SMMM ve YMM Büroları İş Kanunu Kapsamındadır
Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
İş Müfettişi
csnozdemir@gmail.com
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Müşavirlik büro çalışanları gönderdikleri e-maillerinde İş Kanunu mu? yoksa Borçlar Kanunu hükümlerine göre mi? çalıştıklarını sormuşlardır.
4857 sayılı İş Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı iş ve iş ilişkileri İş Kanunu’nun, 4.maddesinde sayılmıştır.
Yasal düzenleme gereği aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde İş Kanunu hükümleri uygulanmaz;
- Deniz ve hava taşıma işlerinde.
- 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde.
- Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri.
- Bir ailenin üyeleri ve 3.dereceye kadar (3.derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde.
- Ev hizmetlerinde.
- İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere çıraklar hakkında.
- Sporcular hakkında.
- Rehabilite edilenler hakkında.
- 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2.maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde.Şu kadar ki;
- Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri.
- Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler.
- Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler.
- Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri.
- Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri.
- Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işler;İş Kanunu hükümlerine tabidir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Büroları yukarıda belirtilen işler arasında sayılmadığından, büro çalışanları ve çalıştıran işverenler hakkında İş Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
İşçi çalıştıran Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Müşavirlik Büroları işverenleri İş Kanunu hükümleri doğrultusunda özetle aşağıdaki işlemleri yapmakla yükümlüdür:
- İşyerini, bağlı olduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğüne bildirecektir.
- İşçi ile yazılı iş sözleşmesi düzenleyecek veya işçiye çalışma şartları ve ücretini içeren yazılı bir belge verecektir.
- Deneme süresi öngörülmüş ise deneme süreli iş sözleşmesi düzenlenecektir.
- İşten ayrılan işçiye çalışma belgesi verecektir.
- Ücret ödemelerinde ücret hesap pusulası verecektir.
- Fazla çalışma halinde işçiye saat başına düşen miktarı yüzde elli yükseltilerek ödenecektir.
- Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışan işçilere çalışılan her gün için fazladan bir günlük ücret ödenecektir.
- İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilecektir.
- İş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisi veya hak sahiplerine ödenecektir.
- 2821 sayılı Sendikala Kanunu’nun,62.maddesi gereği Ek.1 ve Ek.2 işçi bildirimlerini süresi içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirecektir.
Sonuç:
İş Kanunu yukarıda belirtilen istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik büro çalışanları ve çalıştıran işverenler hakkında da İş Kanunu hükümleri uygulanacaktır.