KHK 399
29 Ocak 1990 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 20417 (Mükerrer)
KHK Tarihi: 22 Ocak 1990
KHK No: 399
Amaç ve Kapsam
Madde 1 – Bu Kanun Hükmünde Kararname, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları personelinin hizmete alınmalarını, görev ve yetkilerini, niteliklerini, atanma, ilerleme, yükselme, hak ve yükümlülükleriyle diğer özlük haklarını düzenler.
Temel İlkeler
Madde 2 – Bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi personelin hizmet şartlarına, statülerine, hak, yükümlülük ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usullerin belirlenmesinde;
a) İşin gerektirdiği nitelikleri haiz elemanların işe alınması ve işin gereğine uygun olarak yetiştirilmesi,
b) Verimlilik ve karlılık ilkelerine bağlı olarak maliyet bilinci içinde çalıştırılması,
c) Çalıştığı kuruluşta göreve devamını özendirecek bir özlük hakları sisteminin gerçekleştirilmesi,
d) Yaratıcılığı, girişimciliği, başarı ve çabasının maddi ve manevi olarak değerlendirilmesinin teşviki,
ilkeleri göz önünde bulundurulur.
İstihdam Şekilleri
Madde 3 – a) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda hizmetler memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürülür.
b) (Değişik : 5/2/1992 – 3771/1 md.)Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda, devlet tarafından tahsis edilen kamu sermayesinin karlı, verimli ve ekonominin kurallarına uygun bir şekilde kullanılmasında bulunduğu teşkilat, hiyerarşik kademe ve görev unvanı itibariyle kuruluşunun karlılık ve verimliliğini doğrudan doğruya etkileyebilecek karar alma, alınan kararları uygulatma ve uygulamayı denetleme yetkisi verilmiş asli ve sürekli görevler genel idare esaslarına göre yürütülür. Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli görevleri; genel müdür, genel müdür yardımcısı, teftiş kurulu başkanı, kurul ve daire başkanları, müessese, bölge, fabrika, işletme ve şube müdürleri, müfettiş ve müfettiş yardımcıları ile ekli 1 sayılı cetvelde kadro unvanları gösterilen diğer personel eliyle gördürülür.
——————————
(1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamede sözü edilen 1 sayılı cetvelde gösterilen kadrolar 29/1/1990 tarih ve Mükerrer 20417 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu cetvelde yapılan değişiklikler ile kadroları iptal ve ihdas edilen kuruluşlar bu KHK’nin sonundaki listede gösterilmiştir.
Bunlar hakkında bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hükümler dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.
c) (b) bendi dışında kalan sözleşmeli personel, teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esasları dışında yürüttükleri hizmetlerinde bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hukuki esaslar çerçevesinde akdedilecek bir sözleşme ile çalıştırılan ve işçi statüsünde olmayan personeldir. (Bunlar bu Kanun Hükmünde Kararnamede sözleşmeli personel olarak geçecektir.) Sözleşmeli personel işin niteliğine göre yılın veya günün belirli sürelerini kapsamak üzere kısmi zamanlı da istihdam edilebilir. (1)
d) Memurlar ve sözleşmeli personel toplu iş sözleşmeleri kapsamına alınamaz ve bunlara toplu iş sözleşmeleriyle veya toplu iş sözleşmeleri emsal alınarak hiçbir ayni ve nakdi menfaat sağlanamaz.
e) İşçiler bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi değildir.
İKİNCİ BÖLÜM
Personel İhtiyacı, Atama ve İşe Alma
Personel İhtiyacı
Madde 4 – Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak istihdam edilecek personelin kadro, ünvan derece ve sayıları ekli 1 sayılı cetvelde gösterilmiştir. Sözleşmeli statüde istihdam edilecek personele ait pozisyonların unvan ve sayıları Cumhurbaşkanı Kararı ile tespit edilir. Yeni kadro ve pozisyonların ihdası ile ihdas edilmiş kadro ve pozisyonların iptal ve değişiklikleri Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılır.(2)
Atama
Madde 5 – (Mülga birinci cümle: 2/7/2018 – KHK/703/132 md.) (İptal ikinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 4/4/1991 tarihli ve E. 1990/12, K. 1991/7 sayılı Kararı ile.) 1 sayılı cetvelde yer alan diğer kadrolara yönetim kurulu kararı ile atama yapılır. Yönetim kurulları bu yetkilerini sınırlarını açıkca belirlemek kaydıyla devredebilirler.
Birinci fıkra uyarınca yapılacak atamalarda teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda sözleşmeli (…)(3) statüde geçen hizmetler memur statüsünde geçmiş gibi değerlendirilir.
İşe Alma
Madde 6 – Sözleşmeli personel yönetim kurulu kararı ile işe alınır. Yönetim kurulları bu yetkilerini, sınırlarını göstermek suretiyle devredebilirler. Sözleşmeli personel ile akdedilecek sözleşmeler Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle tespit edilecek tip sözleşme çerçevesinde ve takvim yılı itibariyle yıllık olarak düzenlenir.
İlk defa açıktan işe alınacak sözleşmeli personel ile 6 aylık sözleşme yapılır. Bunların müteakip sözleşmeleri ile yıl içinde memur statüsünden sözleşmeli statüye geçenlerin sözleşmeleri bir kereye mahsus olmak üzere cari yıl sonuna kadar yapılır.
Sözleşmeli personelin, sözleşme süresi içinde görev yeri veya ünvanının değişmesi halinde sözleşme yeniden düzenlenir.
İşe Alınacaklarda Aranılacak Şartlar
Madde 7 – Sözleşmeli olarak işe alınacak personelin;
a) Kamu haklarından mahrum bulunmamaları,
b) 18 yaşını tamamlamış olmaları,
c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis (İptal ibare: Anayasa Mahkemesi’nin 19/2/2020 tarihli ve E.:2018/122, K.:2020/14 sayılı Kararı ile.)(…)(4)(İptal ibare: Anayasa Mahkemesi’nin 19/2/2020 tarihli ve E.:2018/122, K.:2020/14 sayılı Kararı ile.) (…)(4) (İptal ibare: Anayasa Mahkemesi’nin 19/2/2020 tarihli ve E.:2018/122, K.:2020/14 sayılı Kararı ile.) (…)(4) veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaları,
——————————
(1) Bu bent uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelin ücret tavanının 2012 yılında uygulanması ile ilgili olarak, 29/12/2011 tarihli ve 28157 Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 21/12/2011 tarihli ve 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 21 inci maddesine bakınız.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 132 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibareleri “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) Bu fıkrada yer alan “… veya kapsam dışı …” ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 13/8/1991 tarihli ve 20959 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olan 4/4/1991 tarihli ve E. 1990/12, K. 1991/7 sayılı Kararıyla iptal edilmiştir.
(4) Bu bentte yer alan “…6 aydan fazla…” ibaresi ve anılan bu ibareden önce gelen “…veya…” ile bu ibareden sonra gelen “…hapis…” ibaresi Anayasa Mahkemesi’nin 19/2/2020 tarihli ve E.:2018/122, K.:2020/14 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
