ESKİ YÖNETMELİK. YENİ YÖNETMELİK İÇİN TIKLAYINIZ
30 Ekim 1987 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 19619
( S.S.İ.Yönetmeliğinin 56. maddesinin değiştirilmesine ilişkin Yönetmelik 29.01.1988 Tarih ve 19709 Sayılı Resmi Gazete)
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç:
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi işyeri, işveren ve sigortalılar ile ilgili işlemleri düzenlemektir.
Kapsam:
Madde 2- Bu Yönetmelik,
a) Sigortalıların kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarını ve sigorta primlerini gösteren kayıt ve belgelerin nitelik, usul ve esasları ile verilme sürelerini,
b) Kurumca verilecek para cezalarının usul ve esaslarını,
c) Fiilen veya kayden çalıştığı tespit edilen, sigortalılara ait prim belgelerinin resen düzenlenmesini ve muhteviyatı sigorta primlerinin tespitini, tebliğini ve bu primlere karşı işverenlerin itirazını,
d) ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 1. Maddesiyle değişen fıkra) Sigortalıların tescilini, işverenler tarafından tutulacak kayıtları ve işverenlerin uymaya mecbur bulundukları usul ve esasları, sigortalının çalışmaya başladığını Kuruma bildirmesinin usul ve esaslarını, isteğe bağlı sigortaya tabi tutulanların prim ödeme şekillerini,
e) Gelir ve aylıkların ödenme zamanını,
f) Sosyal Sigortalar Kanunu Hükümlerinin, işin niteliğinin gerektireceği şartlarla ve ne gibi değişik usullerle kara, deniz ve hava ulaştırma işlerinde çalışanlarla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 7. maddesi kapsamına girenlere ve bunların işverenlerine tatbik edileceğini,
g) 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 8. maddesinin son fıkrasındaki devirle ilgili hükümlerin ne yolda uygulanacağını.
h) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 118. maddesi hükümlerinin uygulanması ile ilgili esasları.
i) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümlerinin uygulama şekil ve esaslarını,
j) ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 1. Maddesiyle eklenen fıkra) Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların 30 günden az çalıştıklarını gösteren bilgi ve belgelerin işverenlerce Kuruma verilmesinin usul ve esaslarını,
Dayanak
Madde 3- ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 2. Maddesiyle değişen fıkra) Bu yönetmelik, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun değişik 135. maddesinin (B) bendi ile 3395, 3910 ve 4447 sayılı Kanunlar uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden.
a) “Kurum” , Sosyal Sigortalar Kurumunu,
b) “Ünite”, Sosyal Sigortalar Kurumunun bölge veya sigorta müdürlüklerini,
c) “Kanun”, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile ek ve değişikliklerini,
d) “Sigortalı” bir hizmet akdine istinaden bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan kimseleri,
e) “İşveren” sigortalıları çalıştıran gerçek veya tüzel kişileri,
f) “İşveren vekili”, işveren nam ve hesabına işin yönetimi görevini yapan kimseleri, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3. Maddesiyle değişen fıkra)
g) “İşyeri” sigortalıların işlerini yaptıkları yerler ile işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerlerine bağlı bulunan yerlerle, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ve araçları, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3. Maddesiyle değişen fıkra)
h) “İşyeri sicil Numarası” işyerinin Kanun kapsamına alınması üzerine Kurumca verilen numarayı, (26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3. Maddesiyle değişen fıkra)
i) “İşkolu kodu”, işyerinde yapılan işin, İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigortaları Prim Tarifesine göre hangi iş koluna girdiğini,
j) “Sigorta Primi” sigortalıların prime esas kazançları üzerinden sigortalı ve işverenlerden belirli oranlarda alınan meblağı, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3. Maddesiyle değişen fıkra)
k) “Durum tespiti”, Kanun kapsamına girecek nitelikte olduğu halde Kuruma bildirilmemiş olan işyerinin veya sigortalıların mahallinde tespiti amacıyla sigorta müfettişlerince yapılan işlemleri, Kurum Yönetim Kurulu kararı ile görevlendirilen yoklama memurları ile genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin denetim elemanları tarafından işyerlerinde yapılan yoklama ve tespiti, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3. Maddesiyle değişen fıkra)
I) “Gelir”, sigortalıya veya hak sahiplerine, iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortasından yapılan tahsise bağlı ödemeyi,
m) “Aylık” sigortalıya veya hak sahiplerine malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından yapılan tahsise bağlı ödemeyi.
n) “Hak Sahibi”, sigortalının veya Kanuna göre gelir veya aylık almakta olan emekli sigortalının ölümü halinde gelir, aylık veya toptan ödemeye hak kazanan eş, çocuk, ana ve babaları,
o) “Katsayı”, her yıl Bütçe Kanunu veya Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen Devlet memurlarının aylıklarına uygulanan katsayıyı,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
İŞYERLERİNİN TESCİLİ
BİRİNCİ BÖLÜM
İşyerinin Bildirilmesi
Madde 5- İşyerinde sigortalı çalıştıran, böyle bir işyerini devir alan veya bu kabil işyeri kendisine intikal eden işveren, Kanunun 8. maddesi gereğince vermekle yükümlü olduğu “İşyeri bildirgesi”ni, işyerinin kurulu olduğu yeri çevresine alan Kurum ünitesine “alındı belgesi” karşılığında verir veya posta ile taahhütlü olarak gönderir.
Aynı işverenin, birden fazla işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi halinde her işyeri için ayrı bildirge düzenlenir.
Yukarıdaki fıkralar hükümleri gereğince bildirilen her işyerine Kurumca “Mahiyet Kodu”, “İşkolu Kodu”, “Ünite Kodu”, “Sıra Numarası”, “İl Kodu” ve “İlçe Kodu”nu ihtiva eden bir sicil numarası verilir ve bu numara işverene tebliğ edilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 4. Maddesiyle değişen fıkra)
Yapılan işin özel veya resmi sektöre ait bulunduğunu, ayrıca daimi veya geçici olduğunu belirleyen “Mahiyet kodu” ile ilgili haneye, resmi sektöre bağlı devamlı işyerleri için “bir” geçici veya mevsimlik işyerleri için “üç”, özel sektöre bağlı devamlı işyerleri için “iki” geçici veya mevsimlik işyerleri için “dört” rakamı yazılır.
Yapılan işin “iş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigortaları Prim Tarifesi”ne göre hangi işkoluna girdiğini belirleyen bölüme, Prim tarifesinde bu işe karşılık gösterilen dört rakamlı işkolu kodu yazılır.,
Her işyerine ilgili ünite tarafından iller itibariyle (1)den başlamak ve sıra takip etmek suretiyle bir sıra numarası verilir.
Kurumca, sigorta işlemlerinde kullanılmak üzere her ile ait bir kod numarası tahsis edilir. işyeri hangi ilde ise, bu ile ait kod numarası ilgili bölüme yazılır.
İllere bağlı ilçelerin her birine ayrı kod numarası verilir İşyeri hangi ilçede ise, bu ilçe kodu da ilgili bölüme yazılır.
Aynı işverenin aynı il, ilçe, bucak veya köyde bulunan birden çok işyerleri, bağımsız kabul edilir ve her birine ayrı sicil numarası verilir.
Esas işin ayrıntısı veya tamamlayıcısı niteliğinde olan ve sigortalıları birbirine karışmayan işlerin ayrı ve bağımsız olarak yürütüldüğü yerlerde “Bağımsız” işyeri sayılır.
Şu kadar ki, tek ihale ile birden çok işin yapılması hâlinde, işe, ilk başlanılan yeri çevresine alan ünitece tek sicil numarası verilebilir.
Madde 6- İşverenler, kendilerinden iş alan aracıların ad ve soyadlarını, ikametgahını, varsa işyeri adreslerini, aracının işe başladığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde yazılı olarak Kuruma bildirmek zorundadırlar.
Madde 7- Sigortalı çalıştırılmaya başlanılan, devir alınan veya başka bir işverene intikal eden işin belirli bir yerde yapılmaması halinde, işyeri bildirgesi, işverenin ikametgahının bulunduğu, bir “İl” den diğer bir “İl”e geçmesi ve devam etmesi halinde ise, işin başladığı yeri çevresine alan Kurum ünitesine verilir.
Büro, yazıhane gibi belli bir merkezden sevk veya idare edilmeyen ve faaliyeti muayyen bir yere inhisar etmeyen işler, “Belirli Yerde Yapılmayan İşler” olarak kabul olunur.
Şu kadar ki, belirli bir yerde yapılmayan işlerde işverenin ikametgahı ile işin görüldüğü yerler, Kuruma ait ayrı ünite bölgelerinde bulunuyorsa, sigorta işlemlerinin, işverenin yazılı başvurması üzerine, işin yapıldığı yeri çevresine alan Kurum ünitesi veya ünitelerinden biri tarafından yürütülmesine, Kurum Genel Müdürlüğünce izin verilebilir.
Madde 8- Faaliyeti muayyen bir yere inhisar etmemekle beraber, büro, yazıhane gibi belli bir merkezden sevk ve idare edilen işler, belirli bir yerde yapılmış sayılır ve işyeri bildirgesi işin sevk ve idare edildiği yeri çevresine alan Kurum ünitesine verilir.
Madde 9- İşverence, örneği (Ek:7) de bulunan “işyeri bildirgesi” iki nüsha düzenlenip sigortalı çalıştırılmaya başlanılmadan önce Kuruma verilir. Bu bildirgenin bir nüshası “alındı belgesi” yerine geçmek üzere işverene iade edilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 5. Maddesiyle değişen fıkra)
İşveren Tarafından işyeri bildirgesinin verilmemiş olması halinde, işyeri.
a) Kurumun sigorta müfettişleri, Kurum Yönetim Kurulu tarafından görevlendirilen yoklama memurları ve genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin denetim elemanlarınca düzenlenen ve işyeri bildirgesinde bulunması gerekli bilgileri ihtiva eden durum tespit tutanağına, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 5. Maddesiyle değişen fıkra)
b) İhale makamları, ruhsata tabi işlerde ruhsatı veren merciler (maden arama ve işletme, inşaat, taş ocağı ruhsatı verenler vb.) çalışma müdürlükleri, vergi daireleri, liman reislikleri, trafik müdürlükleri gibi resmi kuruluşlardan alınan bilgilere,
istinaden resen tescil edilebilir.
Madde 10- ( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 1. Maddesiyle değişen şekli) İşverenler ile varsa aracılar, işyeri bildirgesi ile birlikte
a) Nüfus Cüzdan örneklerini
b) İkametgah belgelerini,
c) Kayıtlı oldukları meslek kuruluşlarından alacakları belgeleri,
d) Tüzel kişilerde hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesi ile imza sirkülerini,
e) İşyerini açmak için aldıkları ruhsat örneğini,
f) Bağlı bulundukları vergi dairesinin adını ve vergi hesap numarasını gösterir belgelerini,
g) Adi ortaklıklarda tüm ortakların onaylı nüfus kayıt örnekleri ve ikametgah belgelerini,
h) İşveren vekillerinin noterden onaylı vekaletnameleri ve imza sirkülerini,
i) Defter ve belgelerini düzenleyen ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik kanununa göre yetki almış bulunan, Serbest Muhasebecilerinin veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerinin adını, soyadını, hangi odaya bağlı olduğunu ve oda sicil numarasını gösteren ilgili mesleki kuruluş tarafından onaylanmış Ek (7)’ de belirtilen belgeyi ilgili Kurum ünitesine vermek zorundadır.
Madde 11- Tescil edilen işyerleri için ilgili Kurum ünitesince biri alfabetik, diğeri sayısal olmak üzere iki fihrist kartı düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
İŞYERİNİN NAKLİ
Madde 12- İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki veya aynı ilde diğer bir ünitenin görev alanına giren adrese nakledilmesi halinde, işverence işyerinin nakledildiği yeri çevresine alan Kurum ünitesine nakil tarihinden önce yeniden işyeri bildirgesi verilir. Boşaltılan işyeri ise, yine önceden yazılı olarak ilgili Kurum ünitesine bildirilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 6. Maddesiyle değişen madde)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İŞYERİNİN DEVRİ, İNTİKALİ, KAPANMASI,
TERKİ, TASFİYESİ
VE TESCİL İŞLEMİNİN İPTALİ
Madde 13-a) İşveren, işyerinin devri, kapanması, terki veya tasfiyesi halinde bu durumu önceden, intikali halinde ise ölüm tarihinden itibaren üç ay içinde işyerinin tescilli bulunduğu Kurum ünitesine yazılı olarak bildirir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 7. Maddesiyle değişen fıkra)
b) İşyerinin yanlış veya yersiz olarak Kanun kapsamına alındığının tespiti halinde, Kurum Genel Müdürlüğünce tescil işleminin iptali sayılır.
c) Aynı iş veya işyerine birden fazla sicil numarası verilmiş olduğunun anlaşılması halinde, sonradan verilen numaralar Ünitece resen iptal edilir.
İptal edilen numaralar başka işyerine verilmez.
d) Kapanma, terk veya tasfiye olmadığı halde, işyerinde en az (5) yıllık bir süreden beri sigortalı çalıştırılmadığı işverenler tarafından Kuruma bildirilen veya Kurumca yapılan teftiş ya da kontroller sonucu anlaşılan işyerlerine ait işyeri dosyaları, sigortalı çalıştırılmaya son verilen tarih itibariyle ünitece işlemden kaldırılır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
SİGORTALILARIN TESCİLİ VE BEYANLARI
Madde 14- “İşverence, işe alınacak sigortalılar için, nüfus cüzdanlarına göre üçer nüsha ve fotoğraflı olarak düzenlenecek örneği (Ek:8) de bulunan “sigortalı işe giriş bildirgesi”, sigortalı işe başlatılmadan önce Kuruma verilir veya iadeli taahhütlü olarak gönderilir.
İnşaat işyerlerinde işe başlayan sigortalılar için işe başlatıldığı gün, Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde ise en geç bir ay, Dışişleri Bakanlığının yurtdışı teşkilatında göreve atanan sigortalı personeli için de üç ay içinde Kuruma verilen bildirgeleri süresi içinde verilmiş sayılır.
İşe giriş bildirgesi birden çok ise, bunlar, örneği Kurumca hazırlanan ve iki nüsha olarak doldurulmuş bir dizi pusulasına ekli olarak gönderilir. Kurum, alındıkları tarihi ve genel evrak numarasını bildirgelere ve dizi pusulasına ayrı ayrı işlendikten sonra dizi pusulasının bir örneğini işverene geri verir.
Tek işe giriş bildirgesinin gönderilmesinde dizi pusulası düzenlenmez.
Sigortalı, çalışmaya başladığını, çalışmaya başladığı tarihten itibaren en geç 30 gün içinde örneği (Ek:9) da bulunan “sigortalı bildirim belgesi” ile Kuruma bildirir. Sigortalı tarafından iki nüsha olarak doldurulan belge Kurumca alınıp genel evrak numarası işlendikten sonra bir nüshası sigortalıya geri verilir.
Sigortalının bildirimi ile işverenin bildirimleri arasında farklılık olduğu takdirde, durum Kurumca iadeli taahhütlü bir yazıyla işverene bildirilir. İşverence 7 gün içinde cevap verilmemesi halinde yapılacak araştırma ve inceleme sonucuna göre gerekli işlemler yapılır.” ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 8. Maddesiyle değişen madde)
Madde 15- Sigortaya tabi olarak ilk defa çalıştırılanlara, Kurumca “sigorta sicil kartı” verilir.
Sigorta sicil kartları, sigortalılarca saklanır.
Bu kartlar, işyeri değişikliklerinde, sigortalılarca işverenlere gösterilir ve işverenlerce, işe giriş bildirgeleri de, kartlarda yazılı sigorta sicil numarası üzerinden düzenlenir.
Sigorta sicil kartları kimlik olarak kullanılamaz.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Prim Belgeleri
Madde 16- ( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 3 üncü Maddesiyle değişen fıkra) İşveren, her takvim ayı için çalıştırdığı aday çırak, çırak ve öğrenciler ile sigortalıların sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançlar toplamını, kendilerine yapılan her türlü ayni ve nakdi yardımlar tutarını, prim ödeme gün sayılarını, sigorta primlerini gösteren ve varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müşavirin adı ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taşıyan örneği (EK 1 ) de kayıtlı aylık sigorta primleri bildirgesini en geç ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar Kuruma vermekle veya taahhütlü olarak göndermekle, sigortalı çalıştırmayacak ise bu hususu önceden Kuruma yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
Bu bildirgeler, her işyeri için ayrı ayrı düzenlenir. Bir işte, bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenden iş alan aracılar da, çalıştırdıkları sigortalılar için asıl işyerine Kurumca verilmiş olan sicil numarasını yazarak birinci fıkrada öngörülen biçimde ve sürede aylık sigorta primleri bildirgesini düzenleyip Kuruma vermek zorundadırlar.
Şu kadar ki, işveren aracıların çalıştırdıkları sigortalılar için, hangi aracıya ilişkin olduğunu belirterek o aracı adına aylık sigorta primleri bildirgeleri düzenleyip Kuruma verebilir.
Ancak, kendisine ait işyeri müstakilen tescil edilmiş olan işverenlerin başka işverenlerden aldıkları işlerde çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili prim belgeleri, kendilerine ait tescilli işyerinden Kuruma verilir.
Aylık sigorta primleri bildirgesi iki nüsha düzenlenir, birinci nüshası Kuruma verilir, ikinci nüshası işveren ya da aracı tarafından saklanır.
Ancak, Kanunun 83. maddesinde belirtilen nitelikte iş yapan işverenler aylık sigorta primleri bildirgelerini üç nüsha düzenlerler, birinci nüshası Kuruma, İkinci nüshası ihale makamına verilir, üçüncü nüshası işveren ya da aracı tarafından saklanır.
İşyerinde sigortalı çalıştırmaya ara verdiğini önceden bildiren işverenin, her ay ayrıca, sigortalı çalıştırmadığına ve ücret ödemediğine ilişkin bir bildirimde bulunması gerekmez.
Madde 17-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 4 üncü Maddesiyle değişen fıkra) İşveren, dört takvim ayı için çalıştırdığı sigortalıların sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançlar toplamını, prim ödeme gün sayılarını ve varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müşavirin adı ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taşıyan ve örneği Ek (2) de belirtilen dört aylık sigorta primleri bordrosunu ilgili bulunduğu dönemi izleyen ayın sonuna kadar Kuruma vermekle veya taahhütlü olarak göndermekle yükümlüdür.
Dört aylık sigorta primleri bordrosu, her işyeri için ayrı ayrı düzenlenir. Bordrolarda, sigortalılar, sigorta sicil numaralarına göre küçükten büyüğe doğru sıralanır.
Bir işte, bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenlerden iş alan aracılar da, çalıştırdıkları sigortalılar için, asıl işyerine Kurumca verilmiş olan sicil numarasını yazarak birinci fıkrada öngörülen biçimde ve sürede dört aylık sigorta primleri bordrosu düzenleyip kuruma vermek zorundadırlar.
Şu kadar ki, işveren aracıların çalıştırdıkları sigortalılar için, hangi aracıya ilişkin olduğunu belirterek, o aracı adına dört aylık sigorta primleri bordrosu düzenleyip Kuruma verebilir.
Bir takvim yılında Kuruma (Ocak-Nisan), (Mayıs-Ağustos), (Eylül-Aralık) dönemlerine ilişkin olmak üzere, üç defa bordro verilir.
Dört aylık sigorta primleri bordrosu üç nüsha düzenlenir. Birinci nüshası Kuruma verilir, ikinci nüshası işveren ya da aracı tarafından saklanır. Kurumca tasdikli üçüncü nüshası ise Kuruma verilmesi gereken ayın sonundan, müteakip bordronun verilmesi gereken ayın sonuna kadar işyerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılır. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9. Maddesiyle değişen fıkra) Şu kadar ki, aynı işverene ait olup, aynı işkolunda bulunan ve tek bir sicil numarası verilmiş olan birden fazla işyerlerine de, Kurumca tasdikli dört aylık sigorta primleri bordrosunun işverence çoğaltılarak örnekleri yine aynı süre içerisinde sigortalıların görebilecekleri bir yere asılır.
İşveren ve aracılar, dört aylık sigorta primleri bordrolarıyla aylık sigorta primleri bildirgelerinde yer alan bilgiler arasında dayandıkları defter ve belgeleri de göz önünde tutarak uygunluk sağlamak zorundadırlar.
Dört aylık sigorta primleri bordrosu ile birlikte, ay içinde (30) günden az çalışan veya eksik ücret ödenen sigortalılara ilişkin istirahatli olduğunu gösteren resmi kuruluşlara ait sağlık tesisleri veya işyeri hekimlerince düzenlenmiş hekim raporu, ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi, disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınması, tutukluluk hali, kısmi istihdama ilişkin yazılı hizmet sözleşmesi, puvantaj kayıtlarına ilişkin belgeler ile grevi lokavt, genel hayatı etkileyen ekonomik olaylar, ekonomik kriz, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmi makamlardan alınan yazı örneği (Ek:10) bilgi formu ekinde Kuruma verilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9. Maddesiyle eklenen fıkra)
Toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleriyle kamu işyerlerinde çalışan sigortalılara ilişkin eksik bildirimlerin nedenlerinin işverenler tarafından bir yazı ile Kuruma bildirilmesi halinde, bunlar için başkaca belge aranmaz. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9. Maddesiyle eklenen fıkra)
Yukarıda sayılan hallerin dışındaki (30) günden az çalışılan süreler ile eksik bildirilen sürelere ait geçerli belgeleri belirlemeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9. Maddesiyle eklenen fıkra)
Madde 18- İşten ayrılan sigortalıların veya ölen sigortalıların hak sahiplerinin malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından tahsis yapılması için Kuruma başvurmaları halinde, işveren, sigortalının bordrosunu henüz Kuruma göndermediği süreye ait çalışmasını göstermek üzere “sigortalı hesap fişini düzenlemek ve bu belgeyi durumun kendisine bildirildiği tarihten itibaren en geç bir hafta içinde Kuruma vermek zorundadır. Bu fişler, üç nüsha olarak düzenlenir. İlk iki nüshası Kuruma gönderilir, üçüncü nüshası işverence saklanır.
Sigortalı hesap fişine kaydedilen bilgiler, ayrıca ilgili dört aylık sigorta primleri bordrosunda da gösterilir. Sigortalıların son çalışmalarının Kurumca hemen
bilinmesini gerektiren diğer hallerde de yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılır.
Madde 19- Fiilen veya kayden çalıştıkları tespit edilen sigortalılar için kanuni süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık sigorta primleri bildirgeleri dört aylık sigorta primleri bordroları ve 20. maddede belirtilen aylık sosyal güvenlik destek primi bordroları aksi sabit olmadıkça kabul edilir.
Madde 20-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 5. Maddesiyle değişen fıkra) Kurumdan yaşlılık aylığı almakta iken, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak işe alınanlar ile, kanunla kurulu diğer sosyal güvenlik kurumlarından (T.C.Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve 506 sayılı Kanunun Geçici 20. maddesine göre kurulan sandıklar) malûllük veya yaşlılık aylığı almakta olanları çalıştıran işveren ve aracı her takvim ayı için bu sigortalıların prime esas kazanç tutarını, prim ödeme gün sayılarını, ödenmesi gereken prim tutarını gösteren ve varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müşavirin adı ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taşıyan, örneği Ek (3) de kayıtlı “Aylık Sosyal Güvenlik Destek Primi Bordrosu”nu en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma vermekle veya taahhütlü olarak göndermekle yükümlüdür.
Aylık sosyal güvenlik destek primi bordrosu üç nüsha düzenlenir. Birinci nüshası Kuruma verilir. 17. maddede sayılan haller nedeniyle ay içinde 30 günden az çalışılması veya eksik ücret ödenmesi halinde bu durumları kanıtlayan belgeler de bilgi formu ekinde Kuruma intikal ettirilir. İkinci nüshası işveren tarafından saklanır. Kurumca tasdikli üçüncü nüshası ise Kuruma verilmesi gereken ayın sonundan, müteakip bordronun verilmesi gereken ayın sonuna kadar işyerinde, Yönetmeliğin 17 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü de göz önünde tutularak sigortalıların görebileceği bir yere asılır. (26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 10. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
Kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından görev malullüğü aylığı almakta olanlar, ayrıca malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi tutulmuşlarsa, bunlar için aylık sosyal güvenlik destek prim bordrosunun yanı sıra aylık sigorta primleri bildirgesi ve dört aylık sigorta primleri bordrosu da düzenlenir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 10. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
BEŞİNCİ KISIM
İşverenlerce Tutulacak Defter ve Belgeler
Madde 21- İşverenlerin diğer kanunlar gereğince tutmak zorunda oldukları defterlerle dayanağı belgeler, aylık sigorta primleri bildirgeleri, dört aylık sigorta primleri bordroları ve aylık Sosyal Güvenlik Destek Primi bordrolarının dayandığı belgeler niteliğinde sayılır.
Şu kadar ki;
a) Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler,
b) Kanun tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı,
c) İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler,
d) Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkan vermeyecek şekilde usulsüz, karışık veya noksan tutulmuş defterler,
e) Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde ise, o aya ait defter kayıtları,
f) Vergi Usul Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tutulması lazım gelirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş defterler,
muteber sayılmaz.
Madde 22- Diğer kanunlara göre defter tutmak mecburiyetinde bulunmayan işverenler, Kuruma verdikleri aylık sigorta primleri bildirgeleri, dört aylık sigorta primleri bordroları ve aylık sosyal güvenlik destek primi bordrolarında yazılı olanları doğrulayıcı nitelikte olmak üzere aylık ücret tediye bordrosu düzenlemekle yükümlüdürler.
Madde 23- Aylık ücret tediye bordrosunda aşağıdaki hususların bulunması zorunludur:
a) İşyerinin sicil numarası,
b) Bordronun ilişkin olduğu ay,
c) Sigortalının adı, soyadı,
d) Sigortalının sicil numarası,
e) Ücret ödenen gün sayısı,
f) Sigortalının günlük kazancı,
g) Ödenen ücret tutarı,
h) Ücretin alındığına dair sigortalının imzası,
Yukarıda belirtilen hususların tümünü ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz. Makbuz mukabilinde veya banka aracılığı ile yapılan ödemelerde ücret tediye bordrosundaki imza ve mühür şartı aranmaz. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 11. Maddesiyle eklenen fıkra)
Madde 24- Tehlike sınıfları veya dereceleri farklı olan işyerlerinde çalışan sigortalıların aylık ücret tediye bordroları işverence ayrı ayrı düzenlenir.
Madde 25- Aynı işverene ait ve aynı tehlike sınıfında bulunan iş veya işyerleri ile ilgili defter veya kayıtların müştereken tutulmuş olması ve bu defter veya kayıtların, her iş veya işyeri için ayrı ayrı verilmiş olan aylık sigorta primleri bildirgeleri ile aylık sosyal güvenlik destek primi bordrolarında yazılı kazançlar toplamı ile mutabık olması halinde, iş veya işyeri kayıtlarının verilen bu belgelerde yazılı olanları doğrulayıcı nitelikte olduğu kabul edilir.
Madde 26- İşveren ve aracılar, işyeri ile ilgili tüm defter ve belgeleri, istenilmesi halinde sigorta müfettişine göstermek üzere on yıl süreyle saklamak zorundadırlar.
Yapılacak tebligat üzerine, defter ve belgeler, Kuruma ya da incelemeyi yapacak ilgili sigorta müfettişinin tebligatta gösterdiği adrese getirilir. Ancak, işveren veya aracı tarafından defter ve belgelerin işyerinde ya da belge ile kanıtlanması kaydıyla işletme merkezinde, işletme merkezi bulunmuyorsa kanuni ikametgahında incelenmesi yazılı olarak istenir veya bu istek bir tutanakla tespit edilir ve ilgili sigorta müfettişince de teftişe elverişli bulunursa inceleme orada yapılır.
Defter ve belgeler 506 sayılı Kanunun 132. maddesi gereğince 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre istenilebileceği gibi, işveren, işveren vekili veya aracı ile düzenlenecek tutanakla da istenebilir.
Yapılacak tebligata rağmen 15 gün ya da haklı bir sebep ileri sürülerek yazılı istekte bulunulması veya bu durumun ilgililerin şahsen başvurusu ile bir tutanakla tespiti üzerine verilen mehil süresi içinde gösterilmeyen defter ve belgeler daha sonra ibraz edilirse gerekli inceleme yapılır. Ancak, bu durumda ilgililer hakkında 506 sayılı Kanunun değişik 140. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi hükmü uygulanır.
İşveren, işveren vekili veya aracı tarafından haklı bir sebep ileri sürülerek istenilen mehil süresi sigorta müfettişince belirlenir. Zamanaşımının söz konusu olduğu hallerde mehil süresine ilişkin istekler kabul edilmez.
Defter ve belgelerin gösterilmeyeceği, gösterilemeyeceği veya mevcut olmadığı işveren, işveren vekili veya aracı tarafından yazılı olarak bildirildiği ya da bu durum sigorta müfettişince bir tutanakla tespit edildiği takdirde, ilgililere süre verilmesi hususunda ayrıca tebligat yapılmaz.
( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 12. Maddesiyle değiştirilen madde)
ALTINCI KISIM
Birinci Bölüm
Kanunun 140. maddesine istinaden Kurumca verilecek idari para cezalarının usul ve esasları
Madde 27- İşverenin, 506 sayılı Kanunun 8’inci maddesinde belirtilen işyeri bildirgesini işçi çalıştırmaya başlayacağı tarihten önce Kuruma vermemesi halinde, aynı Kanunun değişik 140. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem yapılır. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 13. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 28- İşveren ve varsa aracı tarafından Yönetmeliğin 14. maddesinde belirtilen sigortalı işe giriş bildirgesinin 506 sayılı Kanunun değişik 9. maddesinde öngörülen sürelerde Kuruma verilmemesi halinde, aynı Kanunun değişik 140. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre işlem yapılır. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 14. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 29- İşverenler veya varsa aracılara,
a) Yönetmelikte belirtilen prim belgelerinin gerek 506 sayılı Kanunun değişik 79. maddesinin birinci fıkrasında, gerekse Yönetmelikte öngörülen sürelerde verilmemesi halinde, aynı Kanunun değişik 140. maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi,
b) İşyeri kayıtlarının istenilen sürede ibraz edilmemesi, ibraz edilmekle beraber Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenmemesi halinde, 506 sayılı Kanunun değişik 140. maddesinin birinci fıkrasının ( d ) bendi
c) Yönetmeliğin 17. ve 20. maddelerinde belirtilen belgelerin aynı maddelerde açıklanan sürelerde işyerlerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılmaması durumunda, 506 sayılı Kanunun değişik 140. maddesinin birinci fıkrasının ( e) bendi,
hükümleri uygulanır. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 15. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 30- Bu yönetmeliğin 27, 28 ve 29. maddelerinde sayılan yükümlülükleri yerine getirmeyen işverenler hakkında her bir yükümlülük için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır. ( Bu maddenin ikinci fıkrası 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 30. Maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
Madde 31- İdari para cezaları Kurumca hesaplanarak ilgililere tebliğ edilir. Söz konusu cezalar tebliğ tarihinden itibaren (7) gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 16. Maddesiyle değiştirilen madde)
İdari para cezalarına karşı itiraz
Madde 32- İdari para cezasına karşı yapılan itirazı Kurumca reddedilen işverenler veya varsa aracılar, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren (7) gün içerisinde yetkili Sulh Ceza Mahkemesine başvurabilirler. Mahkemeye itiraz takip ve tahsilatı durdurmaz. Ancak mahkemece yanlış veya yersiz alındığına karar verilen idari para cezaları, talep edilmesi halinde kanuni faizi ile birlikte işverene iade olunur. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 17. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 33- İdari para cezalarının uygulanması işverenlerin Kanunda belirtilen prim belgelerini Kuruma vermesine mani teşkil etmez.
NOT: (506 Sayılı Kanunun 140. maddesi, 6.5.1993 tarih, 3910 sayılı Kanunla 12.05.1993 tarihinden itibaren uygulanmak üzere değiştiğinden Altıncı Kısım Birinci Bölümdeki 27 ila 33 maddeleri 12.05.1993 sonrası için uygulamadan kaldırılmış olup, işlenen fiiller bu tarihten öncesine ait ise bu maddelere göre işlem yapılması gerekmektedir.)
İKİNCİ BÖLÜM
Resen Yapılacak İşlemler
Madde 34- İşyerlerinde;
a) Fiilen veya kayden çalıştıkları tespit edildiği halde bu çalışmaları Kuruma bildirilmeyen veya eksik bildirilen,
b) Ay içinde (30) gün çalışmasına rağmen bazı işgünlerinde çalıştırılmadığına ve ücret ödenmediğine dair belgeleri Kuruma verilmeyen veya verilen bu belgeler Kurumca geçerli sayılmayan,
Sigortalılar ile ilgili olarak düzenlenmesi gereken sigortalı işe giriş bildirgesi, aylık sigorta primleri bildirgesi, dört aylık sigorta primleri bordrosu ve aylık sosyal güvenlik destek primi bordrosu Kurumca yapılacak bir ay süreli tebligat ile işveren veya aracıdan istenilir.
Söz konusu belgeler yapılan tebligata rağmen verilmediği takdirde Kurumca resen düzenlenir.
c) Ayrıca 4792 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu’nun değişik 6. maddesi uyarınca Sigorta Müfettişlerince yapılacak asgari işçilik miktarı saptamalarında göz önünde bulundurulmak üzere çeşitli işkollarından dolayı Kuruma bildirilmesi gereken asgari işçilik kıstasları ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının da görüşleri alınmak suretiyle Kurumca belirlenir.
( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 18. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 35-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 5 inci Maddesiyle değişen fıkra) Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin bir ve ikinci fıkralarında belirtilen belgeler muhteviyatı primler ile üçüncü fıkrasında belirtilen sigorta müfettişi raporu muhteviyatı asgari işçilik tutarına ilişkin primler Kanunun değişik 80. maddesi de nazara alınmak suretiyle Kurumca resen hesaplanarak işverene tebliğ olunur.
Madde 36- İşveren, bu Yönetmeliğin 35. maddesi uyarınca hesaplanarak tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde prim borcunu tebliğ eden Kurum ünitesine dilekçe vermek veya bu dilekçeyi taahhütlü olarak posta ile göndermek suretiyle itiraz edebilir. Dilekçenin taahhütlü olarak posta ile gönderilmesi halinde postaya verildiği tarih Kuruma verildiği tarih olarak kabul edilir. İtiraza ilişkin dilekçe şekle tabi değildir.
Kurum ünitesine itiraz tahsilatı durdurur.
Madde 37- İtiraz, Kurum ünitesinde teşkil olunan bir itiraz komisyonunda incelenerek karara bağlanır.
Madde 38- İtiraz süresi geçtikten sonra işveren yeni iddialar ileri süremez.
Madde 39- Maddi hatalar taraflarca ileri sürülmemiş olsa bile ünite komisyonunca resen nazara alınır.
Madde 40- İşveren veya vekili itiraz hakkında ünite itiraz komisyonunca karar verilinceye kadar itirazından vazgeçebilir. Vazgeçme, işverenin Kurum ünitesine vereceği bir dilekçe ile veya bu husustaki beyanının tutanak ile tespiti suretiyle yapılır. Vazgeçme açık olmalıdır. Vazgeçme halinde itiraz eden o olayda itiraz hakkını kaybetmiş sayılır.
Madde 41- Ünite komisyonlarınca alınan kararlarda aşağıdaki hususların bulunması gereklidir.
a) Karar ve esas numarası,
b) İtiraz edenin adı, soyadı (veya ticari unvanı) ve açık adresi,
c) İşyeri sicil numarası,
d) Tebliğ olunan prim borcunun miktarı,
e) İtiraz olunan prim borcunun miktarı,
f) Borç tebligatının tebliğ tarihi,
g) itirazın yapıldığı tarih,
h) İtirazın konusu,
ı) Kararın gerekçesi ve hüküm,
i) Karar tarihi
Madde 42- Ünite itiraz komisyonunca alınan karar üç nüsha düzenlenir. Üyeler tarafından imzalanıp ünite mührü ile mühürlendikten sonra bir nüshası karar defterine yapıştırılır, bir nüshası işyeri dosyasında muhafaza edilir, bir nüshası da itiraz edene tebliğ olunur.
Madde 43- Ünite itiraz komisyonu müdür veya yardımcısının başkanlığında, işveren servisi şefi ve işveren memuru ve varsa ünite avukatından oluşur. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 19. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 44- Ünite itiraz komisyonu, iş durumuna göre, ünite müdürünün çağrısı üzerine haftada en az bir defa kurumun günlük çalışma saatleri içinde toplanır. Toplantı günü, saati ve yeri ünite müdürü tarafından tespit edilir.
YEDİNCİ KISIM
Sigortalılar ile Emekli Sigortalılar ve Aile Fertlerine Yapılacak
Sağlık Yardımları
Madde 45- İşveren, Kurum tarafından bildirilen sigortalılar ile eş ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocukları, ana ve babalarının muayene ve tedavi için başvuracakları hekim ve ebelerle sağlık tesislerinin adları ve adreslerini, bir liste halinde ve herkesin görebileceği bir yere asmak suretiyle sigortalılara duyurur.
Madde 46- Sigortalılar ile eş ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocuklarının muayene ve tedavileri için Kurum hekim ve sağlık tesislerine müracaatlarında gösterilmek üzere, kendilerine Kurum tarafından hazırlanan birer sağlık karnesi verilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 20. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
Bu sağlık karneleri, sigortalıların ibraz edecekleri vizite kağıdı ve kendisi ile eş-çocuklara ait nüfus cüzdanlarına istinaden Kurumca düzenlenerek imza karşılığında sigortalıya teslim edilir. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 20. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
Sağlık karnelerinin kaybolması halinde, durum sigortalı tarafından bir dilekçe ile Kuruma bildirilir ve o kimse için Kurumca yeniden bir sağlık karnesi düzenlenir.
Madde 47- Sigortalının geçindirmekle yükümlü olduğu 18 yaşını doldurmuş erkek çocuğuna verilecek sağlık karnesine öğrenim durumu okul idaresince kaydedilip tasdik olunur. Kayıt ve tasdik işlemi yaptırılmadıkça Kurumca sağlık yardımı yapılmaz.
Öğrenimin bırakılması veya sona ermesi sebebiyle sağlık yardımlarından faydalanma hakkını kaybeden erkek çocukların muayene ve tedavileri için, Kurumca yersiz olarak yapılan her türlü masraflar tutarı ilgili sigortalılardan alınır.
Madde 48- Kurum hekim veya sağlık tesislerine muayene ve tedavi için başvurularda;
a) Sigortalılar örneği Ek (4) de belirlenen ve işveren tarafından düzenlenen vizite kağıdını vermek ve Kurum tarafından verilen sağlık karnesi ile sigorta sicil kartını göstermek,
b) Sigortalıların eş ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocukları, işyerinin kurulu olduğu yerde veya başka yerde örneği EK (5) ve EK (6) da belirlenen ve işveren tarafından düzenlenen vizite kağıdını veya sağlık belgesini ibraz etmek ve sağlık karnelerini göstermek,
Sigortalının işyerinin kurulu olduğu yerden başka yerde bulunan eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocukları da, Sağlık karneleri ile birlikte işveren tarafından düzenlenen sağlık belgelerini ibraz etmek.
c) Sigortalıların geçindirmekle yükümlü oldukları ana ve babaları sağlık belgeleri ile sağlık karnelerini göstermek,
Zorundadırlar. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 21. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 49-
(BU MADDE İLE İLGİLİ SON DEĞİŞİKLİK) Sigortalının gerek iş kazası, Meslek Hastalığı, gerekse hastalık ve analık halleri için, işverence bir asıl olmak üzere iki nüsha olarak düzenlenecek vizite kağıdına, adı ve soyadı, doğum tarihi, sicil numarası, işe giriş tarihi, viziteye çıkmak için işyerinden ayrıldığı tarih ve saat, prim ödeme halinin sona erip ermediği, ermiş ise tarihi, iş kazası vak’alarında, ayrıca olay tarihindeki işçi sayısı, sigortalının yaptığı iş ve bu işin mahiyeti, iş kazasının oluş şekli, vuku bulduğu yer, tarih ve saati, olay günündeki işbaşı saati, tanıkların ad ve soyadları ile birlikte aşağıda belirtilen hususların da rakam ve yazı ile kaydedilmesi gereklidir.
a) Sigortalıların sağlık yardımı, protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması, yenilenmesi ile gerekli hallerde muayene ve tedavi için yurt içinde başka bir yere gönderilmesi halinde verilecek yol parası ve zaruri masraf karşılığı yardımlarından yararlanılabilmesi için düzenlenen vizite kağıtlarında sigortalının viziteye çıktığı tarihten önceki altı ay içindeki en az 60 gün olmak üzere toplam 120 gün prim ödeme gün sayısı, ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 22. Maddesiyle eklenen fıkra)
b) Hastalık ve analık hallerinde, hastalık sebebiyle geçici iş göremezliğin başladığı veya doğumun vuku bulduğu tarihten önceki bir yıl içinde prim ödeme gün sayısı,
c) İş kazaları. meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı hallerinde, sigortalının olay tarihinden önceki üç takvim ayı içinde, aylar itibariyle elde ettiği prime esas tutulan kazançları ile bu süre içindeki prim ödeme gün sayıları.
Madde 50- A) Sigortalının eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocukları için işveren tarafından düzenlenen vizite kağıdına sigortalının adı ve soyadı, sicil numarası, işe giriş tarihi, eş veya çocuğun adı ve soyadı. sigortalıya yakınlığı ile birlikte, aşağıda belirtilen hususların da yazılması gereklidir.
a) Sigortalının prim ödeme halinin sona erip ermediği.
b) Eş ve çocukların viziteye çıkış tarihinden önceki bir yıl içinde sigortalının prim ödeme gün sayısı (Rakam ve yazı ile kaydedilecektir.)
B) Sigortalının eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocuklarının hastalıkları halinde, sağlık yardımlarından kolaylıkla yararlanabilmelerinin sağlanması bakımından düzenlenen altı ay geçerli sağlık belgesinin önyüzü işverenlerce tanzim edilir.
Söz konusu belgenin geçerlilik süresi işverence düzenlendiği tarihten başlayarak altı aydır.
“Sağlık Belgesi”nin ön tarafına işverenlerce; Sigortalının adı-soyadı, sigorta sicil numarası, İşe giriş Tarihi, prim ödeme hali sona ermişse tarihi ve düzenlenme tarihi,
– Eş ve çocuğun soyadı-adı, doğum yeri- tarihi, sigortalıya yakınlığı ve oturma adresi,
– Ayrıca, belgenin düzenlendiği tarihten önceki bir yıl içindeki 120 gün prim ödeme süreleriyle, bununla ilgili aylar.
Yazılacak, işyerinin numarası, unvanı ve adresi de kaydedildikten sonra, işyeri mühür veya kaşesi basılıp, işveren yahut işveren vekili tarafından imzalanır.
Bu belgeler sigortalıların işyerlerinin kurulu bulunduğu yerde ikamet eden eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocukları için arasına karbon kağıdı konularak iki nüsha halinde düzenlenir.
(50. maddenin (B) bendinin son paragrafı 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 30. Maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
Madde 51- Sigortalıların geçindirmekle yükümlü oldukları ana ve babalarının muayene ve tedavileri için Kurum hekim ve sağlık tesislerine müracaatlarında gösterilmek üzere kendilerine Kurumca düzenlenen sağlık karnesi ile işverence düzenlenen sağlık belgesi verilir.
Altı ay için geçerli olan bu belgenin ön yüzü, fotoğraflı olarak, sigortalıların işverenlerince düzenlenir.
Sigortalıların geçindirmekle yükümlü oldukları ana ve babaları muayene ve tedavileri için Kurum hekim veya sağlık tesislerine, Kurumca kendilerine verilen sağlık karnesi ve sağlık belgesi ile müracaat ederler.
Sigortalıların ana ve babalarına sağlık yardımı yapılabilmesi, sağlık karnesi ve sağlık belgesi verilebilmesi için, bunların geçimlerinin sigortalılar tarafından sağlandığının belgelenmesi gerekir.
Sağlık belgesinin ön yüzüne işverence;
a) Sigortalının, adı-soyadı, sigorta sicil numarası, işe giriş tarihi, prim ödeme hali sona ermişse sona eriş tarihi ile düzenlenme tarihi,
b) Ana ve babanın, adı-soyadı, doğum yeri – tarihi, sigortalıya yakınlığı ve oturma adresi,
c) Belgenin düzenlendiği tarihten önceki bir yıl içindeki 120 gün prim ödeme süreleriyle bununla ilgili aylar
yazılarak, işyerinin numarası, ünvanı ve adresi kaydedildikten sonra işyeri mühür veya kaşesi basılıp, işveren ya da işveren vekili tarafından imzalanır.
( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 23. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 52- Sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta olanlara ve bunların geçindirmekle yükümlü oldukları eş, çocuk, ana ve babaları ile gelir veya aylık almakta olan eş, çocuk, ana ve babalara da muayene ve tedavi için Kurum hekim ve sağlık tesislerine müracaatlarında gösterilmek üzere Kurum tarafından hazırlanan bir sağlık karnesi verilir.
18 yaşını doldurmuş erkek çocukların öğrenim durumları verilecek sağlık karnelerine okul idaresince kaydedilip tasdik olunur. Kayıt ve tasdik işlemi yapılmadıkça Kurumca sağlık yardımı yapılmaz.
Öğrenimin bırakılması veya sona ermesi sebebiyle, sağlık yardımlarından faydalanma hakkı düşen erkek çocukların muayene ve tedavileri için, Kurumca yersiz olarak yapılan her türlü masrafların tutarı, Kurumdan gelir veya aylık almakta olan ilgililerden alınır.
Kurumdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta olanların geçindirmekle yükümlü oldukları ana ve babalarına Kurumca sağlık yardımı yapılabilmesi ve sağlık karnesi verilebilmesi için, bunların geçimlerinin sözü edilen kişiler tarafından sağlandığının belgelenmesi gerekir.
Sağlık karnelerinin kaybolması halinde durum ilgililer tarafından bir dilekçe ile Kuruma bildirilir ve o kimseler için kurumca yeniden sağlık karnesi düzenlenir.
( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 24. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 53- Kurumdan sürekli iş göremezlik geliri. malullük veya yaşlılık aylığı almakta olanlarla bunların geçindirmekle yükümlü oldukları eş,çocuk, ana ve babalar ile hak sahibi olarak gelir veya aylık alan eş, çocuk, ana ve babalar, gelir veya aylıkların kesilmesi halinde kendilerine verilmiş bulunan sağlık karnelerini Kuruma geri vermek zorundadırlar.
Buna uymayanlar ve sağlık yardımlarından faydalanma hakkını kaybettiği halde elindeki sağlık karnesi ile Kurum hekim veya sağlık tesislerine müracaatla muayene ve tedavilerini yaptıranlardan Kurumca yersiz olarak yapılan masraflar tutarı alınır. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 25. Maddesiyle değiştirilen madde)
Madde 54- Kurum hekimlerine veya sağlık tesislerine müracaat etmeden muayene ve tedavilerini, başka hekim veya sağdık tesislerinde yaptıran Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimselerin bu tedavi dolayısıyla yaptıkları masraflar ödenmez.
Madde 55- Kurum hekim veya sağlık tesisi bulunmayan yerlerde hastalanan Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimselerin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına bağlı sağlık tesisleri tabiplerine veya belediye tabibine yahut resmi bir sağlık tesisinde, bunların bulunmadığı yerlerde ise özel bir hekime veya sağlık tesisinde yaptıracağı muayene ve tedavisine ait masamlar, belgeleri karşılığında kurumca ödenir.
Madde 56- ( 29 Ocak 1988 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan yönetmelikle değişen şekli) (Yayın tarihinden itibaren geçerli olmak üzere) Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimselerin muayene ve tedavi için Kurum sağlık tesislerine başvurmaları üzerine, boş yatak bulunmaması veya hastalığın Kurum sağlık tesislerinde tedavisinin mümkün olmaması hallerinde, bu kimseler Kurumca resmi bir sağlık tesisine yahut 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 1517 sayılı Kanunla değişik 123.maddesi hükmüne istinaden Kurumca anlaşma yapılmış özel sağlık tesisine, buralarda da boş yatak bulunmadığı veya tedavinin yapılamayacağı raporla tevsik edildiği takdirde diğer özel sağlık tesislerine sevk edilmek suretiyle gereken muayene ve tedavileri Kurum tarafından sağlanır.
Kurumca sevk edilmeksizin Kurum harici resmi sağlık tesislerine müracaatla tedavilerini yaptıran Kurum sağlık yardımlarından yararlanan kimseleri, söz konusu tedavilerinin kurumca sağlanamadığı yer veya hallerde de tedavi giderleri kurumca karşılanır.(*)
(21 Aralık 1994 tarih ve 22148 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan yönetmeliğin 1 . maddesiyle eklenen fıkra) Şu kadar ki, Kurum sağlık tesislerinde sağlanamayan tedavilerin, doğrudan başvuru veya hastanın kendi isteği ile sevk edilmek suretiyle Kurum dışı sağlık tesislerinde yaptırılması halinde, Kurumca karşılanacak olan tedavi giderleri, o yerde, sözü edilen 123. madde hükmüne göre anlaşma yapılmış aynı tedavinin yapılabileceği sağlık kuruluşu bulunabiliyor ise, bu kuruluşla yapılan anlaşmaya göre böyle bir sağlık kuruluşuyla yapılan anlaşmaya göre ödenmesi gereken tutarı aşamaz.
Madde 57- Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimselerin ani ve acil hastalığı dolayısıyla Kurum sağlık tesisleri dışında bir sağlık müessesesine yatırılması halinde, bu husus raporla tevsik edilmek ve Kurum tarafından kabul olunmak şartıyla;
Resmi sağlık müesseselerinde yapılan tedavi masrafları aynen, tedavi özel sağlık tesislerinde yapılmış ise, Kurum sağlık kuruluşlarında ayakta veya yatırılarak yapılacak muayene ve tedavilerden alınacak ücret tarifesi üzerinden hesaplanmak suretiyle ödenir.
Şu kadar ki, resmi sağlık müesseselerinde özel surette tedavi görmüş olanların masrafları, o sağlık tesisinin normal ücret tarifesi üzerinden, yatak ücretleri ise Kurumca belirlenecek yatak ücret tarifesi üzerinden ödenir. (*)
(*) (Kurumun 3-17 sayılı Kurum genelgesi ile ikinci sınıf olarak tespit edilmiştir.)
Ancak, kurumca vak’aya el konulabilmesi için, durumun ilgililer tarafından mümkün olan en kısa zamanda Kuruma bildirilmesi şarttır.
Madde 58- Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimselerin hastalıkları dolayısıyla tedavilerinin ayakta yapılması halinde bedellerine iştirakleri gereken ilaçları Kurum sağlık tesislerince verildiği takdirde etiket fiyatının, Kurum dışı sözleşmeli eczanelerden alınması halinde ise. indirimli bedelinin iştirak payı ilaç verilirken peşin alınır.
SEKİZİNCİ KISIM
Analık Sağlık Yardımları
Madde 59- Sigortalı kadın ile sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısı, gebelik muayeneleri ve gerekirse tedavileri için işveren tarafından düzenlenen vizite kağıdı ve sağlık karnesi ile işyerlerinde ilan edilen Kurumun yetkili bir uzman hekimine, ebesine veya sağlık tesislerinden birine müracaat ederler.
Yetkili uzman hekimin bulunmadığı yerlerde başvurulan Kurum hekimi, sigortalı kadın ile sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısını gerektirdiği takdirde yetkili uzman hekime gönderir.
Madde 60- Sigortalı kadın ile sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısının doğumları, Kurum ebeleri tarafından sigortalının evinde veya sağlık tesislerinde yapılır. Bu yardımdan faydalanmak için işyerlerinde ilan edilen Kurum ebe veya sağlık tesislerine sağlık karnesi ve işverenden alınacak vizite kağıdı ile başvurulması gerekir.
Madde 61- Sigortalı kadınlar ile sigortalı erkeklerin sigortalı olmayan eşlerinin, Doğum Sağlık Yardımlarının Kurumca aynen sağlandığı yerlerde doğum için Kurum sağlık tesislerine müracaatlarında boş yatak olmaması veya doğumun Kurum sağlık tesislerinde sağlanamaması hallerinde ilgililer Kurumca resmi bir sağlık tesisine, resmi sağlık tesisinde boş yatak bulunmadığı veya doğumun resmi sağlık tesisinde sağlanamayacağı raporla tevsik edildiği takdirde özel bir sağlık Tesisine sevk suretiyle doğumları Kurum tarafından sağlanır.
DOKUZUNCU KISIM
Sigortalılara Verilecek İstirahatlerde Uygulanacak Esaslar
Madde 62- Müdavi hekim, tedavi altına aldığı sigortalıya bir defada en çok 10 gün istirahat verebilir ve bunu bir defa tekrarlayabilir. Tek hekimden iki defa istirahat almış olan sigortalının tedavisine devam edilmesi gerektiği takdirde, sigortalı, bir dispanser veya hastane sağlık kuruluna sevk edilir. Sağlık kurulunun ilk vereceği istirahat süresi sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlamak üzere altı ayı geçemez.
Şu kadar ki, gereken tedavileri yapılmak amacıyla Kurum tarafından Yönetmeliğin 56. maddesi hükmü gereğince resmi veya özel bir sağlık tesisine gönderilen veya Kurum dışı sağlık tesislerinde yatırılarak tedavi görmüş olup da, durumlarının Yönetmeliğin 57. maddesine uygun olduğu kabul edilmek suretiyle tedavi giderleri Kurumca ödenen sigortalılar hakkında bu sağlık tesisleri hekimleri ve sağlık kurulları tarafından düzenlenen raporlar ile, Sağlık Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasında yapılan protokol gereği kapsama alınan devlet hastaneleri ile sağlık ocakları hekim veya sağlık kurullarınca düzenlenen istirahat raporları, Kurum hekimleri veya sağlık kurulları raporları gibi kabul olunur. Bu raporların Kurum hekimleri ve sağlık kurullarınca ayrıca tasdiki gerekmez. ( 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 26. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
Madde 63- Hastalık halinde bir sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için. Kurumca tayin ve tespit olunan hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şarttır. Bu yönetmeliğin 62. maddesinde söz konusu edilen haller dışında ve zorunlu durumlarda Kurum hekimlerinden başka hekimlerden alınan ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporlar, Kurum hekimleri tarafından tasdik edildiği takdirde geçerlidir. Tek hekim tarafından verilmiş olan ve istirahat süresi 10 günü aşan raporlar ile resmi veya özel hastaneler Sağlık Kurullarınca verilen istirahatlere ait raporlar da Kurum sağlık tesislerinden birinin sağlık kurullarınca tasdik edilmesi şartıyla geçerli sayılır
ONUNCU KISIM
İşverence Geçici Görevle Yabancı Ülkelere Gönderilen Sigortalılar Hakkında Uygulanacak Esaslar
Madde 64- İşveren tarafından görevle geçici bir süre için yabancı ülkeye gönderilen sigortalıların yabancı ülkede bulundukları sırada vukua gelen iş kazası meslek hastalığı ve hastalık hallerinde muayene ve tedavileri için, sigortalı tarafından yapılan ve Kanuna uygun olan harcamalar, mahalli Konsolosluktan tasdikli rapor ve sair belgelere dayanılarak döviz tahsisi tarihindeki resmi kur üzerinden hesaplanmak suretiyle Türk parası olarak sigortalıya Kurumca ödenir.
Ancak sigortalının yabancı ülkede klinikte yatarak tedavi görmesi veya buna cerrahi müdahale yapılması için, tedavisinin yurda dönüşüne kadar gecikmesinde sıhhi sakınca bulunduğunu, tedavi yapan müesseselerce verilmiş ve mahalli konsoloslukça tasdik, edilmiş raporlara istinaden tespit edilmiş olması şarttır.
Madde 65- Durumu bu Yönetmeliğin 64. maddesine uygun olan sigortalının tedavi gördüğü sağlık müessesesinden alacağı raporlarda belirtilen tedavi ve istirahat sürelerine ait, Kanuna göre hak kazandığı geçici iş göremezlik ödenekleri raporun, Kurumca tasdik şartı aranmaksızın, Türk parası olarak ödenir.
Şu kadar ki, durumu bu Yönetmeliğin 64. maddesine uygun olmayan sigortalının yurt dışında tek hekimden almış olduğu ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporlar Kurum hekimleri tarafından tasdik edildiği takdirde tek hekim tarafından verilmiş olan ve istirahat süresi 10 günü aşan rapor ile sağlık tesisleri sağlık kurullarınca verilen raporlar da Kurum sağlık tesislerinden birinin sağlık kurulunca tasdik edildiği takdirde geçerli sayılır.
ONBİRİNCİ KISIM
Madde 66- Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılan kimselere ait işe giriş bildirgeleri, araçların Türkiye’ye dönüşünden itibaren bir ay içinde Kuruma verilir. Ancak, bu gibi bildirgelerin Kuruma verilme süresi, sigortalının işe alınış tarihinden itibaren her halükarda 4 ayı geçemez.
Madde 67- Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık sigorta prim bildirgesinin Kuruma verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse, bu araçlarda çalıştırılan sigortalılara ait sigorta prim belgeleri ile sigorta primleri, araçların Türkiye’ye dönüşünü takip eden ay sonuna kadar Kuruma verilir.
Ancak, aylık sigorta primleri bildirgelerinin ve sigorta primlerinin Kuruma verilmesi bu yönetmeliğin 16. maddesinde belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren 4 ayı geçemez.
Madde 68- Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları 4 aylık sigorta primleri bordrolarının kuruma verilme süresi içinde, Türkiye’ye dönmemişse, bu araçlarda çalıştırılanlara ait bordrolar, araçların Türkiye’ye dönüşünü ay sonuna kadar kuruma verilir.
Ancak bunların Kuruma verilmesi bu Yönetmeliğin 17. maddesinde belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren 4 ayı geçemez.
Madde 69- İşveren yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarında çalışan sigortalının, iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık hallerinde, Kurum tarafından işe el konuncaya kadar sağlık durumunun gerektirdiği her türlü sağlık yardımlarını, Kanundaki esaslar dairesinde sağlamakla, ayrıca bu Kanuna göre hak kazandığı geçici iş göremezlik ödeneğini de vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmesindeki savsama ve gecikmeden dolayı işveren, gerek Kurumun gerekse sigortalının uğrayacağı her türlü zararlardan sorumludur.
Kurum, Kanuna uygun olarak yapılan ve belgelere dayanan bütün sağlık yardımları masrafları ile geçici iş göremezlik ödenekleri tutarı işverene ödenir.
Ancak sigortalının yabancı ülkelerde klinikte yatırılarak tedavi ettirilmesi veya buna cerrahi müdahale yapılması için, sigortalının tedavisinin yurda dönüşüne kadar gecikmesinde sıhhi sakınca bulunduğunun tedaviyi yapan müessesece verilmiş ve mahalli konsoloslukça tasdik edilmiş raporlara istinaden tespit edilmiş olması şarttır.
Yabancı ülkelerde yapılan sağlık yardımları masrafları karşılığı, bu konudaki döviz tahsis tarihindeki resmi kur üzerinden hesaplanmak suretiyle ilgililere Türk parası olarak ödenir ve döviz mahsubu yapılmak üzere, durum ilgili Kambiyo Müdürlüğüne bildirilir.
Madde 70- Ulaştırma araçlarının yabancı ülkelerde seferde bulunduğu sırada vukua gelen iş kazası, meslek hastalığı analık vakaları için kanunda belirtilen haber verme süreleri, aracın Türkiye’ye döndüğü tarihi takip eden ilk iş gününden itibaren işlemeye başlar.
Dönüş tarihinin tespitinde. deniz ulaştırma araçlarının ilk Türk limanına girdiği hava ulaştırma araçlarının ilk Türk hava meydanına indiği kara ulaştırma araçlarının ise, hudut kapılarından Türkiye’ye girdiği tarih esas alınır.
Madde 71- Yabancı bir memleket resmi makamlarınca ulaştırma aracına el konulması yahut herhangi bir kaza veya arıza sebebiyle ulaştırma aracının Türkiye sınırları dışında seferden kalması hallerinde, bu suretle geçen süreler bu Yönetmeliğin 66, 67, 68. maddelerinde belirtilmiş olan sürelerin hesabında nazara alınmaz.
ONİKİNCİ KISIM
Malûllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Haklarının İsteğe Bağlı Olarak
Devam Ettirilmesi
Madde 72- Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları haklarını isteğe bağlı olarak devam ettirmek isteyen sigortalıların Kuruma yapacakları yazılı müracaatlarda;
a) Sigorta sicil numaralarını
b) Sigortalı olarak çalıştıkları son işyerinin ünvanını ve adresini.
c) İkametgah adreslerini,
d) Daha önce kendilerine Kurumca aylık bağlanmış veya toptan ödeme yapılmış olup olmadığını.
e) Hangi derece ve kademe üzerinden prim ödeyeceklerini bildirmeleri gereklidir.
Madde 73- İsteğe bağlı malullük. yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, ait olduğu ayı ayın sonuna kadar ilgili banka şubelerine def’aten ödenir. Aylık primler kısmi olarak ödenemez. (26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 27. Maddesiyle değiştirilen madde)
ONÜÇÜNCÜ KISIM
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortalarından Yapılacak
Tahsislerde Müracaat Şekilleri
Madde 74- Malüllük ve yaşlılık sigortasından aylık bağlanabilmesi yahut yaşlılık sigortasından toptan ödeme yapılabilmesi için sigortalıların. Kurumdan yazılı istekte bulunmaları şarttır.
Bunların vekilleri tarafından yapılacak tahsis isteklerinde Kurumdan aylık bağlanması için başvurma yetkisi bulunduğunu açıkça belirten ve Noterlikçe onaylanmış vekaletnamenin de ibraz edilmesi gerekir.
I-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 8 inci Maddesiyle değişen bent) Bu dilekçelerde sigortalının;
a) Sigorta sicil numarası,
b) Sigortalı olarak çalıştığı son işyerinin ünvanı ile bu işyerinden ayrılış tarihi,
c) Bağlanacak aylığa avans isteyip istemediği,
c) İkametgah adresi.
belirtilir.
II-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 8 inci Maddesiyle değişen bent) Söz konusu dilekçelere sigortalının;
a) Resmi mercilerce onaylanmış nüfus cüzdanı örneği veya nüfus kayıt örneğinin,
b) Örneği Kurumca hazırlanacak ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunda geçen hizmetlerinin bulunup bulunmadığı ile bu kuruluşlardan aylık veya gelir alıpalmadığı, aylığın kesilmesini gerektiren bir durum meydana geldiği takdirde, derhal yazı ile Kuruma bildireceğini, aksi halde her türlü hukuki sorumluluğu kabul ettiğini belirten imzalı bir beyan ve taahhüt belgesinin,
c) İki adet vesikalık fotoğrafının,
eklenmesi gerekir.
Madde 75- Sigortalının ölümü halinde gerekli tahsisin yapılabilmesi için, hak sahiplerinden reşit ve mümeyyiz olanların kendilerinin reşit ve mümeyyiz olmayanların ise Kanuni temsilcilerinin Kurumdan yazılı istekte bulunmaları şarttır.
Bu kimselerin vekilleri tarafından yapılacak tahsis isteklerinde, vekaletname ibraz edilmesi gerekir.
I-( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9 uncu Maddesiyle değişen bent) Bu dilekçelerde hak sahibinin bağlanacak aylığa mahsuben avans isteyip istemediği ve ikametgah adresi ile ölen sigortalının;
a) Adı ve soyadı,
b) Sigorta sicil numarası,
c) Sigortalı olarak çalıştığı son işyerinin ünvanı,
belirtilir.
II–( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 9 uncu Maddesiyle değişen bent) Söz konusu dilekçelere,
a) Ölen sigortalı ile sigortalının eş, ana, baba ve çocuklarının; ad, soyad, ana adı, baba adı, doğum tarihi ve yeri, medeni durumu, sigortalıya olan yakınlık derecesi, varsa evlenme, boşanma ve ölüm tarihlerini gösteren ilgili nüfus idaresince düzenlenmiş vukuatlı nüfus kayıt örneğinin,
b) Örneği Kurumca hazırlanacak ve ölen sigortalı ile hak sahiplerinin herhangi bir Sosyal Güvenlik Kuruluşunda geçen hizmetlerinin bulunup bulunmadığı, bu kuruluşlardan aylık veya gelir alıp almadığı, hak sahiplerinin aylık alma şartlarının mevcut bulunduğunu, aylığın kesilmesini gerektiren bir durum meydana geldiği takdirde, derhal yazı ile kuruma bildireceğini, aksi halde her türlü hukuki sorumluluğu kabul ettiğini belirten imzalı, fotoğraflı bir beyan ve taahhüt belgesinin,
c) 18 yaşını doldurmuş olup, öğrenim yapan erkek çocukların, ilgili öğretim kurumundan alacakları öğrenim belgesinin, çalışamayacak durumda malûl olanların Kurumun Sağlık Tesislerinden birinin sağlık kurulundan alacakları raporun,
d) Ölen sigortalı tarafından geçimi sağlanmış olan ana veya babanın ikametgahının bulunduğu yer muhtarlığından alacağı ve bu hususu belirten örneği Kurumca hazırlanacak olan bir beyan ve taahhüt belgesinin, varsa bu konudaki mahkeme ilamının,
e) Reşit durumda bulunmayan çocuklar hariç olmak üzere, her birinin ikişer adet vesikalık fotoğraflarının,
eklenmesi gerekir.
Madde 76- Türk uyruklu olmayan sigortalılarla hak sahibi kimseleri için Kuruma, nüfus kayıt örneği yerine bunların hüviyetlerini gösteren ve yetkili makamlar ta- rafından verilmiş olan bir belge verilir.
ONDÖRDÜNCÜ KISIM
Gelir ve Aylıkların Ödenmesi ve Yoklama
Madde 77- Sigortalıya ve hak sahiplerine bağlanan gelir ve aylıklar Bakanlar Kurulunca tespit edilen dönem ve tarihlerde peşin olarak ödenir.
Gelir ve aylık ödeme tarihleri bayram veya resmi tatil günlerine rastladığı takdirde, ödemeler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirleyeceği tarihlerde yapılır. ( 26.02. 2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 28. Maddesiyle değiştirilen fıkra)
Madde 78- Kurumdan gelir ve aylık bağlananlara bu gelir ve aylıkların ödenmesi sırasında gösterilmek üzere birer belge verilir.
Bu belge kimlik yerine geçmez.
18 yaşını doldurmamış çocuklara, kısıtlılara veya kendisine kayyum tayin edilen kimselere ait gelir ve aylıklar veli, vasi veya kayyumlarına ödenir.
( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 10. Maddesiyle eklenen fıkralar) Gelir ve aylıkları Veli, vasi, kayyum veya vekillerine ödenenler için, yılda bir defa örneği Kurumca hazırlanacak ve bu yönetmeliğin 80. maddesinde yer alan hususları kapsayan yoklama belgeleri doldurularak, aylıkların ödendiği bankalara verilir.
Vasiler ve Kayyumlar vesayet ve Kayyumluk ilamlarının, vekiller vekaletnamelerinin asıllarını veya noterlikçe onaylanmış örneğini bu sıfatlarla alacakları aylığı izleyen ilk yoklama dönemine ait aylığın ödenmesi sırasında, yoklama belgeleri ile birlikte bankalara verirler.
Yoklama işlemlerini yapmakla görevli olanlar, bu belgeleri, gelir ve aylığın devamlılığını etkileyen bilgilerin tamamen yazılıp yazılmadığı ve imzalanıp imzalanmadığı yönünden inceler, varsa eksiklikleri tamamlatırlar.
Gelir ve aylık alma şartları devam ettiği tespit edilenlerin gelir ve aylıkları ödendikten sonra bunların yoklama belgeleri ile gelir ve aylık alma şartlarını yitirdiği tespit edilmesi nedeniyle gelir ve aylıkları ödenmeyenlerin yoklama belgeleri, varsa vesayet ve kayyumluk ilamları ve vekaletnameleri ile birlikte kuruma gönderilir.
Gerekli şartları yitirdiği tespit edilenlerin gelir ve aylıklarının kesilmesi ve yersiz ödeme yapılmışsa geri alınması için gerekli işlemler yapılır.
Madde 79- Gelir ve aylık alma şartlarının devam ettiği hususu Kurumun gerekli gördüğü zaman ve hallerde sorumlulukları kendilerine ait olmak üzere gelir veya aylık alanların imzalı bildirimleri ile tespit olunur.
Kurumca gerekli görülen hallerde ilgili merciler tarafından usulüne göre düzenlenmiş belge istenebilir.
( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 11. Maddesiyle eklenen fıkralar) Bağlanan gelir ve aylıklar, örneği Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve Kurumca müştereken hazırlanacak bir belge ile ilgililerin kayıtlı oldukları Nüfus idarelerine bildirilir.
Bildirilen gelir ve aylıklar, Nüfus idarelerince ilgililerin nüfus kayıtlarına tahsis numarası ile birlikte işlenir.
Gelir veya haksahibinin ölümü, ayrıca bunlardan hak sahibi eş ve kız çocukların evlenmesi hallerinde, ilgili nüfus idaresi, bu değişiklikleri nüfus kütüğüne işlediği sırada değişiklik tarihlerini ay ve gün belirterek tahsis numarası ile birlikte bir ay içinde Kuruma bildirir.
Madde 80- Yukarıdaki madde gereğince yapılacak bildirimler:
I- İş kazalarıyla Meslek Hastalıkları sigortasından ölüm geliri veya ölüm sigortasından ölüm aylığı alanlar için.
a) Sigortalının dul eşinin yeniden evlenmediği,
b) Reşit duruma girmemiş çocukların hayatta bulundukları,
c) ( 02.11.1994 tarih ve 22099 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan yönetmeliğin 12. Maddesiyle değişen bent) 18 yaşını doldurmuş erkek çocuklardan orta öğrenim yapanların 20 yaşını, yüksek öğrenim yapanların 25 yaşına kadar öğrencilik durumlarının devam ettiği, çalışamayacak durumda malül olanların sosyal güvenlik kuruluşlarından kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almadıkları,
d) Kız çocukların, evlenmedikleri Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kurumlarına tabi bir işte çalışmadıkları buralardan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almadıkları,
II- Malüllük sigortasından aylık alanlar için bu Kanuna tabi işte çalışmadıkları,
III- Yaşlılık aylığı bağlananların bu Kanuna tabi işte çalışmadıkları veya Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak çalıştıkları,
hususlarını kapsar.
Kurum yukarıdaki I, II ve III üncü fıkralarda belirtilen bildirimlerin belgelendirilmesini her zaman isteyebilir.
Bu belgelerin örneği Kurumca hazırlanır.
ONBEŞİNCİ KISIM
Çeşitli Hükümler
Madde 81- Sigortalının ölümü halinde, cenaze masrafı karşılığının tamamının veya bir kısmının ailesine ödenmesi gerektiği takdirde, bu para sıra ile, eşine, yoksa beraber yaşadığı en büyük çocuğuna, o da yoksa beraber yaşadığı babasına veya anasına onlarda yoksa beraber yaşadığı en büyük kardeşine verilir.
Madde 82- Kanunun Geçici 8. maddesinde belirtilen hizmetler ile borçlanılacak primsiz hizmetler örneği Kurumca hazırlanacak belgelerle tevsik olunur.
Bu belgelerin. (Sosyal Sigortalar Kurumu hariç) hangi resmi merci tarafından onaylanacağı, işyerinin bulunduğu yerin en büyük mülki amiri tarafından belirtilir.
İşverenler sigortalıların isteği halinde bu belgeleri doğru, eksiksiz, okunaklı ve usulüne uygun bir şekilde düzenleyerek onayladıktan sonra sigortalılara verirler.
Gerçeğe uygun olmayan belge düzenleyenler hakkında genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılır.
Kurumca yaptırılacak inceleme ve soruşturma sonucunda belgelerdeki kayıtların gerçeğe aykırı olduğu tespit edildiği takdirde, bu belgelere dayanılarak işlem yapılmaz, yapılmış işlemler varsa iptal edilir.
Madde 83- Sigortalılar ile bunların geçindirmekle yükümlü olduğu kimselerin veya hak sahiplerinin nüfus cüzdanlarındaki doğum tarihleri ile nüfus kayıtlarındaki doğum tarihleri arasında fark varsa nüfus kayıtlarındaki tarih, birden fazla nüfus kaydı bulunanların bu kayıtları arasında fark varsa tarihi eski olan kayıt sonraki kayıt idare veya kaza mercilerinden verilmiş bir kararla yapılmış veya düzeltilmiş ise, kararlar kesinleşmiş olmaları şartıyla nüfus kayıtlarına geçirilmemiş olsa bile, yukarıda belirtilenler için bu kayıt esas olur.
ONALTINCI KISIM
Geçici Hükümler
Geçici Madde 1- Kanunun geçici 10. maddesine göre yapılacak yaş indirimlerinin tespitinde ağır ve yıpratıcı işlerde geçmiş hizmet süreleri üzerinden hesaplanacak yıpranma payı; gün sayısı toplamının her 360 günü bir yıl, yıl kesrinin her 30 günü bir ay sayılır.
Geçici Madde 2- Sosyal Sigorta Yardımlarından faydalanacak sigortalılarla bunların geçindirmekle yükümlü olduğu kimselerin veya hâk sahiplerinin doğumları 8 Şubat 1332 veya daha evvelki tarihi olanlar hakkında Sosyal Sigortaların yaş ile ilgili hükümleri aşağıdaki esaslara göre uygulanır.
a) İstanbul doğumlularda nüfus kayıtlarında tek tarih olanlar için bu tarihler, hicri (kameri) sayılır.
b) İstanbul doğumlularda nüfus kayıtlarında tek tarih, fakat Rumî kaydını havi olanların bu tarihleri Rumî sayılır.
c) İstanbul’dan başka yer doğumlularda tek tarihler Rumî itibar olunur. (Bu tek tarihler, yerli, yabancı ve İstanbul doğumlu şeklinde olsa da),
d) İstanbul’dan başka yer doğumlularda hicri kayıtlı tek tarih varsa bu tarih, hicri (kameri) sayılır.
e) İstanbul ve İstanbul’dan başka yer doğumlularda hem Rumî, hem hicri doğum tarihi yazılı olanların Rumî tarihleri alınır.
f) Rumi tarihlerde ay ve gün gösterilmemiş ise, o yılın Temmuz ayının 1. günü ay yazılmış gün gösterilmemiş ise, o ayın birinci günü doğum günü sayılır,
Hicri tarihlerde gün belli olmayan hallerde o ayın ilk gününe tesadüf eden Rumî yılın günü, ay da belli olmayan hallerde o yılın Recep ayının 1. gününe tesadüf eden Rumî yılın ayının rastladığı gün tutulur.
Yürürlük
Madde 84- Bu yönetmelik hükümleri yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 85- Bu yönetmeliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.