Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Tarifesi
29 Eylül 2008 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27012 (2. Mükerrer)
Karar Sayısı : 2008/14173
Ekli “Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Tarifesi”nin yürürlüğe konulması; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 22/9/2008 tarihli ve 848 sayılı yazısı üzerine, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 83 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 22/9/2008 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI PRİM TARİFESİ
Amaç
MADDE 1– (1) Bu Tarifenin amacı, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal sigorta hükümlerine göre işkollarının ve işyerinin hangi tehlike sınıfına girdiğinin, tehlike sınıf ve derecesine ait prim oranlarının ve tehlike derecelerinin belirlenmesinde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tarife, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen sigortalıları, işverenleri ve işyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tarife, 5510 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tarifenin uygulanmasında;
a) Kanun: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu,
b) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını,
c) İşveren: Sigortalı kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,
ç) İşyeri: Sigortalıların maddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler ile bu yerlerde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan, aynı yönetim altında örgütlenen yerler ile bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlarını,
d) İşkolu kodu: İşyerinde yapılan veya sigortalının yaptığı işin, prim tarifesine göre hangi işkoluna tabi olduğunu belirleyen ve bu tarife eki listenin sınıf sütununda belirtilen kodları,
e) Tehlike sınıfı: İşkollarının, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre belirlenen oniki tehlike sınıfını,
f) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı: Yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre % 1 ilâ % 6,5 arasında belirlenen oranı,
g) Kaçınılmazlık ilkesi: Olayın meydana geldiği tarihte bilimsel ve teknik kurallar ve olanaklar gereğince alınacak tüm önlemlere rağmen zararın kısmen veya tamamen meydana gelmesi durumunu,
ifade eder.
(2) Kanunun 3 üncü maddesindeki tanımlar bu Tarife için de geçerlidir.
Tehlike sınıfı ve prim oranı
MADDE 5 – (1) Tarife eki listede işkolları oniki tehlike sınıfına ayrılmış olup bu sınıfların normal prim oranları, en düşük haddi % 1, en yüksek haddi % 6,5 olarak belirlenmiştir.
(2) Bir işin normal yüzdelik prim oranı, dahil olduğu tehlike sınıfının 2’ye bölümü sonucunda bulunacak rakama, 0,5 değerinin eklenmesi suretiyle bulunur.
Esas işin fer’i ve mütemmimi olan işlerde prim oranları
MADDE 6 – (1) Bir işyerinde yürütülen ve esas işin fer’i ve mütemmimi mahiyetinde olan bütün işlerin sigorta primleri, esas işin tabi tutulduğu prim haddine göre hesaplanır. Ancak, esas işin fer’i ve mütemmimi sayılan işler, sigortalıları birbirine karışmayacak şekilde, ayrı ve bağımsız olarak yürütüldüğü ve Kurumda ayrı bir işyeri olarak tescil edilmiş olduğu takdirde her biri kendi tehlike sınıfının prim haddine tabi olur.
Aynı işyerinde, aynı işveren tarafından yürütülen işler
MADDE 7 – (1) Aynı işveren tarafından, aynı işyerinde yürütülen ve mahiyetleri bakımından ayrı özellikler gösteren ve farklı tehlike sınıflarına dahil olan bütün işler, işyerinde en yüksek tehlike sınıfına giren işin prim oranına tabi olur.
Tarife eki listede gösterilmeyen işler
MADDE 8 – (1) Tarife eki listede gösterilmeyen işler, mahiyetleri ve iş kazası ile meslek hastalığı tehlikesinin ağırlığı gözönünde bulundurulmak suretiyle kendisine en yakın işkolunun dahil olduğu prim oranına tabi olur.
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılan sigortalıların durumu
MADDE 9 – (1) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, birden fazla işyerinin sahibi veya ortağı olması durumunda tehlike sınıfı en yüksek olan işyerinin prim oranına tabi tutulurlar.
(2) Aynı ay içerisinde faaliyetini sonlandırıp, yine aynı ay içerisinde yeniden faaliyete başlayan sigortalıların kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi son faaliyet konusu işine göre hesap ve tahsil olunur.
(3) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, aynı zamanda işyerinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması halinde, çalıştırdığı sigortalıların tabi olduğu tehlike sınıfı ve prim oranına tabi olurlar. Birden fazla işyerinin sahibi veya ortağı olması ve aynı zamanda her bir işyerinde sigortalı çalıştırılması halinde, tehlike sınıfı en yüksek olan işyerinin prim oranına tabi tutulurlar.
Normal prim oranlarının derecelere ayrılması
MADDE 10 – (1) Her tehlike sınıfı üst, normal ve alt derece olmak üzere üç tehlike derecesine ayrılır.
(2) Üst derece prim oranı dahil olduğu tehlike sınıfının normal yüzdelik prim oranından 0,2 puan daha yüksek, alt derece prim oranı normal yüzdelik prim oranından 0,2 puan daha düşüktür. Şu kadar ki, I inci tehlike sınıfındaki işyerleri için alt derece prim oranı, bu sınıfın normal prim oranının altına düşemez ve XII nci tehlike sınıfındaki işyerleri için ise üst derece prim oranı, bu sınıfın normal prim oranını geçemez.
Dereceleme işlemleri
MADDE 11 – (1) Kurum, her yıl yapacağı hesaplamalar ile dereceleme hesabının yapıldığı yıldan önceki 3 takvim yılı içinde aynı işkolunda kırkbin ve daha fazla gün için sigorta primi tahakkuk ettirmiş olan işyerlerini derecelemeye tabi tutar.
(2) Bu işyerlerinin girecekleri tehlike dereceleri; derecenin belirlendiği yıldan önceki 3 takvim yılı içinde meydana gelerek Kurum kayıtlarına intikal eden ve işyerlerinin özel şartları ile tehlikeyi önlemek için alınmış olan emniyet tedbirlerinin de sonucunu gösteren iş kazaları, meslek hastalıkları, sürekli iş göremezlik ve ölüm olaylarına göre işyerlerinin tehlike ağırlığı dikkate alınarak Kurum tarafından üst, normal veya alt derece olarak belirlenir.
(3) İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalığı, (ıcabA nabaŞ) sürekli iş göremezlik ve ölüm olaylarının, işverence işyerinde alınan işin niteliğine uygun bilimsel ve teknik tedbirlerin alınmasına rağmen veya doğal afetler sonucu meydana geldiğinin tespiti halinde kaçınılmazlık ilkesi gereği bu tür olaylar derecelendirme hesabında dikkate alınmaz.
(4) Yukarıda belirtilen 3 yıllık devre için kırkbin gün sigorta primi tahakkuk ettirmemiş olan işyerleri, dahil bulundukları işkolunun normal prim oranı üzerinden prim öderler.
506 sayılı Kanuna ilişkin hükümler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 1/10/2008 tarihinden önce 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamına alınmış olan işyerleri için uygulanmakta olan iş kazası ve meslek hastalıkları sigortaları prim oranı bu tarihten geçerli olmak üzere 0,5 puan düşürülerek uygulanır.
(2) 506 sayılı Kanuna göre tescil edilen işyerlerinin mevcut işkolu kodları, işverenlerin elektronik veya kâğıt ortamında yapacakları beyana istinaden, Kurumca gerek görülen haller hariç olmak üzere, ayrıca tebligat yapılmaksızın bu tarifedeki uygun işkolu kodlarına dönüştürülür.
(3) 506 sayılı Kanuna göre tescil edilen işyerlerinin bu Tarifenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki işkolu kodlarından yapılmış olan prim ödeme gün sayıları, yeni işkolu kodundan yapılmış bildirim olarak kabul edilerek dereceleme hesaplamalarında dikkate alınır.
1479 ve 2926 sayılı kanunlara ilişkin hükümler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 1/10/2008 tarihinden önce 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa ve 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre tescil edilmiş sigortalıların meslek kodları Kurumca bu Tarifedeki uygun işkolu kodlarına dönüştürülür.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasına göre meslek kodları bu Tarifedeki uygun işkolu kodlarına dönüştürülen sigortalılar, bu işleme karşı Tarifenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde Kuruma itirazda bulunabilirler.
Geçmiş dönemlere ilişkin tescil edilen işyerleri
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu Tarifenin yürürlüğe girmesinden sonra, Kurum ve diğer kamu idarelerinin denetim veya kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitlere, yargı kararlarına, işverenler tarafından verilen işyeri bildirgesi ve diğer tespitlere istinaden tescil edilen işyerlerinin tescil tarihi, bu Tarifenin yürürlük tarihinden önceki bir tarih olması halinde, bu Tarifenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar 18/3/1981 tarihli ve 8/2569 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşkazaları ve Meslek Hastalıkları Sigortaları Prim Tarifesi hükümlerine göre, bu tarihten sonra ise bu Tarifeye göre işlem yapılır.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Tarife 1/10/2008 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Tarife hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.