Perakendecilik ve Diğer İşletmelerden Farkları
Yrd. Doç. Dr.Mehmet Ali AKTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
mali@malianaliz.com
Perakendecilik ve Perakende Satış Mağazaları
Perakendecilik satışa arz edilen mal ve/veya hizmetlerin nihai tüketiciye pazarlama ve satışı ile ilgili faaliyetler bütünü olarak tanımlanabilir. Bir başka anlatımla Perakendecilik; değişik işletmeler tarafından üretilen ürünler ile hizmeti nihai tüketicilere arz eden ve bu özellikleri nedeniyle alım yapan müşteri ile doğrudan ilişki içerisinde olan bir sektördür.
Bu tanımdan hareketle; tüketici ve üretici arasındaki arz-talep zincirinin son halkasına perakendecilik denilmekte olup çoğunlukla şu şekilde ifade bulmaktadır.
| Üretici | ——-> | Dağıtıcı | ——-> | Perakendeci | ——-> | Tüketici |
Bu sektördeki gelişmeler tüketici tarafından günü gününe izlenme ve fark edilme durumundadır. Sektörel gelişmeyi yakından izleyen tüketici, bu arada, perakendecilik sektörünün kendisine sunduğu ürünlerin gerçek üreticisi olan diğer sektörlerdeki gelişmeleri de izleme şansına sahip olmaktadır. Tüketiciye yakınlığın sağlandığı, izlenme, eleştirilme ve geri bildirim sağlama avantajını iyi değerlendiren perakendecilik sektörünün diğer sektörlerin de üretim ve kalitesine etki ederek gelişmeyi hızlandıran bir niteliği olduğu tartışmasızdır. Perakende ticaretin yapısı ve karakteristik özellikleri, yine içinde bulunduğu ortamın genel anlamda gelişme düzeyine ve kültürel özelliklerine bağlı olarak farklılaşabilmektedir. Bu faktörler arasında en belirleyici olanlarının; nüfus artışı, nüfusun yaşı, gelir düzeylerindeki farklılaşma ile birlikte kentsel gelişme olduğu bir çok kaynakta öne çıkmaktadır.
Bu açıklamalar doğrultusunda; “perakendecilik mal ve hizmetlerin direkt olarak nihai tüketiciye arz edilmesiyle ilgili eylemler bütünüdür” şeklinde de tanım bulmaktadır. “Satış mal ve/veya hizmetlerin talep sahibi tüketicilere arz edilmesi ve bunun neticesinde sahip değişikliği şeklinde tanımlanabilmektedir.” “Mağaza ise; perakende ve Satış tariflerinde söz edilen mal ve/veya hizmetlerin talep sahiplerine arz edildiği mekanlardır.”
Her ne kadar perakende sektöründe önemli değişimler oluyor ve rekabet giderek kızışıyor ise de sektör ülkemizde adeta cazibe merkezi olma özelliğini korumaya devam etmektedir.
Diğer İşletmelerden Farkları
Perakende Satış Mağazalarını ve özellikle Büyük Perakende Satış Mağazalarını diğer işletmelerden ayıran özellikler olarak;
a) Örgüt yapısı
b) Satışa arz edilen mal ve hizmet çeşidi
c) Personel yoğunluğu
d) Müşteri yoğunluğu
e) Tedarik politikası
f) Stok politikası
g) Satış politikası
h) Mali Politikalar
gibi konularda izlenen farklılıkları saymak mümkündür. Bu özelliklere tüm ticari işletmelerde rastlamak olanaklı olmasına karşın perakende satış mağazalarını ele aldığımızda, bu işletmelerde;
a) Satışa arz edilen mal ile birlikte hizmette yoğunluk ve bu yoğunluk beraberinde çeşitlilik mevcuttur.
b) Sipariş – tedarik – depolama – muhasebe – finans – satış döngüsü içerisinde yer alan personel yoğunluğu mevcuttur.
c) Satışa arz edilen mal-hizmet yoğunluğu ile bu büyük alanlar üzerine kurulmuş bu tür işletmelerde müşteri yoğunluğu olması da kaçınılmazdır.