Tarım Sigortalıları Prim Hesaplanması Ödenmesi
1 Ağustos 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı : 25893
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı; 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanların ödemek zorunda oldukları primlerin hesaplanması, ödenmesi ve tahsiline ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik, 2926 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olanları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 31 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Bağ-Kur veya Kurum: Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumunu,
Kanun: 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununu,
Sigortalı: 2926 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılan kimseleri,
Basamak Göstergesi: Sigorta primi ve yardımlarında esas alınan basamak ve bu basamaklara tekabül eden göstergeleri,
Katsayı: Her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi devlet memurlarının aylıklarına uygulanan katsayıyı,
Ay: 30 takvim gününü,
Başvuru süresi: Sigortalı sayılanların sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren Kuruma tescillerini yaptırmaları için öngörülen üç aylık başvurma süresini,
Prim: Sigortalıların Kanuna göre ödemeleri gereken sigorta ve sağlık sigortası primini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Prim Ödeme Usul ve Esasları
Prim ödeme yükümlülüğünün başlaması
Madde 5 — İlk defa veya yeniden sigortalı olanlardan;
a) Başvurma süresi içinde Kuruma kayıt ve tescilini yaptıranların,
1) Sigortalı sayıldıkları tarih ayın ilk gününe rastladığı takdirde, sigortalı sayıldıkları tarihten,
2) Sigortalı sayıldıkları tarih ayın ilk gününe rastlamadığı takdirde, sigortalı sayıldıkları tarihi takip eden aybaşından,
b) Başvuru süresi içinde Kuruma kayıt ve tescillerini yaptırmayanların kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından,
itibaren prim ödeme yükümlülükleri başlar.
Prim ödeme yükümlülüğünün sona ermesi
Madde 6 — Sigortalılardan;
a) Tarımsal faaliyette bulunanların, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihi takip eden aybaşından,
b) Diğer sosyal güvenlik kuruluşları kapsamına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından,
itibaren prim ödeme yükümlülükleri sona erer.
Prim oranı ve hesaplanması
Madde 7 — Sigortalıların ödemek zorunda oldukları primlerin hesabında, 2926 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinde tespit edilen basamak göstergelerinin katsayı ile çarpılması suretiyle bulunacak tutarlar esas alınır.
Primler;
a) Sigortalıların malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi; sigortalının seçtiği intibak ettirildiği veya yükseldiği gelir basamağının %20 sinden,
b) Sağlık sigortası primi; ilk altı basamakta bulunan sigortalılar için altıncı gelir basamağının, yedi ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalılar içinde bulundukları gelir basamağının %20 sinden,
oluşur.
Primler tam ay üzerinden hesaplanır.
Prim ödeme dönemleri
Madde 8 — Primler ait oldukları yıl içinde Bakanlar Kurulunca tespit edilen dönemlerde ödenir.
Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, primlerin ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihten başlamak üzere % 10 oranında artırılır. Bu miktara, borç ödeninceye kadar gecikilen her ay için ayrıca Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır.
Ancak, tabii afet nedeniyle fiilen çalıştırdığı işyeri veya ikametgah olarak oturduğu konutu yıkılan veya hasar gören sigortalıların tabii afetin meydana geldiği ay dahil mevcut prim ve gecikme zammı borçları ile bu ayı takip eden altı aylık prim borçları bu altı ayın sonundan itibaren, sağlık kurulu raporu ile belgelenen hastalık hallerinde ise çalışılamayan aylara ait primler sigortalının çalışmaya başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren gecikme zammı uygulanmaksızın altı ay süre ile ertelenir. Afet bölgesindeki şartları ve gelişmeleri göz önünde tutarak, sigortalıların ödemesi gereken primlerin ödeme sürelerini bu fıkrada belirlenen sürelere bağlı kalmaksızın belirlemeye ve ertelemeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir.
Primlerin ödeme usulü
Madde 9 — Primler, sigortalı tarafından Kurumun anlaşma yaptığı kuruluşlar aracılığı ile ödenir. Hangi kuruluşlar aracılığı ile ödeneceği Kurumca ilan edilir. Bu kuruluşlara ödemenin yapıldığı tarih Kuruma ödeme tarihi sayılır.
Anlaşma yapılmış kuruluşlar dışındaki yollarla yapılan ödemelerde, ödemelerin Kurum hesaplarına intikal tarihi esas alınır. Kuruma intikali konusunda çıkacak anlaşmazlıklarda ispat yükümlülüğü sigortalıya aittir.
Tevkif suretiyle tahsilat
Madde 10 — Kurumun prim alacakları, Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkif suretiyle de tahsil edilebilir.
Ödenmeyen primler için düzenlenecek belgeler
Madde 11 — Primlerin ödenmesi için sigortalıya yapılacak bildirim üzerine prim borçları ödenmezse, Kurumca düzenlenen ve sigortalının prim borcu miktarını gösteren belgeler resmi dairelerin usulüne göre verdikleri belgeler hükmünde olup icra ve iflas dairelerince bunların tabi oldukları hükümlere göre işlem yapılır.
Prim ödemelerinin mahsup sırası
Madde 12 — Sigortalı tarafından yapılan ödemeler sırası ile en eski dönem prim borcundan başlanmak üzere öncelikle prim borçlarına, gecikme zammı ve diğer borçlarına mahsup edilir.
Tahakkuk etmiş borçtan fazla ödemede bulunulması halinde, ödemenin yersiz olarak alınan kısmı talep halinde sigortalıya geri verilir. İadesi talep edilmeyen fazla ödemeler ileriki aylara ait primlere mahsup edilmek üzere tutulur.
Borçlanma karşılığı ödenen primler, öncelikle ilgili borçlanma primine, artan kısmı yukarıdaki fıkra hükmüne göre sırayla prim, gecikme zammı ve diğer borçlarına mahsup edilir.
Geçersiz sayılan borçlanmalarla ilgili borçlanma karşılığı tahsil edilen primler yersiz alınan prim olarak değerlendirilir. Prim borcu olmaması ve talep halinde sigortalıya geri verilir. Bu şekilde iadesi istenilmeyen primler sigortalının veya hak sahibinin isteği halinde ödenmemiş prim borçlarına mahsup edilir.
Yanlış ve yersiz alınan primlerin geri verilmesi
Madde 13 — Yanlış ve yersiz olarak alındığı anlaşılan primler, alındığı tarihten itibaren 10 yıl geçmemiş ise yazılı talepte bulunulması halinde sigortalıya veya mirasçılarına geri verilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tebligatlar
Madde 14 — Bu Yönetmeliğin uygulanmasında sigortalıya yapılacak tebligatlar sigortalının Kuruma bildirdiği son adresine 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılır. Sigortalının son adresine yapılan tebligat sigortalıya yapılmış sayılır.
Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller
Madde 15 — Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 2926 sayılı Kanun ve 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa dayanılarak yürürlüğe konulan yönetmeliklerin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
Madde 16 — 26/7/1984 tarihli ve 18470 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışan Sigortalıların Ödemek Zorunda Oldukları Primlerin Hesaplanması, Ödenmesi ve Tahsili Usulleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 17 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 18 — Bu Yönetmelik hükümlerini Bağ-Kur Genel Müdürü yürütür.