Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelik

Petrol Piyasası Ulusal Marker

12 Nisan 2006 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 26137

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve Kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yurt içinde pazarlanacak akaryakıta ulusal marker eklenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

(2) Bu Yönetmelik; yurt içinde pazarlanacak akaryakıta eklenecek ulusal markerin Kurum adına temini ve teslimi ile akaryakıta ulusal marker eklemekle yükümlü lisans sahibi tüzel kişilerin uymaları gereken usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 2– (1) Bu Yönetmelik, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 18 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (Değişik:RG-05/05/2007-26513)

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akaryakıt: Benzin türleri, nafta (hammadde, solvent nafta hariç), gazyağı, jet yakıtı, motorin türleri, fuel-oil türleri (Değişik ibare:RG-28/1/2023-32087), biodizel ile sürdürülebilir havacılık yakıtını,

b) İlgili lisans sahibi tüzel kişi: İlgili mevzuat hükümleri uyarınca, yurt içinde pazarlayacakları akaryakıta ulusal marker eklemekle yükümlü rafinerici, dağıtıcı ve ihrakiye teslimi  lisansı sahibi tüzel kişileri,

c) (Değişik:RG-19/7/2013-28712) Kaçak akaryakıt: 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca kaçak olarak kabul edilen akaryakıtı,

ç) Kanun: 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununu,

d) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

e) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

f) Teknik düzenleme: Petrolün ve madenî yağın, ilgili idarî hükümler de dahil olmak üzere, standartları, ölçüleri, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,

g) (Değişik:RG-19/7/2013-28712) Ulusal marker: Akaryakıta; rafineri çıkışında, gümrük girişinde, sanayide yan ürün olarak veya diğer şekillerde üretilen veya tasfiye edilmiş kaçak akaryakıttan teknik düzenlemelere uygun olan akaryakıta veya benzin türlerine harmanlanacak etanole ticari faaliyete konu edilmeden önce eklenecek ve akaryakıtın özelliklerini bozmayacak niteliği haiz kimyasal ürünü,

h) (Ek:RG-28/5/2008-26889) (Değişik:RG-19/7/2013-28712) Bağımsız gözetim firması: İlgili lisans sahipleri tarafından görevlendirilecek, petrol ve petrol ürünlerinin miktar kontrolü ile numune alımı ve bu işlemler ile ulusal marker ekleme işlemlerine nezaret alanlarında Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından akredite olmuş ve Kurum tarafından yetkilendirilmiş kuruluşları,

ı) (Ek:RG-19/7/2013-28712) Gözetim yetki belgesi: Kurum tarafından bağımsız gözetim firmalarına verilen belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ulusal Markere İlişkin Hükümler

Ulusal Markerin Temini ve Teslimi

MADDE 4 – (1) Kurum ulusal markerin ve ulusal marker kontrol cihazlarının Kurum adına temini ve akaryakıta eklenmek üzere ilgili lisans sahibi tüzel kişilere teslimiyle ilgili ulusal marker uygulama faaliyetlerini kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlara ayrı ayrı veya bir bütün olarak yaptırabilir.

(2) Ulusal marker uygulama faaliyetleri ile ulusal markerin ilgili lisans sahibi tüzel kişilere teslimine ilişkin usul ve esaslar Kurul kararı ile belirlenir.

Ulusal Marker Bedeli ve Teminat Mektubu

MADDE 4/A – (1)  (Değişik:RG-28/12/2018-30639) Ulusal marker bedeli, çalınan, kaybolan ve/veya ziyan olan ulusal marker miktarı ile işaretlenebilecek akaryakıt miktarından doğan her türlü vergiye karşılık gelen bedeldir. Ulusal marker bedeli hesaplanırken, lisans sahibinin Kuruma bildirdiği ilgili yıla ait Pazarlama Projeksiyonunda ulusal marker eklenmesi öngörülen akaryakıt türleri içerisinden Kurum internet sitesinde yayımlanan, en yüksek işlem hacmine sahip sekiz dağıtıcı şirketin bildirdiği, ortalama bayi fiyatları arasından en yüksek vergiye sahip olan akaryakıt esas alınır. Söz konusu ortalama fiyat her ayın ilk gününde güncellenir ve bir ay boyunca bu fiyat üzerinden ulusal marker teminat tutarları hesaplanır. Teslim edilen ulusal markerin çalınması, kaybolması, ziyan olması halinde, ulusal marker bedeli hesaplanırken olayın gerçekleştiği veya tespit edildiği ay içerisinde geçerli olan ortalama bayi fiyatı esas alınır. Ulusal marker bedelinin yukarıdaki yöntemle hesaplanamadığı durumlarda ulusal marker bedeli hesaplanırken, en yüksek işlem hacmine sahip sekiz dağıtıcı şirketin bildirdiği, ortalama bayi fiyatları arasından en yüksek vergiye sahip olan akaryakıt esas alınır.

(2) Ulusal marker talebinde bulunacak olan ilgili lisans sahibi, Kurum tarafından belirlenen tutarda Ek-1’e uygun olarak düzenlenecek teminat mektubunu Kuruma ibraz eder. Teminat mektubunu Kuruma ibraz etmeyen ilgili lisans sahibinin ulusal marker talepleri karşılanmaz. Kuruma ibraz edilecek teminat mektubu tutarı belirlenirken ilgili lisans sahibinin elinde bulunan ulusal marker stoku ve talep edilen ulusal marker miktarı dikkate alınır. Teminat mektubu tutarının ilgili lisans sahibinin stokunda bulunan ve talep edilen ulusal markerin bedelini karşılaması esastır. Teminat tutarı bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen ulusal marker bedeli ile aynı şekilde hesaplanır ve 50.000.000 (elli milyon) Türk Lirası’nı aşamaz.

(3) Teslim alınan ulusal markerin kullanıldığının veya iade edildiğinin belgelendirilmesi halinde ilgili lisans sahibinin talebiyle teminat mektubu iade edilir.

Ulusal Markerin Ekleneceği Akaryakıt Türleri

MADDE 5 – (Değişik:RG-29/12/2012-28512)

(1) Ulusal markerin ekleneceği akaryakıt türleri; benzin türleri, nafta (hammadde, solvent nafta hariç), gazyağı, motorin türleri ve biodizeldir. (Değişik cümle:RG-24/10/2020-31284) Kurumdan izin alınması ve sonrasında belgelendirilmesi kaydıyla Ar-Ge ve test amaçlı olarak yurt dışından veya yurt içi üreticilerden temin edilen ve ulusal marker uygulaması kapsamında bulunan referans test yakıtlarına ve araç ilk dolum yakıtlarına ulusal marker eklenmez.

Ulusal Markerin Eklenmesi

MADDE 6 – (1) (Değişik:RG-19/7/2013-28712) Ulusal marker, yurt içinde pazarlanacak akaryakıta, rafineri çıkışında, gümrük girişinde, sanayide yan ürün olarak veya diğer şekillerde üretilen veya tasfiye edilmiş kaçak akaryakıttan teknik düzenlemelere uygun olan akaryakıta veya benzin türlerine harmanlanacak etanole ticari faaliyete konu edilmeden önce, ilgili lisans sahibi tüzel kişiler tarafından Kurumca belirlenecek şart ve özellikte ve bağımsız gözetim firması nezaretinde eklenir. (Ek cümleler:RG-12/6/2015-29384) Gümrük girişinde ulusal marker ekleme işlemi, ancak ithalat işlemlerini tamamlayan ilgili lisans sahibi tarafından gerçekleştirilebilir. Ancak ithalatın gerçekleşmesine rağmen, lisansın iptal edilmesi veya sona ermesi nedeniyle ulusal markerin eklenemediği durumlarda ulusal marker başvurusu yapılması halinde konu Kurul tarafından değerlendirilir.

(2) (Değişik:RG-12/6/2015-29384) Mücbir sebep sayılan haller ile bağımsız gözetim firmasınca düzenlenecek tutanak ile tespit edilmiş olması ve ilgili lisans sahibi tarafından gerekli dikkatin gösterilmiş ve önlemlerin alınmış olması kaydıyla, tesislerinde kurulu enjeksiyon donanımlarında ulusal marker ekleme işlemi esnasında meydana gelen teknik arızalar sonucu oluşan ve geri kazanımı mümkün olmayan ulusal marker kayıpları hariç olmak üzere, teslim edilen ulusal markerin çalınması, kaybolması ve/veya ziyan olması halinde; ilgili lisans sahibi çalınan, kaybolan ve/veya ziyan olan ulusal marker bedelini Kurum hesabına yatırır. Ulusal marker bedelinin Kurum hesabına yatırıldığına dair belge Kuruma ibraz edilmeden ilgili lisans sahibine yeniden ulusal marker verilmez.

(3) (Ek:RG-12/6/2015-29384)⁽¹⁾ İlgili lisans sahibi çalınan, kaybolan ve/veya ziyan olan ulusal marker bedelini, Kurum tarafından yapılacak bildirimi takip eden 7 iş günü içerisinde Kurum hesabına yatırır. Ulusal marker bedelini 7 iş günü içerisinde Kurum hesabına yatırmayan veya yatırdığına dair belgeyi Kuruma ibraz etmeyen ilgili lisans sahibinin teminat mektubunun ulusal marker bedeli kadarı nakde çevrilir. İlgili lisans sahibinin birden fazla teminat mektubunun Kurum nezdinde bulunması halinde ulusal marker bedelini karşılamaya yeten en eski tarihli teminat mektubu nakde çevrilir. Nakde çevrilen teminat mektubu tutarının, ulusal marker bedelini karşılamaması halinde, ilgili lisans sahibi tarafından ulusal marker bedelinin geri kalan kısmının Kurum hesabına yatırılması için 3 iş günü süre verilir. Bedelin ilgili lisans sahibi tarafından ödenmemesi halinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

(4) İlgili lisans sahibi tüzel kişiler Kurumu bilgilendirmek, ilgili ve diğer mevzuata uygun olmak kaydıyla akaryakıta kendi markerlerini ekleyebilir. Ancak, bu tür markerin ulusal marker ile etkileşime girmeyecek özellikte olması zorunludur.

Yükümlülükler

MADDE 7 – (1) İlgili lisans sahibi tüzel kişiler;

a) Teslim edilen ulusal markerin çalınma veya kaybolmasına ve/veya ziyan olmasına karşı gerekli tedbirleri almak,

b) Tesislerinde kurulacak enjeksiyon donanımlarının; Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen özelliklere uygun olacak şekilde belirlenen yer ve koşullarda, doğru, hassas ve izlenebilir ölçüm sonucu alınabilecek şekilde ekleme (enjeksiyon) yapılabilecek teknik özelliklere sahip, otomatik dozaj kontrollü enjeksiyon donanımlarını temin ve tesis etmek ve işletme emniyetini sağlamak,

c) (Değişik:RG-19/7/2013-28712) Ulusal markerin eklenmesi sırasında can ve mal güvenliği ile çevre ve insan sağlığı açısından gerekli tedbirleri almak,

ç) Enjeksiyon cihazlarını ve ulusal marker ekleme noktalarını lisanslarına derc ettirmek,

d) Enjeksiyon donanımlarına karşı yapılacak müdahalelere karşı her türlü güvenlik önlemlerini almak,

e) Enjeksiyon donanımlarının ayar ve kalibrasyon işlemlerini süresi ve izlenebilirlik zinciri içerisinde yaptırmak,

ile yükümlüdür.

(2) (Değişik:RG-29/12/2012-28512) Tesislerinde ulusal marker ekleme işlemi yapılacak depolama lisansı sahipleri ve (Değişik ibare:RG-17/2/2018-30335) akaryakıt üretimi yapan işleme lisansı sahipleri, birinci fıkranın (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirlenenleri yapmakla yükümlüdür.

(3) (Ek:RG-05/05/2007-26513) (Mülga:RG-29/12/2012-28512)

Ulusal Marker Kontrolü

MADDE 8 – (Değişik:RG-29/12/2012-28512)

(1) İlgili lisans sahibi tüzel kişiler tarafından ulusal marker eklenmiş akaryakıt veya ulusal marker eklenmiş benzin türlerine harmanlanacak etanol içerisinde yeterli şart ve seviyede ulusal marker olup olmadığının kontrolü, Kurum personeli veya Kurum adına yetkilendirilen kişilerce yapılabilir.

Bağımsız gözetim firmaları

MADDE 8/A– (Ek:RG-19/7/2013-28712)

(1) Bağımsız gözetim firmalarının yükümlülükleri, bu firmalara gözetim yetki belgesi verilmesi ve iptal edilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurul kararı ile belirlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Bazı ürünler için uygulamanın ertelenmesi

GEÇİCİ MADDE 1 – (Değişik:RG-29/12/2012-28512)  

(1) Bu Yönetmelik hükümleri; nafta ve gazyağı için 1/7/2013 tarihine kadar uygulanmaz.

31/12/2008 tarihine kadar bağımsız gözetim firması sayılacaklar

GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-28/5/2008-26889) (Mülga:RG-29/12/2012-28512)

Yürürlükten Kaldırma

MADDE 9 – (1) 17/11/2004 tarihli ve 25643 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 10 – (1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi 1/1/2007 tarihini geçmemek üzere Kurul kararı ile belirlenecek tarihte, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür.

_________

⁽¹⁾ Bu değişiklik ile 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiş ve diğer fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.

(Ek:RG-12/6/2015-29384) Ek-1

Örnek Teminat Mektubu

TEMİNAT MEKTUBU

T.C.

ENERJİ  PİYASASI  DÜZENLEME KURUMU BAŞKANLIĞINA

(Değişik ibare:RG-24/10/2020-31284) Mustafa Kemal Mahallesi 2078. Sokak No: 4 06510 Çankaya/ANKARA

Yurt içinde pazarlayacağı akaryakıta eklemek üzere ulusal markeri teslim alan  ………………………………………………’nin (Şirket), Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (Kurum) vermek zorunda olduğu teminat tutarı olan …………………………… (rakam ve yazı ile) TL’yi Bankamız garanti ettiğinden, Şirketin, Petrol Piyasasına ilişkin ilgili mevzuat hüküm ve şartları uyarınca,  teslim aldığı ulusal markeri çaldırması, kaybetmesi ve/veya ziyan etmesi halinde, protesto çekmeye, hüküm ve Şirketin iznini almaya gerek kalmaksızın ve Şirket ile Kurum arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni sonuçları nazarı itibara alınmaksızın ve kayıtsız şartsız, yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin Kurumunuza veya emrinize nakden ve tamamen ve talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçecek günlere ait temerrüt faizi ile birlikte ödeyeceğimizi, Bankanın imza atmaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla ve Banka ad ve hesabına gayri kabili rücu kabul, beyan ve taahhüt ederiz.

İşbu teminat mektubu kesin, süresiz ve limit dışıdır.

                                                                                                                              …………….BANKASI A.Ş.

                                                                                                                                     …………….ŞUBESİ

Banka yetkililerinin isim, unvan ve imzaları