Gider Vergileri Sirküleri / 4

31/07/2004 tarihli ve 25539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5228 sayılı Bazı Kanunlarda ve 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 38 inci maddesi ile 13/07/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun(1) özel iletişim vergisi başlıklı 39 uncu maddesi yeniden düzenlenmiştir.5228 sayılı Kanunla değişik 6802 sayılı Kanunun özel iletişim vergisi başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca; Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin özel iletişim vergisi uygulaması karşısındaki durumuna ilişkin açıklamalar, bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.

2 – Özel İletişim Vergisinin Kapsamı

2.1 – Özel İletişim Vergisinin Konusu

5228 sayılı Kanunla değişik 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında; “406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin;

a) Her nevi mobil telekomünikasyon işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri % 25,

b) Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetleri % 15,

c) (a) ve (b) bentleri kapsamına girmeyen diğer telekomünikasyon hizmetleri % 15,

Oranında özel iletişim vergisine tâbidir.” hükümleri yer almaktadır. Anılan maddenin son fıkrasında ise bu vergiye ilişkin usul ve esasların belirlenmesi konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir.

Bilindiği üzere, 5035 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun(2) ile yapılan düzenlemede özel iletişim vergisinin konusu, her nevi cep telefonu işletmecileri tarafından verilen (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri ile radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetler şeklinde belirlenmiştir.

5228 sayılı Kanunla özel iletişim vergisinde yapılan değişiklik sonucunda 01/08/2004 tarihinden itibaren 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu(3) uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle verilecek diğer telekomünikasyon hizmetleri de özel iletişim vergisinin konusuna girmektedir. Telekomünikasyon Kurumuyla imzalanan görev veya imtiyaz sözleşmesinde yer almayan veya bu Kurumdan ruhsat veya izin alınmasını gerektirmeyen hizmetler özel iletişim vergisine tabi değildir.

2.2 – Özel İletişim Vergisinin Mükellefi

Özel iletişim vergisinin mükellefi Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerdir.

3 – Özel İletişim Vergisinin Uygulamasına İlişkin Açıklamalar

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesindeki hükümler ile aynı Kanunun 39 uncu maddesinin 5 inci fıkrasında yer alan, “Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmüne göre özel iletişim vergisi uygulaması aşağıdaki usul ve esaslara göre yapılacaktır.

3.1- Özel iletişim vergisi mükellefi olan işletmecilerin; nihai tüketici durumundaki kurum, kuruluş ve şahısların yanısıra özel iletişim vergisi mükellefi olmayan bayilere ve firmalara yapacağı hizmet satışlarında özel iletişim vergisi hesaplanacaktır. Özel iletişim vergisi mükellefi olmayan bayiler tarafından verilen telekomünikasyon hizmetlerinde ise özel iletişim vergisi hesaplanmayacaktır. Bayilerin ödemiş olduğu özel iletişim vergisinin maliyet unsuru olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

3.2- Özel iletişim vergisi tek aşamada ve bir defaya mahsus alınan bir vergidir. Ancak, birden fazla aşamadan oluşacak bir vergileme söz konusu olduğunda, özel iletişim vergisi mükellefleri arasında gerçekleşecek işlemlerde özel iletişim vergisi uygulaması aşağıdaki şekilde olacaktır.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1 maddesinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak; kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, özel iletişim vergisi mükellefleri arasında gerçekleşecek hizmet satışlarında, özel iletişim vergisini ödeyerek hizmeti satın alan mükellef, bu hizmetin satışı sırasında düzenleyeceği faturada önceden ödemiş olduğu özel iletişim vergisini Katma Değer Vergisi Kanununun 29, 30, 32 ve 34 üncü maddelerinde belirtilen hükümler çerçevesinde indirim konusu yapabilecektir. Ancak, özel iletişim vergisi mükellefleri, telekomünikasyon hizmetlerine ilişkin faturalarda gösterdikleri özel iletişim vergisinden yalnızca bu hizmetlere ilişkin olarak ödedikleri özel iletişim vergisini indirim konusu yapabileceklerdir.

3.3- Telekomünikasyon hizmetlerinde iade talepleri; işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle söz konusu olabilecektir. Bu durumda; özel iletişim vergisi mükellefleri tarafından, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan bayi ve tüketicilerin iade talepleri bunların fatura düzenlemeleri suretiyle, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmayanların iade talepleri ise özel iletişim vergisi mükelleflerince gider pusulası düzenlenmek suretiyle yerine getirilecektir. Gider pusulasında, geri verilen özel iletişim vergisi tutarı da ayrıca gösterilecektir.

Özel iletişim vergisi mükellefi olmayan bayi ve tüketicilerin iade için düzenlediği faturada gösterilen özel iletişim vergisinin beyan edilip ödenmesi söz konusu değildir.

İade talebinin özel iletişim vergisi mükellefleri tarafından yapılması durumunda ise düzenlenecek faturada gösterilen özel iletişim vergisi, iade talebini yerine getiren mükellefler tarafından indirim konusu yapılabileceği tabiidir.

3.4- 01/08/2004 tarihinden önce ifa edilmesi nedeniyle özel iletişim vergisinin konusuna girmeyen telekomünikasyon hizmetine ilişkin faturanın yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenmesi durumunda, faturada özel iletişim vergisi hesaplanmayacaktır.

Verginin konusuna girmediği dönemde yapılan ancak verginin konusuna girdiği dönemleri de kapsayan telekomünikasyon hizmeti satışlarında, bedelin tamamı peşin alınarak yasal düzenlemeden önce fatura düzenlenmesi durumunda, verginin konusuna girdiği dönemler için özel iletişim vergisi talep edilmeyecektir. Ancak, yasal düzenlemeden önce satış sözleşmesi yapılmış olmakla birlikte hizmetin bedeli, aylık dönemler itibariyle fatura düzenlenmek suretiyle tahsil ediliyorsa, bu hizmetin verginin konusuna girdiği dönemlere ilişkin kısmı özel iletişim vergisine tabi olacak ve düzenlenecek faturalarda özel iletişim vergisi ayrıca gösterilecektir.

3.5- Özel iletişim vergisi kapsamında olan ve olmayan hizmetlerin satışı aynı faturada gösterilebilir. Bu durumda, özel iletişim vergisine tabi hizmetlerin bedeli üzerinden vergi hesaplanacaktır.

Örnek : Özel iletişim vergisine tabi telekomünikasyon hizmeti ile Telekomünikasyon Kurumundan ruhsat veya izin alınmasını gerektirmeyen donanım satışlarının birlikte (paket hizmeti) yapılması halinde; düzenlenen faturada yalnızca donanım hizmeti belirtilip vergiye tabi hizmet belirtilmezse toplam tutar üzerinden özel iletişim vergisi hesaplanacaktır. Eğer faturada donanım hizmetleri ayrıca belirtilmişse bu hizmetler için özel iletişim vergisi hesaplanmayacaktır. Ancak, faturadaki özel iletişim vergisine tabi işlemlere ait tutarların emsallerine göre düşük gösterilmesi durumunda, Katma Değer Vergisi Kanununun 27 nci maddesi çerçevesinde emsal bedel uygulamasına gidileceği tabiidir.

3.6- Katma Değer Vergisi Kanununda yer alan istisnalar, özel iletişim vergisi açısından da geçerli bulunmaktadır. Özel iletişim vergisine tabi hizmetlerin bedelsiz verilmesi halinde ise Katma Değer Vergisi Kanununun 27 nci maddesine göre “emsal bedel” üzerinden özel iletişim vergisi hesaplanacaktır.

3.7- Yurtdışından alınan veya yurt dışındaki müşterilere ifa edilen telekomünikasyon hizmetlerinde Katma Değer Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde işlem yapılacağı tabiidir.

4 – Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi

5228 sayılı Kanunla değişik 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasına göre, bir aya ait özel iletişim vergisi izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar Ek 1 de yer alan Özel İletişim Vergisi Beyannamesi ile beyan edilerek aynı süre içinde ödenecektir.

Duyurulur.