Av ve Yaban Hayvanlarının ve Yaşam Alanlarının Korunması
24 Ekim 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25976
Çevre ve Orman Bakanlığından:
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, av ve yaban hayvanlarının ve yaşama ortamlarının korunması, türlerin yer değiştirilmesi, yerleştirilmeleri, koruma tedbirleri, doğadan toplanmaları ve yakalanmaları, yırtıcı türlerin yönetimi ile bunların zararlı olanları, hastalıkları ve zararlılarıyla mücadele edilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Bu Yönetmelik, av ve yaban hayvanlarının türleri, doğal ortamda varlıklarını sürdürmeleri, korunmaları, koruma alanları, yaşam alanları, yakalanmaları, toplanmaları, bilimsel araştırılmaları, halkalanmaları ve markalanmaları, hastalıkları ve cezalarla ilgili hükümleri kapsar.
Dayanak
Madde 2 — Bu Yönetmelik, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununun 4 üncü maddesine, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 10 uncu maddesine, 27/4/1996 tarihli ve 96/8125 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES) ve 9/1/1984 tarihli ve 84/7601 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesine, Yabani Kuşların Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Direktifine (79/409/EEC), Yabani Fauna, Flora ile Bunların Doğal Habitatlarının Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Habitat Direktifine (92/43/EEC) dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 3 — Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: (Değişik:RG-7/12/2021-31682) Tarım ve Orman Bakanlığını,
Bakan: (Değişik:RG-7/12/2021-31682) Tarım ve Orman Bakanını,
Genel Müdürlük: Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğünü,
İl müdürlüğü: (Değişik:RG-7/12/2021-31682) Bakanlık Bölge Müdürlüklerine bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar İl Şube Müdürlüklerini,
Av hayvanı: 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu kapsamında avlanan, korunan ve Bakanlıkça belirlenen listede yer alan hayvanları,
Yaban hayvanı: Suda yaşayan memeliler hariç, Bakanlıkça belirlenen bütün memeli, kuş ve sürüngenleri,
Merkez Av Komisyonu (MAK): 18/5/2004 tarihli ve 25466 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan, Merkez Av Komisyonu, İl ve İlçe Av Komisyonlarının Görevleri, Çalışma Esas ve Usullerine Dair Yönetmelik hükümlerine göre kurulan Komisyonu,
Hükümet veteriner hekimi: (Mülga:RG-7/12/2021-31682)
Korunan yaban hayvanı: Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle ve Bakanlıkça belirlenen veya merkez av komisyon kararları ile korunması öngörülen nesli tehlikede, tükenme sürecinde, tehdit altında olan veya benzeri kategorilerde yer alan türleri,
Koruma: Yaban hayvanı türlerinin ve popülasyonlarının sürdürülebilir bir seviyede bulundurulması, yaşama ortamlarının biyolojik ve ekolojik açıdan sağlıklı bir şekilde işlevini sürdürebilmesinin sağlanması, yaşama alanlarının rehabilitasyonu, gerektiğinde restorasyonu için alınması gereken bir dizi önlemler ile bu türlerin avlanması veya öldürülmesinin yasaklanmasını içeren iş ve işlemlerin tamamını,
Türün yaşama ortamı: Türün biyolojik döngüsünün herhangi bir evresinde yaşadığı, özel biyotik ve abiyotik faktörler ile tanımlanan alanları,
Koruma statüsü: Yabani fauna ve flora türleri ile bunların doğal habitatlarının devamlılığının sağlanması amacıyla belirlenecek ve uygulanacak olan statüyü,
Nesli tükenmiş tür: Dünyada sonuncu bireyinin de öldüğü kesin olarak saptanan türü,
Nesli doğada tükenmiş tür: Doğal yaşama alanları haricinde kültüre alınmış, bakım altında, hayvanat bahçelerinde; popülasyon veya popülasyonlar halinde yaşadığı bilinen bir türü,
Kritik seviyede olan tür: Yakın bir gelecekte tükenme riski yüksek olan türü,
Nesli tehlikede olan tür: Yakın bir gelecekte tükenme riski yüksek olan ancak kritik seviyede olmayan türü,
Duyarlı tür: Doğada orta vadede yüksek tükenme riskiyle karşı karşıya olan ancak, nesli kritik seviyede veya tehlike altında olmayan türü,
Nesli tehdit altında olan tür: Yakın bir gelecekte nesli tükenmiş tür, nesli doğada tükenmiş tür ve kritik seviyede olan tür sınıflandırmalarına dâhil edilme imkânı yüksek olan türleri,
Nadir türler: Şu an için tehlike altında veya zarar görmeye açık durumda olmayan, ama risk altında bulunan küçük popülasyonlu türleri ihtiva eden ve belirli coğrafik alanlarda ya da geniş bir alanda seyrek olarak bulunan, tehdit sınıflandırmalarından birine dâhil edilmeyen ancak, risk altında bulunan küçük popülasyonlu türleri,
Düşük risk altındaki türler: Tehdit sınıflandırmalarına göre değerlendirildiğinde; nesli doğada tükenmiş tür, kritik seviyede olan tür ve nesli tehlikede olan tür sınıflandırmalarına dâhil edilmesi mümkün olmayan türleri,
Yetersiz verili tür: Yayılış ve popülasyon durumu ile ilgili, yukarıdaki tehdit sınıflandırmalarına ilişkin veri bulunmayan ve bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı türleri,
Endemik tür: Bir bölgeye, lokal bir alana veya belirli bir ekolojik ortama özgü olan türü,
Göçmen tür: Üremek, kışlamak, beslenmek veya konaklamak amacıyla mevsimsel ve içgüdüsel olarak sürüler halinde yer değiştiren ve bu davranışlarını, göç yollarını ve konaklama alanlarını bir sonraki nesillere aktaran türü,
Tür rehabilitasyonu: Yaralanma, hastalanma veya çeşitli şekillerde zarar gören yaban hayvanlarının tıbbi müdahaleden sonra doğal yaşama ortamına geri bırakılmasını veya av yapılan alanlarda yırtıcıların olmaması nedeniyle bir popülasyon içerisindeki fiziksel ve genetik bozukluğu gözlenen bireylerin sahadan avlanarak çıkarılması konusundaki bir dizi tedbiri,
Yaşama ortamı rehabilitasyonu: Bozulmuş bir yaşama ortamının; fiziksel, kimyasal, biyolojik karakterleri ve peyzaj değeri dikkate alınarak, doğal haline dönüştürülmesi için yapılan bir dizi teknik, bilimsel iş ve işlemlerin tamamını,
Yaşama ortamı restorasyonu: Tamamen bozulmuş bir yaşama ortamının, fiziksel, kimyasal, biyolojik karakterleri ve peyzaj değerleri dikkate alınarak önceki doğal haline dönüştürülmesi için yapılan bir dizi teknik, bilimsel iş ve işlemlerin tamamını,
Doğal yaşam ortamı: Değiştirilmemiş, bozulmamış ve insan etkisinden uzak yaşam ortamlarını,
Yarı doğal yaşam ortamı: İnsan etkisiyle veya doğal afetlerle bozulmuş veya insanlar tarafından kullanılan, ancak, tür çeşitliliği ve yapısal olarak doğal yaşam ortamlarına benzeyen ortamları,
Suni yaşama ortamı: Baraj gölleri, göletler, tarım arazileri, otlaklar, çayırlıklar veya ağaçlandırma alanları ile buna benzer insan eliyle oluşturulmuş yapay ortamları,
Yer değiştirilme: Yaşayan organizmaların bir yerden başka bir yere nakledilip doğaya yerleştirilmelerini,
Yerleştirme: Bir türün belirli büyüklükteki bir popülasyonunun, insanlar tarafından bir amaç için bilinçli olarak veya istemeden doğal yayılış alanı dışına çıkartılıp başka bir alana yerleştirilmesini,
Yeniden yerleştirme: İnsan aktiviteleri veya doğal afetler sonucu doğal yayılış alanının bir kısmından yok olmuş veya yok edilmiş bir türün bu alanlara tekrar yerleştirilmesini,
Stok artırma: Bir hayvan türünün doğal olarak yaşadığı bir yaşama ortamındaki birey sayısını artırmak amacıyla bu alana o türün bireylerinin getirilmelerini,
İstilacı tür: Doğaya, diğer türlere, insan sağlığına ve ekonomiye zarar veren türleri,
Markalama: Memeli ve sürüngenlerin davranışları ile biyolojik özelikleri hakkında bilgi edinmek ve bireylerin tanınmasını sağlamak amacıyla; stres oluşturmayan, yaşaması ve davranışları üzerine olumsuz bir etkisi olmayan, kolayca kaybolmayan, dayanıklı, kolay fark edilebilen, uygulaması ve montesi kolay olan kulak, yüzgeç, ayak perdesi ve benzeri uzuvlara takılan etiket, tasma, zil, çan, ışık, mikroçip gibi materyaller ile hayvanların uzuvlarının boyanması, dağlanması, dövme yapılması ve kesilmesi gibi işlemlerin tamamını,
Halkalama: Kuşların tanınmasını sağlamak amacıyla; tür, yaş ve cinsiyet gibi bilgilerin kayıt edildikten sonra, halkanın kuşun bacağına takılması işlemini,
Bilimsel araştırma: Bilime dayanan yöntemli çalışmalar,
Yabancı tür: Türkiye’nin doğasında doğal olarak bulunmayıp dışarıdan gelen türler ile Türkiye sınırları dâhilindeki doğal yayılış alanının dışına çıkarılmış türleri,
Yaban hayatı koruma sahası: Yaban hayatı değerlerine sahip, korunması gerekli yaşam ortamlarının bitki ve hayvan türleri ile birlikte mutlak olarak korunduğu ve devamlılığının sağlandığı sahaları,
Yaban hayatı geliştirme sahası: Av ve yaban hayvanlarının ve yaban hayatının korunduğu, geliştirildiği, av hayvanlarının yerleştirildiği, yaşama ortamını iyileştirici tedbirlerin alındığı ve gerektiğinde özel avlanma plânı çerçevesinde avlanmanın yapılabildiği sahaları,
Av ve yaban hayvanı yerleştirme sahaları: Doğal yayılış alanının bir kısmından yok olmuş veya yok edilmiş av ve yaban hayvanlarının tekrar o alana yerleştirildikleri veya yeniden yerleştirildikleri ve geçici olarak avlanmanın yasaklandığı sahaları,
Üretme istasyonu: Av ve yaban hayvanlarının suni yöntemlerle üretildikleri yerleri,
Üretme yeri: Av ve Yaban hayvanlarının tabii olarak üretildikleri yerleri,
CITES Bilimsel Mercii: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Başkanlığı TÜBİTAK’ı,
Bilimsel mercii: Türkiye’de faaliyet gösteren üniversite, enstitü ve bilimsel araştırma yapan kurumları,
Sivil toplum kuruluşu: Toplumdaki çeşitli sorunları bağımsız olarak ele alıp kamuoyunu bilgilendirme ve aydınlatma görevi yapan, öneriler sunan her türlü birliği,
Irk: Bir tür içinde belirgin bir farklılık gösteren birey grubunu,
Sahipsiz hayvan: Barınacak yeri olmayan veya sahibinin ya da koruyucusunun ev ve arazisinin sınırları dışında bulunan ve herhangi bir sahip veya koruyucunun kontrolü ya da doğrudan denetimi altında bulunmayan evcil hayvanları,
Ev ve süs hayvanı: İnsan tarafından özellikle evde, işyerlerinde ya da arazisinde özel zevk ve refakat amacıyla muhafaza edilen veya edilmesi tasarlanan bakımı ve sorumluluğu sahiplerince üstlenilen her türlü hayvanı,
Ürün: Türkiye’nin doğasında bulunan veya Türkiye’ye dışarıdan gelen cansız av ve yaban hayvanı türü ile bunların et, tüy, kemik trofe ve benzeri kolayca tanınabilir herhangi bir parçasını yada türevini, ayrıca, bu hayvanlardan elde edilen yumurta ve tahnitleri,
Trofe: Yaban hayvanının boynuz, post, diş ve benzeri hatıra değeri taşıyan parçalarını,
Tahnit: Av ve yaban hayvanlarının çeşitli usuller ile post ve derilerinin içinin doldurulmuş halini,
Yüz kızartıcı suçlar: Basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas ve benzer suçları,
Resmi veteriner hekim: (Ek:RG-7/12/2021-31682) Tarım ve Orman Bakanlığınca 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında verilen görevleri Bakanlık adına yapan Bakanlık personeli veteriner hekimi,
ifade eder.
Tamamı İçin Tıklayınız – Güncelleme 13/09/2023
