Barter Nedir?
Terim olarak Barter Takas anlamına gelir. Ancak Barter ticaret sistemi bilinen birebir karşılıklı takas işlemlerinden farklı gelişmiş bir sistemdir. Satın alınan mal ve hizmetin bedelinin üretilen mal ve hizmet ile ödendiği bir finans ve ticaret sistemidir
Barter Sistemi, firmaların bir araya gelerek oluşturduğu bir pazardır ve Barter Pazarı’nı oluşturan firmaların arzları ve talepleri ile işler. Barter Sistemi ile çalışan bir firma, Barter Ortak Pazarı’ndan satın aldığı malların ve hizmetlerin bedelini, ürettiği veya ticaretini yaptığı ürünleri Barter Ortak Pazarı’nda satarak öder. Barter Pazarı’na ürün satan firma, bedelini, Barter Pazarı’nda satışa sunulmuş mallar ve hizmetler listesinden dilediğini satın alarak tahsil eder. Barter firmaları arz ve/veya taleplerini Barter Ortak Pazarı’na sunar.
BARTER SİSTEMİ NASIL GELİŞTİ?
Nasıl mı? Diyelim ki iki kişiden birinin pantolona, diğerinin ise gömleğe ihtiyacı var. Ve bu kişilerin birinin elinde ihtiyaç fazlası pantolon ve diğerinin elinde de fazladan gömlek var. İhtiyaçlarının farkında olan bu iki kişi karşılıklı anlaşarak gömlek ve pantolonu değişiyor. Hem de hiç para kullanmadan. İşte, barter sisteminin temelinde de bu yatıyor zaten. Yani, hiç para kullanmadan bir malın diğer bir malla değiştirilmesi.
İÖ 9000 ve 6000 tarihleri arasında ilk ve en eski değişim aracının sığır olduğunu biliyor muydunuz? Sığır denince inekten kuzuya kadar her türlü hayvanı düşünebiliriz. Zamanla tarımsal faaliyetlerin gelişimiyle beraber yeni değişim araçları ortaya çıktı, bitkisel ürünler, sebzeler, tahıl ve diğer doğal ürünler gibi…
İnsanoğlunun farkında olmadan yaptığı bu ticaret zamanla Barter ismini aldı ve daha profesyonelce yapılmaya başlandı. Barter Dünya’da, özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde 37 yıldan bu yana uygulanan bir sistemdir. Bugün çeşitli ülkelerde 600 binden fazla kuruluş, barter ticareti yapmaktadır.
The Business Trend Analysts’in yaptığı araştırmada dünya ticaretinin %40’ının barter sistemi ile yapıldığı tesbit edilmiştir. Amerika’da yaklaşık 500 barter firması, tahminen 450.000 üye firma ile yılda 400 milyar dolarlık iç ve dış barter ticareti yapmaktadır. The Int. Ass. of Trade Exchange (IATE)’nin verdiği raporda barter ticaretinin Amerikada yılda %16’lık bir artış gösterdiği belirtilmiştir.
Avrupa’da da Barter kuruluşları, IRTA Europa ile bir Barter Birliği çatısı altında toplanmışlardır. Bu Barter Organizasyonları, sistemin bölge geneline yayılmasını sağlamışlardır. The Economist dergisi, 2010 yılında dünya ticaretinin %50’sinin barter sistemiyle yapılacağını iddia etmiştir. İsviçre’de WIR-barter organizasyonu 1934 de kurulmuş ve sadece iç pazara hizmet vermeyi planlamıştır.
Bugün yaklaşık 63.000 üyesi bulunmaktadır. İsviçre’de Daha çok inşaat sektöründe ve iç piyasada popüler olan barter ticareti yıllık %14 artış göstererek 4 milyar Frank’a ulaşmıştır.
Almanya’da ilk barter şirketi, 1983 de Hamburg’ta kurulmuş, Avusturya’da ise ilk barter firması 1984 de Viyana’da faaliyete geçmiştir.
Artık ciddi bir endüstri halini alan Barter, sektörel anlamda yapılanmasını tamamlamış, Turizm, Medya, Emlak, Sanayi mamülleri gibi birçok konuda hizmet veren, toptan ve perakende olarak da ayrı ayrı hizmetler veren Barter Kurumları oluşmuştur. Dünya Barter Ticareti, Merkezi Amerika’da bulunan (IRTA) Dünya Barter Birliği tarafından örgütlenmektedir.
BARTER SİSTEMİNDE FİYAT BELİRLEME
Barter sisteminde gerçekleşen bir işlemde fiyat,kalite,teslimat şartları ile ilgili bütün şartlar alıcı ve satıcı tarafından karşılıklı belirlenir.
BARTER SİSTEMİNDE FİYAT KONTROLÜ
Barter sistemi bir mal ve hizmet pazarıdır. Fiyatı alıcı ve satıcı karşılıklı belirler. Barter Şirketi Barter serbest piyasa anlayışında işlemlerin gerçekleşmesine özen gösterir. Ancak hiç bir barter sistemi üyesine ürününü piyasaya arz ettiği fiyattan daha yüksek bir fiyatla satmasına izin vermez. Satış barter sistemi ile gerçekleştiği için yüksek fiyat isteyen firmalar tespit edildiğinde Barter Şirketi tarafından İkaz edilir. Eğer aynı politikaya devam ederse üye sistemden ihraç edilir.
BARTER SİSTEMİNDE NELER SATIN ALINABİLİR?
Barter üye firmaların birbirleri ile alışveriş yaptıkları bir sistemdir. Üye firmalar sadece barter pazarında arz edilen ürünleri alabilirler.
SATICI FİRMA İÇİN AVANTAJLARI
Barter kendi başına büyük bir pazardır. Firmalara stoklarını eritme, atıl kapasitelerini satışa çevirme imkanı sunar. Firmaların satışlarını arttırır, onların yeni müşteriler kazanmasını sağlar. Üyeler tahsilat riski olmadan ticaret yaparlar. Barter ile satış yapmak için firmalar ek hiç bir masraf yapmazlar. Firmalar bir sene boyunca ürünlerinin ücretsiz reklam ve tanıtımını yaparlar.
FİRMALAR ÜRÜNLERİNİ KİMLERE SATABİLİRLER?
Firmalar ürünlerini alıcı firmalara satabilmeleri için Barter Şirketinden satış yetkisi için Provizyon Kodu almaları gerekir. Provizyon Kodu alınmadan yapılan satışların tahsilatı için Barter Şirketi sorumluluk kabul etmez.
BARTER SİSTEMİ İLE MAL SATAN FİRMANIN ALACAĞINI TAHSİLİ
Barter sistemi ile satış yapan firma ürününün bedeli kadar barter sisteminden alacaklı olur ve alacağını sistemden mal veya hizmet satın alarak tahsil eder.
Firmanın alacağı sistemden satın alabileceklerinden fazla ise bakiyeyi nasıl tahsil eder?
Bir firma sisteme üye olduğunda Barter Şirketi yetkilileri kendisine sistemden hangi oranda ürün alabileceği ve yine hangi oranda satış yapması gerektiği konusunda tavsiyede bulunur. Üyelerin ürünleri ile ödeme yapabilecekleri oranda alım yapmaları ve yine ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri oranda satış yapmaları esastır.
Barter Sistemine her firma üye olabilir mi?
Temelde pazar ve sektör kısıtlaması olmaksızın her firma barter sistemine üye olma hakkına sahiptir. Ancak sadece Barter Şirketinin müracaatını onayladığı firmalar üye olmaktadırlar.
Komisyon oranları neye göre değişmektedir?
Komisyon oranları bütün sektörlerde bütün firmalar için standarttır; alıcıdan ve satıcıdan %4 olarak alınır.
Barter kredisi nedir?
Barter kredisi, firmalara verilen bir mal ve hizmet kredisidir. Firmalar ihtiyaçları olan mal veya hizmeti barter sisteminde satın alırlar ve bedelini ürünleri ile veya on iki ay sonunda nakit olarak öderler.
Barter sisteminde mal satın alan ödemeyi nasıl yapar?
Barter sisteminin üyeleri bir mal veya hizmet satın aldıklarında para ve diğer ödeme araçları ile ödeme yapmazlar ve bedeli karşılığı USD olarak barter sistemine borçlanırlar.
Borçlu firmalar ödemeyi nasıl yaparlar?
Barter sistemi ile mal veya hizmet alıp borçlanan firma borcunu 12 aylık sürede ürünü diğer bir üye firmaya satarak öder.
On iki ayda ürününü diğer üyelere satamaz ise borcunu nasıl öder?
On iki aylık sürede ödeme yapamaz ise borcunu USD karşılığı nakit olarak öder.
Barter kredisinin avantajları nelerdir?
Barter kredisinin banka kredisi ile karşılaştırıldığında en büyük avantajı maliyetidir. Barter finansmanı ucuz maliyetli bir Amerikan Doları kredisidir ve üyeye maliyeti Amerikan Dolarının on iki ayda TL karşısında yaptığı prim kadardır.Ayrıca herhangi bir faiz ödemesinde de bulunmaz.
BARTER’IN AVANTAJLARI
Barter, En Etkili Stok Satış Yöntemidir: Barter sistemi, özellikle stoklarla başı dertte olan firmaları rahatlatır, stok maliyetlerinden kurtarır. Firma, bu stokları satması karşılığında nakit ödeyerek aldığı ürün ve hizmetleri barter pazarından para ödemeksizin satın alabilir.
2- Barter, En Etkili Atıl Kapasite Değerlendirme Yoludur : Firmaların amortisman, personel gideri, faturalar ve benzeri sabit giderleri her zaman için söz konusudur. Ne var ki firmalar, ancak satış yapabildikleri oranda üretim yapabilmekte, bu da sabit giderlerin birim maliyetini artıran bir unsur olmaktadır. Barter sistemine üye firmalar, tam olarak kullanamadıkları kapasitelerinin bir kısmını barter pazarında değerlendirerek atıl kapasitelerini harekete geçirebilir ve bu yolla hem sabit giderlerinin birim maliyetini düşürebilir, hem de üretim için gerekli finansmanın bir kısmını sağlamış olurlar.
3- Barter, Yeni Pazarlara Ulaşmanın ve Yeni Müşteriler Kazanmanın En Kolay Yoludur: Barter sistemi bir klüp gibi çalışmaktadır. Üye firmalar, genellikle alım ve satımlarında diğer bir barter üyesi firmayı tercih etmektedirler. Sistemde bir üye firmanın alım yapması, aynı zamanda bir diğer üye firmanın satış yapması anlamına gelir. Normal koşullarda hiç tanımadıkları ve normal şartlarda satış yapma imkanına sahip olmadıkları müşterilere ulaşırlar. Bu yolla üye firmaların müşteri portföyleri gelişir.
4- Barter, Ücretsiz ve Etkin Reklam Sağlar : Üye firmaların bilgileri ve ürün çeşitlilikleri sistemli bir şekilde YD Barter Bilgi Bankasına kaydedilir. İnternet ortamında çalışan barter programı ile bu bilgiler sistem üyesi bütün firmaların kullanımına sunulur.
5- Barter, Üyelerini Rekabetin Zararlı Etkilerinden Koruyan Bir Sistemdir : Barter sisteminde arz-talep dengesi gözetildiğinden aynı ürünü üreten fazla sayıda üreticiye sistemde yer verilmez. Yani, barter sistemine üye olan bir firma, kendi sektöründe faaliyet gösteren çok fazla rakiple karşılaşmaz.
6- Barter, Tahsilat Riski %0 Olan Bir Sistemdir : Barter sisteminde üye firmaların alacak ve borçları YD Barter güvencesindedir.
7- Barter, Faizsiz Ürün Ve Hizmet Kredisi Sağlar : Barter sistemine üye firmalar, 12 aya kadar %0 faizle USD üzerinden ürün ve hizmet kredisi kullanabilirler.
Barter alternatifsiz bir finansman modelidir
İhtiyaçlar için kullanıldığında Barter bir finansman sistemidir. Barter Sistemi ile ürün satın alan firma nakit ödeme yapmaz; sisteme Amerikan Doları ile borçlanır ve borcunuzu uzun vadede ödersiniz.İhtiyaçlarını Barter Ortak Pazarı’ndan karşılayarak borçlanan firma öncelikle stoktaki ürünlerini pazara sunarak geri ödeme yapar. Böylelikle hem stok maliyetinden kurtulur, hem de aynı oranda cirosunu artırarak kâr eder. Stoklardaki ürün, ek hiç bir gider olmaksızın (telefon, personel, tanıtım-reklam, vb.) barter sistemi ile satıldığından normal satışlara oranla daha yüksek bir kâr marjı gerçekleşmektedir.
Yeni Pazarlar – Yeni Müşteriler Bulmaktadır
Barter üyeleri hiç tanımadıkları ve normal şartlarda satış yapma imkanına sahip olmadıkları müşterilerle tanışarak alışveriş yapmaktadırlar. Firmalar, normal ticari faaliyetlerini yine devam ettirdiklerinden barter sistemi ile ek satış yapma arayışında olmaktadırlar.
%100 Tahsilat Garantisi sağlar.
Barter sisteminde üyeler barter şirketi güvencesinde satış yapmaktadırlar. Barter şirketi onayı ile satış yaptıklarında alacaklarının garantörü Barter Şirketi’dir. Satış yaptıkları firma iflas dahi etse alacaklarını sistem üyesi diğer firmaların ürünlerinden satın alarak tahsil etmektedirler.
Ücretsiz ve Etkin Reklam sağlar
Üye firmanın ürünleri ile ilgili ayrıntılı bilgiler sistematik bir şekilde Barter Bilgi Bankasına kaydedilmektedir. İnternet ortamında çalışan barter programı ile bilgiler, sistem üyesi bütün firmaların kullanımına sunulmaktadır. Arz ile ilgili bilgilerin her an değiştirilebilir olması üyeye, ürünlerinin tanıtımında bir sene boyunca ücretsiz kullanabileceği dinamik barter pazarını sunmaktadır.
Güvenli, Kolay İhracat sağlar
Barter Şirketinin uluslararası pazarlarda barter sistemini birlikte uygulamak için anlaşma imzaladığı diğer barter şirketleri, dünyanın her yerinde barter ticaret yapan binlerce üyenin taleplerini sunmaktadır. Barter üyeleri interneti kullanarak diğer ülkelerdeki barter sistemi üyelerini tanıma ve dış ticaret riskleriyle karşılaşmadan ihracat yapma imkanına sahiptirler.
Barter Ortak Pazarı
Barter Sistemi, üye firmaların bir araya geldiği bölgesel bir entegrasyondur. Bölgesel entegrasyonların ekonomik etkileri içinde en belirgin olanı ticareti artırıcı etkisidir. Uzun dönemde pazarların daha da genişlemesi ve derinlik kazanmasıyla üye firmaların rekabet gücü artabilecektir.
Pazarın genişlemesiyle teknolojik gelişme hızlanır; ileri üretim tekniklerine ulaşılır; dışarıdaki firmalara kıyasla bir üretim üstünlüğü sağlanır. Bu gelişmeler ile birlikte gelecek hakkındaki belirsizlikler azalacağından yeni yatırım projelerine ilgi artar. Yatırım artışları sektörleri büyütür, firma sayılarını ve rekabeti artırır. Anlaşma sonunda fiyatlardaki düşüşler tüketicilerin reel gelirlerini artırır.
Barter Pazarı’nın Kendi Kendine Yeterliliği
Barter Pazarı, üye firmaların satış için sunduğu ürünlerden oluşur. Yine üye firmalar ihtiyaçlarını Barter Pazarı’ndan karşılarlar. Talep edilen ürün Barter Pazarı’ndan bulunamadığı durumlarda yeni firmaların Pazar’a girmesi sağlanır.
Barter Pazarı, kendi kendine yeterlilik esası üzerine çalışır. Pazar’da toplam arz – toplam talep dengesi gözetilir. Her zaman için toplam talep toplam arzdan fazla bulunduğundan Barter Ortak Pazarı’nın her yönde genleşmesi doğal bir mekanizma vardır.
Serbest Piyasa Şartları
Barter Pazarı’nda serbest piyasa şartlarında alışveriş yapılır. Üyeler adil şartlarda rekabet ederler. Mal almakta veya mal satmakta üyeler serbesttir. Ticari kazanç için işlem yapılır. Ürünün fiyatı, kalitesi, nitelikleri, teslim tarihi, garantisi, satış sonrası hizmeti alıcı ve satıcı arasında kararlaştırılır. Barter Pazarı’nda mal ve hizmet dolaşımı serbestçe sağlanmaktadır. Pazar’da rekabeti sağlamak esprisinde alternatif firmalara üyelik verilir ama Pazar’a önce girmiş üyenin cazibesi korunur. Her ürün ve sektör için arz-talep dengesi gözetilir ve arzın talepten önemli oranda çok olmasına izin verilmez. Barter Pazarı’na giren firmalar diğer üyeler ile aynı sektörde rekabet ederler ama haksız rekabet ile karşılaşmazlar.
Barter Çeki
Amerikan Doları cinsinden tutarının yazılı olduğu, mal veya hizmeti alan tarafından imzalanıp kaşelenen, Barter Sistemi’ nin kıymetli evrakıdır.
Barter İşlemi
Firma, Barter Ortak Pazarına dahil olduktan sonra, öncelikle ihtiyaç duyduğu mal veya hizmeti satın almak isterse Sisteme, alım bedeli kadar teminat vermek durumundadır. Bu teminat özellikle Gayrimenkul İpoteği ve Banka Teminat Mektubu olarak alınmaktadır. Eğer önce sisteme mal veya hizmetini satmış ise sattığı miktar kadar Satınalma Kredisine Sahip olmaktadır.
Üyenin yeterli kredisinin olduğu durumda ve ihtiyaç duyduğu bir ürünü satın alacağı zaman diğer bir barter üyesi ile mal veya hizmet için kalite, teslimat, fiyat ve diğer hususlarda anlaşma yapar. Ödemesini barter ile yapacağı için kendi çekini kullanır.
Barter Şirketinin Finans Anlamında Çalışması
Barter Şirketi barter sistemini uygularken bir finans şirketi gibi çalışır. Barter üyesi firma her türlü mal ve hizmet ihtiyacını sistemden satın alarak Barter’ı bir finansman modeli olarak kullanabilir. Satın aldığı ürünün bedeli kadar barter sistemine USD ile borçlanır.
Sistem, alıcı firmaya, borcunu kendi ürünü ile ödeyebilmesi için 12 ay vade tanır. 12 aylık sürede borçlu firmaya ürettiği mal ve hizmete olan talepler iletilir, satış gerçekleşirse firma borcunu ürünü ile ödemiş olur. Borçlu firma 12 aylık sürede hiçbir şekilde ürünü ile ödeme yapamaz ise, borcunu 12 ayın sonunda nakit olarak öder. Böylelikle 12 ay için sıfır faizli dolar kredisi kullanmış olur.
KOSGEB’den iktibas edilmiştir.
