13 Mayıs 2006 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26167
Maliye Bakanlığından:
Bilindiği üzere, 8/4/2006 tarih ve 26133 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5479 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinin ikinci fıkrası değiştirilmiş ve Kanuna geçici 27 nci madde eklenmiştir.
Yapılan bu düzenlemeler ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
- Vergi Ziyaı Cezasına İlişkin Olarak 344 üncü Maddede Yapılan Değişiklik
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesi, 1/1/1999 tarihinden geçerli olmak üzere 4369 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle “Vergi Ziyaı Suçu ve Cezası” başlığı altında yeniden düzenlenerek vergi ziyaı suçunun tanımı yapılmış ve kesilecek vergi ziyaı cezasının gecikme faizine endekslenmesi suretiyle hesaplanma şekli ile bu cezanın kaçakçılık suçları, bu suçlara iştirak ve kendiliğinden verilen beyannameler için ne şekilde uygulanacağı hüküm altına alınmış idi.
Vergi ziyaı cezasının gecikme faizine endekslenerek hesaplanmasına ilişkin söz konusu hüküm Anayasa Mahkemesinin E. No. 2001/3, K. No. 2005/4 sayılı kararı ile iptal edilerek bu kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırılmıştır. (Karar 20/10/2005 tarih ve 25972 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.)
Anılan karar gözönünde bulundurularak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinin (diğer fıkra hükümlerinde bir değişiklik yapılmaksızın) ikinci fıkrası yeniden düzenlenmiş olup, bu düzenleme 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere 8/4/2006 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Buna göre, 1/1/2006 tarihinden itibaren Vergi Usul Kanununun 341 inci maddesinde yazılı hallerle vergi ziyaına sebebiyet verenlere ziyaa uğrattıkları verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilecektir. Bu ceza; vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verenlere üç kat, bu fiillere iştirak edenlere bir kat, vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden verilen vergi beyannameleri için ise yüzde elli oranında uygulanacaktır.
- Geçici 27 nci Madde ile Yapılan Düzenleme
5479 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle Vergi Usul Kanununa geçici 27 nci madde eklenmiştir.
Bu maddede, 1/1/2006 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak bu tarihten sonra ortaya çıkan ve vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren fiiller için ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği, bu cezanın; vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verenlere üç kat, bu fiillere iştirak edenlere bir kat, vergi incelemesine veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için de yüzde elli oranında uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Yapılan bu düzenleme ile 1/1/2006 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak bu tarihten sonra kesilmiş ya da kesilecek olan vergi ziyaı cezalarının 344 üncü maddedeki yeni hüküm esas alınarak uygulanmasına yasal zemin oluşturulmuştur.
- Vergi Ziyaı Cezasının Vergilendirme Dönemleri İtibariyle Uygulanması
3.1. 1/1/2006 Tarihinden Önceki Vergilendirme Dönemleri
3.1.1. 1/1/2006 Tarihinden Önce Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları
344 üncü maddenin 5479 sayılı Kanunla değişmeden önceki ikinci fıkra hükmüne göre hesaplanarak 01/01/2006 tarihinden önce kesilip tebliğ edilen vergi ziyaı cezalarından; 01/01/2006 tarihinden önce kesinleşen ancak henüz tahsil edilmemiş olanların takip ve tahsili yolunda gerekli işlemlere devam edilecek, 01/01/2006 tarihinden itibaren kesinleşenler ile bu tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle henüz kesinleşmemiş olanlar hakkında ise gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır.
3.1.2. 1/1/2006 – 8/4/2006 Tarihleri Arasında Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları
1/1/2006 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak, bu tarihten sonra ancak 8/4/2006 tarihinden önce kesilip tebliğ edilen vergi ziyaı cezaları hakkında (kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın) geçici 27 nci madde hükmü esas alınmak suretiyle gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır. Bunlardan idarî yargı organlarında açılan ve henüz sonuçlanmamış olan davalarla ilgili olarak da gerekli düzeltme işlemleri yapıldıktan sonra durumdan yargı mercileri haberdar edilecektir.
3.1.3. 8/4/2006 Tarihinden Sonra Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları
1/1/2006 tarihinden önceki dönemlerde neden olunan vergi ziyaı cezası kesilmesi gereken fiilere ilişkin olarak 8/4/2006 tarihinden sonra kesilecek vergi ziyaı cezaları, Vergi Usul Kanununa eklenen geçici 27 nci madde uyarınca, ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında olacaktır. Ancak vergi ziyaına; kaçakçılık suçlarından birisinin işlenmesi suretiyle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, kaçakçılık fiillerine iştirak halinde bir kat, kanuni süresinde yapılmayan ya da eksik yapılan beyanın daha sonra kendiliğinden yapılması veya tamamlanması halinde de bu ceza yüzde elli oranında uygulanacaktır.
3.2. 1/1/2006 Tarihinden Sonraki Vergilendirme Dönemleri
1/1/2006 tarihinden sonraki vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak 8/4/2006 tarihinden önce eski hükümlere göre kesilmiş veya kesinleşmiş olan vergi ziyaı cezaları için 5479 sayılı Kanununla getirilen yeni hükme göre işlem tesis edilmesi icap ettiğinden gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır. Bunlardan idarî yargı mercileri nezdinde açılmış bulunan ve henüz sonuçlanmamış olan davalarla ilgili olarak da gerekli düzeltme işlemleri yapılarak durumdan bu mercilere derhal bilgi verilecektir.
8/4/2006 tarihinden sonra vergi ziyaı cezasının kesilmesinde, ikinci fıkrası 5479 sayılı Kanununun 12 nci maddesi ile değişen 344 üncü madde hükmünün dikkate alınacağı ise tabiidir.
- Uzlaşma Yoluyla Kesinleşmiş Olan Vergi Ziyaı Cezalarında Düzeltme
Tebliğin (3) numaralı bölümünde düzeltme işlemine tabi tutulacağı belirtilen vergi ziyaı cezalarından uzlaşma yoluyla kesinleşmiş olanlarda; üzerinde uzlaşılan ceza tutarının, 5479 sayılı Kanunla getirilen yeni hükme göre hesaplanan cezadan fazla olması halinde aradaki fark ile ilgili gerekli düzeltme işlemi yapılacaktır.
Tebliğ olunur.