Çekiliş Sonucu Dağıtılan Otomobiller ve KDV
Ahmet GÜZEL
Vergi Denetmeni
[email protected]
I.GİRİŞ
Ticari hayatta işletmeler satışlarını ve/veya müşteri sayısını artırmak, ürün/mal pazarlamasını sağlamak ve rekabet gücünü yükseltmek amacıyla yapılan satışlar mukabilinde verilen kuponlar baz alınarak çekiliş sonucu müşterilere dağıtılmak suretiyle kampanyalar düzenlenebilmektedir.
Bu yazıda; bu tür kampanyalar çerçevesinde dağıtılan otomobillerin KDV karşısındaki durumu tartışılmıştır.
II.YASAL MEVZUAT
Devamlı olmak şartıyla Türkiye’de yapılan ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmet işlemleri katma değer vergisine tabi tutulmuştur. (KDVK[1] madde 1)
Ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edilir. (KDVK md 1/2)
Gerçek usulde vergilendirilen katma değer vergisi mükelleflerince işletmelerinde kullanılan otomobil, kamyon, minibüs, otobüs gibi nakil vasıtalarının teslimi işlemleri KDVK’nun 1.maddesi gereğince vergiye tabidir. İşletmenin mutad faaliyetinin bu malların işletilmesi veya alım satımı olmaması durumu değiştirmeyecektir. (15 seri numaralı KDVK Genel Tebliği[2])
Buna göre; gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefinin işletmesine dahil olan söz konusu taşıtların teslim işlemleri KDV Kanununun 1.maddesinin ikinci fıkrası gereğince devamlılık unsurunun bulunduğu kabul edilecek ve vergilendirilecektir. Aynı teslimlerin işletmenin aktifine kayıtlı olmadan işletme sahibi tarafından yapılması halinde arızi olarak değerlendirilecek ve Kanunun aynı maddesinin aynı fıkrasına göre vergiye tabi olmayacaktır.
Ancak satışları ve müşteri sayısını artırmak, mal veya ürünleri pazarlamak veya rekabet edebilmek amacıyla yapılan satışlar mukabilinde işletme tarafından verilen kuponlar esas alınarak çekiliş sonucu müşterilere dağıtılan otomobillerin çekiliş sonucu kazanan kişiye teslimi işleminin KDV’ye tabi olup olmayacağı önem arzetmektedir:
Anılan şekilde dağıtılan otomobiller promosyon, eşantiyon veya nümune mallar kapsamında değerlendirilebilir mi ?
Ticari hayatta, ticareti yapılan mallara olan talebin artırılması amacıyla, bir takım pazarlama teknikleri geliştirilmekte, satışı yapılan malın yanında başka bir malın ayrıca bir bedel alınmaksızın verilmesi de sıkça karşılaşılan bir pazarlama tekniği olarak ortaya çıkmaktadır. Bir malın tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devri olarak tanımlanan teslim hükümleri çerçevesinde ticari bir işletmenin yaptığı bedelsiz teslimler de katma değer vergisine konu olmaktadır.
Ancak, firmaların iktisadi faaliyetini genişletme, emsal işletmelerle rekabet edebilme, üretim veya satışını yaptıkları mallara olan talebi koruma veya artırma amacıyla bir malın yanında başka bir mal verilmesi şeklinde gerçekleşen işlemlerde promosyon ürünü açısından bir bedelsiz teslim söz konusu olmamaktadır. Zira, firmanın genişleyen faaliyetiyle bağlantılı olarak işletmede meydana getirilen katma değer artmaktadır. Nitekim piyasadan satın alınan veya ithal edilen malların promosyon ürünü olarak müşterilere verilmesi, mükellefler açısından pazarlama gideri niteliğini taşımakta ve bu malların alış bedelleri 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun[3] 40.maddesinin 1 numaralı bendine göre gider olarak kaydedilebilmektedir.
Dolayısıyla, firmanın meydana getirdiği katma değer içerisinde vergilenen promosyon mallarının müşterilere verilmesi sırasında katma değer vergisi hesaplanmasına gerek bulunmamakta ve bu ürünler için yüklenilen katma değer vergisinin ise KDVK’nun 29/1 maddesi çerçevesinde prensip olarak indirim konusu yapılması gerekmektedir. (50 seri numaralı KDVK Genel Tebliği[4])
Firmaların belirli zamanlarda özellikle dini bayramlarda ve yılbaşılarında kendi tanıtımlarını yapmak amacıyla herhangi bir bedel almaksızın kalem, anahtarlık, ajanda, takvim ve benzeri eşya dağıtmaları geleneksel hale gelmiştir. Ticari hayatta eşantiyon olarak adlandırılan bu ürünler, her ne kadar işletmede tüketilmemekte ise de ayni pazarlama gideri niteliğinde olduğundan bu ürünlerin müşterilere ayrıca bir bedel alınmaksızın teslimi katma değer vergisi hesaplanmasını gerektirmemektedir. (50 seri numaralı KDVK Genel Tebliği)
Diğer taraftan, firmalar halen satışını yaptıkları veya piyasaya yeni çıkardıkları bir ürünün tanıtımını sağlamak amacıyla numune mallar üretmekte ve bu malları da ayrıca bir bedel tahsil etmeksizin vermektedir. Ana malın bütün, özelliklerini taşımakla birlikte satışa konu edilemeyecek bir miktarla sınırlı olan ve üzerinde “Numunedir, parayla satılmaz, vb.” ibareleri taşıyan bu mallar da işletmede tüketilmemekle birlikte ayni pazarlama gideri özelliğini taşıdığından bu malların bedel alınmaksızın. teslimi de eşantiyonlarda olduğu gibi katma değer vergisi hesaplanmasını gerektirmemektedir. (50 seri numaralı KDVK Genel Tebliği)
Bu açıklamalar çerçevesinde gerek numune, gerekse eşantiyon adı altında teslim edilen malların;
– Ticari teamüllere uygun nitelikte ve miktarda olması,
– Ayrıca bir satışa konu olmayacak şekilde verilmesi,
halinde katma değer vergisi hesaplanmayacaktır.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre yapılan satışlara istinaden düzenlenen fatura ve benzeri vesikalar mukabilinde işletmeler tarafından verilen kuponlar baz alınarak çekiliş sonucu dağıtılan otomobillerin eşantiyon veya numune mal olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Yukarıda da açıklandığı üzere bu otomobiller[5] bu tür kampanyaları düzenleyen işletmelerden yapılan mal alımı nedeniyle düzenlenen fatura ve benzeri belgeler mukabilinde belli bir değer baz alınmak suretiyle bu işletmelerce verilen kuponlar esas alınarak çekiliş sonucu bedelsiz verilmektedir. Bu nedenle mal alımı ile beraber otomobilin de verilmesi imkânı bulunmamaktadır.
Ancak promosyon ürünleri, bir malın yanında bedelsiz olarak başka bir mal verilmesi şeklinde ve genel olarak mal satımının gerçekleştiği anda teslim edilmesi suretiyle gerçekleşmektedir.
Bununla beraber otomobilin çekiliş sonucu kazanan kişiye mal alımının gerçekleştiği tarihten sonra teslim edilmesi, dağıtılan otomobilin promosyon mal kapsamında değerlendirilmesine kanaatimizce engel olmaması gerekir. Otomobilin sınırlı sayıda ve daha sonraki bir tarihte yapılacak çekiliş sonucu verilecek olması nedeniyle dağıtılacak otomobilin mal alım tarihinden sonra verilmesinin kaçınılmaz olduğunu kabul etmek gerekir.
Buna göre kanaatimizce düzenlenen kampanyalar çerçevesinde işletmelerden yapılan mal alımı nedeniyle düzenlenen fatura ve benzeri belgeler mukabilinde belli bir değer baz alınmak suretiyle bu işletmelerce verilen kuponlar esas alınarak çekiliş sonucu kişilere bedelsiz teslim edilen otomobillerin promosyon malı olarak değerlendirilmesi ve bu kapsamda işlem yapılması doğru bir yaklaşım olacaktır.
Bu bağlamda işletmenin meydana getirdiği katma değer içerisinde vergilenen promosyon malları hükmündeki otomobillerin müşterilere verilmesi sırasında katma değer vergisinin hesaplanmaması ve otomobil için yüklenilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla çekiliş sonucu kazanılan otomobil çekiliş kuponunun müşteriye verilmesine esas teşkil eden fatura ve benzeri belgede gösterilen malların yanında promosyon ürünü veya malı olarak verilmiş olduğunun kabul edilmesi gerekir.
Ancak söz konu belgede farklı KDV oranına[6] tabi malların bulunması olası bir durumdur.
Bu hal, katma değer vergisi sistemindeki farklı oran uygulaması[7] nedeniyle düşük oranda vergiye tabi bir malın yanında yüksek oranda vergiye tabi bir malın promosyon ürünü olarak verildiği hallerde, promosyon olarak verilen malların ticaretini yapan firmalar açısından haksız rekabet sorunu ortaya çıkmaktadır.
Genel olarak promosyon ürünü şeklinde verilen malın (aynı işletmede imal veya inşa edilenler dahil) tabi olduğu katma değer vergisi oranının;
satışı yapılan mala ait katma değer vergisi oranına eşit veya daha düşük oranda olması halinde promosyon ürünü için yüklenilen katma değer vergisinin tamamının indirim konusu yapılması,
satışı yapılan malın tabi olduğu katma değer vergisi oranından yüksek olması halinde ise promosyon ürünü için yüklenilen katma değer vergisinden satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılması, kalan kısmın gelir veya kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınması,
şeklinde işlem yapılması gerekir. (50 seri numaralı KDVK Genel Tebliği)
Her iki durumda da promosyon ürünü olarak satın alınan, ithal edilen ya da aynı işletmede imal veya inşa edilen malların; ne kadarının aynı dönemde ayrıca bir bedel tahsil edilmeksizin verileceği, ne kadarının stoklarda kalacağı bilinemediğinden bu mallara ilişkin olarak yüklenilen vergi, öncelikle “indirilecek katma değer vergisi” hesabına alınacaktır.
Birinci durumda, (KDV oranlarının eşit olması) promosyon mallarının alımı, imal veya inşası ile her hangi bir bedel alınmaksızın müşterilere verilmesi işleminin aynı dönemde veya farklı dönemlerde gerçekleşmesi, bu mallarla ilgili olarak yüklenilip indirim konusu yapılacak katma değer vergisi açısından bir önem taşımamaktadır.
Promosyon ürününün tabi olduğu katma değer vergisi oranının, satışı yapılan malın tabi olduğu orandan yüksek olduğu hallerde ise;
Promosyon olarak verilen malların alımı, imal veya inşası ile ayrıca bir bedel tahsil edilmeksizin müşterilere verilmesi işleminin aynı dönemde gerçekleşmesi halinde bu mallarla ilgili olarak yüklenilen ve öncelikle “indirilecek katma değer vergisi” hesabına alınmış olan katma değer vergisinden, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısım dışındaki tutar, “indirilecek katma değer vergisi” hesabından çıkarılarak gider hesaplarına intikal ettirilecektir.
ÖRNEK 1
(A) işletmesi, Eylül 2006 döneminde (B) işletmesinden 4 adet otomobil satın almıştır. Bu alış işlemi bedeli için % 18 oranında 15.000 YTL tutarında katma değer vergisi yüklenilmiştir. (A) işletmesi, almış olduğu arabaların hepsini düzenlemiş olduğu kampanya kapsamında yapılacak çekiliş sonucunda promosyon olarak % 8 KDV oranına tabi malın yanında aynı dönemde vermiştir.
İşletmenin vermiş olduğu promosyon mallarının (otomobillerin) bedelleri gelir ve kurumlar vergisi açısından pazarlama gideri olarak kabul edilebilecek ve ayrıca bir bedel alınmaması koşuluyla bu ürünlerin tesliminde katma değer vergisi hesaplanmayacaktır.
Bu işlemde satışı yapılan mal teslimi % 8, promosyon ürünü olarak verilen otomobil ise % 18 oranında katma değer vergisine tabi bulunmaktadır. (A) işletmesi, promosyon mallarının (otomobillerin) alımı için yüklendiği katma değer vergisinin tamamını öncelikle “indirilecek katma değer vergisi” hesabına alacaktır. Promosyon mallarının (otomobillerin) tümünün aynı dönemde müşterilere çekiliş sonucu dağıtılması nedeniyle işletmenin otomobiller için yüklendiği katma değer vergisinden sadece ana malın tabi olduğu orana (% 8) isabet eden kısmı indirim hesaplarında kalacak, artan kısım gider hesaplarına alınacaktır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde indirim konusu yapılacak katma değer vergisi;
15.000 YTL * (8/18) = 6.666,66 YTL
olarak hesaplanacaktır.
(15.000 – 6.666,66 = ) 8.333,34 YTL ise gider olarak dikkate alınabilecek katma değer vergisi olacaktır.
Bu işlemler nedeniyle yapılaması gereken muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır:
____________________ / __________________
154 Promosyon Malları 83.333,34
191 İnd. KDV 15.000,00
……………………………..102 Bankalar 98.333,34
____________________ / __________________
760 Paz.Sat.Dağ.Gid 91.666,68
154 Promosyon Malları 83.333,34
191 İnd. KDV 8.333,34
____________________ / __________________
Milli Piyango İdaresinden (MPİ) izin alınmak suretiyle düzenlenen kampanyalar kapsamında çekiliş sonucu müşterilere verilecek otomobillerin dağıtılacağı önceden işletmeler tarafından kararlaştırıldığından bu otomobillerin, “tam açıklama kavramına” göre STOKLAR grubundaki boş hesaplardan biri olan 154 (155 veya 156) no’lu hesapta Promosyon Malları adı altında muhasebeleştirilmesi daha uygun olacaktır.
Promosyon, ürününün satın alındığı ya da işletmede imal veya inşa edildiği dönemde değil de daha sonraki dönemlerde müşterilere verilmesi halinde ise bu ürünlerle ilgili olarak malların satın alındığı, imal veya inşa edildiği dönem beyannamesinde “indirilecek katma değer vergisi” olarak indirim konusu yapılan tutardan satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın düşülmesinden sonra kalan tutar, ürünlerin ayrıca bir bedel alınmaksızın teslim edildiği dönem beyannamesinin 30 İlave Edilecek KDVsatırına dahil edilerek beyan edilecek ve aynı miktar gider veya maliyet hesaplarına alınacaktır.
Öte yandan, promosyon ürünü olarak verilen malların alışı sırasında yapılan diğer giderlere ilişkin yüklenilen katma değer vergilerinin genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılacağı şüphesizdir.
ÖRNEK 2
Yukarıdaki örnekte satın alınan promosyon mallarının (otomobillerin) yarısının Eylül 2006 döneminde, kalan yarısının da Ekim 2006 döneminde müşterilere dağıtıldığını varsayalım.
Bu durumda yüklenilen katma değer vergisinin tamamının öncelikle Eylül 2005 döneminde indirim hesaplarına alınacağı açıktır. Yüklenilen katma değer vergisi tutarından aynı dönemde müşterilere verilen promosyon malına ait olan kısım bulunacaktır. Bu tutardan, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısım indirim hesaplarında kalacak, artan kısım gider hesaplarına alınacaktır. Dolayısıyla Eylül 2005 dönemine ait beyannamede indirilecek katma değer vergisi olarak yazılacak tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Otomobiller için yüklenilen ve satın alındığı tarihte “indirilecek katma değer vergisi” hesabına alınan tutar: 15.000,00 YTL
Yüklenilen katma değer vergisi tutarından satın alındığı dönemde müşterilere dağıtılan arabalara ait kısım: 7.500,00 YTL.
Satın alındığı dönemde müşterilere dağıtılan otomobiller için yüklenilen katma değer vergisinden, bu dönemde indirilebilecek katma değer vergisi:
7.500,00 YTL * (8/18) = 3.333,34 YTL
Satın alındığı dönemde dağıtımı yapılan otomobiller ile ilgili olarak yüklenilen katma değer vergisinden gider olarak yazılacak kısım ise
(7.500 – 3.333,34 =) 4.166,66 YTL
olacaktır. Eylül 2006 döneminde promosyon mallarının (otomobillerin) dağıtılmasına ilişkin olarak yapılması gereken muhasebe kayıtları örnek 1’deki gibi olacaktır.
Satın alınan dönemde dağıtımı yapılamayan promosyon malları (otomobiller) için yüklenilen katma değer vergisinin tümü Eylül 2006 dönemine ait beyannamede indirilecek katma değer vergisi olarak beyan edilecektir. Buna göre bu dönem beyannamesinde indirilecek katma değer vergisi olarak beyannamede gösterilecek tutar :
(7.500 + 3.333,34 =) 10.833,34 YTL
olacaktır.
Kalan malların Ekim 2006 döneminde müşterilere dağıtılması sırasında bu mallar için yüklenilen katma değer vergisinden indirilmesi gereken tutar, yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde 3.333,34 YTL olarak hesaplanacaktır. Eylül 2006 dönemine ait beyannamede tümü indirilecek katma değer vergisi olarak beyan edilen promosyon mallarının yarısının alımına ait katma değer vergisi tutarından bu miktarın düşülmesinden sonra kalan;
(7.500 – 3.333,34 =) 4.166,66 YTL
Ekim 2006 dönemine ait I no’lu KDV beyannamesinin 30 İlave Edilecek KDV satırına dahil edilerek beyan edilmek suretiyle indirim hesabından çıkartılacak, bu miktar aynı zamanda gider unsuru olarak dikkate alınacaktır.
Ekim 2006 döneminde yapılan işlemlere ilişkin olarak yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılabilir: (Sonraki döneme devreden KDV’nin olduğu varsayılmıştır)
_____________________ .10.2006_________________
192 Diğer KDV 4.166,66
392 Diğer KDV 4.166,66
_____________________ .10.2006__________________
391 Hes KDV XX
392 Diğer KDV 4.166,66
190 Devreden KDV XX
191 İnd KDV XX
……………………………..360 Ödenecek Vergi ve Fonlar XX
____________________31.10.2006___________________
760 Paz.Sat.Dağ.Gid 45.833,33
154 Promosyon Malları 41.666,67
192 Diğ. KDV 4.166,66
______________________31.12.2005_________________
761 Pazarlama Satış ve
Dağıtım Giderleri Yan 45.833,33
760 Pazarlama Satış ve
Dağıtım Giderleri 45.833,33
______________________31.12.2005_________________
631 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri 45.833,33
761 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Yan 45.833,33
______________________31.12.2005_________________
690 Dönem Kar/Zararı 45.833,33
631 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri 45.833,33
__________________________ /______________________
Ancak MPİ’den izin alınmak suretiyle düzenlenen kampanyalar kapsamında çekiliş sonucu müşterilere verilecek otomobillerin kaç tanesinin aynı dönemde ayrıca bir bedel tahsil edilmeksizin verileceği, kaç tanesinin sonraki dönem(ler)de verilerek ilgili hesapta kalacağı bilinebileceğinden bu malların maliyetlerinin doğrudan ilgili gider hesaplarına kaydedilmesi daha doğru ve açıklayıcı olacaktır. Ancak bunun yapılabilmesi için dönemsellik ilkesi gereği dağıtılma işleminin kesinlikle aynı hesap döneminde veya aynı takvim yılında yapılması şarttır. Diğer taraftan; çekiliş kuponuna esas belgede farklı KDV oranlarına tabi malların bulunabileceği göz önünde bulundurularak dağıtılacak otomobillere ait yüklenilen verginin tümünün, 50 seri no’lu KDVK Genel Tebliğine göre öncelikle “indirilecek katma değer vergisi” hesabına kaydedilmesi gerekir.
Yukarıda da açıklandığı üzere düzenlenen kampanyalar çerçevesinde işletmelerden yapılan mal alımı nedeniyle düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde bulunan belli bir değer mukabilinde bu işletmelerce kuponlar verilmektedir. Söz konusu belgelerde gösterilen malların farklı vergi oranlarına tabi olabileceği muhtemeldir.
Böyle bir durumda nasıl bir yöntem izleneceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır.
Gelir İdaresince yapılan düzenlemeler de dikkate alınarak bu tür durumlarda yapılacak işlemlerin kanaatimizce aşağıdaki şekilde olması gerekir:
ÖRNEK
Mükellef (A), MPİ’den alınan izin kapsamında kendisinden yapılan 25 YTL değerindeki mal alımı karşılığında verilecek kuponlar esas alınarak 14 Kasım 2005 tarihinde yapılacak çekiliş sonucunda bir araba dağıtmayı kararlaştırmış ve yapılan çekiliş sonucunda araba (B) şahsına teslim edilmiştir. Araba alımı nedeniyle Eylül 2005 döneminde 3.600 YTL KDV yüklenilmiştir.
(B) şahsının, yapmış olduğu mal alımına ait belgede aşağıdaki mallar bulunmaktadır.
% 8 oranına tabi malların değeri 10,00 YTL
% 18 oranına tabi malların değeri 15,00 YTL
Görüleceği üzere çekiliş kuponuna esas belgede arabanın tabi olduğu KDV oranından farklı % 8 oranına tabi 10,00 YTL değerinde mal bulunmaktadır. Bu gibi hallerde basit orantı kurmak suretiyle giderlere kaydedilecek yüklenilmiş KDV tutarını hesaplamak mümkündür.
Buna göre Kasım döneminde gider yazılacak KDV tutarı;
3.600,00 * (10,00/25,00) = 1.440,00 YTL
1.440,00 – (1.440,00 *8/18)=800,00 YTL
olarak hesaplanacaktır. Bu tutarın, aynı zamanda Kasım 2005 dönemine ait I no’lu beyannamenin 30 İlave Edilecek KDV satırında beyan edilmesi gerekir. Diğer taraftan 3.600 YTL KDV, Eylül 2005 döneminde indirim konusu yapılabilecektir.
Yapılan işlemlerin muhasebe kaydının ise aşağıdaki şekilde yapılması gerekir:
____________________ .09.2005___________________
154 Promosyon Malları 20.000,00
191 İnd. KDV 3.600,00
……………………………..102 Bankalar 23.600,00
_____________________14.11.2005_________________
192 Diğer KDV 800,00
392 Diğer KDV 800,00
____________________14.11.2005___________________
760 Paz.Sat.Dağ.Gid 20.800,00
154 Promosyon Malları 20.000,00
192 Diğ. KDV 800,00
_____________________30.11.2005__________________
391 Hes KDV XX
392 Diğer KDV 1.440,00
190 Devreden KDV XX
191 İnd KDV XX
360 Ödenecek Vergi ve Fonlar XX
__________________________ /______________________
veya
____________________ .09.2005___________________
760 Paz.Sat.Dağ.Gid 20.000,00
760.01 Dağıtılacak otomobil
191 İnd. KDV 3.600,00
……………………………..102 Bankalar 23.600,00
_____________________14.11.2005_________________
192 Diğer KDV 1.440,00
392 Diğer KDV 1.440,00
____________________14.11.2005___________________
760 Paz.Sat.Dağ.Gid 800,00
192 Diğ. KDV 800,00
_____________________30.11.2005__________________
391 Hes KDV XX
392 Diğer KDV 800,00
190 Devreden KDV XX
191 İnd KDV XX
360 Ödenecek Vergi ve Fonlar XX
__________________________ /______________________
III.OLMASI GEREKEN SONUÇ
Ticari hayatta, yaygın bir pazarlama tekniği haline gelen çekilişle araba dağıtımı; genel olarak müşteri tarafından alınan mal/malların değeri mukabilinde verilen kuponlar esas alınarak ve mal alım tarihinden sonra bedelsiz olarak yapılmaktadır.
Ancak bu husus, kanaatimizce ticareti yapılan malların yanında başka bir mal verilmesi şeklinde ifade edilen promosyon tanımına ters düşmemektedir. Bu sebeple bu şekilde dağıtılan arabaların promosyon malı olarak değerlendirilmesi ve yukarıda açıklanan şekilde işlem yapılması gerekir.
[1] 02.11.1984 tarih ve 18563 sayılı RG’de yayımlanmıştır.
[2] 21.07.1985 tarih ve 18818 sayılı RG’de yayımlanmıştır.
[3] 06.01.1961 tarih ve 10700 sayılı RG’de yayımlanmıştır.
[4] 25.12.1995 tarih ve 22504 sayılı RG’de yayımlanmıştır.
[5]Otomobil, yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en çok sekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. (Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu madde 2)
[6] Katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her bir işlem için % 10’dur. Bakanlar Kurulu bu oranı, dört katına kadar artırmaya, % 1’e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir. (KDVK madde 28)
[7] 2002/4480 sayılı BKK eki karar kapsamında % 1, 8 ve 18 olmak üzere üç ayrı KDV oran ve listeleri düzenlenmiştir.
