İkinci El Binek Otomobillerin Satışında KDV
Talha APAK
Öğretim Görevlisi
Yeminli Mali Müşavir
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi kanunu’nun 28’inci maddesine göre, Oran aşağıdaki şekilde düzenlenmiş bulunmaktadır.
Katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her bir işlem için % 10‘ dur. Bakanlar Kurulu bu oranı, dört katına kadar artırmaya, % 1‘ e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir
Ayrıca;
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi kanunu’nun 30’uncu maddesine göre, İndirilemeyecek Katma Değere Vergisi aşağıdaki şekilde düzenlenmiş bulunmaktadır.
Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez;
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi,
b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,
c) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi,
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
İkinci El Binek Otomobillerin Satışında Uygulanan Önceki Düzenleme;
30 Aralık 2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile KDV oranlarında yeni düzenlemeler yapılmış bulunmaktadır. Bu düzenlemeler, % 1 ve % 8 oranında vergilenen mal ve hizmetlerin yer aldığı listelerde yapılan değişiklikleri kapsamaktadır. Buna göre; ikinci el binek otomobillerin satışında uygulanacak KDV oranı ile ilgili aşağıdaki düzenleme yapılmıştı.
Binek otomobillerinin alımında yüklenilen Katma Değer Vergisini indirim konusu yapanlarda % 18, Katma Değer Vergisini indirim konusu yapamayanlarda % 1 oranı uygulanmaktadır.
Öte yandan KDV Kanununun 30/b maddesine göre, binek otomobili kiralayan veya işleten firmalar hariç olmak üzere, işletmelerin sıfır veya kullanılmış binek otomobili alımında ödedikleri KDV indirim konusu yapılamamaktadır. Buna göre otomobil kiralama (rent-a-car) şirketleri, gerçek usulde vergilendirilen taksi işletmeleri ve sürücü kursları, otomobil alımında ödedikleri KDV’ yi indirim konusu yapabilmekte, diğer mükellefler ise indirim konusu yapamadıkları Katma Değer Vergisini, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider veya maliyet yazabilmektedir.
2007/13033 sayılı Kararname eki (I) sayılı listenin 9. sırasının sonuna eklenen parentez içi hükümle, KDV Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklendiği KDV’ yi indirim konusu hakkı bulunan otomobil kiralama şirketleri, gerçek usulde vergilendirilen taksi işletmeleri ve sürücü kurslarının, ilgili kararın yayım tarihi olan 30 Aralık 2007 tarihini izleyen 31 Aralık 2007 tarihinden geçerli olmak üzere ellerindeki kullanılmış binek otomobillerini satarken KDV’yi % 18 oranında hesaplamaları öngörülmüştür. Otomobil alımında yüklendiği vergiyi indirme hakkı bulunmayan işletmeler ise, aktifinde kayıtlı binek otomobillerini satarken % 1 oranında KDV uygulayacaklardır.
İkinci El Binek Otomobillerin Satışında Uygulanan Yeni Düzenleme;
6 Nisan 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2008/13426 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile çeşitli konularda uygulanacak KDV oranları hakkında yeni düzenlemeler yapılmıştır. İlgili kararnamenin 2’nci maddesi ile, ikinci el binek otomobillerin satışında uygulanan yeni KDV oranı 7 Nisan 2008 tarihinden geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde düzenlenerek yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Madde 2 – Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (b) bendine göre binek otomobillerin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve 31/12/2007 tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde % 1 katma değer vergisi oranı uygulanır.
Değerlendirme ve Sonuç;
30 Aralık 2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile KDV oranlarında bazı değişiklikler yapılmıştı. Bu düzenlemeler, % 1 ve % 8 oranında vergilenen mal ve hizmetlerin yer aldığı listelerde yapılan değişiklikleri kapsamakta olup, ilgili kararname ile ikinci el binek otomobillerin satışında uygulanacak KDV oranı ile ilgili olarak; Katma Değer Vergisini indirim konusu yapanlarda % 18, Katma Değer Vergisini indirim konusu yapamayanlarda % 1 oranı uygulanmakta idi.
6 Nisan 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2008/13426 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile çeşitli konularda uygulanacak KDV oranlarında yeni düzenlemeler yapılmış olup, bu düzenleme ile KDV Kanununun 30’uncu maddesinin (b) bendine göre, alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve 31/12/2007 tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde % 1 katma değer vergisi oranı uygulanacaktır.
Önceki düzenlemelerde, binek otomobil alımında KDV indirim hakkı bulunmayan işletmeler aktiflerinde kayıtlı binek otomobillerini sattıklarında %1 KDV oranı uygulamasına devam edildiği, bunun dışındaki işletmelerde (KDV yi indirim konusu yapabilen) yukarıdaki konu kapsamında yapılan ikinci el binek otomobil satışlarında %18 KDV oranı uygulamasına 2 yıl aktifte kalma şartıyla % 1 oranı uygulanmak üzere satabilecekleri imkanı getirilmiş bulunmaktadır.