10 Ağustos 2006 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26255
Devlet Bakanlığından:
MADDE 1 – 10/3/2000 tarihli ve 23989 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazaları ve Depoları Yönetmeliğinin 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 1 – Bu Yönetmelik, Türkiye’ye gelen veya Türkiye’den giden yolcular ile transit yolculara, diplomatik muafiyetten yararlananlara, yabancı basın yayın organlarının yabancı uyruklu mensuplarına, yabancı ülkelere sefer yapan uçakların yolcularına satılmak üzere bu uçakların yetkililerine, İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazından transit geçen gemilere, yat limanlarına gelip giden veya kışlayan yat ve tekne sahiplerine, Gümrük Müsteşarlığınca belirlenecek diğer kişilere satış yapmak üzere açılacak gümrük hattı dışı eşya satış mağazaları ve bunların depolarının kuruluşuna, işleyişine ve buralardan eşya satışına ilişkin esasları düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 2 – Bu Yönetmelik 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun Gümrük Antrepo Rejimini kapsayan hükümleri ile Kumanya ile ilgili hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına (e) bendinden sonra gelmek üzere (f) bendi eklenmiştir.
“f) Uçakta satış mağazası; hava gümrük kapılarında yolculardan arındırılmış yerlerde, sadece uçaklara toplu satış yapmak üzere açılan ve özel antrepo sayılan yerleri,”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 5 – Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca mağaza ve depo açma izni verilebilecek olanlar şunlardır:
a) Kamu Kuruluşları,
b) 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş limited veya anonim şirketler.
Bu şirketlerin;
1) Asgari beş yıldır faaliyette bulunuyor,
2) Ödenmiş sermayeleri ve ihtiyatları toplamının en az 500.000 (Beşyüzbin) YTL,
3) Son beş yılda ödediği Kurumlar Vergisinin basit ortalamasının en az 20.000 (Yirmibin) YTL,
olması şarttır.
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği yılı izleyen yıllarda yapılan başvurularda son beş yılda ödenen Kurumlar Vergisinin basit ortalaması olarak aranacak tutar, başvurudan önceki yılda uygulanan tutarın Maliye Bakanlığınca yine o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında arttırılması suretiyle bulunur.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesine aşağıda belirtilen fıkralar eklenmiştir.
“Aşağıda belirtilen durum ve yerlerde mağaza açılamaz:
a) Başvuru tarihinden önceki takvim yılı içerisinde, giriş mağazaları için toplam en az 40.000, çıkış mağazaları için toplam en az 10.000 yolcunun giriş ya da çıkış yapmadığı sınır kapılarında,
b) Mağaza işletmeciliğinin tek bir firmaya verilmediği yerlerde,
c) Yapılacak inceleme sonucunda, Gümrük İdaresinin personel ve fiziki imkanlarının denetimi sağlayamayacağı anlaşılan yerlerde (bu eksiklik giderilinceye kadar),
d) Hak sahibi olmayanlara satışları, limit üstünde ve mükerrer satışları önlemek üzere Müsteşarlıkça zorunlu uygulamaya konulan bilgisayar sistemine dahil olunmaması halinde.
İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazından transit geçen gemilere satış yapacak mağaza açma izni almak için başvuracakların ayrıca aşağıda belirtilen şartlara da sahip olması gerekir.
a) Gümrük denetimine tabi gemilere sefer yapacak deniz araçlarına mahsus izin belgesi bulunan deniz hizmet teknesi,
b) Mağaza adına düzenlenmiş VHF cihazı işletme izni (Deniz haberleşme cihazı),
c) Deniz Ticaret Odası kayıt mecburiyeti,
d) 2.000.000,-’luk Global Teminat Mektubu.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 9 – Mağazalar bulundukları yerlere ve satış yetkilerine göre aşağıda belirtilen şekilde faaliyet gösterirler;
a) Yolcu girişi yapılan gümrük kapılarında açılan mağazalar Türkiye’ye giriş yapan yolculara;
1) Satış tarihinde yürürlükte bulunan gümrük mevzuatına göre gümrük vergileri ödenmeksizin yurda ithal edilebilecek Zati Eşya Listesinde yer alan eşyayı,
2) Satış tarihinde yürürlükte bulunan gümrük mevzuatına göre gümrük vergileri ödenmeksizin yurda ithal edilebilecek yolcu beraberi hediyelik eşyayı,
3) Satış tarihinde yürürlükte bulunan gümrük mevzuatına göre gümrük vergileri ödenmek suretiyle yolcu beraberinde ithal edilebilecek hediyelik eşyayı,
4) Müsteşarlıkça uygun bulunacak eşyayı,
b) Yolcu çıkışı yapılan gümrük kapılarında açılan mağazalar, Türkiye’den çıkış yapan veya transit geçen yolcu, taşıt sürücü ve hizmetlilerine;
1) Satış tarihinde yürürlükte bulunan Zati Eşya Listesinde kayıtlı eşyayı,
2) Satış tarihinde yürürlükte bulunan mevzuata göre yolcu beraberinde ihraç edilebilecek ve hediye olabilecek miktar ve mahiyetteki eşyayı,
3) Miktarı ve mahiyeti Müsteşarlıkça belirlenen yolcu beraberindeki yerli eşyayı,
4) Müsteşarlıkça uygun bulunacak eşyayı,
c) Diplomatik muafiyetlerden yararlananlar ile yabancı basın yayın organlarının yabancı uyruklu mensuplarına satış yapmak üzere Müsteşarlıkça belirlenecek mağazalar; cins, miktar ve kıymeti Dışişleri Bakanlığı ya da Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmış takrirde belirtilen eşyayı,
d) İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazından transit geçen gemilere satış yapabilecek mağazalar; miktarı Müsteşarlıkça belirlenecek alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün mamullerini,
e) Yat sahiplerine satış yapmak üzere yat limanlarında açılacak mağazalar; buraya gelip giden, kışlayan yat ve teknelerde kullanılacak, miktar ve mahiyeti Müsteşarlıkça belirlenecek malzeme, teçhizat, tesisat ve avadanlıkları,
satabilir.
Havayolu ile çıkış yapan yolcular ile diğer çıkış yolcuları için yukarıda belirtilen limitler ve miktarlar 5 misli olarak kullandırılabilir.
Türkiye’ye giriş ya da çıkış yapan yolcular 1 inci fıkranın (a) bendinde belirtilen eşyayı uçakta da satın alabilirler. Bunun için uçak kaptanı veya yetkili personeli tarafından yolculara satılmak üzere talep edilen miktardaki eşya dış sefere çıkan uçaklara uçakta satış mağazalarından verilir.
Uçakta satış mağazaları ancak havayolu taşımacılığı yapan şirketler tarafından açılabilir. Ancak, bu tür mağazanın bulunmadığı yerlerde yolculara yönelik mağazalardan da uçaklara eşya satışına Müsteşarlıkça izin verilebilir.
Uçaklarda satış kredi kartı ile yapılır.
18 yaşın altındakilere alkollü içki ve tütün mamulleri satılamaz.
Yurda ithal edilecek eşyanın gümrük muayenesinden geçmeden önce alınması şarttır.
Mağazalarda esas itibarıyla serbest dolaşıma girmemiş yabancı menşeli eşya satılır. Yerli üretim eşyasının sadece çıkış yapan yolculara satılmasına Müsteşarlıkça müsaade edilebilir. Müsteşarlık yerli eşyanın satılmasında limit belirleyebilir. Bu eşyanın üzerindeki dahili vergilerin tahsili, istisna ve muafiyeti vergi kanunlarının ilgili hükümleri çerçevesinde yürütülür.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 19 – Mağazalarda yapılan satışta, satıcı, alıcı ve satışa konu eşyaya ilişkin bilgileri içeren ve düzenleyen tarafından tarih ve sıra numarasına göre saklanması zorunlu olan satış fişi ya da fatura düzenlenir.
Satış belgesinde en az aşağıdaki bilgiler bulunur:
a) Düzenleme tarihi, seri ve sıra numarası,
b) Düzenleyen mağazanın adı ve adresi,
c) Yurtdışına gidecek olan yolcular için biniş kartı veya pasaport numarası, yurtdışından gelen yolcular için pasaport numarası, transit yolcular için karaya çıkış kartı ve pasaport numarası,
d) Satılan eşyanın kod numarası, nevi, satış fiyatı,
f) Satış saati,
g) Satışı yapan mağaza görevlisinin adı, soyadı veya bu görevliyi belirleyen her türlü tanıtıcı işaret.
Satış belgesi seri/sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir ve iki nüsha olarak düzenlenir.
Müsteşarlık, satış belgesinde yukarıdakiler dışında ek bilgi kaydını istemeye, bu bilgiler olmaksızın satış belgesi düzenleme izni vermeye yetkilidir.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 31 – Mağazadan eşya satışı bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde belirtilen belgeler ile Türk Lirası veya konvertibl yabancı para cinsinden her türlü ödeme aracıyla aşağıda sayılan kişi ve yerlere yapılır.
a) Yolculara Eşya Satışı: Satışın bizzat yolcuların kendisine yapılması esastır. Vekalet ve pasaport ibraz edilse dahi yolcu dışındaki bir kişiye satış yapılması mümkün değildir. Yolculara satılan eşyanın vergiye ya da bandrole tabi olması halinde, verginin ya da bandrolün tahsil edildiğine dair belge mağaza görevlisine ibraz edilmeden eşya teslim edilmez.
b) Gemi ve Uçaklara Eşya Satışı: İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazından transit geçen gemilere ve yabancı ülkelere sefer yapan uçaklarda satışa sunulacak eşya; mağazalardan eşyanın cins ve miktarını gösteren Talep Formuna istinaden yetkili bir personel (uçak ve/veya gemi kaptanı, kabin amiri ya da gemi katibi) tarafından teslim alınır. Teslim edilen eşya için her bir sefer itibarıyla tek bir satış belgesi düzenlenir. Satılan eşyanın kod numarasını, nevini, miktarını ve satış fiyatını gösteren üç örnek liste düzenlenerek listenin bir örneği satış belgesi ile birlikte alıcıya verilir. Listenin bir örneği satış belgesinin mağazada kalacak örneğine eklenir, üçüncü örneği ise saklanmak üzere gümrük müdürlüğüne ibraz edilir.
c) Yat Sahiplerine Eşya Satışı: Yat sahipleri, yat limanlarında mağazalardan satın aldıkları eşya için düzenlenen satış belgelerini gümrük müdürlüğüne ibraz ederek gümrük beyannamesi düzenlettirmek zorundadırlar.
d) Diplomatik muafiyetlerden faydalananlara Dışişleri Bakanlığınca onaylanmış, yabancı basın yayın organlarının yabancı uyruklu mensuplarına ise Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş takrirler ile satış yapılır.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 34 – Depo ve mağazalar, gümrük müfettiş ve müfettiş muavinlerinin, gümrük kontrolörleri ve stajyer gümrük kontrolörleri ile gümrük ve muhafaza başmüdürü, gümrük müdürü ve yetkili memurlarının ve Müsteşarlıkça yetkili kılınacak kişilerin inceleme ve denetimine tabidir. Mağaza ve depo yetkilileri, bu yerleri inceleme ve denetim elemanlarının talepleri halinde derhal açmaya, her türlü kolaylığı göstermeye ve istenen bilgi ve belgeleri vermeye mecburdur. Buna riayetsizlik halinde mağaza veya depo, denetim ve inceleme yapanlarca geçici olarak kapatılır. İstenilen bilgi ve belgeler sunulduğunda derhal açılır.
Bu yerlerde yapılacak denetim, inceleme ve soruşturma sonucunda;
a) Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırılıklar nedeniyle mağaza veya depo, denetimi yapan kişilerce tedbir mahiyetinde 10 güne kadar kapatılabilir. Kapatma kararı, kapatma nedenleri, kapatma süresi ve konuya ilişkin mütalaa ile birlikte en seri haberleşme aracı ile Müsteşarlığa bildirilir. Müsteşarlık, aykırı hususlar giderilinceye kadar mağazanın faaliyetini durdurur. Müsteşarlıktan talimat alınmamış olması halinde ilgili gümrük idaresi geçici kapatma süresinin bitimini izleyen gün mağazanın faaliyetinin devamına izin verir.
b) Usulsüz satış yapıldığının ya da açılış başvurusu sırasında Müsteşarlığa verilen taahhütnameye aykırı davranışların tespiti halinde mağaza Müsteşarlıkça geçici olarak kapatılır. Kapatma süresi, usulsüzlük ve ihlalin ağırlığı ve tekerrür durumuna göre 10 gün ile 1 yıl arasında değişebilir.
c) 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve diğer ceza koyan kanun hükümlerinin ihlal edildiğinin anlaşılması halinde derhal adli merciler nezdinde suç duyurusunda bulunulur. Söz konusu ihlalin örgütlü olarak gerçekleştirildiğinin anlaşılması, ciddi nitelik ve boyutlarda bulunması halinde ya da devam edeceğine dair şüphe ve emarelerin görülmesi halinde adli takibat ya da mahkeme sonucu beklenmeden açılış izinleri Müsteşarlıkça iptal edilebilir.
Gümrük idaresine ibrazı öngörülen belgeleri zamanında ibraz etmeyen mağaza veya deponun faaliyeti bu belgeler verilinceye kadar durdurulabilir.
Üst aramasına karşı koyan veya gümrük nizamlarına uymayan personelin daimi giriş kartı gümrük müdürü tarafından iptal edilir veya iptali hususunda gerekli girişimlerde bulunulur.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 36 ncı maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Fazla ve noksanlıklar
MADDE 36 – Mağaza ve depolarda yapılan sayımlarda, firma tarafından verilen mağaza ve depo mevcutlarına ilişkin listeler ile eşyanın giriş ve çıkış belgeleri göz önünde bulundurulur. Eşyanın kısa sürede sayılamayacak olması halinde örnekleme yöntemiyle sayım mümkündür.
Sayım sonunda noksan çıkan eşyanın vergileri tahsil edilir. Bu noksanlığın geçerli nedenlerden ileri geldiği ispatlanamadığı takdirde noksan çıkan kısım için 4458 sayılı Gümrük Kanununun 236 ncı maddesine göre işlem yapılır.
Sayım sonunda fazla çıkan eşya kayıtlara alınır. Bu fazlalığın geçerli nedenlerden ileri geldiği ispatlanamadığı takdirde, fazla çıkan eşya Gümrük Kanunu hükümleri çerçevesinde tasfiye edilir, ayrıca fazla çıkan kısım için Gümrük Kanununun 236 ncı maddesine göre işlem yapılır.
Yapılan inceleme ve denetlemeler sonucunda, hak sahibi olmayanlara yapıldığı ya da hak sahibi olanlara limit üstünde gerçekleştirildiği anlaşılan satışa ilişkin eşya, eksikliğin boyutuna bağlı olarak yapılacak adli takibat dışında noksan çıkan eşya addedilerek Gümrük Kanununun 236 ncı maddesi uygulanır.
Hak sahibi olmayanlara satış yapılmasını, hak sahibi olanlara mükerrer ve limit üstünde satış yapılmasını önlemek üzere Müsteşarlık tarafından uygulanması istenecek bilgisayar sistemi dışına çıkan mağaza ve depoların faaliyeti durdurulur. Sistem üzerinde değişiklik yapan mağaza ve depoların açılış izinleri iptal edilir.
Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre marka, coğrafi işaret, endüstriyel tasarım hakları ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki eşyanın mağazalarda satışı ilgili gümrük idaresince hak sahibinin veya temsilcisinin yazılı talebi üzerine veya söz konusu eşyanın sahte markalı ya da telif hakkına tabi mal tarifine uyduğuna ilişkin açık deliller olması halinde re’sen durdurulur. Durdurma kararı aynı gün hak sahibine veya temsilcisine bildirilir.
Hak sahibinin veya temsilcisinin başvurusu üzerine durdurma halinde başvuru tarihinden itibaren, re’sen durdurma halinde kararın hak sahibi veya temsilcisine tebliği tarihinden itibaren 10 gün içinde esas hakkında yetkili mahkemede dava açılmaz veya mahkemeden tedbir niteliğinde karar alınmazsa eşyanın satışına tekrar izin verilir.
Sahte veya taklit mal sattığı mahkeme kararı ile kesinleşen mağazanın işletme izni iptal edilir. Bu durumda söz konusu eşya yetkili mahkemece alınan karar doğrultusunda Gümrük Kanunundaki tasfiye rejimi hükümlerine göre imha veya asli nitelikleri değiştirilerek satış suretiyle tasfiye edilebilir.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 37 – Aşağıda belirtilen hallerde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen tutarın iki katı usulsüzlük cezası uygulanır.
a) Mağaza ve depoların Gümrük Kanununda belirtilen gerekli teknik donanımlarında noksanlık bulunması,
b) Mağaza ve depolara alınan eşyaların firmalar tarafından zamanında kayıtlara geçirilmemesi.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 38 inci maddesi son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Taşıt yoğunluğu ve yolcu durumuna göre mağazaların günün hangi saatinde açık tutulacağı ilgili gümrük müdürlüğünce tespit edilir. Bu saatler dışında mağaza açık bulundurulamaz ve satış yapılamaz. Diplomatik muafiyetten faydalananlara ve yabancı basın yayın organlarının yabancı uyruklu mensuplarına eşya satan mağazalar normal mesai saatleri içinde satış yaparlar.”
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki Geçici Madde 4 eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4 – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılan mağaza ve depo açma ve işletme izni almış olanların;
a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının 2 nci alt bendinde belirtilen sermaye şartını 31/12/2006 tarihine kadar,
b) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının 3 üncü alt bendinde belirtilen kurumlar vergisi şartını 31/12/2006 tarihine kadar,
c) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin son fıkrasında belirtilen şartları Yönetmeliğin yayımından itibaren en geç 1 yıl içerisinde,
yerine getirmesi gerekmektedir.”
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki Geçici Madde 5 eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 5 – Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sadece uçaklara satış yapmak üzere yolculardan arındırılmış yerlerde açılan mağazaların 31/12/2006 tarihine kadar faaliyetlerine son verilmesi veya havayolu taşımacılığı yapan şirketlere devri gerekmektedir.
Uçakta kredi kartı ile satış için gerekli hazırlıkların Yönetmeliğin yayımından itibaren en geç 1 yıl içerisinde tamamlanması ve bu tarihten sonra uygulamanın başlaması gerekmektedir.”
MADDE 15 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 16 – Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür
