Site ve Apartmanlarda Çalışanların Vergilendirilmesi
Levent Gençyürek
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]
Apartman ve sitelerde yaşayan insan sayısının şehirleşme ve nufus artışının doğal bir sonucu olarak giderek artması, bir çok hukuki ve teknik sorunun ortaya çıkmasına yol açmıştır. Apartman ve sitelerde yöneticilik yapanlar yanında buralarda bahçıvan, hizmetli, kapıcı, elektrikçi vb. şekilde çalışanların vergisel yükümlülüklerinin yasalara uygun olarak yerine getirilmesi, ikamet edenleri de etkileyecek bir çok olumsuz hukuki gelişmeyi önleyecektir.
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 34 üncü maddesine göre; kat malikleri, gayrimenkulün yönetimini kendi aralarından veya dışarıdan seçecekleri bir Yöneticiye veya üç kişilik bir Yönetim Kuruluna verebilmektedirler. Yönetici, yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin edilmemiş olsa bile, kat maliklerinden uygun bir ücret isteme hakkına sahiptir. Kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine katılıp katılmayacağı, katılacaksa ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda bir karar alınmamış ise, yönetici yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına katılmaz.
Bu hükümlere göre, site veya apartman yöneticisi veya müdürünün kat malikleri dışından seçilmesi halinde, kendisine yönetim planında ya da sözleşmede belirlendiği tutarda yapılan ödemenin gerçek ücret olarak kabul edilerek vergilendirilmesi gerekir. Ancak, site müdürünün veya apartman yöneticisinin site veya apartman sakinleri (kat malikleri) arasından seçilmesi halinde, bunlara sağlanan menfaatler, beraber yaşamanın gerekli kıldığı görev ve sorumlulukların külfeti ve bu görevin yerine getirilmesinde yapılması gerekli olan masrafların karşılığı niteliğinde olması nedeniyle, ücret olarak vergilendirilmez.
Site veya apartmanda oturmayıp yönetici veya müdür atanan kişiye ödenen ücretin vergilendirilmesinde sorumluluk site veya apartman yönetimine aittir. Yönetim, yönetici veya müdüre ödediği ücret üzerinden kanuna göre kestiği gelir vergisini üç ayda bir bağlı olduğu vergi dairesine “muhtasar beyannanme” ile beyan ederek ödeyecektir. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda zamanında tahakkuk ve tahsil edilmeyen vergi cezalı olarak ücretli olarak çalışan yönetici veya müdürden değil apartman veya site yönetiminden talep edilecektir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesine göre, apartman ve sitelerde, bahçelerde ve ticaret mahalli olmayan diğer yerlerde orta hizmetçiliği, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılan “hizmetçilerin” ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu tür hizmet görenlere ücretleri gelir vergisi kesintisi olmaksızın ödeneceğinden apartman veya site yönetimininde vergisel açıdan bir sorumluluğu olmayacaktır. GVK’nda apartman veya sitelerde çalıştırılan tesisatçı, kaloriferci, elektrikçi ve güvenlik görevlilerine yapılan ücret ödemelerinde vergi kesintisine ilişkin bir açıklama bulunmamakla birlikte, saydığımız bu görevlilerin “hizmetçi” kavramı içersinde değerlendirilmesi ve bunlara yapılan ücret ödemelerinden vergi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.
Muhasebeci, Mali Denetçi, Avukat, Uzman, Danışman, Sekreter, Santral Görevlisi, Spor Yetkilisi vb. ünvanlarla site veya apartmanlarda istihdam edilen personelin “hizmetçi” kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından bu kişilere yapılan ücret ödemelerinden gelir vergisi kesintisi yapılması yasal bir zorunluluktur.
