Yürürlükten Kaldırıldı. Yeni Yönetmelik İçin Tıklayınız
17 Ocak 2009 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27113
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, kredi kuruluşları tarafından verilen kredilerle bağlantılı olan zorunlu ve ihtiyari sigorta ürünlerinin sunumunda birlik ve güvenilirliği sağlamak, sigorta ettirenlerin, sigortalıların ve lehdarların hak ve menfaatlerini korumak ve verilecek hizmete ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye’de faaliyet gösteren her türlü kredi kuruluşunun sağladığı kredilerle bağlantılı yaptırılan ihtiyari ve zorunlu sigortaları ve bu sigortalar dahilinde verilecek teminatları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesi ile 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 13, 23 ve 32 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Banka: Mevduat bankaları ve katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarını,
b) Dain-i mürtehin: Kredinin geri ödenmeme riskini ortadan kaldırmak amacıyla yaptırılan sigortalarda, riskin gerçekleşmesi üzerine ödenecek olan tazminat tutarından birinci derecede alacaklı olan gerçek veya tüzel kişiyi,
c) Grup sigortası: Bir sözleşme kapsamında bir grup insanın sigortalanmasını,
ç) İhtiyari sigorta: Bireysel kredi işlemleriyle ilgili olarak kredi kuruluşlarınca gerçekleştirilecek risk analizi çerçevesinde yapılması taraflarca kabul edilen sigortaları,
d) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu,
e) Katılım sertifikası: Grup sigortalarında, sigortalının haklarının niteliğini belirten ve bu hak sahipliğini belgelendirmesine yarayan, sigorta sözleşmesinin bir özeti şeklinde düzenlenen belgeyi,
f) Kredi: Kredi kuruluşları tarafından verilen ve ticari nitelik taşımayan bireysel krediyi,
g) Kredi kuruluşu: Türkiye’de faaliyet gösteren ve kredi sağlayan banka, finansman şirketi ve benzeri kredi kullandırmaya yetkili diğer kuruluşları,
ğ) Lehdar: Sigorta sözleşmesine taraf olmamakla beraber lehine sigorta sözleşmesi yapılan ve riskin gerçekleşmesi hâlinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olan gerçek veya tüzel kişi veya kişileri,
h) Sigorta: Kredi kullanımı ve kredi konusu ile bağlantılı olan ihtiyari ve zorunlu sigortaları,
ı) Sigorta ettiren: Sigortacı ile sigorta sözleşmesi akdederek sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde teminat altına alan kişiyi,
i) Sigortalı: Kredinin geri ödenmemesine neden olabilecek riskleri üzerine sigorta sözleşmesi yapılan kişiyi,
j) Şirket: Türkiye’de kurulmuş sigorta ve emeklilik şirketleri ile yabancı sigorta şirketlerinin Türkiye’deki teşkilatını,
k) Zorunlu sigorta: Kişinin, yasal olarak yaptırmak zorunda olduğu sigortayı
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sigorta Türleri ve Esasları
Zorunlu sigortalar
MADDE 5 – (1) Kredi kuruluşları verdikleri kredilerle ilgili olarak kredi kullandırılması esnasında, Kanunun 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında zorunlu sigortaların yaptırılması hususunu kontrol eder. Bu sigortalar yaptırılmamış ise kredi kullanandan söz konusu sigortaların yaptırılması talep edilir.
(2) Zorunlu sigortalarda, kredi süresi içerisinde yenileme sorumluluğu kredi kullanana, yenilemeye ilişkin bildirim yapma ve bilgilendirme sorumluluğu ise kredi kuruluşuna aittir.
İhtiyari sigortalar
MADDE 6 – (1) Kredi konusuna ilişkin ihtiyari sigortalar bulunduğu takdirde, bu sigortalar konusunda kredi kullanana kredi kuruluşu tarafından bilgi verilir. Bilgilendirme; sigortanın türü, süresi, yenilemeleri ve yenileme dönemlerinde primin tahsil edilme yöntemi, prim tutarı, primin nasıl tahsil edileceği, sigortanın teminatının kapsamı varsa muafiyet, tazminat limiti ve benzeri konuları içerir.
(2) İhtiyari sigortalarda, kredi süresi içerisinde yenileme sorumluluğu kredi kullanana, yenilemeye ilişkin bildirim yapma ve bilgilendirme sorumluluğu ise kredi kuruluşuna aittir.
(3) İhtiyari sigortaların yıllık olarak yenilenmediği, bir defada ve kredi süresini tümüyle kapsayacak biçimde yapıldığı durumlarda, prim peşin veya taksitler halinde alınabilir. Primin bir defada peşin tahsil edilmediği veya sigorta süresinin kredi süresine eşit olmadığı durumlarda sigortalı kredi kuruluşu tarafından bilgilendirilir.
Katılım sertifikası ve poliçenin verilmesi
MADDE 7 – (1) Kredi işlemleriyle bağlantılı olarak yapılacak grup sigortalarında kredi borçlusu olan sigortalıya yazılı, elektronik ortamda veya benzeri araçlarla katılım sertifikası verilmesi şarttır.
(2) Ferdi sigortalarda, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde sigortalıya poliçenin bir örneğinin verilmesi zorunludur.
Katılım sertifikasının içeriği
MADDE 8 – (1) Katılım sertifikasının asgari olarak aşağıda yazılı hususları içermesi gerekmektedir.
a) Şirketin, sigorta ettirenin, sigortalının ve varsa lehdarın adı, soyadı veya ticaret unvanı ve ikametgâhları,
b) Sigorta ettiren ve sigortalının T.C kimlik numarası,
c) Sigortalının doğum tarihi (gün/ay/yıl),
ç) Sigorta ettiren, lehdar ve sigortalıya ait iletişim bilgileri,
d) Sigorta priminin miktarı ve ödeme şekli,
e) Sigortanın süresi ve verilen teminatlar,
f) Riskin gerçekleşmesi durumunda nereye, hangi belgelerle ve hangi sürede başvurulacağı.
Teminat tutarı, prim tahsili ve iadesi
MADDE 9 – (1) Kredi bağlantılı yapılan ihtiyari sigortaların başlangıçtaki teminat tutarı; alınacak kredi miktarı, vadesi, faiz ve masrafları ile sigortalı veya sigorta konusu malın değeri dikkate alınarak belirlenir.
(2) Kredi borcunun belirlenen vadeden önce geri ödenmesi, borç yapısının toplu ödeme veya başka nedenlerle değişmesi durumlarında şirket sigorta teminatında değişiklik ve değişikliğe bağlı olarak prim iadesi veya prim tahsili yapabilir.
İyiniyet
MADDE 10 – (1) İhtiyari sigortalarda, öncelikli olarak kredi borçlusunun sigortalı olması ve/veya kredi konusu malın veya eşyanın sigortalattırılması esastır.
(2) Zorunlu veya ihtiyari sigortalarda, kredi kullanan kişinin sigorta şirketini seçme hakkı sınırlandırılamaz. Sigorta sözleşmesine veya kredi sözleşmesine sigortanın belirli bir sigorta şirketine yaptırılmasına ilişkin konan her türlü şart hükümsüzdür.
(3) Kredi kuruluşu, sigortanın kendisi veya başka bir sigorta aracısı tarafından yaptırılabileceği hususunda kredi kullananı bilgilendirir. Kredi kuruluşu, kredi kullanan kişinin başka bir sigorta şirketi veya sigorta aracısı yoluyla yaptırdığı ve talep edilen teminatları kapsayan sigorta poliçesini kabul etmek zorundadır.
Rehin
MADDE 11 – (1) Dain-i mürtehin bulunan sigortanın herhangi bir nedenle feshedilmesi, iptali, zamanında yenilenmemesi, teminat içeriklerinin değiştirilmesi ve iştira edilmesi gibi durumlarda şirket, en geç üç işgünü içerisinde dain-i mürtehin sıfatını haiz kredi kuruluşunu elektronik ortamda veya yazılı olarak bilgilendirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Yürürlükteki mevcut poliçeler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Kredi bağlantılı sigortalar ile ilgili olarak 7 nci madde kapsamında verilmesi gereken katılım sertifikası ve poliçe örnekleri, halen yürürlükte olan sözleşmeler çerçevesinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde sigortalılara iletilir. Hazine Müsteşarlığı bu süreyi en fazla üç ay daha uzatmaya yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik 1/2/2009 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
