13 Nisan 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25785
Kültür ve Turizm Bakanlığından:
Birinci Bölüm
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, belediyelerin görev alanlarında kalan taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla emlak vergisinin yüzde on (%10) u oranında tarh, tahakkuk ve tahsil edilecek Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payının uygulama esaslarını belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik, Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payının tarh, tahakkuk ve tahsiline, tahsil edilen miktarın il özel idareleri tarafından açılacak banka hesabına aktarılmasına ve bu hesapta toplanan miktarın kullanılmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 12 nci maddesinin beşinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununu,
Belediye: Büyükşehir, il, ilçe, ilk kademe ve belde belediyelerini,
Katkı payı: Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payını,
Katkı payı hesabı: İl özel idarelerince bu amaçla açılacak banka hesabını,
Tescil kararı: Taşınmazın koruma kurullarınca, taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmesiyle ilgili verilen kararı,
Koruma kurulu: Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını koruma bölge kurulunu,
Taşınmaz kültür varlığı: 2863 sayılı Kanun kapsamına giren taşınmaz kültür varlıklarını,
Proje maliyeti: Planlama, projelendirme veya uygulama projelerinin ihale bedeli, mal veya hizmet satın alma bedelini,
Tahmini proje maliyeti: İşin ihalesi yapılmadan önce ilgili kurumların birim fiyatlarına veya birim fiyatı bulunmayan iş kalemleri için piyasa fiyatlarına veya teklif edilen fiyatlara göre belirlenen projenin tahmini gerçekleşme maliyetini,
Kamulaştırma bedeli: Anlaşma tutanağı veya asliye hukuk mahkemelerince yaptırılan tespite göre belirlenen kamulaştırma bedelini,
Tahmini kamulaştırma bedeli: Belediyece taşınmaz için takdir edilen kamulaştırma bedelini,
ifade eder.
İkinci Bölüm
Katkı Payına ilişkin Esaslar
Katkı payının tarh, tahakkuku ve tahsili
Madde 5 — Katkı payı, bina, arsa ve araziler için, mükellefiyetin başlangıç yılında tespit edilen vergi değeri üzerinden; mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren ise, her yıl, bir önceki yıla ait vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nisbetinde artırılması suretiyle tespit olunacak değer üzerinden, yıllık olarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilen emlak vergisinin yüzde on (%10) u oranında, emlak vergisiyle birlikte tarh, tahakkuk ve tahsil edilir.
Katkı payının tarh, tahakkuk ve tahsilinde, 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Katkı payı hesabı
Madde 6 — Belediyelerce tahsil edilen katkı payları özel bir hesapta izlenir ve en geç tahsilatı takip eden ay sonuna kadar doğrudan il özel idarelerince bu amaçla açılan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı hesabına yatırılır.
Tahsil edilen katkı payının süresi içinde Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı hesabına aktarılmasından belediye başkanı ve hesap işleri müdürü birlikte sorumludur.
Katkı payı hesabının sekreterya hizmetleri il özel idarelerince yürütülür. Valilikçe katkı payı hesabının tahsil ve dağıtımına ilişkin gerekli kayıt düzeni kurulur.
Tahsil edilen katkı payının süresi içinde il özel idarelerince açılan hesaba aktarılmaması veya katkı payının başka amaçla kullanılması halinde sorumlular hakkında yasal işlem yapılır.
Katkı payının kullanımı
Madde 7 — Katkı payı hesabında toplanan miktar, belediyelerce taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projelerin maliyetinin veya kamulaştırma bedelinin yüzde kırkdokuz (%49) unu aşmamak üzere belediyelerin sınırları içindeki mevcut taşınmaz kültür varlığı oranı, mevcut durumu, ilin kültürel değerlerine katkısı dikkate alınarak valilik tarafından hakkaniyet ölçüsünde kullandırılır.
Ancak, planlama, projelendirme ve bunların uygulamalarına münhasır olmak üzere, gerekli görülen hallerde bu oranı büyükşehir belediyeleri için yüzde altmış (%60) a, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçe belediyeleri ile ilk kademe belediyeleri için yüzde seksen (%80) e, büyükşehir belediyeleri dışındaki il belediyeleri için yüzde seksenbeş (%85) e ve diğer belediyeler için yüzde doksanbeş (%95) e kadar artırmaya vali yetkilidir.
Üçüncü Bölüm
Başvuru, Değerlendirme ve Ödemeye ilişkin Esaslar
Başvuru yeri ve zamanı
Madde 8 — Taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler için katkı payından yararlanmak amacıyla belediyelerce yapılacak başvurular, iki dönem halinde Ocak ve Haziran ayı sonuna kadar il özel idaresi müdürlüğüne yapılır. Valilerce gerek görülmesi halinde başvuru dönemlerinde değişiklik yapılarak il sınırı içindeki belediyelere duyurulur.
Başvuruda istenecek belgeler
Madde 9 — Taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler kapsamında kamulaştırma, projelendirme, planlama ve uygulama konularında belediyelerce valiliğe yapılacak başvurularda aşağıda belirtilen belgeler istenir:
- a) Projelendirme ve planlama konusunda;
1) Koruma amaçlı imar planı için;
Planlama alanının kentsel sit sınırlarını gösteren Koruma Kurulu kararı ve onaylı pafta,
Teknik rapor,
Belediye meclis kararı,
Tahmini proje maliyeti.
2) Kentsel tasarım ve sokak sağlıklaştırma projeleri için;
Proje alanının sınırlarını ve alandaki korunması gerekli ögeleri gösteren koruma kurulu kararı ve onaylı pafta,
Proje alanını, çevresini ve önemli yapıları gösteren panaromikler ve minumum 9×13 ebadında çekilmiş fotoğrafları,
Tahmini proje maliyeti.
3) Tek yapı ölçeğindeki projeler için;
Yapının tesciline ilişkin koruma kurulu kararı,
Yapının konumunu, çevresini ve yerini gösteren ölçekli harita ve pafta,
Yapının iç, dış ve çevresini gösteren fotoğraflar,
Tahmini proje maliyeti.
Uygulama projeleri konusunda;
1) Kentsel tasarım ve sokak sağlıklaştırma projeleri uygulamaları için;
Koruma Kurulunca onaylı uygulama projesi,
Alanın panaromikleri ve 9×13 ebadında fotoğrafları,
İş programı,
Tahmini proje maliyeti:
2) Tek yapı projesi uygulamaları için;
Koruma kurulu onaylı uygulama projesi,
Restorasyon raporu,
İş programı,
Yapının iç dış ve çevresini gösteren fotoğraflar,
Tahmini proje maliyeti.
- c) Kamulaştırma konusunda;
1) Kamulaştırılacak taşınmazın tescil kararı,
2) Kesinleşmiş kamulaştırma kararı,
3) Kamulaştırma bedeli.
- d) (a), (b) ve (c) bendlerine ek olarak valilikçe gerek görülen bilgi ve belgeler.
Yukarıdaki taleplerin tümünde ayrıca mali yıl esasına göre hazırlanmış, yıllara sari işlerde ise her yıl içinde bitirilecek kısımlar için ayrı keşif özetini içeren mali rapor ile başvuruyu yapan belediyece ödenecek miktarı gösteren taahhütname sunulur.
Katkı payı aktarılacak projelerin nitelikleri
Madde 10 — Özel hesapta toplanan katkı payları, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler kapsamında kamulaştırma, projelendirme, planlama ve uygulama konularında aşağıda belirtilen alanlarda kullandırılır:
- a) Kamulaştırma alanında;
1) Kanunun 15 inci maddesi ile belediyelere verilen yetkiler kapsamında yapılacak kamulaştırmalar,
2) Koruma amaçlı imar planları veya projelerin uygulanmasında ihtiyaç duyulan kamulaştırmalar,
- b) Projelendirme, planlama ve uygulama alanında;
1) Koruma amaçlı imar planlarının,
2) Koruma amaçlı imar planları ile tespit edilmiş özel proje alanlarının projelendirilmesinin,
3) Sokak sağlıklaştırma projelerinin,
4) Çevre düzenleme projelerinin,
5) Rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin
yaptırılması ve bunların uygulanması.
Değerlendirmede öncelik sırası
Madde 11 — Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde sayılan kamulaştırma, projelendirme, planlama ve uygulama taleplerinin değerlendirilmesinde aşağıdaki öncelik sırası dikkate alınır.
- a) Mevcut durumu nedeniyle aciliyet arz eden taşınmaz kültür varlıkları,
1) Onarımı devam edenler,
2) Malzeme, taşıyıcı sistem ve zemin sağlamlaştırılması gerekenler,
3) Nakil gerektirenler.
- b) Koruma amaçlı imar planları,
- c) Koruma amaçlı imar planlarında özel proje uygulama alanı olarak ayrılmış yerlerdeki proje ve uygulamalar,
- d) Sokak sağlıklaştırma ileçevre düzenleme proje ve uygulamaları,
- e) Kentsel sit alanlarındaki kamuya ait taşınmaz kültür varlıkları ve anıt yapılar ile koruma alanlarına ilişkin proje ve uygulamalar,
- f) Diğer taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin proje ve uygulamalar,
- g) Kamulaştırmalar.
Değerlendirmede öncelik sırası, belediyelerin maliyete katılma oranı da dikkate alınarak vali tarafından belirlenir.
Başvuruların değerlendirilmesi
Madde 12 — Katkı payı aktarılacak projeler, başvuru dönemini takip eden ay sonuna kadar valilerce değerlendirilir. Gerekli görülmesi halinde başvuruların değerlendirilmesi ve projelerin öncelik sırasının belirlenmesi amacıyla vali başkanlığında istişari nitelikte bir komisyon oluşturulur. Bu komisyon, il kültür ve turizm müdürü, il özel idare müdürü ve proje gönderen belediyelerin başkanları ile il genel meclisinden bir üyenin katılımıyla oluşur.
Yıllara sari projeler kapsamında yapılacak işler bölünerek yıl içinde bitirilecek her kısım için ayrıca keşif özeti hazırlanır. Bu durumda keşif özeti bazında değerlendirme yapılır. Takip eden yıllarda işin devamı niteliğindeki keşif özetleri öncelikle değerlendirilir.
Keşif artışları değerlendirmeye alınmaz.
Ödeme
Madde 13 — Katkı payı aktarılmasına karar verilen kamulaştırma, projelendirme, planlama veya uygulama projelerinin maliyet veya kamulaştırma bedelinin, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirlenen oranlarda ödeneceği valilikçe yazılı olarak ilgili belediyelere bildirilir. Valilikçe uygun görülen proje ve kamulaştırmaların tahmini maliyet bedellerine göre belirlenen tutar, katkı payı hesabında bloke edilir.
Ödemeler, kamulaştırmada anlaşma tutanağı veya asliye hukuk mahkemelerince yaptırılan tespite göre, diğer işlerde ise fatura veya hak edişlere göre belediyelerce ödenir. Bloke edilen tutar, proje maliyeti veya kamulaştırma bedelinden fazla ise aradaki fark ilgili belediyeye ödenmez ve katkı payı hesabına aktarılır.
Katkı payı hesabından yapılacak ödemelerde mali yıl esastır. Uygun görülen kamulaştırma ve projeler için Katkı Payı hesabında bloke edilen tutarlar yılı içinde harcanır. Bloke edilen tutarların yılı içinde harcanmayan miktarın ödemesi iptal edilerek bir sonraki yılda değerlendirilecek projelerde kullanılır.
Dördüncü Bölüm
Çeşitli ve Son Hükümler
Katkı payından ikinci kez yararlanma
Madde 14 — Projenin uygulanması kapsamında katkı payı aktarılan ve tamamlanan bir iş için ikinci defa katkı payı talep edilebilmesi için, bir önceki işe ilişkin geçici kabulün yapıldığı yılı takip eden yıldan itibaren en az on yıl geçmesi gerekir.
Katkı payı hesabının açık olması
Madde 15 — Başvuruların değerlendirildiği ayın başındaki katkı payı hesabının miktarı, bu hesaptan hangi belediyeye ne kadar ödenek aktarıldığı ve/veya aktarılmak üzere bloke edildiği valilikçe uygun yöntemlerle il sınırları içindeki belediyelere ve kamuoyuna duyurulur.
Valilik, her yıl katkı payı hesabının miktarını, bu hesaptan hangi belediyeye ne kadar ödenek aktarıldığını ve/veya aktarılmak üzere bloke edildiğini gösteren bilgi ve listeleri yıl sonu itibariyle İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirir.
Denetim
Madde 16 — Katkı Payı’nın tahsili, özel hesaba aktarılması ve bu hesaptan yapılacak ödemeler valilerce denetlenir.
Yürürlük
Madde 17 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 18 — Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı ile Kültür ve Turizm Bakanı yürütür
