Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No:262
06 Şubat 1998 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 23250
Maliye Bakanlığından:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8’inci maddesinin son fıkrasında; Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan her gerçek kişi ile tüzel kişilere bir vergi numarası verileceği, bu hükmün uygulamasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye ve vergi numarasının kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerle ilgili kayıtlarda ve düzenlenecek belgelerde kullanılması mecburiyetini getirmeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu fıkra hükmü çerçevesinde, gerçek ve tüzel kişilere tek vergi numarası vermek amacıyla Türkiye genelinde “Merkezi Mükellef Sicil Kütüğü” oluşturulmuş ve öncelikle vergi dairesinde kaydı bulunan mevcut mükellefler ile vergi mükellefi olmayıp ithalat yapmak isteyen bütün gerçek ve tüzel kişilere vergi numarası verilmiştir.
Ülke ekonomisinde meydana gelen değişiklikleri zamanında kavramak, ekonomik olayları ve faaliyetleri maddi delillere dayandırmak amacıyla vergi numarısının kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerle ilgili kayıt ve belgelerde ne şekilde kullandırılacağına ilişkin çalışmalar sürdürülmekte olup vergi numarasının kolay ve hızlı bir şekilde verilmesi için gerekli olan bilgisayar ve teknolojik alt yapı tamamlanmıştır.
Vergi numarasının bütün ekonomik faaliyetlerde kullanılması esas olmakla birlikte, gerek vatandaşları vergi numarası kullanmaya alıştırmak ve gerekse işlemleri yapacak olan idarelerin geçiş hazırlıklarını tamamlamalarına olanak sağlamak amacıyla, öncelikle sermaye şirketlerinin ortakları ile yönetim kurulu başkan ve üyeleri, motorlu taşıt alan ve satanlar, gayrimenkul alan ve satanlar, lehine ipotek tesis edilenler ile bina inşa ettiren gerçek ve tüzel kişiler tarafından söz konusu işlemler yapılmadan önce vergi numarası alınması ve bu işlemlerde kullanılması gerekli görülmüştür.
Bu çerçevede;
a) Mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürleri 01.03.1998,
b) Motorlu taşıt alan ve satan gerçek ve tüzel kişiler 01.03.1998,
c) Gayrimenkul alan ve satanlar, lehine ipotek tesis edilenler ile bina inşa ettiren gerçek ve tüzel kişiler 01.05.1998
Tarihinden itibaren vergi numarası almak ve bu işlemlerinin tamamlanmasından önce ilgili makama ibraz etmek zorundadırlar.
Tebliğ kapsamındaki işlemlere taraf olacak gerçek ve tüzel kişilerin vergi numarası almalarına ve kullanmalarına ilişkin hususlar aşağıda açıklanmıştır.
1 – Mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerince vergi numarası alınması;
Mevcut sermaye şirketleri, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerinin (limited şirkette müdürlerin) ve bunlar dışında kalan ortaklarından hisse nispeti en yüksek beş ortağının vergi numaralarını, 1997 yılına ilişkin olarak verilecek kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan “Kurum Ortaklarına ve Yönetim Kurulu Üyelerine İlişkin Bildirim” ile bildireceklerdir. Bu nedenle, vergi numarası bulunmayan söz konusu kişilerin, ilgili şirkete ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilme tarihine kadar vergi numaralarını almaları gerekmektedir.
Yeni kurulacak sermaye şirketlerinin (anonim şirket, limited şirket ve eshamlı komandit şirket) kurucu ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürleri, vergi dairelerine şirketin mükelelfiyet kaydının tesisinden önce vergi numarası alacaklardır.
Şirket yönetim kurulu, şirketi temsile yetkili kimseleri tescil edilmek üzere ticaret siciline bildirdiklerinde, temsil yetkisine ilişkin kararın noterlikçe tasdik edilmiş bir suretini bağlı bulundukları vergi dairesine vererek temsilci adına vergi numarası alınmasını sağlayacaklardır.
Bu şekilde numara almış olan kişilerin daha sonra yönetim kurulu başkan ve üyeliğinden, şirket temsilciliğinden veya ortaklıktan ayrılması durumunda bu değişiklik şirketin bağlı olduğu vergi dairesine bildirilerek yerine gelen yeni üye ya da vergi numarası alması gereken ortağın numara alması sağlanacaktır.
2 – Motorlu taşıt alan ve satan gerçek ve tüzelkişilerce vergi numarası alınması:
Taşıt Alım Vergisine tabi olan taşıtları alan ve satan gerçek ve tüzel kişiler 01.03.1998 tarihinden itibaren yapacakları taşıt alım satım işlemlerinde vergi numarası kullanmak zorundadırlar. Bu nedenle vergi numarası bulunmayan gerçek ve tüzel kişilerin bu işlemler için vergi numarası almaları gerekmektedir.
Taşıtı alan gerçek ve tüzelkişiler taşıt alım vergisi beyannamesini ilgili vergi dairesine vermeden önce, satanlar ise ilişik kesme belgesi düzenlenmeden önce vergi numarası alacaklardır.
Bu itibarla taşıt alım vergisinin ödendiğini gösterir belgeyi aramak mecburiyetinde olan trafik, belediye ve liman sicil memurları, noterler, gümrük memurları, Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları ile yetkili satıcılar ve motorlu araç ticareti yapanlar gibi, taşıtların her türlü iktisap, ithal ve devir işlemlerini yapanlar 01.03.1998 tarihinden itibaren, taşıt alan ve satan gerçek ve tüzel kişiler adına düzenlenen “Taşıt Alım Vergisi Ödeme Belgesi” ve “Motorlu Taşıtların Satış veya Devrine Ait Bildirim”de vergi numarasının bulunup bulunmadığı hususunu arayacaklardır.
3 – Gayrimenkul satın alanların, satanların ve lehine ipotek tesis edilenler (alacaklı) ile bina inşa ettirip tapuya tescil ettirenlerin vergi numarası alması:
Gayrimenkul alan, satan ve lehine ipotek tesis edilenler ile bina inşa ettirip tapuya tescil ettiren gerçek ve tüzel kişilerden 01.05.1998 tarihinden itibaren vergi numarasını ibraz etmeleri istenecektir. Bu nedenle, sözkonusu işlemlere taraf olacak gerçek ve tüzel kişilerden vergi numarası bulunmayanlar herhangi bir vergi dairesine müracaat ederek vergi numarası alacaklardır. Tapu daireleri söz konusu işlemlerin tamamlanmasından önce ilgililerin vergi numarasını aramak ve bu numarayı 220 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yeralan (1) no.lu bilgi formlarına yazmak zorundadırlar.
Genel ve katma bütçeli idarelerin taraf olduğu alım satım, ipotek ve bina inşa işlemlerinde bu idarelerden vergi numarası aranmayacaktır.
3 – Diğer Hususlar
Tebliğ kapsamındaki işlemlere taraf olan gerçek kişiler, nüfus cüzdanının aslı veya onaylı örneği ya da vergi dairesi yetkililerine onaylatılmak üzere nüfus cüzdanının aslı ve fotokopisi ile, tüzel kişiler ise kimlik bilgilerini ibraz etmek suretiyle vergi numaralarını alacaklardır.
Kendilerine daha önce herhangi bir nedenle vergi numarası verilmiş bulunan kişiler, işlemler sırasında bu numaralarını gösteren bir belgeyi (vergi dairesinden alınmış mükellef kimlik kartı, tahakkuk fişi, tahsil alındısı, vergi levhası gibi) ibraz edeceklerdir.
Daha önce vergi numarası aldığı halde bu numarayı belgelendiremeyenler, nüfus cüzdanlarıyla birlikte en yakın vergi dairesine müracaat ederek vergi numaralarını öğrenebileceklerdir. Bu takdirde kendilerine ilgili vergi dairelerince vergi numalarını belirtir bir belge verilecektir.
Vekaletname ile işlem yapılması halinde vekalet veren kişinin kimlik bilgilerine istinaden vergi numarası verileceğinden, vergi dairesince vekaletnamenin bir örneği alınacaktır.
Küçükler ve kısıtlılar için veli, vasi ve kayyımlar adına vergi numarası alınacaktır.
Ayrıca, nüfus ve kimlik bilgilerinde değişiklik olması halinde bu değişikliklerin en geç bir ay içinde vergi numarasının alındığı vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir.
İstenilen bilgileri süresinde vergi dairelerine bildirmeyenler ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunun 352-II/4-7 maddesi uyarınca, usulsüzlük cezası kesilecektir. Bu nedenle, mükelleflerin cezalı duruma düşmemeleri için istenilen bilgileri zamanında eksiksiz ve doğru olarak vergi dairelerine bildirmeleri gerekmektedir.
Diğer taraftan, yukarıda sayılan işlemleri vergi numarası aramaksızın yapan, tamamlayan ve ilgili belgelerde göstermeyen gerçek ve tüzelkişiler adına her bir işlem için ayrı ayrı Vergi Usul Kanununun 353’üncü maddesinin 7 numaralı bendinde belirtilen özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
Vergi daireleri vergi numarası almak üzere müracaat eden gerçek ve tüzel kişilere, kendi yetki alanlarında ikamet edip etmediklerine bakılmaksızın, vergi numarası verecek ve bu hususta vatandaşlara gereken kolaylığı sağlayacaklardır.
Tebliğ olunur
