Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği Seri No:35

28 Aralık 2002 Tarihli Resmi Gazete

Sayı:24977

Maliye Bakanlığından:

Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 35)

4751 sayılı Kanunla(1) 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun(2) 11, 21 ve 29 uncu maddelerinde yapılan değişikliklerin uygulanmasına ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

1- VERGİ DEĞERİ

4751 sayılı Kanunla Emlak Vergisi Kanunun 29 uncu maddesinde yapılan değişiklikle bina ve arazilerde rayiç bedel esası kaldırılmış ve anılan maddede bine ve arazi vergisinin tarhına esas alınan vergi değerinin hesabına ilişkin hususlara yer verilmiştir.

Ayrıca bina, arsa ve arazinin 2002 yılı vergi değerinin hesaplanmasına ilişkin gerekli açıklama, 33 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nin(3)  II/3 üncü bölümünde yapılmış bulunmaktadır.

Mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıllarda vergi değerinin artırılması hususu ile vergi değerini tadil eden sebeplerle mükellefiyet tesis edilen hallerde tarhiyata esas vergi değerinin hesabında esas alınacak arsa ve arsa payı değerine ilişkin hususlar aşağıda açıklanmıştır.

1. Vergi Değerinin Mükellefiyetin Başlangıç Yılını Takip Eden Yıllarda Yeniden Değerleme Oranında Artırılması

Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fikrası hükmü çerçevesinde bina, arsa ve araziler için, mükellefiyetin başlangıç yılında tespit edilen vergi değerinin, aynı maddenin ikinci fıkrası hükmüne göre, mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren, her yıl, bir önceki yıla ait vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle tespit olunacaktır.

Bakanlığımızca, 2002 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı, 310 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği(4) ile %59,0 (elli dokuz virgül sıfır) olarak tespit ve ilan edilmiş bulunmaktadır.

Buna göre, mükelleflerin 2003 yılı bina, arsa ve arazi vergi değerleri 2002 yılı vergi değerlerinin % 29,5 oranında artırılması suretiyle bulunacak tutarlar olacaktır.

ÖRNEK 1 : Mükellef  (A)’nın sahibi bulunduğu arsanın 2002 yılı vergi değeri 10.000.000.000 lira olup, bu arsanın 2003 yılı vergi değeri matrahı ise aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

2002 yılı arazi (arsa) vergisi değeri	10.000.000.000 TL
2002 yılına ait yeniden değerleme oranının yarısı (% 59/2)	% 29,5
2003 yılı vergi değeri	12.950.000.000 TL
(10.000.000.000 + 10.000.000.000 x % 29,5= )
2003 yılı vergi matrahı	12.950.000.000 TL

ÖRNEK 2 : Mükellef (B)’nin sahip olduğu işyerinin 2002 yılına ait vergi değeri 20.000.000.000 lira olup, bu işyerinin 2003 yılı bina vergisi vergi değeri ise aşağıdaki gibi olacaktır. Takip eden yıllara ait vergi değeri de aynı esaslara göre hesaplanacaktır.

2002 yılı bina vergisi değeri	20.000.000.000 TL
2002 yılı yeniden değerleme oranının yarısı (% 59/2 =)	% 29,5
2003 yılı bina vergisi vergi değeri	25.900.000.000 TL
(20.000.000.000+20.000.000.000 x (% 29,5 =)
2003 yılı bina vergisi matrahı	25.900.000.000 TL

ÖRNEK 3 : Mükellef (C)’nin 2001 yılından inşa ettiği ve konut olarak kullanılan binanın 2002 yılı vergi değeri 40.000.000.000 lira olup, vergi matrahı ise, 30.000.000.000 liradır. Bu konutun 2003 yılı bina vergisi değeri ve matrahı aşağıdaki gibi olacaktır. Takip eden yıllara ait vergi değeri ve vergi matrahı da aynı esaslara göre hesaplanacaktır.

2002 yılı bina vergisi değeri	40.000.000.000 TL
2002 yılı yeniden değerleme oranının yarısı (% 59/2 = %)	% 29,5
2003 yılı vergi değeri	51.800.000.000 TL
(40.000.000.000 + 40.000.000.000 x % 29,5 =)
Vergiden muaf tutar (51.800.000.000/4 =)	12.950.000.000 TL
2003 yılı vergi matrahı	38.850.000.000 TL
(51.800.000.000 – 12.950.000.000 =)

Örnekte de görüldüğü üzere, binanın vergi değeri 51.800.000.000 lira olarak hesaplandığı halde, yeni inşa edilen ve mesken olarak kullanılan binaların vergi değerinin 1/4’ü vergiden muaf bulunduğundan, binaya ilişkin vergi matrahı 38.850.000.000 lira olarak hesaplanmıştır. Dolayısıyla bina vergisi bu tutar üzerinden hesaplanacaktır.

2- Vergi Değerini Tadil Eden Sebeplerle Mükellefiyet Tesis Edilen Hallerde Tarhiyata Esas Vergi Değerinin Hesabında Esas Alınacak Arsa ve Arsa Payı Değeri

4751 sayılı Kanunla değişik 29 uncu maddenin üçüncü fıkrasına göre, 33 üncü maddede yer alan vergi değerini tadil eden sebeplerle (8 numaralı fıkra hariç) mükellefiyet tesisi gereken hallerde, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasına göre takdir komisyonlarınca belirlenen arsa ve arazi metrekare birim değerleri, takdir işleminin yapıldığı yılı takip eden ikinci yılın başından başlamak suretiyle her yıl, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre aynı yıl için tespit edilmiş bulunan yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması gerekmektedir.

Dolayısıyla mükellefiyetin başladığı yılda yapılacak bina, arsa ve arazi vergisi tarhiyatına esas vergi değerinin hesabında, yukarıda belirtildiği şekilde arsa ve arazinin artırılmış bulunan metrekare birim değerleri dikkate alınacaktır.

ÖRNEK: Mükellef (D) 2002 yılına Bolu Merkez İlçesi Belediye sınırları içinde 1000 m2 büyüklüğünde bir arsa satın almış ve bu arsaya ilişkin emlak vergisi bildirimini ilgili belediyeye vermiştir. Arsanın bulunduğu cadde için takdir komisyonunca takdir edilen arsa birimi metrekare değeri 20.000.000 liradır. 2002 yılına ait yeniden değerleme oranı ise 310 Sıra Nolu Vergi Usul Kanını Genel Tebliği ile %59,0 (elli dokuz virgül sıfır) olarak tespit ve ilan edilmiş bulunduğuna göre, mükellefiyeti 2003 yılında başlayan bu mükellefin, 2002 yılında satın aldığı arsanın vergi değeri aşağıdaki gibi olacaktır.

Takdir komisyonunca takdir edilen metrekare birim değeri	20.000.000 TL
2002 yılı yeniden değerleme oranının yarısı (% 59/2)	% 29,5
2003 yılı vergi değerine esas arsa metrekare birim değeri	25.900.000 TL
(20.000.000 + 20.000.000 x % 29,5 =)
Arsanın 2003 yılı vergi değeri	25.900.000.000 TL
(25.900.000 x 1.000 =)

II – BİNA VE ARAZİ VERGİSİNİN TARH ve TAHAKKUKU

Emlak Vergisi Kanununun 4751 sayılı Kanunla değişik 11 ve 21 inci maddelerine göre, bina ve arazi (arsa dahil) vergileri, ilgili belediyeler tarafından aşağıda açıklandıı şekilde tarh ve tahakkuk ettirilecektir.

1) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesine göre, takdir komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin olarak dört yılda bir defa olmak üzere takdir yapılan hallerde, takdir işleminin yapıldığı yılı takip eden bütçe yılının Ocak ve Şubat aylarında,

2) Herhangi bir sebep yüzünden bir şehir, kasaba ve köyün tamamında devamlı olmak üzere bina ve arazinin değerinde % 25’i aşan oranda artma ve eksilme olması durumunda da, bu bölümün (1) numaralı bendinde belirtildiği şekilde, takdir işleminin yapıldığı bütçe yılını takip eden yılın Ocak ve Şubat aylarında,

3) Emlak Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerle bildirim verilmesi icabeden hallerde, vergi değerini tadil eden sebeplerin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılın ocak ayı içinde, vergi değerini tadil eden sebep bütçe yılının son üç ayı içinde vukubulmuş ve bildirim, vergi değerini tadil eden sebebin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılda verilmiş ise bildirimin verildiği tarihte,

Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca hesaplanan vergi değeri esas alınarak yıllık olarak tarh olunacaktır. Bu suretle tarh olunan vergiler, tarh edilen tarihte tahakkuk etmiş sayılacak ve mükellefe bir yazı ile bildirilecektir.

Yukarıda açıklandığı şekilde yapılan tarh ve tahakkuk işlemini takip eden yıllarda ise, bu Tebliğin (I/1) bölümünde açıklandığı şekilde tespit edilen vergi değeri üzerinden hesaplanan bina ve arazi vergisi, her bütçe yılının başından itibaren o yıl için otomatik olarak tahakkuk etmiş sayılacaktır.

Tebliğ olunur.