Sermaye Piyasasında Derecelendirme VIII 51
12 Temmuz 2007 Tarihli Resmi Gazete
Sayı : 26580
Sermaye Piyasası Kurulundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, sermaye piyasasında derecelendirme faaliyetine, bu faaliyette bulunmak üzere Kurulca yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarına, bu kuruluşların çalışanlarına ve Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşlarına ilişkin ilke, usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi ve 39 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Ahlaki davranış kuralları yönergesi: Derecelendirme sürecinin bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile mevzuata tam uyumu sağlamaya, muhtemel çıkar çatışmalarını önlemeye, bilgi gizliliğini korumaya ve her bir çalışanın derecelendirme sürecinde karşılaşabileceği sorunların çözümüne ilişkin ayrıntılı kuralları içeren yazılı bir rehberi,
b) Borsa: Sermaye piyasası araçlarının işlem gördüğü borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasaları,
c) Derecelendirme komitesi üyesi: Bu Tebliğin 10 uncu maddesinde belirtilen niteliklere sahip, derecelendirme uzmanları tarafından gerçekleştirilen inceleme ve analizleri değerlendirmek suretiyle derecelendirme notunu belirleyen gerçek kişileri,
ç) Derecelendirme kuruluşu: Türkiye’de kurulan ve bu Tebliğ ile düzenlenen derecelendirme faaliyetinde bulunmak üzere Kurulca yetkilendirilen derecelendirme kuruluşları ile Tebliğin 8 inci maddesi uyarınca Türkiye’de derecelendirme faaliyetinde bulunması Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşlarını,
d) Derecelendirme kuruluşu çalışanları: Derecelendirme uzmanları ve derecelendirme komitesi üyeleri ile derecelendirme kuruluşunun diğer çalışanlarını,
e) Derecelendirme notu: Derecelendirme uzmanları tarafından yapılan inceleme ve analizlerin, derecelendirme komitesince değerlendirilmesi sonucunda işletme ve/veya borçluluğu temsil eden sermaye piyasası araçları için belirlenen notu,
f) Derecelendirme uzmanı: Bu Tebliğin 10 uncu maddesinde belirtilen niteliklere sahip, işletmeye ilişkin gerekli finansal ve teknik analizleri yapmak suretiyle derecelendirme notuna esas incelemeyi gerçekleştiren kredi derecelendirme uzmanı ile kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetini yapmakla görevli kurumsal yönetim derecelendirme uzmanını,
g) Derecelendirme uzmanlığı lisansı: Bu Tebliğ uyarınca kredi derecelendirmesi faaliyetini yapmakla görevli kredi derecelendirme uzmanı ile kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetini yapmakla görevli kurumsal yönetim derecelendirme uzmanı olabilmek için Kurulun sermaye piyasasında faaliyette bulunanlar için lisanslama ve sicil tutmaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yapılan sınavda başarılı olunması halinde, derecelendirme faaliyetine ilişkin olarak verilen mesleki yeterliliği gösterir belgeyi,
ğ) İşletme: Ortaklıklar ve sermaye piyasası kurumlarını,
h) Kanun: 28/7/1981 tarih ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
ı) Kontrolör: Derecelendirme kuruluşu yönetim kurulu tarafından seçilen, derecelendirme kuruluşlarının ve çalışanlarının, kuruluşun derecelendirme metodolojisine, ahlaki davranış kuralları yönergesine ve iç düzenlemeler dahil mevzuat hükümlerine uygun davranıp davranmadıklarını denetlemekle ve denetim sonuçlarını yönetim kuruluna raporlamakla yetkilendirilen kişi ya da kişileri,
i) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
j) Liste: Sermaye piyasasında derecelendirme faaliyeti ile yetkili kuruluşlar ile Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşları listesini,
k) Müşteri: Derecelendirme yaptırmak üzere derecelendirme kuruluşu ile sözleşme imzalayan işletmeler ile talebe bağlı olmayan derecelendirme çalışmasına konu işletmeleri,
l) Ortaklık: Kanunda tanımlanan halka açık anonim ortaklıklar ile hisse senedi dışındaki sermaye piyasası araçlarını halka arz eden ihraççıları,
m) Sermaye piyasası araçları: Kanunda tanımlanan sermaye piyasası araçlarını,
n) Sermaye piyasası kurumları: Kanunda tanımlanan sermaye piyasası kurumlarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Derecelendirme Faaliyetinin Kapsamı ve
Bu Faaliyette Bulunabilecek Kuruluşlar
Derecelendirme faaliyetinin kapsamı
MADDE 4 – (1) Derecelendirme faaliyeti; kredi derecelendirmesi ve kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetlerini kapsar.
(2) İşletmelerce derecelendirme yaptırılması ihtiyaridir. Ancak, Kurul tarafından gerekli görülen durumlarda derecelendirme yaptırılması zorunlu tutulabilir.
(3) Derecelendirme kuruluşları, işletmelerin talepleri olmaksızın derecelendirme yapabilirler. Derecelendirme kuruluşları, talebe bağlı olmayan derecelendirme çalışması ve sonuçları hakkında kamuya açıklama yapmadan önce ilgili işletmelere bilgi vermek zorundadırlar. Derecelendirme çalışmasında işletmeler hakkında esas alınan bilgilere ilişkin olarak ilgili işletme tarafından yapılan değerlendirmeler, derecelendirme kuruluşlarınca titizlikle dikkate alınır.
(4) Talebe bağlı olmayan derecelendirme çalışmasına bu Tebliğde belirlenen ilke, usul ve esaslara uygun olarak ilgili işletmenin birbirini izleyen 3 hesap dönemi süresince devam edilir. Verilen derecelendirme notu, en fazla 6 aylık dönemler itibariyle gözden geçirilerek, kamuya açıklanır.
(5) Talebe bağlı olmayan derecelendirmelerde, müşteriden veya diğer kişi, kurum ve kuruluşlardan varsa sağlanan veya sağlanması öngörülen ücret ve benzeri menfaatlerin, derecelendirme kuruluşları tarafından derecelendirme notu ile birlikte kamuya açıklanması zorunludur.
Kredi derecelendirmesi
MADDE 5 – (1) Kredi derecelendirmesi;
a) İşletmelerin risk durumları ve ödeyebilirliklerinin
veya
b) Borçluluğu temsil eden sermaye piyasası araçlarının anapara, faiz ve benzeri yükümlülüklerinin vadelerinde karşılanabilirliğinin
derecelendirme kuruluşları tarafından bağımsız, tarafsız ve adil olarak değerlendirilmesi ve sınıflandırılması faaliyetidir.
Kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi
MADDE 6 – (1) Kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi, işletmelerin Kurulca yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkelerine uyumlarının derecelendirme kuruluşları tarafından bağımsız, tarafsız ve adil olarak değerlendirilmesi ve sınıflandırılması faaliyetidir.
(2) Kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesinde bir bütün olarak tüm ilkelere uyum ile pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ve yönetim kurulu ana bölümleri itibarıyla ayrı ayrı olmak üzere, 1 ile 10 arasında not verilir. Bu değerler arasında kalan (iki haneye kadar) küsuratlı notlar, tama iblağ edilmeksizin kamuya açıklanır.
Derecelendirme faaliyetinde bulunabilecek kuruluşlar
MADDE 7 – (1) Derecelendirme faaliyeti, Türkiye’de kurulan ve derecelendirme faaliyetinde bulunmak üzere Kurulca yetkilendirilen derecelendirme kuruluşları ile Türkiye’de derecelendirme faaliyetinde bulunması Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşları tarafından yapılır.
Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşları
MADDE 8 – (1) Kurul, bu Tebliğe göre derecelendirme faaliyeti yapabilecek uluslararası derecelendirme kuruluşlarını, Kurula başvurmaları halinde faaliyetlerinin kapsamı ve süresi, müşterileri, faaliyet gösterdikleri ülkeler ile bu ülkelerin yetkili otoriteleri tarafından kabul görüp görmedikleri ve kredibiliteleri bakımından değerlendirmeye tabi tutarak, uygun gördüklerini Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşu olarak listeye alır.
(2) Kurul, listeye aldığı uluslararası derecelendirme kuruluşlarını, listeye alınma sırasında değerlendirilen ve bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususlarda önemli değişiklikler olması durumunda ve/veya Türkiye’de gerçekleştirdikleri faaliyetlerine ilişkin yapacağı inceleme sonuçlarına bağlı olarak listeden çıkarabilir.
(3) Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşları, Türkiye’de gerçekleştirecekleri derecelendirme faaliyetleri ile ilgili kamuya açıklama ve bildirim yükümlülüklerinin Tebliğ hükümleri çerçevesinde yerine getirilmesini teminen Türkiye’de bir temsilci bulundurmak zorundadırlar.
(4) Kurulca kabul edilen uluslararası derecelendirme kuruluşlarının bağlı ortaklığı veya iştiraki olarak ya da bu kuruluşlar ile bilgi paylaşım sözleşmesi çerçevesinde derecelendirme faaliyetinde bulunmak isteyen kuruluşlar, Tebliğ hükümleri çerçevesinde yetkilendirilmeleri halinde Türkiye’de derecelendirme faaliyetinde bulunabilirler ve Kurulca yetkilendirilen derecelendirme kuruluşları olarak bu Tebliğ hükümlerine tabi olurlar.
Tamamı İçin Tıklayınız
