16 Temmuz 2007 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26584
Başbakanlık (Dış Ticaret Müsteşarlığı)’tan:
MADDE 1 – 10/3/1993 tarihli ve 21520 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliğinin 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bölgelerdeki ilgili banka şubelerince yapılan tahsilattan, işletici veya B.K.İ.’lere sözleşmeler gereği günlük olarak yapılan gelir payı aktarmaları ile Kanunun 7 nci maddesinin değişik birinci fıkrası gereğince, gelir payı ödenen serbest bölgelerde kurucu ve işletici şirketlerin işletme sözleşmelerindeki gelir payı kayıplarının karşılanması amacıyla, Bölge Müdürlüklerince aylık olarak binde 5’e tekabül eden işlemler üzerinden hesaplanan tutarların, ilgili hesaptan bir sonraki ay sonuna kadar aktarmaları yapıldıktan sonra bakiye tutarlar 5 iş günü içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki hesaplara aktarılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hesaplarında toplanan tutarlardan, Genel Müdürlük talimatına istinaden yapılan iadeler ve ilgili Bölge Müdürlüğü hesaplarından gelir payları aktarımı karşılanamayan tutarların ilgili kurucu ve işletici şirketlere iadeleri düşüldükten sonra kalan tutar, talimata gerek kalmaksızın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca hafta sonları itibarıyla Müsteşarlık merkez ödemelerini yapan merkez saymanlığı hesabına, döviz cinsi gelirler için bankanın döviz alış kuru esas alınarak yapılacak dönüştürme işlemi sonucunda Türk Parası olarak yatırılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca aylık olarak hazırlanan özel hesap vaziyet cetvelleri Müsteşarlığa gönderilir.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 41 – Özel hesabın gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur.
a) Ruhsatlar ve izin belgeleri karşılığı tahsil edilecek ve 11 inci maddeye istinaden belirlenen ücretler;
1) Faaliyet ruhsatı almak için Genel Müdürlüğe yapılacak müracaatlarda alınacak faaliyet ruhsatı müracaat ücretleri,
2) Faaliyet ruhsatının kaybedilmesi, yıpranması veya diğer nedenlerle yeniden düzenlenmesi hâlinde alınacak ücretler,
3) Açık alan kullanma ruhsatı almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak müracaatlarda alınacak ücretler,
4) Depo kullanma belgesi almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak müracaatlarda alınacak ücretler,
5) Giriş izin belgesinin düzenlenmesi karşılığında alınacak ücretler ile bu belgenin ve özel izin belgesinin kaybedilmesi nedeniyle yeniden düzenlenmesi durumunda alınacak ücretler,
peşin olarak özel hesaba yatırılır.
b) Bölgelere giren ve çıkan mallar üzerinden tahsil edilecek binde 5 ücretler;
1) Yurtdışından bölgeye getirilen malların CIF değeri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
2) Bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değerleri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
3) Kullanıcının kendisine ait olmayan, bakım, onarım veya tamir maksadıyla bölgeye geçici olarak getirilen malların bölge içinde gördüğü hizmet dolayısıyla yaratılan katma değeri üzerinden alınacak binde 5 oranındaki ücretler,
4) Kullanıcının kendisine ait olmayan, fason imalat amacıyla bölgeye geçici olarak getirdiği malların bölgede işçilik gördükten veya daha ileri derecede işçilik görmek üzere Türkiye’ye çıkarılıp geri getirildikten sonra bölgeden nihai çıkışında bölgede ve Türkiye’de yaratılan katma değer üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
5) Kullanıcının kendisine ait olmayan, bakım, onarım veya tamir maksadıyla bölgeye yurtdışından geçici olarak getirilen mallar ile bölgedeki bina, tesis ve demirbaşların bakım, onarım veya tamirinde kullanılmak üzere yurt dışından geçici olarak getirilen araç, gereç ve ekipmanların, 58 inci maddede belirtilen süre içinde bölge dışına çıkarılmaması hâlinde bu malların CIF değeri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
6) Bakım ve onarım amacıyla bölgeden Türkiye’ye çıkarılan kullanıcılara ait demirbaş ve yatırım mallarının 12 ay içinde bölgeye getirilmemesi hâlinde çözülen, 58 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve söz konusu malların defter ve belgelerde kayıtlı değerleri üzerinden binde 5 oranında alınacak teminatlar,
7) Sergilenmek, fuarlarda teşhir edilmek veya işlem görmek üzere bölgeden Türkiye’ye geçici olarak gönderilen mallar ile Türkiye’den satın alınarak bölgeye getirilen ancak, sipariş ve evsafına uygun olmadığı için değiştirilmek veya işlem görmek üzere bölgeden Türkiye’ye çıkarılan mallar için 58 inci madde gereğince FOB değerleri üzerinden binde 5 oranında alınan ancak söz konusu malların 12 ay içinde bölgeye getirilmemesi hâlinde çözülen teminatlar,
8) 6/2/2004 tarihinden sonra faaliyet ruhsatı alan imalatçı kullanıcıların dışındaki kullanıcılar tarafından, yurt dışından getirilerek bölge içinde satılan malların CIF değeri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
9) 6/2/2004 tarihinden sonra hem üretim hem de alım-satım ruhsatı alan kullanıcıların, üretim ruhsatı kapsamında binde 5 oranında ücret ödeyerek getirdiği mallardan, ürettiği ürünlerini kendi bünyesinde bulunan alım-satım ruhsatı kapsamına devretmesi ve alım-satım ruhsatı kapsamında yurt içine satması hâlinde, bu malların FOB değerleri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
10) 6/2/2004 tarihinden sonra hem üretim hem de alım-satım ruhsatı alan kullanıcıların, alım-satım ruhsatı kapsamında binde 5 oranında ücret ödemeden yurt dışından getirdiği malı, kendi bünyesinde bulunan üretim ruhsatı kapsamına devretmesi hâlinde, bu malların CIF değeri üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler,
peşin olarak özel hesaba yatırılır.
c) Serbest bölgeyi işleten gerçek veya tüzel kişilerle yapılacak sözleşmeler uyarınca tahsil edilecek ücretler;
1) İşleticilerin yıllık net kârları üzerinden alınan ve sözleşmede belirtilen orandaki kâr payları yıl sonu döviz alış kurundan hesaplanarak ABD Doları cinsinden ait olunan dönemi takip eden yılın mayıs ayının son iş günü mesai bitimine kadar,
2) İşletici ve B.K.İ.’lerin, bölgenin işletilmesi veya kurulup işletilmesiyle ilgili faaliyetleri sonucu tahakkuk eden net aylık gelirleri üzerinden yüzde 4 oranında alınacak ücretler takip eden ayın 20 nci günü mesai bitimine kadar,
3) Hazine arazisi üzerinde kurulu serbest bölgelerde faaliyet ruhsatı verilmesi uygun görülen gerçek veya tüzel kişilere açık alanların kiraya verilmesi hâlinde, kira bedelleri 8 inci madde kapsamında yapılan kira sözleşmesinde öngörülen sürelerde işletici veya B.K.İ. tarafından tahsil edilir. Tahsil edilen kira bedellerinin işletici tarafından yüzde 90 ı, B.K.İ. tarafından yüzde 63 ü işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerinde belirtilen süreler içinde,
4) Hazineye ait bina ve tesisler ile faaliyet ruhsatının iptali veya süresinin sona ermesiyle Hazineye intikal eden bina ve tesislerin işletici veya B.K.İ. ce kiraya verilmesi hâlinde tahsil edilen kira bedellerinin işletici veya B.K.İ. tarafından yüzde 90 ı işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerinde belirtilen süreler içinde,
5) Özel mülkiyete ait arazi üzerinde kurulu serbest bölgelerde B.K.İ. nin kiraya verdiği arazi ve işyerlerinin tahakkuk eden kira gelirlerinden yüzde 4 aylık gelir payı ve sattığı arazi ve işyerlerinden elde ettiği net gelirlerden yüzde 4 aylık gelir payı takip eden ayın 20 nci günü mesai bitimine kadar,
6) İşletici, B.K.İ. ve kullanıcıların Yönetmelik hükümlerine, işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerine aykırı olarak taahhütlerini zamanında veya hiç yerine getirmemeleri hâlinde tahsil edilecek cezaî şart, masraf ve faizler tahsili müteakiben,
özel hesaba yatırılır.
d) Kanunun 7 nci maddesinin (d) bendinde belirtilen diğer gelirler;
1) Kullanıcıların hizmet faaliyetleri sonucunda düzenledikleri faturada belirtilen tutar üzerinden binde 5 oranında alınacak ücretler peşin olarak,
2) Bankaların ve sigorta kuruluşlarının faaliyetleri nedeniyle elde ettikleri gelirlerinden (yapmış oldukları bütün muameleler nedeniyle kendi lehlerine nakden veya hesaben tahakkuk eden paralardan) binde 5 oranında alınacak paylar üçer aylık dönemler itibarıyla ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarının 20 nci günü mesai bitimine kadar,
3) Bölge Müdürlüğü tarafından kullanıcılara kiralanan arazi ve binalardan elde edilecek kira bedelinin tamamı,
4) Herhangi bir nedenle Hazineye intikal eden menkullerin satışından, gayrimenkullerin kullanım hakkının süreli olarak devrinden elde edilecek gelirler,
5) Genel Müdürlük veya Bölge Müdürlüklerince bastırılan ve satış yoluyla dağıtımına karar verilen her nevi basılı kâğıt veya yayınların bedeli,
6) Satın alma ve satışlar nedeniyle yapılan sözleşmelerde belirtilen cezaî şart, masraf ve faizler,
7) Faaliyet ruhsatı almak için Genel Müdürlüğe yapılan müracaatlarda, Genel Müdürlüğün uygun görüş yazısından sonra 30 gün içinde faaliyet ruhsatı almaktan vazgeçilmesi hâlinde alınacak ücret,
özel hesaba yatırılır.
Bölge Müdürlüklerince hiçbir suretle kasaya gelir tahsil edilemez. Tüm gelir tahsilatları bankalar nezdinde açılan hesaplar aracılığı ile yapılır.
Aşağıdaki hâllerde özel hesaba tahsilat yapılmaz.
a) Türkiye’den bölgeye getirilen mallardan, bölgeden yurtdışına çıkarılan mallardan, bölge içi satışlardan, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin 8, 9 ve 10 numaralı alt bentleri saklı kalmak kaydıyla, imha veya tasfiye edilmek üzere bölgeden çıkarılan ve tahlil ve numune amacıyla bedelsiz olarak getirilen veya götürülen mallardan, yatırım ve tesis safhasında kullanılmak üzere getirilen mallardan, tevsi ve kapasite artırmak amacıyla getirilen mallardan binde 5 ücret alınmaz.
b) Kullanıcının kendisine ait olmayan bakım ve onarım maksadıyla bölgeye geçici olarak getirilen mallardan, bölgedeki bina, tesis ve demirbaşların bakım, onarım veya tamirinde kullanılmak üzere bölgelere geçici olarak getirilen araç, gereç ve ekipmandan ve fason üretim amacıyla getirilen mallardan, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin 3 ve 4 numaralı alt bentleri saklı kalmak kaydıyla, binde 5 ücret alınmaz.
c) Kapalı alan inşaatının tamamlanması, ek yatırım yapılması, üretim konusunda faaliyet ruhsatı sahibi kullanıcıların üretimde kullanacakları yatırım mallarının girişi, makine ve teçhizatın yenilenmesine ilişkin mal girişleri veya kapasite artırımına yönelik yeni makine, teçhizat ve ofis makineleri girişi yatırım ve tesis safhasında yapılan mal girişi olarak kabul edilir. Yatırım ve tesis kapsamında mal girişlerine ilişkin denetim Bölge Müdürlüğünce yapılır.
d) İşletici veya B.K.İ. ayrı faaliyet ruhsatı almak ve ayrı muhasebe kayıtları tutmak kaydıyla Hazine arazisi üzerinde yaptığı veya yaptırdığı bina ve tesisleri kiraya vermek veya bölgede yapılması öngörülen faaliyet konularında faaliyet gösteren kuruluşlara ortak olmak suretiyle elde ettikleri gelirlerden özel hesaba herhangi bir pay ödemez.
e) Bölgeden yurtdışına satılan bir malın herhangi bir nedenle geri gelmesi veya yurtdışından bölgeye gelen ancak evsafına uygun olmaması veya bozuk çıkması nedeniyle değiştirilmek veya tamir edilmek üzere mahreç ülkesine iade edilen eşyanın serbest bölgeye getirilmesi hâlinde binde 5 ücret alınmaz.
f) 6/2/2004 tarihinden sonra faaliyet ruhsatı alan imalatçı kullanıcıların dışındaki kullanıcılar tarafından, yurt dışından bölgeye getirilen ve/veya bölgeden Türkiye’ye çıkarılan mallardan binde 5 ücret alınmaz.
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının; (f) bendinin 4 numaralı alt bendi ile (g) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“4) Vergi dairesince tahsil edilen ana para ve faiz tutarlarının tamamının bölgelerdeki özel hesap gelirlerinin tahsilatını yapan bankalar nezdindeki özel hesaba aktarılması için ilgili hesap numarası belirtilir.”
“g) Vergi dairesince yapılan tahsilatların tamamı bölgeler nezdindeki ilgili bölge müdürlüğünün özel hesabına tahsilatı takip eden hafta içinde aktarılır.”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 58 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sergilenmek veya fuarlarda teşhir edilmek üzere bölgeden Türkiye’ye geçici olarak gönderilen mallar ile Türkiye’den satın alınarak bölgeye getirilen ancak, sipariş ve evsafına uygun olmadığı için değiştirilmek veya işlem görmek üzere bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değerleri üzerinden binde 5 oranında teminat alınır.”
MADDE 5 – Maliye Bakanlığı ile Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmeliğin; 3 üncü maddesi yayımı tarihinde, diğer maddeleri ise 1/5/2007 tarihinde geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6 – Bu Yönetmelik hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.