17 Aralık 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26026
Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:
Amaç
Madde 1 — Bu Tebliğin amacı; elektrik, su ve gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Tebliğ; elektrik, su ve gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonları ile bu istasyonlara uygulanacak usul ve esasları kapsamaktadır.
Dayanak
Madde 3 — Bu Tebliğ; 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ile 12 Kasım 2004 tarih ve 25641 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olan Ölçü ve Ölçü Aletleri Tip Onay Belgesi Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılmıştır.
Genel Hükümler
Madde 4 — Tamir ve Ayar İstasyonlarının bulunduğu işyerleri aşağıda belirtilen kriterlere uygun olmalıdır:
a) Ölçü ve ölçü aletlerinin tamir ve ayarını yapacak işyerleri; en az 20 m2 alana sahip olmalı ve kâgir yığma veya betonarmeden yapılmış olmalıdır. Yeterli aydınlatma, tabii veya mekanik havalandırma sistemi bulunur.
b) İşyeri zemini kolay temizlenebilen ve yanmaya karşı dayanıklı malzemeden yapılmış olmalı ve statik elektriklenmeye karşı önlem alınmış olmak zorundadır.
c) İşyerinde en az 1 adet 6 kg’lık, standardına uygun yangın söndürücü, bir adet ecza dolabı bulunur.
d) İşyerinde müşteri kabul yeri, atölye kısmı, yedek parça kısmı, ölçü aletlerinin test ve ayarının yapıldığı kısım ayrı olmak zorundadır.
e) İşyerlerinde Bakanlık tarafından düzenlenen; Ölçü ve Ölçü Aletleri Tamir ve Ayar Yetki Belgesi, İşyeri Uygunluk Belgesi ve Ayar İstasyonuna ait Sicil ve Muayene Kartı müşterinin görülebileceği şekilde asılı bulunur.
f) Bakanlıkça belirlenen tamir ve ayar ücretleri tarifesi müşterinin görebileceği şekilde işyerinde asılı bulunur.
g) Ayar istasyonunun bağımsız olması durumunda mevzuata uygun şekilde işyeri tabelası bulunur.
h) Ayar İstasyonlarında Bakanlığımızdan Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Tamir ve Ayarını Yapacak Kişilere Verilecek Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik uyarınca yetki belgesi almış kişiler gelişen ve değişen teknolojilerin takibi açısından Bakanlıkça düzenlenecek eğitim seminerlerine katılmak zorundadır.
ı) Tamir ve ayar istasyonları, hangi ölçü aletlerinin tamir ve ayarı yapılacaksa Bakanlığımızdan, o konuda sicil ve muayene kartı alacaktır. Sicil ve Muayene Kartı olmayan veya periyodik muayenesini yaptırmayan tamir ve ayar istasyonlarında, tamir ve ayar işlemleri yapılamaz, bu istasyonlarda tamiri yapılan ölçü aletlerinin muayene ve damga işlemleri yapılmaz.
i) Ayar istasyonunda hangi sayaçların tamir ve ayarı yapılacaksa ona uygun tamir ve ayar ekipmanı
j) Ayar istasyonunda AB yönetmeliklerini uyumlaştıran yönetmelikler kapsamındaki sayaçların tamir ve ayarı yapılacaksa, ayar istasyonu ilgili yönetmelikte belirtilen şartları sağlamak zorundadır. AB yönetmeliklerini uyumlaştıran yönetmelikler kapsamına girmeyen sayaçlarla ilgili ayar istasyonları ise 24 Temmuz 1994 tarih ve 22000 sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinde belirtilen şartları sağlamak zorundadır.
k) Ayar istasyonunda, konusuyla ilgili olarak Bakanlığımızdan tamir ve ayar yetki belgesini almış en az bir eleman bulunur.
Ayar istasyonunun istatistiki bilgileri her yılın mayıs ve aralık aylarında Bakanlığa gönderilmek zorundadır.
Elektrik Sayaçları Tamir ve Ayar İstasyonları Kriterleri
Madde 5 — Elektrik sayaçları tamir ve ayar istasyonlarında ayar yapılacak elektrik sayacının teknik özelliğine göre sayaç test ayar masası bulundurulur. Bu ayar masaları 1.sınıf , 2. sınıf ve 3. sınıf olmak üzere aşağıda belirtilen üç grupta toplanır.
a) 1. sınıf ayar masalarında 0,2-0,5-1-2’inci sınıf sayaçlar, test ve muayene edilir.
b) 2. sınıf ayar masalarında 0,5-1-2’inci sınıf sayaçlar, test ve muayene edilir.
c) 3. sınıf ayar masalarında 1-2’inci sınıf sayaçlar, test ve muayene edilir.
Mekanik sayaç test ve ayar istasyonları, Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinin ilgili maddelerine uygun özellikte olmak zorundadır.
Elektronik elektrik sayaçları test ve ayar istasyonları; güç kaynağı, elektronik etalon sayaç/cihaz, otomatik okuyucu ve karşılaştırıcılar, bilgisayar ve buna bağlı donanımlar ile donatılmış olmak zorundadır.
Sayaç ayar istasyonunun kurulduğu yer en az 2000 volta dayanacak şekilde yer izolasyonu yapılmak zorundadır.
Bağlantı kablolarının izolasyonları yapılmış, hayati tehlikeye karşı önlemleri alınmış ve çalışmaya engel olmayacak şekilde dizayn edilmiş ve kullanılan maksimum enerjiyi çekebilecek güçte olmak zorundadır.
Tamire gelecek sayaçların ilk endeks, son endeks ve diğer teknik bilgilerini içeren formlar düzenlenir. Bu formlardan bir adedi müşteriye verilir, diğer nüshası ise işyerinde muhafaza edilmek zorundadır.
Sayaç ayar masasında sayaç askı çerçevesi bulunur ve en az 5 sayaç birden ayarlanmak zorundadır.
Ayar istasyonu kapasitesi 50 amperden az olamaz.
Akım düzeltme rezistansları kaba ve ince düzeltmelere elverişli olmalı ve akım şiddeti 0.01 amperden en yüksek ampere kadar düzeltilebilme özelliğine sahip olmak zorundadır.
Ayar masasına yerleştirilen elektrik aletlerinin izolasyon muayeneleri 2500 voltta ve 30 sn’de yapılmış olması şarttır.
Ayar istasyonunun da Bakanlıkça uygun görülen yerlerde acil durdurma butonu bulunmak zorundadır.
(Değişik:RG-17/6/2010-27614) Elektrik sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının muayeneleri, Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliği’nde belirtilen hükümler çerçevesinde Sanayi ve Ticaret İl Müdürlükleri tarafından yapılır.
Ayar istasyonunda AB yönetmeliklerini uyumlaştıran yönetmelikler kapsamındaki sayaçların tamir ve ayarı yapılacaksa, ayar istasyonu ilgili yönetmelikte belirtilen şartları sağlamak zorundadır. AB yönetmeliklerini uyumlaştıran yönetmelikler kapsamına girmeyen sayaçlarla ilgili ayar istasyonları ise 24 Temmuz 1994 tarih ve 22000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinde belirtilen şartları sağlamak zorundadır.
Ayar istasyonlarında istasyon sahipleri tarafından bulundurulması gereken; mekanik masalarda ampermetre, voltmetre ve watt metrelerin, elektronik masalarda etalon sayacın, UME veya akredite edilmiş kalibrasyon laboratuarları tarafından verilmiş geçerli sertifikaları olmalıdır ve bu istasyonların periyodik muayeneleri bu fıkradaki hususların da gerçekleşmesi kaydıyla Bakanlıkça yapılır.
Su Sayaçları Tamir ve Ayar İstasyonları Kriterleri
Madde 6 — Su Sayaçları tamir ve ayar istasyonları aşağıdaki hususları sağlamalıdır.
a) 0-40 mm su giriş çaplı sayaçlar için seri olarak bağlanan en fazla 10 adet sayaç kapasiteli ayar masası olmak zorundadır.
b) 50 mm ve üstünde su giriş çaplı sayaçlar için 1 adet sayaç kapasiteli ayar masası olmak zorundadır.
c) (Değişik:RG-17/6/2010-27614) Su sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının muayeneleri, Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliği’nde belirtilen hükümler çerçevesinde Sanayi ve Ticaret İl Müdürlükleri tarafından yapılır.
d) Tamire gelecek sayaçların ilk endeks, son endeks ve diğer teknik bilgilerini içeren formlar düzenlenir. Bu formlardan bir adedi müşteriye verilir diğer nüshası ise işyerinde muhafaza edilir.
e) Ayar istasyonunda AB Yönetmeliklerini uyumlaştıran Yönetmelikler kapsamındaki sayaçların tamir ve ayarı yapılacaksa, ayar istasyonu ilgili Yönetmelikte belirtilen şartları sağlamak zorundadır. AB Yönetmeliklerini uyumlaştıran Yönetmelikler kapsamına girmeyen sayaçlarla ilgili ayar istasyonları ise 24 Temmuz 1994 tarih ve 22000 sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinde belirtilen şartları sağlamak zorundadır.
f) 0-40 mm su giriş çapındaki su sayaçlarının tamir ve ayarlarının yapılması için gerekli olan su sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının, periyodik muayeneleri; Bakanlığımızca temin edilecek etalon sayaç ile yapılır.
g) 50 mm ve üstünde su giriş çaplı sayaçların tamir ve ayarlarının yapılması için gerekli olan su sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının periyodik muayeneleri; tamir ve ayar istasyonunun bağlı bulunduğu kişi veya kuruluşlarca temin edilecek ve UME veya akredite edilmiş kalibrasyonlaboratuarlarıtarafından sertifikalandırılmış referans sayaçlar ile Bakanlıkça yapılır.
h) Su sayacı üreticisi ve ithalatçılarının elinde bulunan su sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının periyodik muayeneleri: tamir ve ayar istasyonunun bağlı bulunduğu kişi veya kuruluşlarca temin edilecek ve UME veya akredite edilmiş kalibrasyonlaboratuarlarıtarafından sertifikalandırılmış referans sayaçlar ile Bakanlıkça yapılır.
Gaz Sayaçları Tamir ve Ayar İstasyonları Kriterleri
Madde 7 — (Değişik:RG-19/7/2012-28358)
Gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonlarında hangi gaz sayacının muayene ve ayarı yapılacaksa ona uygun nitelikte ayar masası bulunması zorunludur.
Gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının yeterlilik ve periyodik muayenelerinin yapılabilmesi için; söz konusu istasyonların bir akreditasyon kuruluşu tarafından akredite edilmiş olması veya TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardının 4.1 Kuruluş, 4.13 Kayıtların kontrolü, 5.2 Personel, 5.3 Yerleşim ve çevre şartları, 5.4 Deney ve kalibrasyon metotları ve metodun geçerli kılınması, 5.5 Cihazlar ve 5.6 Ölçümlerin izlenebilirliği maddelerine uygunluğunun Türk Standardları Enstitüsü tarafından raporlandırılmış olması gerekir.
Türk Standardları Enstitüsü tarafından yapılan bu incelemelere ilişkin tüm giderler müracaatçılar tarafından karşılanır.
Yukarıdaki şartları sağlayan gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonlarının yeterlilik ve periyodik muayeneleri Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliğinde belirtilen hükümler çerçevesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri tarafından yapılır.
Geçici Madde 1 — Bu tebliğ hükümleri; elektrik, su ve gaz sayaçları tamir ve ayar istasyonlarına Bakanlığımızca verilen belgelerde belirtilen periyodik kontrol sürelerinin bitiminden sonra uygulanacaktır.
Yürürlük
Madde 8 — Bu Tebliğ yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 9 — Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
