Emlak Vergisinde Fırsat
Levent GENÇYÜREKMaliye Başmüfettişi
9 Eylül Üniversitesi İşletme Fak. Öğretim Görevlisi
Emlak Vergisinin ilk taksitinin Mayıs ayı sonuna kadar ödenmesi gereğini hatırlatarak hiçbir geliri olmayan kişiler ve ev hanımları için Emlak Vergisi Kanunu ile sağlanan fırsata değinelim. Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde yer alan düzenlemeye dayanarak Bakanlar Kurulu 20.12.2004 tarihinde aldığı karar ile 2005 yılı için, hiçbir geliri olmayanlara ait 200 m2 yi geçmeyen tek konutun emlak vergisi oranını sıfır (0) olarak belirlemiştir. Bu kararlar, şartları taşıyanların 2005 yıllarında emlak vergisi ödemeyecekleri anlamına gelmektedir. Buna göre, bir yerde ücretli olarak çalışmayan (işsiz) ve ticari kazanç, kira, faiz, kâr payı vb. şekilde bir geliri de bulunmayan kişiler eğer tek konuta sahip iseler ve bu konutun büyüklüğü de brüt 200 metrekareyi aşmıyor ise bu konut için emlak vergisi ödemeyeceklerdir.
Tek meskene hisse ile sahip olunması halinde ise hiçbir geliri olmayan, hissesine düşen kısım için emlak vergisi ödemeyecektir. Hiçbir geliri olmayıp büyüklüğü 200 metrekareyi aşmayan tek konutu bulunan kişilerin kendi veya eşleri üzerine aynı veya değişik belediye sınırları içinde gelir getirmeyen işyeri, arsa veya araziye sahip olmaları, konut için sağlanan emlak vergisi avantajını ortadan kaldırmayacaktır.
Birden fazla konuta veya birden fazla konut hissesine sahip olunması, ücret geliri, ticari kazanç, serbest meslek kazancı, kira, faiz, tarımsal gelir vb. elde edilmesi ve sahip olunan tek konutun brüt 200 m2 yi aşması durumunda bu imkândan yararlanılmaz ve sahip olunan konutların tamamı için emlak vergisi ödenir.
Yukarıda sözü edilen imkândan yararlanmak için ilgililerin bir çok belgeyi tamamlayıp ilgili Belediyeye vermesi gerekmekteydi. Ancak, 12.05.2005 tarihinde yayımlanan 44 Seri Numaralı Emlak Vergisi Tebliği ile bu işlem çok basit hale getirilmiştir.
Yeni düzenlemeye göre, hiç bir geliri bulunmayan ve Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene sahip olan mükellefler, Belediyelerden elde edebilecekleri Taahhüt Belgesini doldurarak ilgili belediyeye vermeleri halinde bu meskenleri için 2005 yılından itibaren emlak vergisi ödemeyeceklerdir. Söz konusu taahhüt belgesinin verilmesi yeterli olup, ayrıca mükelleflerin ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına ve T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına dair belge almalarına gerek bulunmamaktadır. Yeşil kart sahibi olanların, yeşil kartın bir örneğini ibraz etmeleri yeterli olacaktır.
Hiçbir geliri olmadığını taahhüt eden mükelleflerin, indirimli vergi oranından yararlanmak suretiyle emlak vergisi ödememeleri için, gelir vergisine tabi hizmet karşılığı elde edilen ücret, ticari, sınai, mesleki ve zirai faaliyet geliri ile menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, faiz ve temettü veya benzeri bir gelirlerinin olmaması gerekmektedir. Mükelleflerin, yukarıda belirtilen türden bir gelir elde etmeleri veya ikinci bir meskene sahip olmaları halinde, bu değişikliği mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri zorunludur.
Öte yandan, indirimli vergi oranından yararlanma şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı taahhütte bulunmak suretiyle indirimli vergi oranından yararlanan mükellefler ile durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınacaktır.
