04 Şubat 2005 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25717
Maliye Bakanlığından:
5281 (1) sayılı Vergi Kanunlarının Yeni Türk Lirasına Uyumu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 31/12/2004 tarih ve 25687 3. Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 1/1/2005 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, söz konusu değişikliklerle ilgili açıklamalar aşağıda belirtilmiştir.
I- 4922 sayılı Harçlar Kanununda Yapılan Değişiklikler
A- 59 uncu Maddede Yapılan Değişiklikler
5281 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun harçtan müstesna tutulan işlemler başlıklı 59 uncu maddesine (m) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (n) bendi eklenmiştir.
“n) Organize sanayi, endüstri veya teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri.”
Yapılan düzenlemeye göre, organize sanayi, endüstri ve teknoloji bölgelerinde yer alan Organize Sanayi Bölge Tüzel Kişiliği veya bu bölgede yer alan gerçek veya tüzel kişiler adına kayıtlı gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri tapu harcından müstesna tutulacaktır. İstisna, organize sanayi, endüstri veya teknoloji geliştirme bölgelerinin belirlenmiş olan sınırları içinde kalan gayrimenkullerle sınırlı olmak üzere uygulanacaktır.
B- 50833 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanuna göre Yeni Türk Lirasına Geçilmesi Dolayısıyla Yapılan Düzenlemeler
1- 13 üncü maddenin (a) fıkrasında yer alan “2500 lirayı” ibaresi “50 Yeni Türk Lirasını”, (c) fıkrasında yer alan “5000 lirayı” ibaresi “100 Yeni Türk Lirasını”,
2- 63 üncü maddede geçen “on milyon liraya” ibaresi “10 Yeni Türk Lirasına”,
3- 123 üncü maddenin ikinci fıkrasında yer alan “gündelikleri 200 lira veya aylık ücretleri 6000 lirayı geçmeyen” ibaresi “gündelikleri veya aylık ücretleri 16 yaşını doldurmuş işçiler için belirlenen asgari ücreti geçmeyen”,
4- 133 üncü maddenin birinci fıkrasında yer alan “500 lirayı” ibaresi “500 Yeni Türk Lirasını”,
5- Mükerrer 138 inci maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “miktarlarında 100.000 lira kesirleri” ibaresi “tutarlarının 10 Yeni Kuruşa kadarki kesirleri”
şeklinde yeniden düzenlenmiştir.
Ayrıca aynı Kanunun 44/3 üncü maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 138 inci maddesinin ikinci fıkrasının “bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların %5 ini aşmayan kesirleri dikkate alınmaz” şeklindeki son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Yapılan düzenleme ile 5083 sayılı Kanun gereğince 1/1/2005 tarihinden itibaren Yeni Türk Lirasına geçilmesi nedeniyle 492 sayılı Harçlar Kanununda geçen “Lira” ibareli maktu tutarlar güncelleştirilerek Yeni Türk Lirası olarak yeniden belirlenmiştir.
C- Pul Yapıştırılmak Suretiyle Ödeme Şeklinin Kaldırılmasına İlişkin Düzenlemeler
492 sayılı Harçlar Kanununun 131 inci maddesi 5281 sayılı Kanunun 43/k maddesi ile değiştirilerek “Harçlar, bu Kanunun ilgili kısımlarında yazılı şekillerde ödenir.
Ancak Maliye Bakanlığı konunun özelliğini gözönünde bulundurarak harçları makbuz karşılığı veya basılı damga vurdurulması veya sair bir şekilde tahsili için ilgili dairelere yetki verebilir.” şeklini almıştır.
Bu düzenlemeye paralel olarak Kanunun 25, 55, 77, 93, 106, 112 ve 122 nci maddelerinde geçen pulla ödemeye ilişkin ibareler “makbuz karşılığında ödenir” şeklinde değiştirilmiş, aynı Kanunun 44/3 üncü maddesi ile de 492 sayılı Harçlar Kanununun 137 nci maddesi de yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu düzenlemelerle, 492 sayılı Harçlar Kanununda yapılan ve yukarıda açıklanan değişiklikler ile Kanuna bağlı tarifelerde yer alan harçların tamamının makbuz karşılığı tahsili uygulamasına geçilmiştir. Bu nedenle, 1/1/2005 tarihinden itibaren harç tahsilatında harç pulu kullanılmayacaktır. 31/12/2004 tarihine kadar pul yapıştırılmak suretiyle tahsil edilmekte olan harçlar, harç tahsilatına yetkili birimlerce makbuz karşılığında tahsil olunacaktır.
Böylece, Kanunun 131 inci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden 3/11/1993 tarihli ve 21747 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 23 Seri No.lu Harçlar Kanunu Genel Tebliği ile (1) sayılı tarifede yer alan yargı harçları ile (3) sayılı tarifede yer alan vergi yargısı harçlarının ilgili kuruluşlarca makbuz karşılığı tahsil edilmesi hususundaki düzenleme yaygınlaştırılmıştır.
II- 492 sayılı Harçlar Kanununa Bağlı Tarifelerde Yapılan Değişiklikler
5281 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (7) sayılı tarifenin “II-Liman İşlemleri” bölümünün (8) numaralı fıkrasından sonra gelmek üzere (9) numaralı fıkrası ile “Özel yat kayıt belgesi” ve (10) numaralı fıkrası ile “Transitlog belgesi” eklenmiştir.
Yine aynı Kanunun 11 inci maddesiyle 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (9) sayılı “Trafik Harçları” tarifesinde yer alan “II-Sürücü belgesi harçları” bölümü yeniden düzenlenerek, sürücü belgeleri beş ayrı kategoriye ayrılmak suretiyle farklı tutarlarda harç alınması uygulamasına geçilmiş; stajyer sürücü belgelerinin ilgili olduğu sınıfa ait harca tabi tutulacağı hükmü eklenmiştir.
“IV-Sürücü belgesi vize harçları” bölümünde ise, Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak sürücü belgesi vize işlemlerinde “II-Sürücü belgesi harçları” bölümünde belirtilen harçların 1/4’ü oranında harç alınacağı, stajyer sürücü belgesinin asli sürücü belgesine dönüştürülmesi veya mevcut stajyer sürücü belgesinin vize edilerek teslim edilmesi halinde de bu fıkra uyarınca harç alınacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca 5281 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (9) sayılı tarifenin “III- Sınav harçları” bölümü yürürlükten kaldırılmıştır. Buna göre, 1/1/2005 tarihinden itibaren Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak yazılı ve uygulamalı sınavlar için sürücü adaylarından harç alınmayacaktır.
Tebliğ olunur.
1 31/12/2004 tarih ve 25687 üçüncü M. sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
2 17/7/1964 tarih ve 11756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
3 31/1/2004 tarih ve 25363 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.