ÖTV Genel Tebliği (Seri No:7) Malul ve Engellilerin Kullanılmamış Araç Alımı

“7.2.1. Malul ve Engellilere Mahsus Taşıt Araçları İstisnası

Kanunun 7 nci maddesinin 5228 sayılı Kanunla değişik 2 numaralı fıkrası ile (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³’ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malul ve engelliler ile bizzat kullanma amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı vergiden istisna edilmiştir.

7.2.1.1. Sakatlık Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engelliler Adına Kayıtlı Araçlarda İstisna Uygulaması

(II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi araçlardan 87.03 (motor silindir hacmi 1600 cm³’ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 tarife pozisyonlarında yer alanların, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malul ve engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den müstesnadır. Bu istisnadan yararlanmak için, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malûl ve engellilere ait taşıtın özel tertibatlı olması şartı aranmayacaktır. Sakatlık dereceleri, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelikle(4) belirlenen esaslara göre tespit edilecektir. Söz konusu Yönetmeliğe göre sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olduğuna dair yetkili sağlık kuruluşlarından alınacak sağlık kurulu raporu, araçların ilk iktisabının yapılacağı motorlu araç ticareti yapanlar tarafından vergi dairesine verilecek 2A numaralı ÖTV beyannamesine eklenecek ve beyannamede ÖTV hesaplanmayacaktır. Vergi dairesince kabul edilen beyanname ve ekleri incelenerek tahakkuk fişi ve istisna uygulandığını gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” düzenlenecek ve mükellefe verilecektir.

7.2.1.2. Malul ve Engelliler Tarafından Bizzat Kullanmak Amacıyla İlk İktisabı Yapılan Araçlarda İstisna Uygulaması

(II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi araçlardan 87.03 (motor silindir hacmi 1600 cm³’ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 tarife pozisyonlarında yer alanların, bizzat kullanmak amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından ilk iktisabı ÖTV’den istisna edilmiştir. Bu istisnadan yararlanan kişilerin istisna uygulanan ilk iktisaplarına ilişkin olarak mükellefler tarafından verilecek ÖTV beyannamesine;

– Alıcının maluliyeti veya sakatlığı ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili sağlık kuruluşlarından alınan sağlık kurulu raporu,

– Aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine dair teknik belgenin aslı veya noter onaylı örneği,

– Alıcının “H” sınıfı sürücü belgesinin fotokopisi,

eklenecek ve beyannamede ÖTV hesaplanmayacaktır.

Vergi dairesince kabul edilen beyanname ve ekleri incelenerek, araçta yapılan özel tertibatın raporda yazılı sakatlığa uygun hareket ettirici bir tadilat olduğu tespit edilecektir. Bu tespit üzerine tahakkuk fişi ve istisna uygulandığını gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” düzenlenecek ve mükellefe verilecektir.

7.2.1.3. Ortak Hususlar

Yukarıda belirlenen usul ve esaslara göre ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulanan araçlar için istisnadan yararlanan kişi (veya kişiler) adına düzenlenecek faturalarda ÖTV gösterilmeyecektir. Bu araçların kayıt ve tescilini yapanların, araç sahibinin faturada ve “ÖTV Ödeme Belgesi”nde alıcı olarak gösterilen kişi (veya kişiler) olduğunu tespit etmeleri gerekmektedir.

Mükellefler, bu kapsamda istisna uygulanan işleminin bulunduğu aylar için 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği ekinde örneği bulunan (EK:1) forma uygun olarak düzenleyecekleri listeleri, takip eden ayın onbeşinci günü akşamına kadar Gelirler Genel Müdürlüğünün (0 312) 415 28 21, 415 28 22 telefaks numaralarına göndereceklerdir.

Malul ve engellilerin yurt dışından ithal edeceği taşıt araçları için de bu belgelerin gümrük idaresine ibrazı üzerine istisna uygulanacaktır. İstisna kapsamında taşıt aracı ithal edenlerin kimlik bilgileri (Adı, soyadı, ana ve baba adı, doğum yeri ve tarihi), sakatlığa dair raporun verildiği hastane, tarihi, sayısı, sakatlık türü ve derecesi ile ithal edilen taşıt aracının özelliklerini (G T İ P numarası, cinsi, modeli, markası, tipi, motor silindir hacmi) gösteren listeler gümrük idarelerince aylık olarak hazırlanarak, takip eden ayın onbeşinci günü akşamına kadar Gelirler Genel Müdürlüğünün (0 312) 415 28 21, 415 28 22 telefaks numaralarına gönderilecektir.

Yukarıda açıklanan usul ve esaslara göre istisnadan yaralananlar, 5 yıl süre ile ikinci bir defa bu istisnadan yararlanamayacaklardır.

Öte yandan bu şekilde istisna kapsamında iktisap edilen araçların istisnadan yararlananlar dışındakilere satışında, bu Tebliğin (15.2.) bölümündeki açıklamalar çerçevesinde vergileme yapılacaktır.”

2. TAŞIT ARAÇLARINDA UYGULANACAK VERGİ ORANLARI

5228 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle, bu Kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü gün olan 3/8/2004 tarihinden itibaren ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.İ.P. numarasındaki araçlarda vergi oranları; silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyenlerde % 30, 1600 cm³’ü geçen fakat 2000 cm³’ü geçmeyenlerde % 52, 2000 cm³’ü geçenlerde de % 75 olarak tespit edilmiştir.

Öte yandan aynı maddeyle, (II) sayılı listedeki 87.04 G.T.İ.P. numarasında yer alan kayıt ve tescile tabi araçların vergi oranları da farklılaştırılmıştır. Yapılan düzenlemeye göre 87.04 G.T.İ.P. numaralı eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlardan azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçenler ile azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçmemekle birlikte, sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda pencereleri olmayan araçların % 4 olan vergi oranı değişmemiştir.

Azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçmeyip, sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda pencereleri olan araçların vergi oranları;

– Kapalı kasalı olup silindir hacmi 3000 cm³’ü geçmeyenlerde % 10, 3000 cm³’ü geçen fakat 4000 cm³’ü geçmeyenlerde % 52, 4000 cm³’ü geçenlerde % 75,

– Açık kasalı veya kasasız (çıplak şasi) olup silindir hacmi 3200 cm³’ü geçmeyenlerde % 4, 3200 cm³’ü geçen fakat 4000 cm³’ü geçmeyenlerde % 52, 4000 cm³’ü geçenlerde % 75,

olarak belirlenmiştir.

3. 87.04 TARİFE POZİSYONUNDAKİLERE DÖNÜŞTÜRÜLEN ARAÇLAR İÇİN ÖTV TARHİYATI

5228 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle, Kanunun yayımını izleyen üçüncü gün yürürlüğe girmek üzere ÖTV Kanununun 15/2-b maddesi değiştirilmiştir. Bu nedenle 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğin (15.3.) bölümüne aşağıdaki ikinci paragraf eklenmiştir.

“Öte yandan 5228 sayılı Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü gün olan 3/8/2004 tarihinden itibaren, Kanuna ekli (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi araçların ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl içinde 87.04 (“Diğerleri” grubu hariç) tarife pozisyonunda yer alan mallara dönüştürülmesi halinde de, daha önce ödenen vergi mahsup edilmek suretiyle bu malların ilk iktisabındaki matrah esas alınarak değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, değişikliğin kayıt ve tescili tarihinde dönüştürülen mal için geçerli olan oran üzerinden, bu tarihte ÖTV alınacaktır. Örneğin 87.04 tarife pozisyonundaki “Diğerleri” grubunda yer alan; azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçmeyip, sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda pencereleri bulunan açık kasalı ve motor silindir hacmi 3200 cm³’ün altında olan bir aracın ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl içinde kapalı kasalı araca dönüştürülmesi halinde, ilk iktisaptaki matrah üzerinden, dönüşüm tarihinde bu araçlar için geçerli olan orana göre ÖTV hesaplanacak ve ilk iktisapta ödenen vergi mahsup edilmek suretiyle değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan tahsil edilecektir.”

Tebliğ olunur.

(1) 31/7/2004 tarih ve 25539 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
(2) 12/6/2002 tarih ve 24783 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
(3) 30/7/2002 tarihli ve 24831 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
(4) 18/3/1998 tarihli ve 23290 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.