncı maddesinin birinci fıkrasında geçen “136 ve 137 nci maddede” ifadesi “17/A ila 17/C maddelerinde” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 149 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gümrük idareleri, onaylanmış kişi statü belgesi sahibi kişilerin beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı gümrük beyanını, 150 nci maddede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla kabul edebilir.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 157 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gümrük idareleri, onaylanmış kişi statü belgesi sahibi kişilerin beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı gümrük beyanını, 158 inci maddede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla kabul edebilir.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 179 uncu maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Mavi hat; eşyanın 207 nci madde uyarınca ertelenmiş kontrole tabi tutulduğu hattır.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 207 nci maddesinin altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onuncu fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ertelenmiş kontrol, risk kriterlerine göre, belge kontrolü veya fiziki muayene yapılmadan teslim edilen eşyanın tesliminden sonra gümrük beyannamesi ile ticari belge ve verileri incelenerek gerektiğinde eşyanın fiziki muayenesinin imalathane, fabrika, özel depo, işyeri ve benzeri yerlerde yapılmasını ifade eder. Ertelenmiş kontrol uygulamasından, 17/A ila 17/C maddeleri uyarınca kendilerine A veya B sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilen kişiler yararlandırılır.
Risk kriterlerine göre ertelenmiş kontrol yöntemine tabi tutulan gümrük beyannamelerinin muayene türü mavi hat olarak belirlenir ve eşyanın tesliminden sonra yapılacak belge kontrolü için bilgisayar sistemi tarafından bir muayene memuru atanır.
Belge kontrolü sırasında beyanname ve ekli belgeler arasında ciddi bir farklılık görülmesi durumunda idare amirince görevlendirilecek bir muayene memuru tarafından eşyanın bulunduğu depo, fabrika veya işletmeye ve/veya firmanın muhasebe kayıtlarının tutulduğu yere gidilerek fiziki muayene yapılabilir.
Eşyanın ertelenmiş kontrole tabi tutulmasına ve yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Müsteşarlık, ertelenmiş kontrol uygulamasından yararlanmak isteyenlerde aranan koşullarda değişiklik yapmaya, bu uygulama kapsamında gümrük idarelerince yapılacak işlemler ile bu uygulamadan yararlanma hakkının askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 651 inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Götürü teminat, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listede yer alan eşyanın ithali ile ilgili Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler ve ilgili diğer düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir.”
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 652 nci maddesinin üçüncü fıkrasında geçen “EURO” ifadesi “AVRO” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 655 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gümrük işlemleri dolayısıyla, vergiler teminatı olarak kabul edilebilecek teminat mektupları, idareye ibraz olunduktan sonra, ait oldukları tahakkuku yapılmış vergiler tutarını karşılayıp karşılamadıkları incelenir ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-59 sayılı Teminat Mektubu Örneğine uygun görüldüğü takdirde kabul edilir. Götürü teminat sisteminden yararlanmak için ibraz edilmiş teminat mektupları ise 652 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca belirlenecek teminat tutarını karşılamaları ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-59/A sayılı Banka Teminat Mektubu Örneğine uygun görülmeleri durumunda kabul edilir.
Teminat mektupları ayniyat alındısı karşılığında Gümrük Müsteşarlığı adına ilgili Saymanlık Müdürlüklerine veya Malmüdürlüklerine teslim edilir. Götürü teminat sisteminden yararlanmak amacıyla ibraz edilen teminat mektupları için düzenlenen alındı belgeleri, teminat mektubunun adına düzenlendiği onaylanmış kişi statü belgesi sahibine ya da yasal temsilcisine verilebilir.”
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 656 ncı maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin beşinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“Müsteşarlık, götürü teminat sisteminden yararlanılamayacak durumların belirlenmesi; götürü teminat yetkisinin verilmesi, geçerlilik süresi, güncellenmesi ve kapsamının değiştirilmesi; teminatın yenilenmesi ve değiştirilmesi; kabul olunabilecek teminat türünün belirlenmesi; götürü teminat yetkisinin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir.
Geçici bir süre için götürü teminattan yararlanma hakkı askıya alınanların, götürü teminat sisteminden yararlanmak için vermiş oldukları teminat mektupları iade edilmez ve askıya alma süresi içinde teminata bağlanması gereken gümrük vergileri ve diğer vergilerin tümü 652 nci maddenin birinci fıkrasında belirtildiği şekilde teminata bağlanır.
Götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı geri alınan yükümlünün, götürü teminat kapsamındaki tüm gümrük vergileri ve diğer vergilerin 652 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca teminata bağlanmasının ardından, götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilen teminat iade edilir.”
MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında geçen “136 ncı maddenin” ibaresi “17/B maddesinin” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-59 sayılı Teminat Mektubu Örneğinden sonra gelmek üzere aşağıdaki EK-59/A eklenmiştir.
“EK-59/A
BANKA TEMİNAT MEKTUBU ÖRNEĞİ
T.C. BAŞBAKANLIK GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
ANKARA
Gümrük Müsteşarlığında yapılan götürü teminat konusu her türlü gümrük işlemlerine ilişkin olarak kısmen veya tamamen………………………………………………………’dan tahsili gereken ………..……………… (yazıyla……………………………………………………………..) AVRO/TL’ni gümrük idaresince yapılacak ilk istek üzerine bu durumu ispat eden başka bir belge aramaya lüzum görmeksizin itirazsız ödemeyi taahhüt ettiğimizi ve bu miktarın gümrük idaresince istenmiş olması, istenen miktarın tahsil edilmesi gereken hâle geldiğini ifade edeceğinden ve istek tarihinden itibaren 7 gün içinde ödenmemesi halinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında faiz ödeyeceğimizi, teminatı veren ……………………………………….’nın kurumu temsil ve ilzama yetkili memurları sıfatıyla beyan ve taahhüt ederiz.
Bu teminat mektubu kesin ve süresizdir.”
MADDE 18 – Bu Yönetmelik yayımlandığı tarihten iki ay sonra yürürlüğe girer.
MADDE 19 – Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan yürütür.