Milli Emlak Tebliği 301
20 Ağustos 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25912
Maliye Bakanlığından:
Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler üzerinde ön izin ve kullanma izni verilmesi ile sınırlı ayni hak tesisi işlemlerine ilişkin esas ve usuller 10/08/2004 tarihli ve 25549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 283 Sıra Numaralı Milli Emlak Genel Tebliği ile 03/03/2005 tarihli ve 25744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 291 Sıra Numaralı Milli Emlak Genel Tebliğine göre yürütülmektedir.
Kıyı kenar çizgisinin kara yönünde bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar, kıyı kenar çizgisinin deniz yönünde (kıyıda) bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile deniz, göl ve akarsularda doldurma veya kurutma yoluyla elde edilen/edilecek alanlara ilişkin olarak ilgili Kuruluşlarla yapılan toplantılar sonucunda varılan ortak mutabakat çerçevesinde 283 ve 291 Sıra Numaralı Milli Emlak Genel Tebliğlerine bazı ilaveler ve değişiklikler yapılmak suretiyle birleştirilerek tek bir genel tebliğ haline getirilmesi gerekli görülmüştür.
Buna göre;
I) Hazinenin Özel Mülkiyetindeki Taşınmazlar ile Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerler (Kıyıda Kalan Yerler Hariç) Hakkında Verilecek Ön İzin, Kullanma İzni ve İrtifak Hakkı Tesisi İşlemleri
1) Eğitim amaçlı ön izin, kullanma izni (kesin izin) ve irtifak hakkı tesisi işlemleri hakkında, öncelikle Hazine Arazilerinin Eğitim Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ hükümleri uygulanacaktır.
2) Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit ve ilan edilen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezleri kapsamında kalan taşınmazlar ile 18/3/1986 tarihli ve 86/10497 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında imzalanan ve “Turizm Alan ve Merkezleri Dışındaki Kamu Arazisinin Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkındaki Esaslar” kapsamında değerlendirilmesi Bakanlığımızca uygun görülen taşınmazlarla ilgili turizm amaçlı ön izin, kullanma izni (kesin tahsis) ve irtifak hakkı tesisi işlemleri hakkında, öncelikle 4957 sayılı Kanun ile değişik 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ile Kamu Arazisinin Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanacaktır.
3) Tersane amaçlı ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı tesisi işlemleri hakkında, öncelikle Hazine Arazilerinin Tersane Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak Esas ve Usullere İlişkin Tebliğ hükümleri uygulanacaktır.
4) Projeye dayalı olarak tarımsal amaçlı ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı tesisi işlemleri hakkında, öncelikle Tarım ve Köyişleri Bakanlığına Tahsisli Arazi ve İşletmelerin Tarımsal Faaliyetlerinde Kullanılması Amacıyla Yatırımcılara Tahsisinde ve Değerlendirilmesinde Uygulanacak Esas ve Usullere İlişkin Tebliğ hükümleri uygulanacaktır.
5-A) Yukarıda belirtilen özel düzenlemeler dışında, yatırımcılar tarafından yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az yirmi beş kişiye, kalkınmada öncelikli yörelerdeki yatırımlar için ise en az beş kişiye, beş yıl süresince istihdam sağlayan yatırımlar için ön izin, kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi durumunda; öncelikle ve gerekiyorsa Devlete Ait Taşınmaz Mal Satış, Trampa, Kiraya Verme, Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Tesis, Ecrimisil ve Tahliye Yönetmeliğinin (Yönetmelik) 75 inci maddesinin (D) bendinde belirtilen işlemlerin yerine getirilmesi için, bu maddeye göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden, bir yıla kadar ön izin ihalesi yapılacak, bu ihale 2886 sayılı Kanunun 17 nci maddesi uyarınca üçüncü kişilere ilan yoluyla duyurulacaktır. Gerekli hallerde ön izin süresi bedeli karşılığında uzatılabilecektir.
B) Ön izin ihalesi sonucunda belirlenen ve kendisine ön izin verilen yatırımcı tarafından, ön izin süresi içinde yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden bu yatırımcı ile yapılacak pazarlık ihalesi sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında ve Bakanlığımızca belirlenerek sözleşmelerine konulacak koşullarla, bu yatırımcı lehine 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilebilecek veya kullanma izni verilebilecektir.
C) Ön izin verilmesinin gerekli olmadığı hallerde ise, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden pazarlık usulü ile kullanma izni veya irtifak hakkı ihalesi yapılacak, bu ihale 2886 sayılı Kanunun 17 nci maddesi uyarınca üçüncü kişilere ilan yoluyla duyurulacaktır.
6-A) Yönetmeliğin 72 nci maddesinin (e) bendinde belirtilen kurumlar tarafından sosyal amaçlı ön izin, kullanma izni veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi durumunda; istihdam edilecek kişi dahil yukarıda belirtilen koşul aranmaksızın, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden teklif sahibi ile yapılacak pazarlık ihalesi sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında ve Bakanlığımızca belirlenerek sözleşmelerine konulacak koşullarla, Bakanlığımızca bu istekliye yukarıda belirtilen şekillerde ön izin veya 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilebilecek veya kullanma izni verilebilecektir.
B) Sosyal amaçlı ön izin veya kullanma izni verilmesi ya da irtifak hakkı tesisi, Yönetmeliğin 72 nci maddesinin (e) bendinde belirtilen kurumların sadece kuruluş amaçlarına ve asli faaliyetlerine uygun olarak görevlerini yapmak veya amaçlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları tesislerin yapımı ile sınırlıdır.
C) Yönetmeliğin 72 nci maddesinin (e) bendinde belirtilen kurumlardan birden fazla istekli olması halinde, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden sadece istekli kurumlar arasında ön izin, kullanma izni veya irtifak hakkı ihalesi yapılacaktır.
7-A) 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti İle Görevlendirilmesi Hakkındaki Kanun, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca ilgili idarelerce lisans veya görev verilmiş olan yatırımcı tarafından kamulaştırma bedeli ödenmek suretiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya ilgili İdare ya da Kurum tarafından kamulaştırılarak Hazine adına tescil edilen veya mülkiyeti görevli Şirketlere ait iken Hazine adına tescil edilen taşınmazlar üzerinde, görev süresi sonuna kadar görevli Şirketler lehine bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilecektir. Ancak, bedeli görevli Şirketler tarafından değil de, anılan Bakanlık veya ilgili İdare ya da Kurum tarafından karşılanmak suretiyle kamulaştırılarak Maliye Hazinesi adına tescil ettirilen veya daha önce Maliye Hazinesi adına kayıtlı olan taşınmazlar üzerinde ise, bedeli karşılığında görevli Şirketler lehine irtifak hakkı tesis edilebilecektir.
B) 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre, adına ihale yapılan yatırımcı lehine, sözleşmelerinde belirtilen bedel karşılığında ve sözleşmelerinde belirtilen süre kadar Bakanlığımızca kullanma izni verilebilecek veya irtifak hakkı tesis edilebilecektir.
II) Kıyı Kenar Çizgisinin Kara Yönünde Bulunan Hazinenin Özel Mülkiyetindeki Taşınmazlar ile Kıyı Kenar Çizgisinin Deniz Yönünde (Kıyıda) Bulunan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerler ile Deniz, Göl ve Akarsularda Doldurma veya Kurutma Yoluyla Elde Edilen/Edilecek Alanlar Hakkında Verilecek Ön İzin, Kullanma İzni ve İrtifak Hakkı Tesisi İşlemleri
1-A) Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca (Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü) onaylı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve/veya Ulaştırma Bakanlığınca (Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü) onaylı uygulama projesi mevcut olmayan kıyı tesislerinin (dolgu, iskele, rıhtım, liman, marina, boru hattı, şamandıra, dolfen, platform vb.) yapımı için Bakanlığımıza başvurulması halinde; öncelikle bu işlemler ile Yönetmeliğin 75 inci maddesinin (D) bendinde belirtilen diğer işlemlerin yerine getirilmesi için, bu maddeye göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden pazarlık usulü ile bir yıla kadar ön izin ihalesi yapılacak, bu ihale 2886 sayılı Kanunun 17 nci maddesi uyarınca üçüncü kişilere ilan yoluyla duyurulacaktır. Gerekli hallerde ön izin süresi bedeli karşılığında uzatılabilecektir.
B) Yapılacak ön izin ihalesi sonucunda, kendisine ön izin verilen ve ön izin sözleşmesi yapılan yatırımcı tarafından, ön izin süresi içinde yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde, 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği hükümleri uyarınca, öncelikle bu alanların onaylı uygulama imar planı ve projesine uygun olarak doldurulması veya kurutulması veya üzerinde yapı ve tesislerin yapılabilmesi amacıyla ve talep halinde, bu alanlar ile bütünleyicisi olan ve birlikte kullanılmasında zorunluluk bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar hakkında belirtilen işlemleri yerine getiren yatırımcıya, bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden bu yatırımcı ile pazarlık usulü ile yapılacak ihale sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında ve Bakanlığımızca belirlenerek sözleşmelerine konulacak koşullarla, bu işlemlerin gerçekleştirilebileceği süre de dikkate alınarak üç yıla kadar kiralanabilecek, kira süresi gereken hallerde bedeli karşılığında uzatılabilecektir.
C) Kira süresi sonunda, yatırımcı tarafından, bu alanların onaylı uygulama imar planı ve projesine uygun olarak doldurulduğuna veya kurutulduğuna veya üzerindeki yapı ve tesislerin yapıldığına ilişkin olarak Ulaştırma Bakanlığının (Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü) yazılı görüşü ile birlikte Bakanlığımıza başvuruda bulunulması halinde, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden pazarlık usulü ile yapılacak ihalesi sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında, bu alanlar ile bütünleyicisi olan ve birlikte kullanılmasında zorunluluk bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar üzerinde adına kiralama yapılan yatırımcıya 49 yıla kadar kullanma izni verilebilecek ve/veya irtifak hakkı tesis edilebilecektir.
2) İlgili kuruluşlarca onaylı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve/veya uygulama projeleri mevcut bulunan yatırımcı tarafından ön izin veya kiralama veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde, bu alanların geri sahasında talep sahibi yatırımcının mülkiyetinde, yasal bir hakka istinaden fiilen kullanımında veya bu yatırımcıya daha önce Bakanlığımızca kiralanan veya kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında taşınmazların bulunması, bu alanların da yapımı talep edilen kıyı tesisi ile proje bütünlüğü taşıyor olması ve birlikte kullanılmasında zorunluluk bulunmasının tespiti durumunda, doğrudan talep sahibi yatırımcıya, bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden bu yatırımcı ile yapılacak pazarlık ihalesi sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında ve Bakanlığımızca belirlenerek sözleşmelerine konulacak koşullarla, bu işlemlerin gerçekleştirilebileceği süre de dikkate alınarak ön izin, kiralama veya kullanma izni verilebilir.
3) Yapılacak yatırımın toplam proje maliyet bedelinin en az 150 milyon ABD Doları karşılığı YTL tutarında olması, yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az iki yüz elli kişiye on yıl süreyle istihdam sağlanmasının taahhüt edilmesi halinde, Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilecek tahmini bedel üzerinden bu yatırımcı ile yapılacak pazarlık ihalesi sonucunda kararlaştırılacak bedel karşılığında ve Bakanlığımızca belirlenerek sözleşmelerine konulacak koşullarla, ön izin, kullanma izni, irtifak hakkı ve kiralama yapılabilir.
Bu maddede belirtilen koşulları taşıyan birden fazla istekli olması halinde öncelikle;
A) En fazla istihdam sağlayacak yatırımcıya,
B) Yatırım tutarı yüksek olan yatırımcıya,
C) İlk başvuru yapan yatırımcıya,
D) Öncelik sırasında ve eşit durumda olan birden fazla başvuru olması halinde, başvuru sahipleri huzurunda yapılacak kura sonucu belirlenecek yatırımcıya,
Bu maddede belirtildiği şekilde bedeli karşılığında ön izin, kullanma izni, irtifak hakkı ve kiralama yapılabilir.
4) Yukarıdaki belirtildiği şekilde yapılacak olan ön izin, kiralama ve kullanma izni ihalelerine ilişkin işlemler sırasında, geçici teminat miktarı olarak, 4706 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen üst sınır uygulanacaktır.
III) Diğer İşlemler
1) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler (kıyıda kalan yerler dahil) hakkında ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı bedeli takdiri yapılırken Yönetmeliğin 73 üncü maddesinin (A) bendinin (b) alt bendi ile 75 inci maddesinin (C) ve (D) bentlerindeki bedel tespitine ilişkin esas ve usullere uyulacaktır.
2-A) Taşınmazlarla ilgili olarak ön izin, kiralama ve kullanma izni bedelleri ile alınması öngörülmüş ise kesin teminatın peşin ve defaten ilgilisinden tahsilinden sonra, ön izin, kiralama ve kullanma izni sözleşmeleri taraflarca imzalanarak notere tasdik ettirilecektir.
B) İrtifak hakkı tesisine ilişkin sözleşmeler ise, taraflarca imzalanmasına ve noterce tasdik edilmesine gerek olmaksızın, hak lehdarı ve idare temsilcisinin katılımı ile ilgili tapu sicil müdürlüğünde resen resmi senet düzenlenmek suretiyle tapuya tescili işlemi yapılacaktır.
C) Taşınmaz, kiralama ve kullanma iznine ilişkin sözleşme taraflarca imzalanarak noterce tasdik veya irtifak hakkı tapuya tescil edilmeden ön izin aşamasında yatırımcıya teslim edilmeyecek ve üzerinde herhangi bir inşai faaliyete izin verilmeyecektir.
D) Ön izin, kiralama ve kullanma iznine ilişkin noterce tasdik edilen sözleşmeler ile irtifak hakkına ilişkin olarak tapuda düzenlenen resmi senedin bir örneği Bakanlığımıza gönderilecektir.
3) Bakanlığımız ile diğer Genel Bütçeli İdarelere tahsisli taşınmazlar üzerinde bulunan elektrik akım tesislerini oluşturan trafo ve hücrelerin mülkiyetlerinin talep edilmesi halinde bedelsiz olarak Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) Genel Müdürlüğüne devredilmesi, bu elektrik akım tesislerinin bulunduğu alanlar üzerinde anılan Genel Müdürlüğe bedelsiz kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesi ve bu işlemleri yapmaya Valiliklerin (Defterdarlık) yetkili kılınmasına ilişkin işlemlerin, Bakanlığımızca 81 İl Valiliğine (Defterdarlık) dağıtımlı olarak yazılan 08/10/2003 tarih ve 35097 sayılı yazıda belirtilen şekilde yürütülmesine devam edilecektir.
4) Mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar üzerinde BOTAŞ, TEİAŞ, TEDAŞ ve EÜAŞ gibi özel kanunları uyarınca görevlendirilmiş kuruluşlar lehine mecra irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin tüm işlemlerin Defterdarlıklarca sonuçlandırılmasına ilişkin Bakanlığımızın 27/10/2003 tarih ve 270 Sıra Numaralı Milli Emlak Genel Tebliğine göre yapılan işlemlere aynen devam edilecektir.
5) Bakanlığımızca lehlerine kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen yatırımcılarca, kullanma izninin veya irtifak hakkının üçüncü kişilere devredilmesinin talep edilmesi halinde; varsa ödenmeyen geçmiş yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedellerinin gecikme zamları ile birlikte ödenmesi, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmelerinde belirtilen hükümlere ilişkin olarak herhangi bir başka aykırılık var ise bu aykırılıkların giderilmesi ve bu yatırımcılar tarafından, kullanma izninden veya irtifak hakkından dolayı Bakanlığımız aleyhine açmış olduğu dava var ise, bu davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız feragat edilerek, buna ilişkin belgenin aslının Bakanlığımıza ibraz edilmesi ve Bakanlığımızca hazırlanacak yeni sözleşme koşullarının imzalanması kaydıyla, kullanma izninin ve irtifak hakkının üçüncü kişilere devredilmesine Bakanlığımızca izin verilebilecektir.
IV) Bakanlıktan İzin Alınması
I ve II nci bölümde belirtilen tüm taşınmazlarla ilgili olarak, süre ve bedele bakılmaksızın ön izin ve kullanma izni verilmesi ile irtifak hakkı tesisi işlemlerinde Bakanlığımızdan izin alınmasına devam edilecektir.
V) Yürürlükten Kaldırılan Genel Tebliğler
1- 10/08/2004 tarihli ve 25549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 283 Sıra Numaralı,
2- 03/03/2005 tarihli ve 25744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 291 Sıra Numaralı,
Milli Emlak Genel Tebliğleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.