Emlak Vergisinde Fırsat
Levent GENÇYÜREK
Maliye Başmüfettişi
9 Eylül Üniversitesi İşletme Fak.Öğretim Görevlisi
[email protected]
Yaşanan ekonomik krizin sonuçlarını en ağır şekilde hissederek sahip oldukları işlerini kaybedenlerle ekonomik şartlar gereğince iş bulamayan kişiler yanında ev hanımlarına, bir ölçüde de olsa bütçelerine katkı sağlayacak olan emlak vergisi avantajından söz etmek yerinde olacaktır.
Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde yer alan düzenlemeye dayanarak Bakanlar Kurulu 10.12.2003 tarihinde aldığı 2003/6576 sayılı karar ile 2004 yılı ve 20.12.2004 tarihinde aldığı 2004/8268 sayılı karar ile de 2005 yılı için, hiçbir geliri olmayanlara ait 200 m2 yi geçmeyen tek konutun emlak vergisi oranını sıfır(0) olarak belirlemiştir. Bu kararlar, şartları taşıyanların 2004 ve 2005 yıllarında emlak vergisi ödemeyecekleri anlamına gelmektedir. Buna göre, bir yerde ücretli olarak çalışmayan (işsiz) ve ticari kazanç, kira, faiz, kâr payı vb. şekilde bir geliri de bulunmayan kişiler eğer tek konuta sahip iseler ve bu konutun büyüklüğü de brüt 200 metrekareyi aşmıyor ise emlak vergisi ödemeyeceklerdir.
Tek meskene hisse ile sahip olunması halinde ise hiçbir geliri olmayan, hissesine düşen kısım için emlak vergisi ödemeyecektir. Hiçbir geliri olmayıp 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu bulunan kişilerin kendi veya eşleri üzerine aynı veya değişik belediye sınırları içinde gelir getirmeyen işyeri, arsa veya araziye sahip olmaları, konut için sağlanan emlak vergisi avantajını ortadan kaldırmayacaktır.
Birden fazla konuta veya birden fazla konut hissesine sahip olunması, ücret geliri, ticari kazanç, serbest meslek kazancı , kira, faiz, tarımsal gelir vb. elde edilmesi ve sahip olunan tek konutun brüt 200 m2 yi aşması durumunda bu imkandan yararlanılmaz ve sahip olunan konutların tamamı için emlak vergisi ödenir.
Hiçbir geliri olmayanlar, ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına dair alacakları belgeleri, belediye gelir müdürlüklerinden temin edecekleri form ekinde ilgili belediyeye vermeleri gerekmektedir.Yeşil kart sahibi olanların, sayılan belgeler yerine yeşil kartın bir örneğini ibraz etmeleri yeterli olacaktır.
Uygulamanın yeni olmasına bağlı olarak bazı mükelleflerin istenilen belgeleri ilgili belediyelere veremediklerini göz önüne alan Maliye Bakanlığı belgeleri verme süresini uzatmıştır. Buna göre, gelir bulunmadığını ispatlayan söz konusu belgeleri 31 Mayıs 2005 günü mesai bitimine kadar ilgili belediyelere veren veya yeşil kartını ibraz eden mükelleflerin Türkiye sınırları içinde sahibi bulundukları brüt alanı 200 m2’yi aşmayan tek meskenleri için 2004 yılına ilişkin emlak vergisi ödenmeyecek ödenmiş ise iade edilecektir. Ancak, yasal hakkını kullanmayarak belgelerini bu tarihe kadar vermeyen mükelleflerden emlak vergisi tahsil edilecektir.
Sözü edilen form ve eklerinin emlak vergisi avantajından yararlanmak amacıyla yapılan ilk başvuru sırasında verilmesi yeterli olup, durumlarında bir değişiklik olmayanların her sene yeniden bu belgeleri vermelerine gerek olmayıp bunlar 2005 ve izleyen yıllarda da emlak vergisi ödemeyeceklerdir.
Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni bulunup hiçbir geliri olmayan ve emlak vergisi avantajından yararlanan mükellefler , gerekli şartları yıl içinde kaybetmeleri halinde, şartların kaybedildiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren emlak vergisi ödemeye başlayacaklardır.
Emlak vergisi ödememe şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı beyan ve gerçek dışı belge ibraz etmek suretiyle bu imkandan yararlanan mükellefler ile durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, ceza ve gecikme faizi ile birlikte alınacaktır.