T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
Sayı: B.07.0.GEL.0.55/5530-91/6279
Tarih: 09.02.2005
Konu: Çalınan mallara ait yüklenilen katma değer vergisi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecek, bu mallara ait önceki dönemlerde indirim hesaplarına alınan katma değer vergisi bulunması durumunda ise söz konusu vergilerin indirim hesapları
KOCAELİ VALİLİĞİNE
(Defterdarlık: Vasıtalı Vergiler Gelir Müdürlüğü)
İliniz ……. Vergi Dairesi mükelleflerinden ……….. tarafından Bakanlığımıza gönderilen bir örneği ilişik 08.12.2004 tarihli dilekçede; çalınan mallara ilişkin vergi kanunları ve muhasebe mevzuatı yönünden yapılacak işlemler sorulmuş, konu ile ilgili olarak Bakanlığımız görüşü aşağıda belirtilmiştir.
A-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
Vergi Usul Kanununun 278. maddesinde yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, dese ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği hükme bağlanmıştır.
Ancak, kazancın elde edilmesi ile ilgili bir gider unsuru olmayan ve çalınmak suretiyle zayi olan emtianın söz konusu madde hükmü çerçevesinde değerlendirilmesi ve gider yazılması mümkün bulunmamaktadır. Malları çalınma suretiyle zayi olan mükelleflerin durumu tevsik eden bir belgeye istinaden hesap dönemi sonunda, zayi olan mal miktarını gelir tablosu hesaplarında stoklar arasında göstermeleri ve müteakip dönem başında stoklar arasından çıkarmaları ise mümkün bulunmaktadır.
A- GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN:
Gelir Vergisi Kanununun 40. maddesinde safi ticari kazancın tespitinde hasılattan indirilecek giderler 8 bent halinde sayılmış olup, bunlar arasında ticari işletmede mevcut varlıkta herhangi bir suretle meydana gelen eksilmelerin gider yazılacağı hususuna yer verilmemiştir.
Dolayısıyla, çalınan mal mevcudu tutarının safi ticari kazancın tespitinde gider olarak indirimi mümkün bulunmamaktadır.
B- KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:
Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1. maddesinde mükelleflerin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak yüklendikleri katma değer vergilerini indirim yolu ile giderebilecekleri belirtilmiştir.
Aynı Kanununun 30. maddesinin 5228 sayılı Kanunla değişik (c) bendi ile deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi, (d) bendi ile de Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, çalınan mallara ait yüklenilen katma değer vergisi Kanunun 30. maddesinin (c) ve (d) bentleri gereğince hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecektir. Bu mallara ait önceki dönemlerde indirim hesaplarına alınan katma değer vergisi bulunması durumunda ise söz konusu vergilerin indirim hesaplarından çıkartılarak son dönem beyannamesinde ilave edilecek katma değer vergisi olarak beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereği ile durumun dilekçesine cevaben adı geçen mükellefe de duyurulmasını rica ederim.
