23 Mayıs 2002 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 24763
Muhasebe Uygulama ve Mali Raporlama Genel Tebliği
Tebliğ No:2002/1
Amaç
Madde 1- Bu tebliğin amacı, şehir içi doğal gaz dağıtım şirketlerinin dağıtım ve satış faaliyetleriyle ilgili dönem faaliyet sonuçlarını diğer faaliyetlerden bağımsız olarak tespit etmeye imkan vermek üzere yapmak zorunda oldukları muhasebe ayrışımı uygulamasının usul ve esaslarının belirlenmesidir.
Kapsam
Madde 2- Bu tebliğ, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun Geçici 3 üncü maddesinin (d) bendi hükmü uyarınca muhasebe ayrışımı yapmak zorunda olan şehir içi dağıtım şirketlerini (Tekdüzen Muhasebe Sistemini uygulayan şirketler yanında, kendi kuruluş kanunları uyarınca farklı şekilde muhasebe tutan tüzel kişiler dahil) kapsamaktadır.
Dayanak
Madde 3- Bu tebliğ, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun Geçici 3 üncü maddesinin (d) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu tebliğin uygulanmasında;
Dağıtım: Doğal gazın müşterilere teslim edilmek üzere mahalli gaz boru hattı şebekesi ile naklini ve perakende satışını,
Şehir İçi dağıtım şirketi (dağıtım şirketi): Belirlenen bir şehirde doğal gazın dağıtımı ve mahalli gaz boru hattı şebekesi ile nakli faaliyetlerinin yapmaya yetkili kılınan tüzel kişiyi
Serbest Tüketici: Yurt içinde herhangi bir üretim şirketi, ithalat şirketi, dağıtım şirketi veya toptan satış şirketi ile doğal gaz alım-satım sözleşmesi yapma serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişiyi,
Müşterek genel gider: Bir tüzel kişilik bünyesinde hangi faaliyetle ilgili olduğu tespit edilemeyen veya tümü için yapılan ortak giderleri,
ifade eder.
Muhasebe ayrışımı
Madde 5- Şehir içi doğal gaz dağıtım şirketlerinin, aynı tüzel kişilik içinde dağıtım ve satış faaliyetlerinin yanı sıra doğal gaz piyasa faaliyetine girmeyen herhangi başka bir veya birden fazla faaliyeti (örneğin, otobüs işletmeciliği v.b.) yürütmeleri halinde muhasebe ayrışımı yapmaları zorunludur. Dağıtım ve satış faaliyetinde bulunan şehir içi dağıtım şirketlerinin, abonelere yapacakları doğal gaz satışlarını dağıtım faaliyeti, serbest tüketicilere yapacakları doğal gaz satışlarını ise satış faaliyeti olarak dikkate almaları gerekmektedir.
Yürütülen satış ve dağıtım faaliyet sonucunun diğer faaliyetlerden bağımsız olarak saptanması; anılan faaliyete ilişkin hasılat, gelir ve karların aynı faaliyete ilişkin maliyet, gider ve zararlarla karşılaştırılmaya imkan verecek tarzda ayrıma tabi tutulması gerekmektedir.
Müşterek genel gider ve amortismanların dağıtılması
Madde 6- Dağıtım ve satış faaliyeti ile diğer faaliyet ya da faaliyetlerin bir arada yürütüldüğü hallerde müşterek genel gider ve amortismanların söz konusu faaliyetler arasında ayrıştırılmasında aşağıdaki eseslara göre işlem yapılması gerekmektedir.
a) Dağıtım ve satış faaliyetiyle diğer faaliyetlerin birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler bu faaliyetlerden elde edilen hasılatların toplam hasılat içindeki nispetleri dahilinde ayrıştırılır.
b) Birden fazla faaliyette müştereken kullanılan teisat, makine ve ulaştırma araçlarının amortismanları, varsa bu kıymetlerin her bir faaliyette kullanıldığı gün sayısına, yoksa ilgili dönemde her bir faaliytten sağlanan hasılatların birbirine olan nispeti dahilinde ayrıştırılır.
c) Bu ayrıştırma sonunda, ayrıştırma tuturları ilgili faaliyetlere ilişkin hesaplarda ayrı izlenir.
Yürütme
Madde 7- Bu tebliğ hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.