Emekli ve Özürlülere Emlak Vergisi Geliyor
Levent GENÇYÜREKMaliye Başmüfettişi
9 Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi
Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde yer alan düzenleme uyarınca; hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerle (işsizler) gelirleri sadece kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıklardan ibaret bulunan emekliler, özürlüler, gaziler ve şehitlerin dul ve yetimleri için emlak vergisi açısından bir avantaj sağlanmıştır. Bu kişilerin Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene sahip olmaları durumunda, meskenlerine ait emlak vergisi oranını sıfıra kadar indirmeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Bakanlar Kurulu her yıl aldığı bir kararla bu oranı sıfır olarak belirlediğinden yukarıda belirtilen kişiler eğer tek konuta sahip iseler ve bu konutun büyüklüğü de brüt 200 metrekareyi aşmıyor ise emlak vergisi ödememekte. Tek meskene hisse ile sahip olunması halinde hisselere ait kısım hakkında da bu imkândan yararlanmak mümkün.
Buna göre, 200 metrekareyi aşmayan tek konutu bulunan ve emekli maaşı dışında geliri bulunmayan memur emeklisi Bay (A) bu konutta kendisi oturuyor ise meskeni için emlak vergisi ödemeyecek. Konutu kiraya vermiş ise bu durumda kira geliri elde etmek suretiyle emekli maaşı dışında geliri olmama şartını ihlal ettiğinden tek konuta sahip olsa da emlak vergisi ödeyecek. Bir yerde ücretli olarak çalışmayan ve kira, faiz, kâr payı vb. şekilde bir geliri de bulunmayan Bayan (B) 200 metrekarenin altında sahip olduğu konut için emlak vergisi ödemeyecek, ancak ücretli olarak çalışmaya başlar veya başka bir gelir sahibi olursa bu imkânı kaybedecek.
Birden fazla konuta veya birden fazla konut hissesine sahip olunması, kanunla kurulan sosyal güvenlik kuruluşlarından aylık alınmaması, özürlü olunmaması, emekli, dul ve yetim aylığı dışında ticari kazanç, serbest meslek kazancı, kira, faiz vb. gelir elde edilmesi durumunda bu imkândan yararlanılmaz ve sahip olunan konutların tamamı için emlak vergisi ödenir.
Günlerdir tartışılan “İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanun Tasarısı” Emlak Vergisi Kanunu ile sağlanmış olan emlak vergisi muafiyetinin emekli ve özürlüler için kaldırılmasına yönelik hükümleri nedeniyle, daha uzun süre tartışılacağa benziyor.
Tasarının 7 inci maddesi ile söz konusu muafiyet daraltılmış olup sadece hiçbir geliri olmayanlar ve gaziler ile şehitlerin dul ve yetimlerine ait brüt 150 metrekareyi geçmeyen tek konuttan Emlak Vergisi alınmaması şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Sosyal Güvenlik Kurumlarından alınan maaş dışında başka bir geliri olmayan Emekliler yanında Özürlülerin de emlak vergisi muafiyeti kapsamından çıkarılarak sahip oldukları tek konut için emlak vergisi ödeme yükümlüğüne tabi tutulmasının, sosyal adalet ve eşitlik ilkesi açısından yanlış bir karar olduğunu düşünüyoruz. Böyle bir hak kaybının ekonomik açıdan desteklenmesi gereken bu kişilerin cezalandırılması anlamına geleceği göz önünde bulundurularak, bu kişilere ait 150 m2 yi geçmeyen tek konuttan da eskiden olduğu gibi Emlak Vergisinin alınmamalıdır.