Vergi Usul Kanunu Sirküleri / 18

T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü

2005 yılının ilk geçici vergi döneminin sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapmak için gerekli şartların oluşup oluşmadığı; 31/12/2003 ve 31/12/2004 tarihli bilançoların Vergi Usul Kanununun geçici 25 ve mükerrer 298 inci maddeleri uyarınca düzeltilip düzeltilmeyeceği bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.

2. 2005 Yılının İlk Geçici Vergi Döneminde Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298 inci Maddesine Göre Enflasyon Düzeltmesi

Vergi Usul Kanununa 5024 sayılı Kanunla eklenen mükerrer 298 inci maddenin (A) fıkrasının (1) numaralı bendiyle enflasyon düzeltmesi yapılmasının gerekli şartları belirlenmiştir. Bu bentte, geçici vergi uygulamasında kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin fiyat endeksindeki artışın, üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuz altı ay için % 100’den ve son on iki ay için % 10’dan fazla olması halinde bilançolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacakları, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde ise enflasyon düzeltmesi uygulamasının sona ereceği hükmüne yer verilmiştir.

6 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde; enflasyon düzeltme şartları gerçekleştiğinden, 2004 yılının ikinci geçici vergi döneminin sonu itibarıyla Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine göre enflasyon düzeltmesi yapılacağı açıklanmıştı.

Bu doğrultuda, gelir vergisi mükellefleri tarafından 2004 takvim yılı itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmış ve 2004 takvim yılına ilişkin beyannameler düzeltilmiş bilançolar üzerinden oluşan matrahlar esas alınarak beyanname verme süresi içerisinde verilmiştir. Aynı şekilde, kurumlar vergisi beyannamesi de beyanname verme süresi içerisinde düzeltilmiş bilançolar esas alınarak verilecektir.

Diğer taraftan, 4/4/2005 tarihinde Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından Mart 2005 ayına ilişkin açıklanan TEFE, 8.503,6 olarak gerçekleşmiştir. Bu değer, 1/4/2002 tarihine göre %100’ün, 1/4/2004 tarihine göre ise % 10’un üzerinde bir artışı göstermediğinden enflasyon düzeltmesi yapılması için gereken her iki şartın da gerçekleşmediği anlamına gelmektedir. Bu nedenle, 2005 yılının ilk geçici vergi döneminin sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmayacaktır.

3. Özel Hesap Dönemine Sahip Olanlar

Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesinde, kendisine özel hesap dönemi tayin edilenlerin ticari ve zirai kazançlarının, hesap dönemlerinin kapandığı takvim yılının kazancı olduğu belirtilmiştir. Diğer taraftan 5024 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesinin (k) bendine göre, kendisine özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde;

31/12/2003 tarihli bilanço, 2004 yılı içinde biten hesap dönemi sonundaki bilançoyu,

31/12/2004 tarihli bilanço, 2005 yılı içinde biten hesap dönemi sonundaki bilançoyu,

2004 yılı hesap dönemi, 2005 yılı içinde biten hesap dönemini,

ifade etmektedir. Bu nedenle kendisine özel hesap dönemi tayin edilmiş mükelleflerin, bu sirkülerle yapılan açıklamaları, anılan tarihleri göz önünde bulundurarak değerlendirmeleri gerekmektedir.